เป็นชีวิตของอังศุมาลินและครอบครัวหลังความตายของโกโบริ เนื้อเรื่องก็ดราม่ามากๆ เพราะเป็นความขัดแย้งกันของแม่ และลูกค่ะ   
ส่วนตัวเรากลับชอบมากๆเลย ในภาคนี้ที่หลายคนบอกไม่สนุกนั้นอาจเป็นเพราะว่า นิยาย เขียนออกมาแนว ประวัติศาสตร์ไปนิดๆ และค่อนข้างซีเรียส

แต่เรากลับชอบมากอังศุมาลินจะยังคงคนึงหาถึงโกโกบริอยู่ตลอดจนกระทั่งสุดท้าย และจะค่อนข้างขัดแย้งกับลูกชาย
เพราะ ลูกโกโบริเกลียดพ่อที่เป็นคนญี่ปุ่น ในหนังสือ ไม่เหมือน ทั้งที่เอามาเป็นหนังและละครค่ะ ซาบซึ้ง เศร้า กินใจกว่ามากๆ  
ลูกชายของทั้งคู่นั้น หน้าเหมือนพ่อ กิริยาท่าทางทุกอย่างคือโกโบริ แต่ความทิฐิ ใจแข็งนั้น เหมือนแม่ที่สุด
จนถึงเหตการณ์ที่เป็นที่สุดในชีวิตนั่นแหละเค้าถึงยอมรับพ่อของตัวเองได้ทั้งใจ ทั้งๆที่เค้ารักพ่อและแม่มากๆ
เราอ่าน ร้องไห้หลายฉากมากๆร้องแบสะอื้นเลย สงสาร โกโบริที่ตายไปแล้ว สงสารอังศุมาลิน สงสารลูกเค้าด้วย

ยกตัวอย่างเหตุการณ์ซึ้งๆนะคะ
วันที่ญี่ปุ่นจะแพ้สงคราม "คุณรู้แล้วสินะ"  ถ้าเค้ายังอยู่จะบอกกับเธอว่าอย่างไร ฟูกที่เคยแยกเป็น 2 ชิ้นคั่นด้วยโต๊ะตัวเตี้ย
บัดนี้คนที่เคยนอนอยู่บนฟูกเหลือแค่กระดูกไม่กี่ชิ้น ขอบตาอังศุมาลินแห้งผาก แม้แต่กระพริบตายังเจ็บ
เมื่อไม่นามานี้เจ้าของกระดูกไม่กี่ชิ้นนั้นยังนอนเหยีดยาวเต็มฟูก "ไม่ว่าผมจะนอนอยู่ที่ไหน พอท้องฟ้าเริ่มขาว ผมจะคิดถึงวันนี้"
แต่วันนี้เธอเหลือแต่ความทรงจำ ท้องฟ้าภายนอกมืด เท่ากับหัวใจของเธอ
หญิงสาวหลับตา ปราถนาอย่างยิ่งเมื่อลืมตาอีกครั้ง บุรุษอันเป็นที่รักจะนอนอยู่้ตรงหน้า เหมือนกับที่เค้าเคยสัญญากับเธอว่า
"หลับตาเสีย แว่บเดียวผมก็มาไม่หนีหายไปไหนหรอก ต้องกลับมาหาคุณวันยังค่ำ ยกเว้นแต่ ตายเสียก่อน"
ริมฝีปากแหง้บิดเบี้ยวเล็กน้อยอย่างร้าวราน ถ้าเค้ายังอยู่คนที่รักหน้าที่ รักเกียรติยศแห่งตน คงเจ็บปวดกับข่าวนี้นัก

ตอนที่อังศุมาลิน คลอดลูก และกลับบ้าน
"เราได้ลูกชาย" พอกลับจากโรงพยาลบาลเธอค่อยวางห่อลูกบนฟูกหน้าโถเบญจรงค์ "ลูกของเรา คุณเห็นปลาตะเพียนสีแดงหรือยัง"คุณอรหาปลาตะเพียนตัวโตมาแขวนระหว่างประตูเพียงเธออุ้มลูกแนบอกก้าวข้ามสะพานมายังแลเห็น...เธอแหงนเงย น้ำำตารื้น..."คุณรักพระอาทิตย์ ชื่อฉันก็แปลว่าพระอาทิตย์ ลูกของเราควรเป็นพระอาทิตย์ดวงน้อยใช่ไหม"

การพลัดพรากจากสิ่งที่รักคือ ทุกข์ เธอได้รู้มาแล้วและเป็นทุกข์มหันต์ ยาว...นาน เวลาไม่ได้ช่วยรักษาอย่างที่พูดกัน
หากเวลาทำให้เธอชินกับการที่จะอยู่กับความทุกข์ต่างหาก ข้อสำคัญ "เจ้าตัวน้อย" เป็นสมบัติชิ้นเดียว
เป็นตัวแทนแห่งบุตฃคคลอันเป็นที่รัก อังศุมาลินกลัวการพลัดพรากสุงสุด เธอกระชับเจ้าตัวเล็กกับอก
อนาตะ โออาอิชิ มาสึ ฉันรักเธอเสมอ โกโบริ บ่อยครั้งที่หัวใจเธอเรียกหาบุรุษอันเป็นทีรักอย่างอ่อนโยน
"วันนี้ ฉันไม่ได้รักเธอคนเดียวแล้วนะ ฉันรักลูกของเราเหลือเกิน"

เมื่อตอนที่ลูกชายเริ่มโต "พ่อไม่เคยตาย พ่ออยู่ในลมหายใจของแม่ พ่ออยู่ในดวงตาของแม่ หัวใจรัก ความสดใสของโลกยุติลง เมื่อพ่อตาย
แม่มีชีวิตต่อมาเพื่อหน้าที่อันพึงมีต่อเค้า แม่รักเค้าจริงหรือ ? บ่อยครั้งที่เขาคิดว่า เขาเป็รแค่ "เงา" ของพ่อเท่านั้นเอง
เขาเกลียดผู้ชายในกระจกที่ใครๆว่าเหมือนพ่อ คนที่เคยรู้จักพ่อ โรยรา ญี่ปุ่นในวันนี้ สัตว์เศรษฐกิจ
ทว่าคนที่รู้จักพ่อ  แม้แต่ลุงวนัสกลับพูดเหมือนๆกัน ชาย...ชาติทหาร ---

ร่่างสูงโปร่งเดินช้าๆมาตามสะพานท่าที่เขาชอบเอามือไพล่หลัง คนก็พูดกัน "เหมือนพ่อดอกมะลิ" เขามักขมวดคิ้วรำคาญใจ
เมื่อไหร่นะ เค้าจะ"หนี" พ่อไปได้ ปิศาจของพ่อยังตามรบกวนมิได้หยุดหย่อน เขารำคาญทั้งๆที่ไม่รู้จัก "พ่อ" เค้าเกลียดญี่ปุ่นเพราะสัตว์เศรษฐกิจ

ส่วนอีกตอนเป็นความขัดแย้งอย่างรุนแรงระหว่างคนเป้นแม่ กับลูก

"ความสูงทำให้เค้ารำคาญกับปลาตะเพียนที่แม่แขวนไว้ใต้ซุ้มประตู ถึงแม่จะเปลี่ยนทุกปี แต่ไม่นานก็จะซีดรกตา
เขาเคยบ่นว่า "แขวนไว้ทำไม" ตอนเค้ายังเด็กแม่จะบอกซ้ำๆ "แขวนไว้ให้พ่อดู" แต่พอเค้าโต แม่ก็จะนิ่ง เสียไม่พูดอะไร
ขณะรุ่นหนุ่มกลินท์เคยแอบกระชากไปทิ้ง แล้วรอดูว่าแม่จะทำอย่างไร แม่ยังคงนั่งนิ่งทอดตาดูความว่างเปล่าโดยไม่พูดสักคำ
หากไม่กี่วันปลาตะเพียนตัวโตก็กลับมาแขวนดังเก่า กลินจำได้ว่าเขาโกรดจัด แอบเอาไปฉีกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย
แม่ยังคงไม่พูดอะไรแต่เฝ้ามองความว่างเปล่า ไม่เฉพาะต่อหน้าเค้า แม้ลับหลังยามค่ำคืน..

เขาสะดุ้งตื่นเมือ่ได้ยินเสียงขิม เครื่องดนตรีที่นาน ... นานมากกว่าแม่จะหยิบมาเล่น เขารู้จักเพลงนั้นดี
"สายน้ำรินผ่านแก่งหิน ยังถวิลอำลาอาวรณ์หวาม
สายฝนพรำยังอำลาเมฆาคราม แต่ใยยามเธอจากไกล...ไร้วาจา"

กลินผุดลุกนั่ง สั้นสะท้านทั้งตัว เขา"รู้หัวใจแม่" และวันรุ่งขึ้น เขาก็เที่ยวหาปลาตะเพียนสานสีแดงอย่างบ้าคลั่ง เขาย่องเอาปลาไปแขวนไว้ที่เดิม
แม่มองนิ่งๆ ไม่ถาม แต่สีหน้าละมุน อ่อนหวาน ทีท่าบอกชัด แม่ลอยไปสู่อดีตอันแสนไกล อดีตที่ไม่เคยมีใครแตะต้อง ลบล้างได้
และแล้วคืนนั้น ข้างหมอเค้าก็มีพวงมาลัยดอกมะลิ วางไว้ข้างหมอนเป็นการตอบแทนอย่างอ่อนโยน...เขาไม่กล้าแตะต้องปลาตะเพียนตรงซุ้มประตูืีอีกต่อไป....
แอบบอกว่าถึงขนาดนี้ ลูกชายโกโบริก็ยังไม่เลิกทิฐินะคะ เหมือนแม่อังมากๆ ถ้าสนใจหรือว่าชอบแนวนี้ก็หาอ่านเถอะค่ะ

ส่วนตอนที่ ลูกชายเลิกเกลียดพ่อแล้ว เราจำวันที่อ่านได้แม่นเลยค่ะ จำได้ว่าร้องไห้ แบบ สูดน้ำมูกเลย โคตตรซึ้งอ่ะค่ะ
ชอบท่อนที่โยอิจิพูดว่า "ผมอาจมีเหตุผลในใจขัดแย้งกับพ่อ ... แต่พอมีคนดูถูกพ่อ ผมก็ทนไม่ได้ เหนืออื่นใด พวกนั้นดูถูกแม่ผม
ดูถูกหัวใจรักของแม่ แม่พูดเสมอ.."ผมเกิดจากความรัก...ผมไม่ใช่ผลิตผลจากการอยู่ร่วมกัน อย่างที่พูดกัน พอหรือยังสำหรับเหตุผล" ซึ้งมากกกกกกกกกก

เราชอบกลอนท่อนนี้มากๆค่ะ
"น้ำตาแห้ง...เหลือคราบ...อาบรินไว้   แผลหัวใจเหลือ...รอยยับ...นับมิสิ้น
ชีวิตอยู่...เหลือแต่ร่าง...รอฝังดิน   วิญญาณบิน...ไปด้วยกัน...วันเธอตาย"

"ไม่ว่าที่นี่...ฤาที่ไหน     หนทางไกล...ใกล้ไม่หวั่น
จะตามทุกรอย...ย่างก้าวนั้น    หากรู้ยอดขวัญ...อยู่ที่ใด"

ใครรักชอบ ไม่ชอบ นวนิยายเรื่องนี้ก็มาพูดคุยกันได้นะคะ ส่วนตัวเราชอบมากๆค่ะ รักทั้งภาค 1 และ 2 เลย