จากกระทู้ก่อนหน้า (
ธุรกิจรับทำความสะอาดบ้านคนตาย) เมื่อค้นหาข้อมูลต่อทำให้ทราบว่ายังมีธุรกิจต่อเนื่อง เพราะบ้านที่มีคนตายเป็นบ้านที่มีประวัติไม่ดีซึ่งจะขายต่อหรือปล่อยเช่าก็ยาก ทำให้เกิดบริการใหม่เพื่อแก้ปัญหานี้ นั่นก็คือบริการ
"พิสูจน์วิญญาณ" หรือที่ในญี่ปุ่นมักเกี่ยวข้องกับธุรกิจ
Jiko Bukken (อสังหาริมทรัพย์ที่มีประวัติ) เป็นบริการที่เกิดขึ้นเพื่อแก้ปัญหา "ความกลัวที่มองไม่เห็น" ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อมูลค่าที่ดินและอาคารครับ
ในญี่ปุ่นมีบริษัทที่ทำเรื่องนี้อย่างจริงจัง (เช่น บริษัท
Marks ที่เชี่ยวชาญด้านบ้านมีประวัติ) โดยจะเปลี่ยนความเชื่อเรื่องลี้ลับให้กลายเป็นกระบวนการตรวจสอบที่ดูเป็นวิทยาศาสตร์ เพื่อสร้างความสบายใจให้ผู้เช่าหรือผู้ซื้อรายใหม่
นี่คือรายละเอียดของบริการที่น่าสนใจนี้ครับ
1. ทำไมต้องมีบริการนี้
เมื่อเกิดเหตุการณ์
Kodokushi (ตายโดดเดี่ยว) หรือการเสียชีวิตในห้องพัก ห้องนั้นจะถูกตีตราว่าเป็นห้อง "อัปมงคล" ทันที ตามกฎหมายญี่ปุ่น นายหน้าต้องแจ้งผู้เช่ารายใหม่ทราบ ซึ่งทำให้หาคนเช่ายากมาก เจ้าของห้องจึงจ้าง "นักพิสูจน์" มาเพื่อ
"ล้างมลทิน" ให้ห้องนั้นในเชิงความรู้สึกครับ
2. วิธีการ "พิสูจน์" (The Investigation Process)
บริการนี้มักแบ่งออกเป็น 2 สายหลัก ๆ คือสายวิทยาศาสตร์และสายความเชื่อ ได้แก่
- สายวิทยาศาสตร์ (Scientific Approach)
นักสืบจะใช้อุปกรณ์ที่คล้ายกับในภาพยนตร์
Ghostbusters เพื่อตรวจวัดค่าต่างๆ ที่อาจทำให้คน "รู้สึก" ไปเองว่ามีผี เช่น
เครื่องตรวจวัดสนามแม่เหล็ก (EMF Meter) เพื่อตรวจเช็กว่ามีกระแสไฟฟ้ารั่วหรือสนามแม่เหล็กผิดปกติหรือไม่ เพราะสนามแม่เหล็กที่สูงเกินไปอาจทำให้คนเกิดอาการเวียนหัว เห็นภาพหลอน หรือรู้สึกเหมือนถูกจ้องมอง
กล้องตรวจจับความร้อน (Infrared/Thermal Camera) เพื่อเช็กหา "จุดเย็น" (Cold Spots) ในห้อง ซึ่งอาจเกิดจากรอยรั่วของอากาศหรือปัญหาโครงสร้างที่ทำให้คนรู้สึกขนลุก
เครื่องตรวจวัดเสียงความถี่ต่ำ (Infrasound) เพื่อตรวจสอบเสียงที่หูมนุษย์ไม่ได้ยิน แต่อาจส่งผลต่อการสั่นสะเทือนของร่างกายและทำให้เกิดความรู้สึกกังวล
- สายความเชื่อและการชำระล้าง (Spiritual Approach)
มีการใช้บริการผู้เชี่ยวชาญ 2 กลุ่ม ได้แก่
นักพยากรณ์หรือร่างทรง (Reikan) บางบริษัทจะจ้างผู้ที่มีสัมผัสพิเศษมาตรวจสอบว่า "ดวงวิญญาณไปสู่สุคติหรือยัง"
พิธีโอฮาไร (Oharai) การนิมนต์พระหรือนักบวชชินโตมาทำพิธีปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและทำบุญให้ผู้ตายอย่างเป็นทางการ
3. การออก "ใบรับรอง" (Certification)
จุดเด่นที่สุดของธุรกิจนี้คือการออก
"ใบรับรองความปลอดภัยทางจิตใจ" ครับ
หลังจากตรวจสอบแล้ว บริษัทจะมอบเอกสารยืนยันว่าห้องนี้ "สะอาด" ทั้งในเชิงสุขอนามัย (จาก Tokushu Seiso) และ "สะอาด" ในเชิงพลังงาน
นายหน้าสามารถนำใบนี้ไปโชว์ให้ลูกค้าดูเพื่อยืนยันว่า
"เราได้ทำการตรวจสอบและทำพิธีแล้ว คุณสบายใจได้" ซึ่งช่วยให้ปล่อยเช่าได้เร็วขึ้น
4. บริการ "ลองอยู่" (The Human Guinea Pig)
นี่คือส่วนที่แปลกที่สุดครับ มีอาชีพที่เรียกว่า
"Stigmatized Property Sitter" (Sukkun)
บริษัทจะจ้างคนให้ไป
"นอนค้าง" ในห้องที่มีคนตายจริงเป็นเวลา 1-2 เดือน
หากพนักงานอยู่ได้โดยไม่มีเหตุการณ์ผิดปกติ พวกเขาจะเขียนรายงานยืนยันว่าห้องนี้ปลอดภัย
ผลทางกฎหมาย
ในบางกรณี เมื่อมีคนเข้าไปอาศัยอยู่รายหนึ่งแล้ว กฎหมายการแจ้งข้อมูล (Disclosure) ต่อผู้เช่ารายถัดไปอาจจะผ่อนปรนลง (ขึ้นอยู่กับเขตพื้นที่)
5. มูลค่าของบริการ
ค่าจ้างในการตรวจสอบและออกใบรับรองอาจเริ่มตั้งแต่
50,000 ไปจนถึงหลายแสนเยนหรือ (1 เยน ประมาณ 0.198 บาทวันนี้ครับ) ขึ้นอยู่กับความละเอียดของรายงานและชื่อเสียงของบริษัทตรวจสอบ
บริการเหล่านี้ในญี่ปุ่นไม่ได้ทำเพื่อความตื่นเต้นเหมือนในรายการทีวี แต่ทำเพื่อ
"การเปลี่ยนความกลัวให้เป็นตัวเลขและหลักฐาน" เพื่อให้ทรัพย์สินนั้นสามารถกลับมาซื้อขายได้ตามปกติ และมุมมองเชิงจิตวิทยา ธุรกิจนี้ไม่ได้พยายามพิสูจน์ว่า "ผีมีจริงหรือไม่" แต่กำลังขาย
"ความอุ่นใจ" (Anshin) ให้กับคนญี่ปุ่นที่ยังมีความเชื่อเรื่องวิญญาณเข้มข้น เพื่อให้วงจรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์เดินหน้าต่อไปได้ครับ
ในประเทศไทยก็มีปัญหาบ้านมีประวัติเหมือนกัน แต่เรามักนิยมนิมนต์พระมาสวด หรือทำพิธีกรรมตามแนวทางไสยศาสตร์บ้านเรา ซึ่งก็ไม่ได้เป็นวิทยาศาสตร์แบบญี่ปุ่น ถ้าเอาแนวทางของญี่ปุ่นมาปรับใช้ก็อาจได้ธุรกิจแนวใหม่ที่เป็นประโยชน์ต่อธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทยในอนาคตก็ได้นะครับ
แหล่งข้อมูลครับ
1. Marks Inc. / Jobutsu Estate (成仏不動産)
นี่คือบริษัทอสังหาริมทรัพย์ที่โด่งดังที่สุดในการนำ "บริการพิสูจน์" มาใช้เป็นโมเดลธุรกิจ พวกเขามีระบบจัดการห้องที่มีคนตายครบวงจร ตั้งแต่ทำความสะอาดไปจนถึงการทำพิธีและออกใบรับรอง
URL:https://jobutsu.jp/(เป็นภาษาญี่ปุ่น - แนะนำให้ใช้ Google Translate)
บทความภาษาอังกฤษที่เขียนถึง Marks Inc:The Japan Times: Expert brings peace of mind to stigmatized properties
2. เทคโนโลยีและการสืบสวน (Ghost Hunting Tech in Real Estate)
ในบางกรณีจะมีการใช้เครื่องมือวัดสนามแม่เหล็ก (EMF) หรืออุปกรณ์ตรวจวัดคลื่นความถี่เพื่อหาคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ให้กับความผิดปกติในห้อง
URL:https://www.wired.com/2010/11/ghost-hunting-gadgets/(บทความนี้อธิบายถึงความนิยมในการใช้ Gadget ตรวจสอบวิญญาณในญี่ปุ่น)
3. อาชีพรับจ้างนอน "Sukkun" และการพิสูจน์ด้วยคน
Nippon.com: Living with Ghosts: The Man Who Rents Haunted Apartments
URL:https://www.nippon.com/en/japan-topics/g00913/
4. พิธีโอฮาไร (Purification Ceremony)
SoraNews24: How to purify a haunted Japanese apartment
URL:https://soranews24.com/2014/09/01/how-to-purify-a-haunted-japanese-apartment-without-even-being-there/
5. แนวทางของรัฐบาลญี่ปุ่น (Disclosure Guidelines)
Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (MLIT)
URL:https://www.mlit.go.jp/report/press/tochi_fudousan_kensetsugyo16_hh_000001_00029.html(ภาษาญี่ปุ่น - เอกสารหลักเกณฑ์อย่างเป็นทางการเกี่ยวกับการแจ้งประวัติบ้าน)
อาชีพแปลกในญี่ปุ่นที่ไม่น่าเชื่อว่ามีอยู่จริง: บริการพิสูจน์วิญญาณ
ในญี่ปุ่นมีบริษัทที่ทำเรื่องนี้อย่างจริงจัง (เช่น บริษัท Marks ที่เชี่ยวชาญด้านบ้านมีประวัติ) โดยจะเปลี่ยนความเชื่อเรื่องลี้ลับให้กลายเป็นกระบวนการตรวจสอบที่ดูเป็นวิทยาศาสตร์ เพื่อสร้างความสบายใจให้ผู้เช่าหรือผู้ซื้อรายใหม่
นี่คือรายละเอียดของบริการที่น่าสนใจนี้ครับ
1. ทำไมต้องมีบริการนี้
เมื่อเกิดเหตุการณ์ Kodokushi (ตายโดดเดี่ยว) หรือการเสียชีวิตในห้องพัก ห้องนั้นจะถูกตีตราว่าเป็นห้อง "อัปมงคล" ทันที ตามกฎหมายญี่ปุ่น นายหน้าต้องแจ้งผู้เช่ารายใหม่ทราบ ซึ่งทำให้หาคนเช่ายากมาก เจ้าของห้องจึงจ้าง "นักพิสูจน์" มาเพื่อ "ล้างมลทิน" ให้ห้องนั้นในเชิงความรู้สึกครับ
2. วิธีการ "พิสูจน์" (The Investigation Process)
บริการนี้มักแบ่งออกเป็น 2 สายหลัก ๆ คือสายวิทยาศาสตร์และสายความเชื่อ ได้แก่
- สายวิทยาศาสตร์ (Scientific Approach)
นักสืบจะใช้อุปกรณ์ที่คล้ายกับในภาพยนตร์ Ghostbusters เพื่อตรวจวัดค่าต่างๆ ที่อาจทำให้คน "รู้สึก" ไปเองว่ามีผี เช่น
เครื่องตรวจวัดสนามแม่เหล็ก (EMF Meter) เพื่อตรวจเช็กว่ามีกระแสไฟฟ้ารั่วหรือสนามแม่เหล็กผิดปกติหรือไม่ เพราะสนามแม่เหล็กที่สูงเกินไปอาจทำให้คนเกิดอาการเวียนหัว เห็นภาพหลอน หรือรู้สึกเหมือนถูกจ้องมอง
กล้องตรวจจับความร้อน (Infrared/Thermal Camera) เพื่อเช็กหา "จุดเย็น" (Cold Spots) ในห้อง ซึ่งอาจเกิดจากรอยรั่วของอากาศหรือปัญหาโครงสร้างที่ทำให้คนรู้สึกขนลุก
เครื่องตรวจวัดเสียงความถี่ต่ำ (Infrasound) เพื่อตรวจสอบเสียงที่หูมนุษย์ไม่ได้ยิน แต่อาจส่งผลต่อการสั่นสะเทือนของร่างกายและทำให้เกิดความรู้สึกกังวล
- สายความเชื่อและการชำระล้าง (Spiritual Approach)
มีการใช้บริการผู้เชี่ยวชาญ 2 กลุ่ม ได้แก่
นักพยากรณ์หรือร่างทรง (Reikan) บางบริษัทจะจ้างผู้ที่มีสัมผัสพิเศษมาตรวจสอบว่า "ดวงวิญญาณไปสู่สุคติหรือยัง"
พิธีโอฮาไร (Oharai) การนิมนต์พระหรือนักบวชชินโตมาทำพิธีปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและทำบุญให้ผู้ตายอย่างเป็นทางการ
3. การออก "ใบรับรอง" (Certification)
จุดเด่นที่สุดของธุรกิจนี้คือการออก "ใบรับรองความปลอดภัยทางจิตใจ" ครับ
หลังจากตรวจสอบแล้ว บริษัทจะมอบเอกสารยืนยันว่าห้องนี้ "สะอาด" ทั้งในเชิงสุขอนามัย (จาก Tokushu Seiso) และ "สะอาด" ในเชิงพลังงาน
นายหน้าสามารถนำใบนี้ไปโชว์ให้ลูกค้าดูเพื่อยืนยันว่า "เราได้ทำการตรวจสอบและทำพิธีแล้ว คุณสบายใจได้" ซึ่งช่วยให้ปล่อยเช่าได้เร็วขึ้น
4. บริการ "ลองอยู่" (The Human Guinea Pig)
นี่คือส่วนที่แปลกที่สุดครับ มีอาชีพที่เรียกว่า "Stigmatized Property Sitter" (Sukkun)
บริษัทจะจ้างคนให้ไป "นอนค้าง" ในห้องที่มีคนตายจริงเป็นเวลา 1-2 เดือน
หากพนักงานอยู่ได้โดยไม่มีเหตุการณ์ผิดปกติ พวกเขาจะเขียนรายงานยืนยันว่าห้องนี้ปลอดภัย
ผลทางกฎหมาย
ในบางกรณี เมื่อมีคนเข้าไปอาศัยอยู่รายหนึ่งแล้ว กฎหมายการแจ้งข้อมูล (Disclosure) ต่อผู้เช่ารายถัดไปอาจจะผ่อนปรนลง (ขึ้นอยู่กับเขตพื้นที่)
5. มูลค่าของบริการ
ค่าจ้างในการตรวจสอบและออกใบรับรองอาจเริ่มตั้งแต่ 50,000 ไปจนถึงหลายแสนเยนหรือ (1 เยน ประมาณ 0.198 บาทวันนี้ครับ) ขึ้นอยู่กับความละเอียดของรายงานและชื่อเสียงของบริษัทตรวจสอบ
บริการเหล่านี้ในญี่ปุ่นไม่ได้ทำเพื่อความตื่นเต้นเหมือนในรายการทีวี แต่ทำเพื่อ "การเปลี่ยนความกลัวให้เป็นตัวเลขและหลักฐาน" เพื่อให้ทรัพย์สินนั้นสามารถกลับมาซื้อขายได้ตามปกติ และมุมมองเชิงจิตวิทยา ธุรกิจนี้ไม่ได้พยายามพิสูจน์ว่า "ผีมีจริงหรือไม่" แต่กำลังขาย "ความอุ่นใจ" (Anshin) ให้กับคนญี่ปุ่นที่ยังมีความเชื่อเรื่องวิญญาณเข้มข้น เพื่อให้วงจรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์เดินหน้าต่อไปได้ครับ
ในประเทศไทยก็มีปัญหาบ้านมีประวัติเหมือนกัน แต่เรามักนิยมนิมนต์พระมาสวด หรือทำพิธีกรรมตามแนวทางไสยศาสตร์บ้านเรา ซึ่งก็ไม่ได้เป็นวิทยาศาสตร์แบบญี่ปุ่น ถ้าเอาแนวทางของญี่ปุ่นมาปรับใช้ก็อาจได้ธุรกิจแนวใหม่ที่เป็นประโยชน์ต่อธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทยในอนาคตก็ได้นะครับ
แหล่งข้อมูลครับ
1. Marks Inc. / Jobutsu Estate (成仏不動産)
นี่คือบริษัทอสังหาริมทรัพย์ที่โด่งดังที่สุดในการนำ "บริการพิสูจน์" มาใช้เป็นโมเดลธุรกิจ พวกเขามีระบบจัดการห้องที่มีคนตายครบวงจร ตั้งแต่ทำความสะอาดไปจนถึงการทำพิธีและออกใบรับรอง
URL:https://jobutsu.jp/(เป็นภาษาญี่ปุ่น - แนะนำให้ใช้ Google Translate)
บทความภาษาอังกฤษที่เขียนถึง Marks Inc:The Japan Times: Expert brings peace of mind to stigmatized properties
2. เทคโนโลยีและการสืบสวน (Ghost Hunting Tech in Real Estate)
ในบางกรณีจะมีการใช้เครื่องมือวัดสนามแม่เหล็ก (EMF) หรืออุปกรณ์ตรวจวัดคลื่นความถี่เพื่อหาคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ให้กับความผิดปกติในห้อง
URL:https://www.wired.com/2010/11/ghost-hunting-gadgets/(บทความนี้อธิบายถึงความนิยมในการใช้ Gadget ตรวจสอบวิญญาณในญี่ปุ่น)
3. อาชีพรับจ้างนอน "Sukkun" และการพิสูจน์ด้วยคน
Nippon.com: Living with Ghosts: The Man Who Rents Haunted Apartments
URL:https://www.nippon.com/en/japan-topics/g00913/
4. พิธีโอฮาไร (Purification Ceremony)
SoraNews24: How to purify a haunted Japanese apartment
URL:https://soranews24.com/2014/09/01/how-to-purify-a-haunted-japanese-apartment-without-even-being-there/
5. แนวทางของรัฐบาลญี่ปุ่น (Disclosure Guidelines)
Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (MLIT)
URL:https://www.mlit.go.jp/report/press/tochi_fudousan_kensetsugyo16_hh_000001_00029.html(ภาษาญี่ปุ่น - เอกสารหลักเกณฑ์อย่างเป็นทางการเกี่ยวกับการแจ้งประวัติบ้าน)