5 วิธีง่าย ๆ ที่ทำให้คนธรรมดา IQ100 เป็นที่ยอมรับของ #คนฉลาด IQ120+ ผมเรียกว่า #คนฉลาดคิด ทุกคนมักคิดว่าคนที่เป็นที่ยอมรับของฉลาดต้องรู้ทุกอย่าง ต้องมีข้อมูลและคำตอบมากมาย แต่ความจริงแล้ว ความฉลาดที่แท้จริงไม่ได้อยู่ที่ 'อะไรที่พวกเขารู้' แต่อยู่ที่ '#วิธีที่พวกเขาคิด' และการรับมือกับปัญหาต่าง ๆ ที่ทำให้คนอื่นเครียด ผมแนะนำให้ฝึกด้วยวิธีง่าย ๆ ดังนี้
1. ไม่พยายามเอาชนะการโต้แย้ง (Don't fight to be right)
คนทั่วไปจะโต้เถียงเพื่อเอาชนะเมื่อมีความเห็นไม่ตรงกัน แต่คนฉลาดคิด #จะเปลี่ยนจากการโต้เถียงเป็นการตั้งคำถามแทน เช่น "ช่วยอธิบายหน่อยได้ไหมว่าทำไมถึงคิดแบบนั้น?" หรือ "อะไรที่ทำให้คุณรู้สึกแบบนี้?" การทำแบบนี้ไม่ใช่เพื่อหาข้อผิดพลาด แต่เพื่อทำความเข้าใจ ซึ่งจะทำให้บทสนทนาเป็นไปอย่างสร้างสรรค์และทำให้คนอื่นเปิดใจรับฟังมากขึ้น
2. มองภาพรวม (See the big picture)
คนทั่วไปมักจะจมอยู่กับปัญหาเล็ก ๆ เช่น ความแค้นเมื่อวาน สอบตกก็คิดว่าตัวเองโง่ หรือถูกปฏิเสธก็คิดว่าตัวเองไร้ค่า แต่คนฉลาดคิด จะมองปัญหาในมุมที่กว้างขึ้น พวกเขาไม่ได้เห็นแค่ความล้มเหลวครั้งเดียว แต่จะมองหา Pattern (รูปแบบ) ที่เกิดขึ้น เช่น ควรเปลี่ยนวิธีการอ่านหนังสือ หรือต้องการการพักผ่อนมากขึ้น การมองภาพรวมจะเปลี่ยนปัญหาให้กลายเป็น Puzzle (ปริศนา) ที่สามารถแก้ไขได้ ทำให้พวกเขาวางแผนมากกว่าที่จะตื่นตระหนก
3. กังวลเฉพาะเรื่องที่ควบคุมได้ (Only worry about what they can change)
คนส่วนใหญ่ใช้พลังงานไปกับการกังวลเรื่องที่ควบคุมไม่ได้ เช่น สิ่งที่คนอื่นคิด, สภาพอากาศ หรืออารมณ์ของเจ้านาย แต่คนฉลาดมีกฎง่าย ๆ ว่า "ถ้าควบคุมไม่ได้ ก็จะไม่คิดถึงมัน" พวกเขาจะมุ่งความสนใจไปที่สิ่งที่สามารถควบคุมได้เท่านั้น เช่น ไม่สามารถควบคุมได้ว่าฝนจะตกไหม แต่สามารถควบคุมได้ว่าจะพกร่มไปหรือไม่ การทำแบบนี้ช่วยประหยัดพลังงานและทำให้พวกเขามีสมาธิกับการแก้ไขปัญหาจริง ๆ
4. ใช้ความเงียบเป็นเครื่องมือ (Use quiet as a tool)
คนส่วนใหญ่มักกลัวความเงียบในบทสนทนาและรีบพูดเพื่อทำลายความเงียบนั้น แต่คนฉลาดจะรู้สึกสบายใจกับความเงียบ พวกเขาจะใช้เวลาคิดก่อนพูด ฟังมากกว่าพูด และปล่อยให้อีกฝ่ายได้พูดจนจบ นอกจากนี้ การเว้นจังหวะก่อนตอบคำถามยังทำให้คำตอบดูน่าสนใจและมีความสำคัญมากขึ้น
5. หยุดชั่วคราวก่อนที่จะโต้ตอบ (Pause instead of reacting)
นี่อาจเป็นข้อที่สำคัญที่สุด คนทั่วไปมักจะโต้ตอบทุกอย่างทันที เช่น โกรธทันทีเมื่อมีคนขับรถปาดหน้า หรือตอบโต้ทันทีเมื่อมีคนพูดไม่ดี แต่คนฉลาดคิดจะหยุด ตั้งสติก่อน พวกเขาจะถามตัวเองว่า "เรื่องนี้คุ้มค่าที่จะหัวเสียไหม?" หรือ "วิธีที่ดีที่สุดในการจัดการเรื่องนี้คืออะไร?" การหยุดคิดก่อนโต้ตอบทำให้พวกเขาสามารถควบคุมอารมณ์และตัดสินใจได้ดีกว่า
สรุปคือ #ความฉลาดคิด ไม่ได้อยู่ที่การเกิดมามี IQ สูง แต่เป็น นิสัย ที่สามารถฝึกฝนได้ จากการสร้างนิสัยที่ฉลาด เช่น ลองฝึกตั้งคำถามแทนการโต้เถียง หรือลองหยุดคิดก่อนที่จะโต้ตอบ การเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ เหล่านี้จะทำให้คุณมองเห็นทางออกของปัญหาได้ดีขึ้น และทำให้ผู้อื่นที่ฉลาดกว่า มองเห็นว่าคุณเป็นคนที่ฉลาดคิด คือ #มีความคิดที่ดีและควบคุมตัวเองได้
หวังว่าจะเป็นประโยชน์ให้คนได้เรียนรู้
ขออภัยไม่รูปประกอบ เชื่อว่าคนที่อ่านบทความถึงบรรทัดนี้ เป็นคนที่ฉลาดคิดในระดับหนึ่ง 👍👍👍
ลอย ชุนพงษ์ทอง เรียบเรียง 13 กันยายน 2025
.
เครดิต อาจารย์ ลอย ชุมพงษ์ทอง
คนฉลาดที่แท้จริง ไม่ได้อยู่ที่ IQ
1. ไม่พยายามเอาชนะการโต้แย้ง (Don't fight to be right)
คนทั่วไปจะโต้เถียงเพื่อเอาชนะเมื่อมีความเห็นไม่ตรงกัน แต่คนฉลาดคิด #จะเปลี่ยนจากการโต้เถียงเป็นการตั้งคำถามแทน เช่น "ช่วยอธิบายหน่อยได้ไหมว่าทำไมถึงคิดแบบนั้น?" หรือ "อะไรที่ทำให้คุณรู้สึกแบบนี้?" การทำแบบนี้ไม่ใช่เพื่อหาข้อผิดพลาด แต่เพื่อทำความเข้าใจ ซึ่งจะทำให้บทสนทนาเป็นไปอย่างสร้างสรรค์และทำให้คนอื่นเปิดใจรับฟังมากขึ้น
2. มองภาพรวม (See the big picture)
คนทั่วไปมักจะจมอยู่กับปัญหาเล็ก ๆ เช่น ความแค้นเมื่อวาน สอบตกก็คิดว่าตัวเองโง่ หรือถูกปฏิเสธก็คิดว่าตัวเองไร้ค่า แต่คนฉลาดคิด จะมองปัญหาในมุมที่กว้างขึ้น พวกเขาไม่ได้เห็นแค่ความล้มเหลวครั้งเดียว แต่จะมองหา Pattern (รูปแบบ) ที่เกิดขึ้น เช่น ควรเปลี่ยนวิธีการอ่านหนังสือ หรือต้องการการพักผ่อนมากขึ้น การมองภาพรวมจะเปลี่ยนปัญหาให้กลายเป็น Puzzle (ปริศนา) ที่สามารถแก้ไขได้ ทำให้พวกเขาวางแผนมากกว่าที่จะตื่นตระหนก
3. กังวลเฉพาะเรื่องที่ควบคุมได้ (Only worry about what they can change)
คนส่วนใหญ่ใช้พลังงานไปกับการกังวลเรื่องที่ควบคุมไม่ได้ เช่น สิ่งที่คนอื่นคิด, สภาพอากาศ หรืออารมณ์ของเจ้านาย แต่คนฉลาดมีกฎง่าย ๆ ว่า "ถ้าควบคุมไม่ได้ ก็จะไม่คิดถึงมัน" พวกเขาจะมุ่งความสนใจไปที่สิ่งที่สามารถควบคุมได้เท่านั้น เช่น ไม่สามารถควบคุมได้ว่าฝนจะตกไหม แต่สามารถควบคุมได้ว่าจะพกร่มไปหรือไม่ การทำแบบนี้ช่วยประหยัดพลังงานและทำให้พวกเขามีสมาธิกับการแก้ไขปัญหาจริง ๆ
4. ใช้ความเงียบเป็นเครื่องมือ (Use quiet as a tool)
คนส่วนใหญ่มักกลัวความเงียบในบทสนทนาและรีบพูดเพื่อทำลายความเงียบนั้น แต่คนฉลาดจะรู้สึกสบายใจกับความเงียบ พวกเขาจะใช้เวลาคิดก่อนพูด ฟังมากกว่าพูด และปล่อยให้อีกฝ่ายได้พูดจนจบ นอกจากนี้ การเว้นจังหวะก่อนตอบคำถามยังทำให้คำตอบดูน่าสนใจและมีความสำคัญมากขึ้น
5. หยุดชั่วคราวก่อนที่จะโต้ตอบ (Pause instead of reacting)
นี่อาจเป็นข้อที่สำคัญที่สุด คนทั่วไปมักจะโต้ตอบทุกอย่างทันที เช่น โกรธทันทีเมื่อมีคนขับรถปาดหน้า หรือตอบโต้ทันทีเมื่อมีคนพูดไม่ดี แต่คนฉลาดคิดจะหยุด ตั้งสติก่อน พวกเขาจะถามตัวเองว่า "เรื่องนี้คุ้มค่าที่จะหัวเสียไหม?" หรือ "วิธีที่ดีที่สุดในการจัดการเรื่องนี้คืออะไร?" การหยุดคิดก่อนโต้ตอบทำให้พวกเขาสามารถควบคุมอารมณ์และตัดสินใจได้ดีกว่า
สรุปคือ #ความฉลาดคิด ไม่ได้อยู่ที่การเกิดมามี IQ สูง แต่เป็น นิสัย ที่สามารถฝึกฝนได้ จากการสร้างนิสัยที่ฉลาด เช่น ลองฝึกตั้งคำถามแทนการโต้เถียง หรือลองหยุดคิดก่อนที่จะโต้ตอบ การเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ เหล่านี้จะทำให้คุณมองเห็นทางออกของปัญหาได้ดีขึ้น และทำให้ผู้อื่นที่ฉลาดกว่า มองเห็นว่าคุณเป็นคนที่ฉลาดคิด คือ #มีความคิดที่ดีและควบคุมตัวเองได้
หวังว่าจะเป็นประโยชน์ให้คนได้เรียนรู้
ขออภัยไม่รูปประกอบ เชื่อว่าคนที่อ่านบทความถึงบรรทัดนี้ เป็นคนที่ฉลาดคิดในระดับหนึ่ง 👍👍👍
ลอย ชุนพงษ์ทอง เรียบเรียง 13 กันยายน 2025
.
เครดิต อาจารย์ ลอย ชุมพงษ์ทอง