วิวัฒนาการของแว่นตา : จากอดีตถึงปัจจุบัน

แว่นตาไม่ใช่เพียงเครื่องมือช่วยให้มองเห็นชัดเจน แต่ยังเป็นสิ่งที่สะท้อนความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและแฟชั่นของแต่ละยุค มาดูที่มาที่ไปของแว่นตากันว่าวิวัฒนาการของแว่นตาเป็นมาอย่างไร

แว่นตาตัวแรกเกิดขึ้นในประเทศอิตาลี ราวปลายศตวรรษที่ 13 (ประมาณปี ค.ศ. 1280–1300) โดยเป็นเลนส์นูนสำหรับแก้ไขสายตายาว จุดเริ่มต้นมาจากการใช้หินควอตซ์ขัดเป็นเลนส์ ก่อนจะมีการพัฒนาต่อมาเป็นแก้ว โดยเลนส์เว้าสำหรับสายตาสั้นเกิดขึ้นในศตวรรษที่ 15 และมีนวัตกรรมสำคัญคือขาแว่นที่เกาะใบหู โดย เอ็ดวาร์ด สการ์เล็ตต์ ช่างแว่นตาชาวอังกฤษ ได้พัฒนาในศตวรรษที่ 18

เลนส์ในยุคแรกทำจากผลึกควอตซ์ขัดเงา ซึ่งเป็นวัสดุที่ใช้เป็น "หินอ่านหนังสือ" ก่อนจะพัฒนาเป็นการทำเลนส์จากแก้วโดยช่างเป่าแก้วแห่งเวนิส แว่นตาในยุคนั้นมีเลนส์แก้วสองชิ้นติดเข้ากับกรอบไม้หรือโลหะ ใช้สำหรับช่วยคนที่สายตาสั้นหรือยาวให้มองตัวอักษรชัดขึ้น ซึ่งแว่นตานับเป็นสินค้าหรูเพราะผลิตด้วยมือและแก้วคุณภาพสูง

กรอบแว่นในยุคแรกทำจากวัสดุอย่างกระดูกสัตว์ เขาสัตว์ หรือผ้า ก่อนที่กรอบลวดจะถูกนำมาใช้ในศตวรรษที่ 16 การยึดแว่น แทนที่จะหนีบจมูก ก็มีการคิดค้นเชือกคล้องเพื่อยึดแว่นให้อยู่กับศีรษะได้มั่นคง

หลังจากนั้น แว่นตาได้พัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในศตวรรษที่ 18–19  เริ่มมีการใช้กรอบโลหะบางและกรอบไม้ที่เบาขึ้น เลนส์มีคุณภาพดีขึ้น และเริ่มผลิตเพื่อให้ประชาชนทั่วไปสามารถซื้อใช้ได้

ต่อมา ศตวรรษที่ 20 วัสดุและดีไซน์ทันสมัยมากขึ้น เช่น พลาสติกและไทเทเนียม เลนส์บางขึ้น น้ำหนักเบาขึ้น มีเคลือบป้องกันแสงยูวีและแสงสะท้อน

มีข้อมูลว่าแว่นตาเริ่มเข้ามาในไทยตั้งแต่ สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (ค.ศ. 1656–1688) โดยนำเข้าจากยุโรป เช่น เนเธอร์แลนด์ หรือโปรตุเกส แว่นตาในสมัยนั้นเป็นของหรู ใช้ในราชสำนักและขุนนางชั้นสูง

จากนั้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) แว่นตาเริ่มเข้ามาแพร่หลายมากขึ้นสำหรับประชาชนทั่วไป เนื่องจากเทคโนโลยีการผลิตทันสมัยขึ้นและราคาเข้าถึงได้ง่าย โดยเฉพาะผู้ที่ต้องใช้ในการอ่านหนังสือ หรือทำงานสำนักงาน ทำให้แว่นตากลายเป็นสิ่งจำเป็นและแพร่หลายมากขึ้นในสังคมไทย

เทคโนโลยีเลนส์สมัยใหม่ได้พัฒนาไปไกล ทำให้เกิดเลนส์ชนิดต่างๆมากขึ้น เช่น เลนส์โปรเกรสซีฟที่ช่วยแก้ไขปัญหาสายตาหลายระยะ และเลนส์โฟโตโครมิกที่สามารถปรับความเข้มตามแสงได้

แว่นตาไม่ได้เป็นเพียงอุปกรณ์ช่วยสายตา แต่ยังสะท้อนถึงความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี วัฒนธรรม และแฟชั่น แว่นตาตัวแรกเกิดขึ้นในยุโรปเมื่อกว่า 700 ปีที่แล้ว ก่อนเข้ามาในไทย และแพร่หลายมากขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 จนกลายเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวันของคนไทยทุกวันนี้