จิตที่แท้จริงไม่มีอัตตา ไม่มีอนัตตา

จิตในระดับอรูปฌาน (จิตที่เห็นทั้งนอกกาย และที่กาย) พิจารณาทุกข์ได้อย่างไร 1.จะไปหยุดทุกข์ภายนอก ภายใน(ผัสสะ) ให้อยู่กับที่ เข้าไม่ถึงจิต 2.หรือ ผัสสะเข้าถึงจิตแลีว แต่จิตไม่ไหลตาม

ปฏิจจสมุปบาท เป็นชื่อพระธรรมหัวข้อหนึ่งในศาสนาพุทธ เรียกอีกอย่างว่า อิทัปปัจจยตา หรือ ปัจจยาการ เป็นหลักธรรมที่อธิบายถึงการเกิดขึ้นพร้อมแห่งธรรมทั้งหลายเพราะอาศัยกัน, การที่สิ่งทั้งหลายอาศัยกันจึง

โลภ โกรธ หลง ชอบใจ เสียใจ ดีใจ คิดนึก เป็นจิตสังขาร เป็น อายาตนภายใน มโนวิญญาน เป็นผัสสะ ได้ยิน เห็นภาพ เป็น อายาตนภายนอก เป็นผัสสะ ทั้งอายาตนภายนอก ภายใน ต่างเป็นประตูผัสสะ กระทบอะไร ก็กระทบจิต จิ

ถ้าจิตเป็นอนัตตา ไม่ใช่ของเรา ความรู้สึกว่าขันธ์5เป็นเรา จะเกิดขึ้นไม่ได้ เราจึงมาปฏิบัติธรรมเพื่อให้จิตปลอดกิเลส จิตตั้งมั่น รู้เห็นตามจริงว่า ขันธ์5(รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณ

ดูกรโมฆราช ท่านจงเป็นผู้มีสติพิจารณาเห็นโลกโดยความ เป็นของสูญ ถอนอัตตานุทิฏฐิเสียแล้ว พึงข้ามพ้นมัจจุราช ได้ด้วยอุบายอย่างนี้. เมื่อบุคคลพิจารณาเห็นโลกอย่างนี้ มัจจุราชจึงไม่เห็น. คำว่า โลก ในอุเท

จิตคือความรู้สึก คือสภาพจิตใจ ที่เป็นผลมาจากเห็นการเกิดดับ เปลี่ยนแปลงของรูปนาม จิตเมื่อมาอยู่ผิดตำแหน่ง คือจิตในโลกียะภูมิ(1) เป็นจิตที่ไหลวนไปตามผัสสะทางอายตน ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ จิตในโลกุตรภูม

ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา รู้ได้อย่างไร รู้จากตำรา ตนมีอัตตา รู้ได้เพราะตนยึดขันธ์ 5อยู่ มีอุปาทานขันธ์อยู่ เห็นอยู่ มีสังขารอยู่ มีวิญญาณอยู่ มีผัสสะอยู่ มีเวทนา ตัณหา อุปาทานอยู่ รู้ได้ด้วยตนเอง สัมผ

เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไปเป็นธรรมดา สติปัฏฐาน​4 ระลึกรู้ตามจริง อุปาทานขันธสูตร          ดูกรภิกษุทั้งหลาย อุปาทานขันธ์ ๕ ประการนี้&nbs