คิดช้า-หลงลืมบ่อย 4 สัญญาณ "ปัญหาความจำหลังสโตรก"

กระทู้สนทนา

สุขภาพผู้สูงอายุ โรคในผู้สูงอายุ โรคอัลไซเมอร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการแพทย์ คลับสุขภาพ

คิดช้า-หลงลืมบ่อย 4 สัญญาณ "ปัญหาความจำหลังสโตรก"

หลังจากเกิดโรคหลอดเลือดสมอง ปัญหาด้านความจำหรือภาวะบกพร่องทางพุทธิปัญญาเป็นเรื่องที่พบบ่อย จากการวิจัยโดย American Heart Association/American Stroke Association ที่ตีพิมพ์ในวารสารหลอดเลือดสมองนานาชาติ

พบว่าประมาณ 50% ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองจะมีปัญหาความจำภายใน 1 ปี และมีเพียงไม่ถึง 20% ที่สามารถฟื้นฟูความจำกลับสู่ปกติได้ อีกทั้ง 1 ใน 3 ของผู้ป่วยทั้งหมดจะมีอาการแย่ลงจนเข้าข่ายโรคสมองเสื่อมในระยะเวลา 5 ปี

" 1/2 ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองจะมีปัญหาความจำภายใน 1 ปี "

4 สัญญาณปัญหาความจำหลังสโตรก

- หลงลืม

- คิดออกยาก

- วางแผนนาน

- ตัดสินใจช้าลง

อาการเริ่มต้นที่พบบ่อย เช่น การหลงลืม คิดออกยาก ใช้เวลานานในการระลึกถึงสิ่งต่าง ๆ การวางแผนและตัดสินใจช้าลง รวมถึงปัญหาด้านภาษา อาการเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ยังต้องใช้ศักยภาพทางความคิดในวัยทำงาน

การตรวจคัดกรองและติดตามปัญหาความจำหลังสโตรก

การตรวจคัดกรองปัญหาความจำหลังโรคหลอดเลือดสมองตั้งแต่เริ่มแรกเป็นสิ่งสำคัญ โดยใช้แบบทดสอบ The Mini-Mental State Examination (TMSE) และ the Montreal Cognitive Assessment (MoCA) ซึ่งใช้เวลาเพียง 30 นาที อย่างไรก็ตาม การสรุปว่าผู้ป่วยมีภาวะบกพร่องทางพุทธิปัญญาถาวรหรือไม่อาจต้องใช้เวลาติดตามและตรวจเพิ่มเติม เนื่องจากปัญหาความจำในช่วงต้นอาจเกิดจากสาเหตุอื่นร่วม เช่น ความผิดปกติของเกลือแร่ การใช้ยา หรือภาวะจิตใจอื่น ๆ

การรักษาปัญหาความจำหลังสโตรก

1. การรักษาด้วยยา

ยากลุ่ม Cholinesterase inhibitors ช่วยเพิ่มความจำได้ในบางผู้ป่วย แม้คุณภาพหลักฐานจะอยู่ในระดับกลาง ยาทางเลือกอื่น ๆ เช่น เซเลโบรไลซิน รีแลกซิน ซิติโคลีน และยากลุ่มกระตุ้นสารสื่อประสาทโดปามีน ก็เป็นตัวเลือกที่น่าสนใจแต่ต้องมีการศึกษาต่อเนื่อง

2. การฝึกสมองกระตุ้นความจำ

การใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น

- การกระตุ้นความจำด้วยเกมมิฟิเคชั่น

- การกระตุ้นด้วยภาพเสมือนจำลอง

พบว่าช่วยฟื้นฟูความจำได้ดีขึ้น ลดอาการหลงลืม และเพิ่มสมาธิในการจดจ่อได้ดีทั้งในระยะสั้นและระยะยาว

การป้องกันปัญหาความจำหลังสโตรก

การป้องกันปัญหาความจำหลังโรคหลอดเลือดสมองสำคัญมาก โดยควบคุมปัจจัยเสี่ยง เช่น ความดันโลหิต ระดับน้ำตาลและไขมันในเลือด รวมถึงงดสูบบุหรี่ เพื่อป้องกันการเกิดหลอดเลือดสมองซ้ำและการตีบตันของหลอดเลือดขนาดเล็กในสมอง

“การคัดกรองปัญหาความจำในระยะยาวและการติดตามประเมินซ้ำอย่างต่อเนื่องในระยะเวลา 5-10 ปี” เป็นคำแนะนำล่าสุดจาก American Heart Association/American Stroke Association ปี 2566 เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลที่เหมาะสมและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคสมองเสื่อมในอนาคตค่ะ

- - - - - - - - - - - - - - - -
ด้วยความห่วงใยจากทีมแพทย์ VivaWellness 🍀

โดยพญ. วรัชยา วลัยลักษณาภรณ์
แพทย์เฉพาะทางด้านสมองและระบบประสาท เชี่ยวชาญด้านโรคหลอดเลือดสมอง