การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมเป็นหนึ่งในวิธีรักษาที่ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพ
โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมขั้นรุนแรง
วันนี้พี่หมอฝั่งธน..จะมาให้ความรู้
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ทางเลือกเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น 
ข้อเข่าประกอบด้วยกระดูกต้นขา หน้าแข้ง และสะบ้า ทำหน้าที่รับน้ำหนักตัว
มีลักษณะเคลื่อนไหวแบบบานพับ คือ งอและเหยียด โดยผิวข้อเป็นกระดูกอ่อนที่เรียบมัน
มีน้ำหล่อเลี้ยงเข่าช่วยลดการเสียดสี มีหมอนรองกระดูกช่วยในการับน้ำหนัก
และมีเอ็นภายในและภายนอกข้อเข่าและกล้ามเนื้อยึดอย่างแข็งแรง
เมื่อข้อเข่าเสื่อมสภาพจะส่งผลให้เกิดความผิดปกติของผิวกระดูกอ่อนและน้ำหล่อเลี้ยงเข่า
โดยกระดูกผิวข้อ กระดูกอ่อนจะสึกหาย เกิดหลุมบ่อ เป็นแผลในข้อเข่า ทำให้เกิดการเสียดสี และ เจ็บปวด
ระยะแรกจะรู้สึกปวดเมื่อย และตึงบริเวณข้อพับเข่าหรือน่อง
โดยเฉพาะเวลาขึ้นลงบันได เมื่อขยับข้อเข่าอาจได้ยินเสียงดังในข้อ
มีอาการปวดเวลาเคลื่อนไหว หรือ อากาศเย็นเมื่อเป็น มากขึ้นจะทำให้เข่าหลวมและข้อเข่าโก่งผิดรูป ทำให้เดินลำบาก
ภาพเปรียบเทียบข้อเข่าปกติ กับ ข้อเข่าเสือม
อาการที่พบบ่อย:
♦ ปวดเมื่อเคลื่อนไหวหรืออากาศเย็น
♦ เสียงดังในข้อเข่า
♦ เดินลำบาก
♦ เข่าหลวมและโก่ง
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าจึงหมายถึงการเปลี่ยนผิวข้อกระดูกทีเสียไปแล้วทั้งหมดหรือบางส่วน
ให้กลับมาใช้งานได้ และแก้ไขภาวะผิดรูป(โก่ง) ได้ด้วย
เหตุผลที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม เพื่อให้ผู้ป่วยได้กลับมาเดินได้ดีขึ้น หายปวด และคุณภาพชีวิตดีขึ้น
จึงจำเป็นต้องเปลี่ยนพื่นผิวข้อเข่าที่มีการเสียดสี ด้วยการนำโลหะและสารสังเคราะห์มาทดแทน
ใครควรเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนเข่า? ผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม จะเผชิญกับความปวดข้อเข่าอย่างรุนแรงจนรบกวนชีวิตประจำวัน
เช่น เวลาเดิน เมื่อขึ้นบันได เวลาลุกจากเก้าอี้ หรือ ไม่สามารถเดินได้
เมื่อใดจึ่งต้องผ่าตัดเปลี่ยนเข่า หลังจากได้รับการรักษาด้วยการใข้ยา ทำกายภาพบำบัด หรือ ลดน้ำหนักรวมทั้งได้พักและจำกัดกิจกรรมแล้วไม่ได้ผล
แพทย์จึ่งจะพิจารณาถึง การผ่าตัด
ทั้งนี้ คำแนะนำการผ่าตัดจะขึ้นอยู่กับอาการปวดและปัญหาที่มารบกวนชีวิตประจำวันของผู้ป่วยโดยไม่จำกัดว่าต้องเป็นผู้มีอายุมากเท่านั้นจึงจะได้รับการผ่าตัด
ทางเลือกในการผ่าตัด
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม (Total Knee replacement ) สามารถแบ่งได้ 2 รูปแบบ
1.การผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าเทียมทั้งข้อ ( Knee replacement surgery ) ด้วยวิธีดั้งเดิม ( Conventional total knee replacement )
2.การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าโดยใข้เทคโนโลยีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด (Robotic assisted surgery) ใน ประเทศไทยมีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม 3 ประเภท ดังนี้
หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดที่โรงพยาบาลธนบุรีนำเข้ามาใช้ จะช่วยให้ศัลยแพทย์กำหนดขั้นตอนการผ่าตัดล่วงหน้าโดยใช้ภาพ 3 มิติ
ข้อเข่าของผู้ป่วย ที่ได้จากเครื่อง CT Scan มาทำการประมวลผลเพื่อสร้างต้นแบบ 3 มิติ สำหรับปรับมุมข้อเข่า
ความหนาของการตัดกระดูก รวมถึงการเลือกขนาดของข้อเข่าเทียมให้พอเหมาะพอีดกับกระดูกของผู้ป่วยได้ตั้งแต่ก่อนผ่าตัด
ช่วยให้การผ่าตัดดำเนินไปอย่างราบรื่นและแม่นยำ
ศัลยแพทย์ไม่จำเป็นต้องแหวกกล้ามเนื้อ เนื้อเยื่อของผู้ป่วยเกินความจำเป็น
ช่วยลดการบาดเจ็บจากการผ่าตัดได้มาก ลดความปวดที่แผล ลดการเสียเลื่อด การฟื้นตัวหลังผ่าตัดรวดเร็วขึ้น
ความรู้เพิ่มเติม
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าตอนที่ 1/2
https://www.youtube.com/watch?v=GRIUEq645d0&t=7s
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าตอนที่ 2/2
https://www.youtube.com/watch?v=ZB1hnLlx8t4
พ้นทรมาน ปวดเข่านาน 4 ปี ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าด้วยหุ่นยนต์
https://www.youtube.com/watch?v=WEXCmT9Tsio
ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ทางเลือกเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น