📘 อวิชชาสูตร [๖๑]
💡 อวิชชา (ความไม่รู้แจ้ง) มีอาหารอย่างไร?
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เงื่อนต้นแห่งอวิชชา ย่อมไม่ปรากฏในกาลก่อนแต่นี้ อวิชชาไม่มี แต่ภายหลังจึงมี เพราะเหตุนั้น เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่า ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น อวิชชา มีข้อนี้เป็นปัจจัยจึงปรากฏ 🌟
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่า มีอาหาร 🍚 มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา? ควรจะกล่าวว่า นิวรณ์ ๕
* นิวรณ์ ๕ มีอาหาร คือ ทุจริต ๓ 👿
* ทุจริต ๓ มีอาหาร คือ การไม่สำรวมอินทรีย์ 🙈
* การไม่สำรวมอินทรีย์ มีอาหาร คือ ความไม่มีสติสัมปชัญญะ 😵
* ความไม่มีสติสัมปชัญญะ มีอาหาร คือ การกระทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย (อโยนิโสมนสิการ) 🤯
* การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย มีอาหาร คือ ความไม่มีศรัทธา 📉
* ความไม่มีศรัทธา มีอาหาร คือ การไม่ฟังสัทธรรม 🔇
* การไม่ฟังสัทธรรม มีอาหาร คือ การไม่คบสัปบุรุษ 👤
⛓️ ห่วงโซ่แห่งอวิชชา
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ด้วยประการดังนี้:
* การไม่คบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การไม่ฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์
* การไม่ฟังสัทธรรม ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ความไม่มีศรัทธา ให้บริบูรณ์
* ความไม่มีศรัทธา ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย ให้บริบูรณ์
* การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ความไม่มีสติสัมปชัญญะ ให้บริบูรณ์
* ความไม่มีสติสัมปชัญญะ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การไม่สำรวมอินทรีย์ ให้บริบูรณ์
* การไม่สำรวมอินทรีย์ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ทุจริต ๓ ให้บริบูรณ์
* ทุจริต ๓ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง นิวรณ์ ๕ ให้บริบูรณ์
* นิวรณ์ ๕ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง อวิชชา ให้บริบูรณ์
อวิชชา นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ 🌑 ฯ
🌊 อุปมาอวิชชาด้วยน้ำฝน
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดหยาบตกลงเบื้องบนภูเขา ⛰️ เมื่อฝนตกหนักๆ อยู่ น้ำนั้นไหลไปตามที่ลุ่ม ย่อมยัง ซอกเขา ลำธาร และห้วย ให้เต็ม ➡️ หนอง ให้เต็ม ➡️ บึง ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำน้อย ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำใหญ่ ให้เต็ม ➡️ มหาสมุทรสาคร 🌊 ให้เต็ม มหาสมุทรสาครนั้น มีอาหารอย่างนี้ และเต็มเปี่ยมอย่างนี้ แม้ฉันใด ...
ดูกรภิกษุทั้งหลาย การไม่คบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การไม่ฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์ ... นิวรณ์ ๕ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง อวิชชา ให้บริบูรณ์ อวิชชา นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ ฉันนั้นเหมือนกันแล ฯ
✨ วิชชาและวิมุตติ (ความรู้แจ้งและความหลุดพ้น) มีอาหารอย่างไร?
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรากล่าว วิชชาและวิมุตติ ว่า มีอาหาร 🍎 มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของวิชชาและวิมุตติ? ควรกล่าวว่า โพชฌงค์ ๗
* โพชฌงค์ ๗ มีอาหาร คือ สติปัฏฐาน ๔ 🙏
* สติปัฏฐาน ๔ มีอาหาร คือ สุจริต ๓ 😇
* สุจริต ๓ มีอาหาร คือ การสำรวมอินทรีย์ 🧘
* การสำรวมอินทรีย์ มีอาหาร คือ สติสัมปชัญญะ 🧠
* สติสัมปชัญญะ มีอาหาร คือ การทำไว้ในใจโดยแยบคาย (โยนิโสมนสิการ) 🧐
* การทำไว้ในใจโดยแยบคาย มีอาหาร คือ ศรัทธา 💖
* ศรัทธา มีอาหาร คือ การฟังสัทธรรม 👂
* การฟังสัทธรรม มีอาหาร คือ การคบสัปบุรุษ 🧑🤝🧑
🔗 ห่วงโซ่แห่งวิชชา
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ด้วยประการดังนี้:
* การคบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์
* การฟังสัทธรรม ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ศรัทธา ให้บริบูรณ์
* ศรัทธา ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การทำไว้ในใจโดยแยบคาย ให้บริบูรณ์
* การทำไว้ในใจโดยแยบคาย ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง สติสัมปชัญญะ ให้บริบูรณ์
* สติสัมปชัญญะ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การสำรวมอินทรีย์ ให้บริบูรณ์
* การสำรวมอินทรีย์ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง สุจริต ๓ ให้บริบูรณ์
* สุจริต ๓ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง สติปัฏฐาน ๔ ให้บริบูรณ์
* สติปัฏฐาน ๔ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง โพชฌงค์ ๗ ให้บริบูรณ์
* โพชฌงค์ ๗ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง วิชชาและวิมุตติ ให้บริบูรณ์
วิชชาและวิมุตติ นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ 🙏 ฯ
🏞️ อุปมาวิชชาด้วยน้ำฝน
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดหยาบตกลงเบื้องบนภูเขา เมื่อฝนตกหนักๆ อยู่ น้ำนั้นไหลไปตามที่ลุ่ม ย่อมยัง ซอกเขา ลำธาร และห้วย ให้เต็ม ➡️ หนอง ให้เต็ม ➡️ บึง ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำน้อย ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำใหญ่ ให้เต็ม ➡️ มหาสมุทรสาคร ให้เต็ม มหาสมุทรสาครนั้น มีอาหารอย่างนี้ และเต็มเปี่ยมอย่างนี้ แม้ฉันใด ...
ดูกรภิกษุทั้งหลาย การคบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์ ... โพชฌงค์ ๗ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง วิชชาและวิมุตติ ให้บริบูรณ์ วิชชาและวิมุตติ นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ ฉันนั้นเหมือนกันแล ฯ
จบสูตรที่ ๑ ✨
อวิชชาสูตร
📘 อวิชชาสูตร [๖๑]
💡 อวิชชา (ความไม่รู้แจ้ง) มีอาหารอย่างไร?
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เงื่อนต้นแห่งอวิชชา ย่อมไม่ปรากฏในกาลก่อนแต่นี้ อวิชชาไม่มี แต่ภายหลังจึงมี เพราะเหตุนั้น เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่า ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น อวิชชา มีข้อนี้เป็นปัจจัยจึงปรากฏ 🌟
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่า มีอาหาร 🍚 มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา? ควรจะกล่าวว่า นิวรณ์ ๕
* นิวรณ์ ๕ มีอาหาร คือ ทุจริต ๓ 👿
* ทุจริต ๓ มีอาหาร คือ การไม่สำรวมอินทรีย์ 🙈
* การไม่สำรวมอินทรีย์ มีอาหาร คือ ความไม่มีสติสัมปชัญญะ 😵
* ความไม่มีสติสัมปชัญญะ มีอาหาร คือ การกระทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย (อโยนิโสมนสิการ) 🤯
* การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย มีอาหาร คือ ความไม่มีศรัทธา 📉
* ความไม่มีศรัทธา มีอาหาร คือ การไม่ฟังสัทธรรม 🔇
* การไม่ฟังสัทธรรม มีอาหาร คือ การไม่คบสัปบุรุษ 👤
⛓️ ห่วงโซ่แห่งอวิชชา
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ด้วยประการดังนี้:
* การไม่คบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การไม่ฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์
* การไม่ฟังสัทธรรม ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ความไม่มีศรัทธา ให้บริบูรณ์
* ความไม่มีศรัทธา ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย ให้บริบูรณ์
* การทำไว้ในใจโดยไม่แยบคาย ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ความไม่มีสติสัมปชัญญะ ให้บริบูรณ์
* ความไม่มีสติสัมปชัญญะ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การไม่สำรวมอินทรีย์ ให้บริบูรณ์
* การไม่สำรวมอินทรีย์ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ทุจริต ๓ ให้บริบูรณ์
* ทุจริต ๓ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง นิวรณ์ ๕ ให้บริบูรณ์
* นิวรณ์ ๕ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง อวิชชา ให้บริบูรณ์
อวิชชา นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ 🌑 ฯ
🌊 อุปมาอวิชชาด้วยน้ำฝน
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดหยาบตกลงเบื้องบนภูเขา ⛰️ เมื่อฝนตกหนักๆ อยู่ น้ำนั้นไหลไปตามที่ลุ่ม ย่อมยัง ซอกเขา ลำธาร และห้วย ให้เต็ม ➡️ หนอง ให้เต็ม ➡️ บึง ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำน้อย ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำใหญ่ ให้เต็ม ➡️ มหาสมุทรสาคร 🌊 ให้เต็ม มหาสมุทรสาครนั้น มีอาหารอย่างนี้ และเต็มเปี่ยมอย่างนี้ แม้ฉันใด ...
ดูกรภิกษุทั้งหลาย การไม่คบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การไม่ฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์ ... นิวรณ์ ๕ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง อวิชชา ให้บริบูรณ์ อวิชชา นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ ฉันนั้นเหมือนกันแล ฯ
✨ วิชชาและวิมุตติ (ความรู้แจ้งและความหลุดพ้น) มีอาหารอย่างไร?
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรากล่าว วิชชาและวิมุตติ ว่า มีอาหาร 🍎 มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของวิชชาและวิมุตติ? ควรกล่าวว่า โพชฌงค์ ๗
* โพชฌงค์ ๗ มีอาหาร คือ สติปัฏฐาน ๔ 🙏
* สติปัฏฐาน ๔ มีอาหาร คือ สุจริต ๓ 😇
* สุจริต ๓ มีอาหาร คือ การสำรวมอินทรีย์ 🧘
* การสำรวมอินทรีย์ มีอาหาร คือ สติสัมปชัญญะ 🧠
* สติสัมปชัญญะ มีอาหาร คือ การทำไว้ในใจโดยแยบคาย (โยนิโสมนสิการ) 🧐
* การทำไว้ในใจโดยแยบคาย มีอาหาร คือ ศรัทธา 💖
* ศรัทธา มีอาหาร คือ การฟังสัทธรรม 👂
* การฟังสัทธรรม มีอาหาร คือ การคบสัปบุรุษ 🧑🤝🧑
🔗 ห่วงโซ่แห่งวิชชา
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ด้วยประการดังนี้:
* การคบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์
* การฟังสัทธรรม ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง ศรัทธา ให้บริบูรณ์
* ศรัทธา ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การทำไว้ในใจโดยแยบคาย ให้บริบูรณ์
* การทำไว้ในใจโดยแยบคาย ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง สติสัมปชัญญะ ให้บริบูรณ์
* สติสัมปชัญญะ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การสำรวมอินทรีย์ ให้บริบูรณ์
* การสำรวมอินทรีย์ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง สุจริต ๓ ให้บริบูรณ์
* สุจริต ๓ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง สติปัฏฐาน ๔ ให้บริบูรณ์
* สติปัฏฐาน ๔ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง โพชฌงค์ ๗ ให้บริบูรณ์
* โพชฌงค์ ๗ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง วิชชาและวิมุตติ ให้บริบูรณ์
วิชชาและวิมุตติ นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ 🙏 ฯ
🏞️ อุปมาวิชชาด้วยน้ำฝน
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดหยาบตกลงเบื้องบนภูเขา เมื่อฝนตกหนักๆ อยู่ น้ำนั้นไหลไปตามที่ลุ่ม ย่อมยัง ซอกเขา ลำธาร และห้วย ให้เต็ม ➡️ หนอง ให้เต็ม ➡️ บึง ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำน้อย ให้เต็ม ➡️ แม่น้ำใหญ่ ให้เต็ม ➡️ มหาสมุทรสาคร ให้เต็ม มหาสมุทรสาครนั้น มีอาหารอย่างนี้ และเต็มเปี่ยมอย่างนี้ แม้ฉันใด ...
ดูกรภิกษุทั้งหลาย การคบสัปบุรุษ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง การฟังสัทธรรม ให้บริบูรณ์ ... โพชฌงค์ ๗ ที่บริบูรณ์ ย่อมยัง วิชชาและวิมุตติ ให้บริบูรณ์ วิชชาและวิมุตติ นี้มีอาหารอย่างนี้ และบริบูรณ์อย่างนี้ ฉันนั้นเหมือนกันแล ฯ
จบสูตรที่ ๑ ✨