หิริ โอตตัปปะ (สมเด็จพระญาณสังวร)

ส่วนตัวคิดว่า นี่คือหลักธรรมที่จะทำให้สังคมนี่สงบสุข เทวธรรม ประกอบด้วย หิริ คือ ความละอายต่อบาป ความละอายต่อการคิดชั่ว พูดชั่ว และทำชั่ว โอตตัปปะ คือ ความเกรงกลัวต่อผลของบาป ความเกรงภัยของการคิดชั่

หิริ= ความละอายใจ,ละอายต่อบาป หิริ เป็นธรรมรักษาคุ้มครองโลก ทำให้โลกเกิดสันติ ทำให้คนเราอยู่กันอย่างสงบสุข เพราะคนที่มีหิริจะเกลียดความชั่ว และละอายที่จะทำความชั่วทั้งต่อหน้าและลับหลัง ทำให้ไม่ก่อคว

หิริโอตัปปะคืออะไร? หิริ คือ ความละอายต่อบาป ถึงไม่มีใครรู้แต่นึกกินแหนงแคลงใจ ไม่สบายใจ เป็นความรู้สึกรังเกียจ เห็นบาปเป็นของสกปรก จะทำให้ใจของเราเศร้าหมอง จึงไม่ยอมทำบาป โอตตัปปะ คือ ความเกรงกลัวต่

หิริคือความละอาย ความละอายในที่นี้ก็คือความละอายต่อความชั่วของเรา ... โอตัปปะ ความกลัวต่อบาปกรรมที่ตนกระทำด้วยกาย วาจา และใจ หิริ-โอตัปปะ : ความละอายและความเกรงกลัวต่อบาป เป็นหลักธรรมคุ้มครองโลกให้สงบ