***อัลตราซาวน์ในไตรมาสสองและสาม..ความคาดหวังกับความเป็นจริง***

Credit pic :lullabyebaby.com
ก่อนหน้านี้ได้เล่าถึงหลักการของการตรวจ และข้อดีของการตรวจไตรมาสแรกไปแล้ว
http://pantip.com/topic/30347633
คราวนี้ก็มาถึงการตรวจอัลตราซาวน์ที่น่าจะคุ้นชินกันมากที่สุดซักทีค่ะ
คุณแม่บางคนไปฝากครรภ์สม่ำเสมอแต่อาจไม่เคยได้ตรวจเลยซักกะครั้งเดียว
ในขณะที่บางคน หมอจับตรวจแทบทุกหนที่เจอกัน
ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น และที่เค้าดูกันบ่อยๆเนี่ยดูอะไรเหรอ วันนี้จะได้รู้กันนะคะ
การตรวจอัลตราซาวน์ในช่วงไตรมาส 2-3 จะแบ่งออกเป็นสามลักษณะค่ะ ได้แก่
1. Standard / basic examination คือการตรวจพื้นฐาน ที่มักจะดูในการตรวจทุกครั้ง สิ่งที่ดูได้แก่
- จำนวนทารก การเต้นของหัวใจ ส่วนนำ(เช่นท่าหัว ก้น หรือขวาง)
- สัดส่วนพื้นฐานที่ใช้คำนวนน้ำหนักและอายุครรภ์ ประกอบด้วยขนาดศีรษะ, เส้นรอบเอว, และความยาวกระดูกต้นขา โดยการดูอายุครรภ์นั้นจะมีความคลาดเคลื่อนได้สูงตามอายุครรภ์ที่เพิ่มขึ้น ดังนั้นถ้าเคยตรวจมาก่อนแล้วอายุครรภ์ไม่ตรงกัน จะนับตามที่ตรวจครั้งแรกสุดเป็นหลักนะคะ
- โครงสร้างและอวัยวะต่างๆของเด็ก
- ตำแหน่งเกาะของรก และสายสะดือ
- ปริมาณน้ำคร่ำ
- ความผิดปกติของมดลูกและรังไข่
2. Specialized examination คือการตรวจพิเศษ เพื่อหาความผิดปกติของโครงสร้างบางอย่าง มักทำโดยมีข้อบ่งชี้ เช่น แม่มีประวัติกินยาที่มีผลต่อหัวใจ ก็จะตรวจอัลตราซาวน์หัวใจเป็นพิเศษ (fetal echo) ซึ่งต้องทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางค่ะ
3. Limited examination คือการตรวจเพื่อหาคำตอบบางอย่างในสถานการณ์เฉพาะ เช่น
- หมอตรวจร่างกายแล้วสงสัยว่าเด็กเอาก้นลง จึงอัลตราซาวน์ดูท่าเด็ก
- คุณแม่มีเลือดออกมา จึงตรวจว่ามีรกเกาะต่ำหรือไม่
- ตรวจหน้าท้องแล้วท้องเล็กกว่าที่ควร จึงตรวจเพื่อดูน้ำหนักเด็ก
ซึ่งการตรวจแบบที่ 3 นี้น่าจะเป็นอันที่ทำบ่อยที่สุดในชีวิตจริงค่ะ
แต่คุณแม่ที่ตรวจมักเข้าใจว่า การที่หมอวางหัวตรวจอัลตราซาวน์ลงไปดูหนึี่งครั้ง
แล้วหมอไม่ได้พูดว่ามีอะไรผิดปกติ จะแปลว่าลูกในท้องสมบูรณ์ แข็งแรง ฉลาด อะไรแบบนั้น
ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิดมากๆๆๆๆเลยละค่ะ
เพราะการดูอัลตราซาวน์แบบดูโครงสร้างละเอียดนั้น จะต้องใช้เวลาในการตรวจพอสมควร (อย่างน้อยๆก็15-20นาที) และจะต้องทำในช่วงอายุครรภ์ที่เหมาะสม
เพราะถ้าเด็กตัวเล็กไป ก็อาจจะยังเห็นไม่ชัด
ถ้าอายุครรภ์มากไป โครงสร้างต่างๆที่ใหญ่ก็จะซ้อนทับกันจนดูยากค่ะ
โดยช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดที่จะตรวจดูโครงสร้างก็คือช่วง 18-22 สัปดาห์
***อัลตราซาวน์ เมื่อไหร่ ยังไง ถึงจะดีนะ?? (ภาคต่อ ไตรมาสสองและสาม) ***
Credit pic :lullabyebaby.com
ก่อนหน้านี้ได้เล่าถึงหลักการของการตรวจ และข้อดีของการตรวจไตรมาสแรกไปแล้ว http://pantip.com/topic/30347633
คราวนี้ก็มาถึงการตรวจอัลตราซาวน์ที่น่าจะคุ้นชินกันมากที่สุดซักทีค่ะ
คุณแม่บางคนไปฝากครรภ์สม่ำเสมอแต่อาจไม่เคยได้ตรวจเลยซักกะครั้งเดียว
ในขณะที่บางคน หมอจับตรวจแทบทุกหนที่เจอกัน
ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น และที่เค้าดูกันบ่อยๆเนี่ยดูอะไรเหรอ วันนี้จะได้รู้กันนะคะ
การตรวจอัลตราซาวน์ในช่วงไตรมาส 2-3 จะแบ่งออกเป็นสามลักษณะค่ะ ได้แก่
1. Standard / basic examination คือการตรวจพื้นฐาน ที่มักจะดูในการตรวจทุกครั้ง สิ่งที่ดูได้แก่
- จำนวนทารก การเต้นของหัวใจ ส่วนนำ(เช่นท่าหัว ก้น หรือขวาง)
- สัดส่วนพื้นฐานที่ใช้คำนวนน้ำหนักและอายุครรภ์ ประกอบด้วยขนาดศีรษะ, เส้นรอบเอว, และความยาวกระดูกต้นขา โดยการดูอายุครรภ์นั้นจะมีความคลาดเคลื่อนได้สูงตามอายุครรภ์ที่เพิ่มขึ้น ดังนั้นถ้าเคยตรวจมาก่อนแล้วอายุครรภ์ไม่ตรงกัน จะนับตามที่ตรวจครั้งแรกสุดเป็นหลักนะคะ
- โครงสร้างและอวัยวะต่างๆของเด็ก
- ตำแหน่งเกาะของรก และสายสะดือ
- ปริมาณน้ำคร่ำ
- ความผิดปกติของมดลูกและรังไข่
2. Specialized examination คือการตรวจพิเศษ เพื่อหาความผิดปกติของโครงสร้างบางอย่าง มักทำโดยมีข้อบ่งชี้ เช่น แม่มีประวัติกินยาที่มีผลต่อหัวใจ ก็จะตรวจอัลตราซาวน์หัวใจเป็นพิเศษ (fetal echo) ซึ่งต้องทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางค่ะ
3. Limited examination คือการตรวจเพื่อหาคำตอบบางอย่างในสถานการณ์เฉพาะ เช่น
- หมอตรวจร่างกายแล้วสงสัยว่าเด็กเอาก้นลง จึงอัลตราซาวน์ดูท่าเด็ก
- คุณแม่มีเลือดออกมา จึงตรวจว่ามีรกเกาะต่ำหรือไม่
- ตรวจหน้าท้องแล้วท้องเล็กกว่าที่ควร จึงตรวจเพื่อดูน้ำหนักเด็ก
ซึ่งการตรวจแบบที่ 3 นี้น่าจะเป็นอันที่ทำบ่อยที่สุดในชีวิตจริงค่ะ
แต่คุณแม่ที่ตรวจมักเข้าใจว่า การที่หมอวางหัวตรวจอัลตราซาวน์ลงไปดูหนึี่งครั้ง
แล้วหมอไม่ได้พูดว่ามีอะไรผิดปกติ จะแปลว่าลูกในท้องสมบูรณ์ แข็งแรง ฉลาด อะไรแบบนั้น
ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิดมากๆๆๆๆเลยละค่ะ
เพราะการดูอัลตราซาวน์แบบดูโครงสร้างละเอียดนั้น จะต้องใช้เวลาในการตรวจพอสมควร (อย่างน้อยๆก็15-20นาที) และจะต้องทำในช่วงอายุครรภ์ที่เหมาะสม
เพราะถ้าเด็กตัวเล็กไป ก็อาจจะยังเห็นไม่ชัด
ถ้าอายุครรภ์มากไป โครงสร้างต่างๆที่ใหญ่ก็จะซ้อนทับกันจนดูยากค่ะ
โดยช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดที่จะตรวจดูโครงสร้างก็คือช่วง 18-22 สัปดาห์