QQQQQ ......ปริศนาธรรมในนิทานของงานประเพณีสงกรานต์....... QQQQQ

...นิทานประกอบเรื่องที่มาของงานสงกรานต์  เรื่องธรรมบาลกุมารท้าแข่งถามตอบปัญหากับกบิลพรหม  ที่จริงเป็นนิทานแฝงปริศนาธรรมคล้ายๆโกอานของลัทธิเซ็น /... เรื่องธรรมบาลกุมาร ก็มีในพระไตรปิฏกของพุทธ  คือ เรื่องธรรมปาลชาดก ที่อยู่ในขุททกนิกาย  พระสุตตันตปิฏก  แต่เนื้อความแตกต่างกัน คือ ธรรมปาลกุมารในชาดก(ซึ่งเป็นอดีตชาติหนึ่งของพระพุทธเจ้า)  มีเนื้อความเกี่ยวกับการรักษาศีลธรรม เป็นเหตุทำให้อายุยืนนาน ไม่ตายตั้งแต่อายุยังน้อย  ไม่ได้มีเรื่องอะไรไปท้าทายพระพรหม.../  ปริศนาธรรมของเรื่องธรรมบาลกุมารในเรื่องสงกรานต์ คือ  ปัญหาที่กบิลพรหมถาม ๓ ข้อ นั้น ...มีความหมายทางธรรมดังนี้ (1) ข้อหนึ่ง ที่ถามว่า  ตอนเช้าสิริหรือศรีอยู่ที่ไหน?  คำตอบคือ อยู่ที่ใบหน้า ตื่นเช้ามาให้ล้างหน้า นั้น  ปริศนาธรรมในข้อนี้ คือ ตอนเช้าตื่นมาใหม่ๆ ให้ทำใจให้สดชื่นเบิกบาน ทำหน้าตาให้ยิ้มแย้มแจ่มใส เตรียมตัวไปทำงานหรือต่อสู้ดำเนินชีวิตในวันนั้น จะได้ทำการงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่าทำใจหดหู่ ทำหน้าตาบูดเบี้ยวยู่ยี่ตั้งแต่เช้า อาจจะทำให้การงานผิดพลาด ก่อปัญหาต่างๆนานา (2) ข้อที่สอง ที่ถามว่า ตอนกลางวันสิริอยู่ที่ไหน? คำตอบคือ อยู่ที่หน้าอก ให้เอาน้ำมาลูบอก ปริศนาธรรมในข้อนี้คือ ในช่วงเวลากลางวันขณะกำลังทำงาน ย่อมจะเจอปัญหาและความเหน็ดเหนื่อย  ก็ให้พยายามใช้สติปัญญาควบคุมใจให้เย็นๆสงบๆ เปรียบเสมือนเอาน้ำมาลูบอก อย่าให้เกิดอาการใจร้อนรนหรือเกิดโทสะ เพื่อให้การงานในวันนั้นสำเร็จลงด้วยดี (3) ข้อสาม ที่ถามว่า ตอนหัวค่ำสิริอยู่ที่ไหน? คำตอบคือ อยู่ที่เท้า ก่อนนอนให้เอาน้ำล้างเท้า  ปริศนาธรรมในข้อนี้ คือ หลังจากการงานเสร็จแล้ว  ให้ตรวจตราชำระสะสางปัญหาที่อาจจะยังมีเหลือตกค้าง  ให้แก้หรือชำระปัญหาเหล่านั้นให้เรียบร้อย หรือ ใช้สติปัญญาพิจารณาถึงกิจการงานที่ผ่านมาว่า ถูกหรือผิดยังไง เพื่อเป็นบทเรียนหรือแก้ไขต่อไป ...  สำหรับปริศนาธรรมในเรื่องการตัดหัวพรหมแล้วมีธิดาหรือลูกสาวของพรหม 7 นาง ต้องมาคอยประคองเศียรพรหมไว้ไม่ให้ตกลงมาบนพื้นโลกเพราะถ้าเศียรหรือศรีษะพรหมตกลงบนพื้นโลก จะก่อเกิดภัยพิบัติหายนะ ต่างๆมากมาย เช่น ถ้าตกในทะเล น้ำทะเลจะแห้ง ถ้าตกบนพื้นดิน จะเกิดไฟไหมทั่วแผ่นดิน...ความหมายของปริศนาธรรมในเรื่องนี้ คือ  ศรีษะพรหมซึ่งมี 4 หัว  ก็ได้แก่คุณธรรมของพรหม 4 หรือที่เรียกว่า พรหมวิหาร 4 คือ เมตตา กรุณา มุทิตา  อุเบกขา  นั่นเอง  ซึ่งเป็นคุณธรรมที่บุคคลที่เป็นผู้นำ หรือ เป็นใหญ่ หรือ เป็นหัวหน้า  จำเป็นต้องมีคุณธรรม 4 อย่างนี้ประจำตน  .. ถ้าหากผู้เป็นใหญ่หรือเป็นหัวหน้าผู้นำชุมชนใด ไม่มีคุณธรรมทั้ง 4 นี้ ก็ย่อมทำให้กลุ่มชนนั้นทุกข์ยากเดือดร้อนไปหมด จากการเบียดเบียนทำลายของหัวหน้าที่ขาดคุณธรรม 4 นั้น  เพราะหัวหน้าย่อมเป็นคนมีอำนาจ เปรียบเหมือนเป็นพระพรหมของกลุ่มชนนั้น  ย่อมใช้อำนาจของตนไปในทาง  เบียดเบียน  กอบโกย  คอรัปชั่น ทำลาย  บุคคลใต้อำนาจของตน ให้เดือดร้อนวุ่นวายลุกเป็นไฟไปหมด  เนื่องจากไม่มีคุณธรรมทั้ง 4 นั้น นั่นเอง  เขาจะมีใจอิสสา ริษยาตาร้อน  อาฆาต พยาบาท  ต่อบุคคลใต้อำนาจของตนที่ขัดใจตน  เปรียบเสมือนพรหมไม่มีหัว หรือ พรหมหัวขาด เมื่อหัวพรหมขาดไปแล้วแผ่นดินก็ย่อมลุกเป็นไฟ....ส่วนปริศนาธรรมที่กล่าวว่า  ต้องมีลูกสาวพรหม 7 นาง  มาคอยประคองหัวพรหมไว้ไม่ให้ตกลงบนโลก ลูกสาวพรหม 7 นางนั้นก็หมายถึง สัปปุริสธรรม 7 นั่นเอง  ซึ่งได้แก่  ศีล  หิริ  โอตตัปปะ  วิริยะ  สติ  สมาธิ  ปัญญา  ..นั่นคือหมายถึง แม้ว่าหัวหน้าหรือผู้นำจะไม่มีพรหมวิหาร 4  ในใจตนเองแล้วก็ตาม แต่อย่างน้อยก็ต้องมีคุณธรรม คือ สัปปุริสธรรม 7 นั่น ประคองรักษาใจตนเองไว้ อย่าทำอะไรผิดๆลุแก่อำนาจกิเลส  ก็จะป้องกันความเดือดร้อนวุ่นวายไม่ให้ตกลงมาถึงบริวารหรือบุคคลใต้อำนาจของตน ก็พอจะผ่อนเบาปัญหาในสังคมนั้นไปได้ ....