อันดับ TOP 5 ของ Exoplanet ที่มีการ confirm แล้วจาก Planetary Habitability Laboratory

กระทู้สนทนา

สวัสดีครับ  วันนี้เนื้อหาดาราศาสตร์ขอเสนอเรื่อง  5 อันดับของ Exoplanet ที่ update สุดในปี 2017 ครับ
Exoplanet 5 ดวงนี้  จัดอันดับโดย The Planetary Habitability Laboratory (PHL) แห่งหอสังเกตการณ์
ดาราศาสตร์ Arecibo Observatory (หอดูดาวอเรซิโบ) แน่นอนว่า 1 ใน 5 อันดับนี้จะต้องมีสมาชิก
แห่งครอบครัวดาวฤกษ์ Trappist-1  รวมอยู่ด้วยแน่นอนครับ  ผมจะขอเสนอเรียงตามลำดับความไกลจากโลก .... เชิญอ่านครับ

1. Proxima Centauri b  ESI = 0.87
Proxima b นี้  เป็นดาวเคราะห์เพียงดวงเดียวที่โคจรรอบดาวฤกษ์ชนิด Red dwarf (แคระแดง)
ที่ชื่อว่า Proxima centauri  ห่างจากโลกเพียง 4.2 ปีแสง เท่านั้น  ซึ่งเป็นระบบสุริยะที่ใกล้
โลกที่สุดแล้วครับ  Proxima b มีมวลประมาณ 1.3 เท่าของโลก  โคจรรอบดาวแม่ตัวเองในระยะ
0.05 AU หรือ 7.5 ล้าน กิโลเมตร  โดยโคจรครบ 1 รอบทุก ๆ 11.2 วันของโลก  การที่วงโคจร
ใกล้แบบนี้เพราะว่าดาวแม่ของมันเป็นดาวแคระแดง  มีมวลน้อย  ดาวเคราะห์ที่เกิดมาจึงโคจรใกล้มากนั่นเองครับ

ดาวดวงนี้ตรวจพบและประกาศเป็นทางการในเดือนสิงหาคม 2016 โดย  European Southern Observatory
ตรวจพบด้วยวิธี Radial velocity ครับ  และเนื่องจากมันโคจรอยู่ในเขต Habitable zone จึงคาดว่าอุณหภูมิ
จะอยู่ที่ประมาณ -40 องศา C ครับ

ภาพในจินตนาการของ Proxima b

ขนาดของ Proxima b เทียบกับโลก

ภาพบรรยากาศบนดาวเคราะห์ Proxima b

จากภาพข้างบน จะเห็นว่าดวงอาทิตย์ตกบนดาวดวงนี้จะมี 3 ดวง เพราะดาวฤกษ์ Proxima centauri นี้
อยู่ในระบบดาวฤกษ์ 3 ดวง คือ Alpha Centauri a , b และ Proxima centauri ตามภาพครับ

2. Wolf 1061 c  ESI = 0.83
Wolf 1061 c เป็นดาวเคราะห์ 1 ในจำนวน 3 ดวงที่โคจรรอบดาวแคระแดง red dwarf Wolf 1061
ห่างจากโลก 13.8 ปีแสง  ดาวดวงนี้โคจรอยู่ในเขต habitable zone ในระยะประมาณ 12 ล้าน กิโลเมตรจากดาวแม่
โคจรครบ 1 รอบใน 17.9 วัน  และมีขนาดใหญ่กว่าโลกครับ  จะเรียกว่า Super earth โดยมันมีขนาดใหญ่
ประมาณ 1.5 เท่าของโลก

ดาวดวงนี้ถูกประกาศการค้นพบเมื่อ 17 ธันวาคม 2015  ซึ่งก่อนหน้านี้ทาง European Southern Observatory
ประเทศชิลี (ขององค์กรอวกาศยุโรป : ESO) ได้ตรวจสอบดาวฤกษ์ Wolf 1061 มานานนับ 10 ปีแล้วครับ
จนในปี 2015 ก็ได้ข้อมูลต่าง ๆ จนครบถ้วนจึงประกาศการค้นพบนี้

ภาพในจินตนาการของ Wolf 1061 c

ภาพวงโคจรของ wolf1061 c ใน habitable zone

3. Gliese 667 Cc  ESI = 0.84
Gliese 667 Cc เป็นดาวเคราะห์ที่โคจรรอบดาวฤกษ์แคระแดง Gliese 667 C  ห่างจากโลก 23.62 ปีแสง
ดาวดวงนี้ตรวจพบด้วยวิธี Radail velocity  ตัวดาวมีขนาดใหญ่เรียกว่า Super earth โดยมีขนาดประมาณ
1.5 เท่าของโลก  มีอุณหภูมิพื้นผิว 4 - 5 องศา C   โคจรรอบดาวแม่ทุก ๆ 28.2วัน ในระยะห่าง 0.125 AU
หรือ 18.7 ล้าน กิโลเมตร  ซึ่งถือว่าเป็นดาวดวงที่รับแสงแและพลังงานจากดาวแม่ได้ใกล้เคียงโลกที่สุดครับ

Gliese 667 Cc ถูกประกาศการค้นพบโดย European Southern Observatory ในวันที่ 21 พฤจิกายน 2011

ภาพแถบการโคจรของ Gliese 667 Cc

ภาพในจินตนาการของพื้นผิวดาว Gliese 667 Cc

จากภาพข้างบน จะเห็นว่าดวงอาทิตย์ตกบนดาวดวงนี้จะมี 3 ดวง เพราะดาวฤกษ์ Gliese 667 c นี้
อยู่ในระบบดาวฤกษ์ 3 ดวง คือ Gliese 667 a , b และ c ตามภาพครับ

4. Trappist-1 e  ESI = 0.86
Trappist-1 e  เป็นดาวเคราะห์โคจรรอบดาวฤกษ์ TRAPPIST-1  ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ประเภท Ultra-cool dwarf
อายุประมาณ 1 พันล้านปี ดาวฤกษ์ประเภท Ultra-cool dwarf คือ ดาวฤกษ์ที่มีมวลต่ำมาก  อุณหภูมิพื้นผิว
สูงไม่เกิน 2,500 องศา C  เป็นดาวฤกษ์ที่มีมวลต่ำเกินกว่าจะเป็นดาวฤกษ์ทั่วไปครับ  ระบบดาวดวงนี้ห่างจากโลก
ประมาณ 40 ปีแสง  อยู่ในทิศทางราศีกุมภ์ (Aquarius)   ชื่อ TRAPPIST-1 นี้  มีที่มาจากอุปกรณ์ที่ใช้ค้นพบเธอครับ
คือเป็นชื่อของสถานีกล้องโทรทรรศน์แบบ remote ที่ชื่อว่า TRAPPIST  ย่อมาจาก ......
Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope อยู่ที่ Chile  .... จึงตั้งชื่อดาวดวงนี้ว่า TRAPPIST-1

ภาพของดาวฤกษ์ Ultra-cool dwarf  "Trappist-1"  (ขนาดจริงเทียบกับดวงอาทิตย์)

ดาวเคราะห์ทั้ง 7 ดวงนี้ จะมีอยู่ 3 ดวงคือ Trappist-1 e , f และ g ที่อยู่ใน habitable zone

Trappist-1 e มีขนาดประมาณเท่าโลกพอดีครับ มีมวล = 0.62 ของโลก มีอุณหภูมิพื้นผิงประมาณ -20 องศา C
โคจรรอบดาวแม่ทุก ๆ 6.1 วัน และมีระยะห่างจากดาวแม่เพียง 3.14 ล้าน กิโลเมตร

ภาพดาว Trappist-1 e (ภาพในจินตนาการ)

5. Kepler-442b  ESI = 0.84
Kepler-442b เป็นดาวเคราะห์ที่โคจรรอบดาวฤกษ์ Kepler-442  ห่างจากโลก 1,120 ปีแสง
ดาวดวงนี้ค้นพบโดยโครงการ kepler spacecratf ด้วยวิธี Transit  ประกาศการค้นพบ
อย่างเป็นทางการเมื่อ 6 มกราคม 2015

Kepler-442b เป็นดาวเคราะห์ประเภท Super earth  มีขนาดประมาณ 1.43 เท่าของโลก  มีมวลประมาณ
2.34 เท่าของโลก  อุณหภูมิพื้นผิวอยู่ในช่วง ติดลบ 30 - 40 องศา C  โคจรรอบดาวแม่ทุก ๆ 112.3 วัน
ในระยะห่างประมาณ 70 ล้าน กิโลเมตร

ขนาดของ Kepler-442b เทียบกับโลก

จากข้อมูล Exoplanet ทั้งหมดที่เสนอมา  จะมีคำย่ออันหนึ่ง คือ ESI ครับ
ESI ย่อมาจาก Earth Similarity Index  หรือชื่อไทยคือ "ดัชนีความคล้ายคลึงกับโลก"
ค่า ESI นี้จะพิจารณาจาก ขนาด - ความหนาแน่น - ความโน้มถ่วง - อุณหภูมิพื้นผิว
ว่าค่า parameter เหล่านั้นใกล้เคียงโลกเพียงใด  ค่าของโลกคือ 1.00  ดาวเคราะห์ที่มีค่า ESI
ใกล้เคียง 1.00 มากที่สุด  ก็คือมีสภาพที่ดีสุดในการอยู่อาศัยครับ

และจากข้อมูล Exoplanet ทั้ง 5 ดวงที่เสนอมา  ท่านจะเห็นว่าทุกดวงจะโคจรรอบดาวแม่ในระยะใกล้มากครับ
เป็นเพราะว่าดาวฤกษ์แม่ (Host star) เหล่านั้นเป็นดาวแคระแดงที่มีมวลต่ำ  แรงโน้มถ่วงน้อย  เมื่อกำเนิด
ระบบสุริยะจึงมีแผ่นจานมวลสารทีอยู่ใกล้กับตัวเอง  ทำให้กำเนิดเป็นดาวเคราะห์ที่มีวงโคจรใกล้มากครับ
ดังนั้น ..... ทุกดวงที่กล่าวมา 5 ตัวอย่างข้างบนนี้  จึงมีสภาพ Tidally Lock  คือหันด้านหนึ่งเข้าหาดาวแม่ตลอดเวลา
เหมือนดวงจันทร์หันด้านเดียวเข้าหาโลก  ดังนั้นทุกดวงจะมีสภาพที่ด้านหนึ่งสว่างตลอดกาล และอีกด้านมืด-เย็น
ตลอดกาลครับ  ดังนั้น  หากจะต้องไปอยู่บนดาวดวงนี้  ก็จะต้องอยู่ในพื้นที่ ที่เรียกว่า Terminator line  มันคือรอยต่อ
ระหว่างกลางวัน-กลางคืน  ซึ่งที่จุดนั้นจะมีอุณหภูมิที่พอดี ไม่ร้อนหรือหนาวเกินไปครับ

สรุปแล้ว  การอาศัยบนดาวแบบนี้  จะไม่มี Sunset  Sunrise  จะมีแต่แสงสว่างและอุณหภูมิคงที่ตลอดครับ

ภาพของ Terminator line