37.
ชยํ เวรํ ปสวติ ทุกขํ เสติ ปราชิโต
อนุสนฺโต สุขํ เสติ หิตุวา ชยปราชยํฯ
ผู้ชนะย่อมก่อเวร ผู้แพ้ย่อมเป็นทุกข์
ผู้ละความชนะและแพ้ได้แล้ว สงบใจได้ย่อมหลับเป็นสุข
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้ผู้ชนะย่อมก่อเวร
ประโยคนี้หมายถึง ผู้ที่เอาชนะคนอื่นได้ ไม่ว่าจะเป็นการแข่งขัน การโต้เถียง หรือการต่อสู้ใดๆ ย่อมสร้างความขุ่นเคืองและความอาฆาตพยาบาทให้กับผู้แพ้ ชัยชนะไม่ได้จบลงที่การได้มาซึ่งสิ่งที่ต้องการ แต่กลับเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างศัตรู ทำให้เกิดเวรกรรมต่อเนื่องไม่รู้จบ เหมือนการที่เราชนะใครสักคนในวันนี้ อาจทำให้เขาผูกใจเจ็บและหาทางเอาคืนในวันหน้า
ผู้แพ้ย่อมเป็นทุกข์
ในทางกลับกัน ผู้ที่พ่ายแพ้ย่อมรู้สึกเจ็บปวด เสียใจ และเกิดความทุกข์ในใจ ไม่ว่าจะเป็นความผิดหวัง ความอับอาย หรือความรู้สึกไม่พอใจในตัวเอง ความทุกข์นี้เกิดจากความยึดติดในผลลัพธ์ที่ต้องการ และเมื่อไม่ได้อย่างที่หวัง จิตใจก็ย่อมไม่สงบสุข
ผู้ละความชนะและแพ้ได้แล้ว สงบใจได้ย่อมหลับเป็นสุข
นี่คือหัวใจสำคัญของคำสอนนี้ครับ ผู้ที่เข้าใจและสามารถปล่อยวางจากแนวคิดเรื่องการแพ้-ชนะได้แล้ว จะมีจิตใจที่เป็นอิสระ การละทิ้งความยึดติดในผลลัพธ์ ไม่ว่าจะดีหรือร้าย ทำให้จิตใจไม่หวั่นไหวไปตามสถานการณ์ภายนอก เมื่อไม่คาดหวังว่าจะต้องชนะ หรือไม่รู้สึกย่ำแย่เมื่อพ่ายแพ้ จิตใจก็ย่อมสงบสุขได้
ความสงบสุขที่แท้จริงตามหลักพระพุทธศาสนาไม่ได้มาจากปัจจัยภายนอก เช่น การชนะ การได้มาซึ่งทรัพย์สิน หรือการได้รับการยอมรับจากผู้อื่น แต่มาจากความสงบภายในจิตใจต่างหากครับ
สรุป ประโยคนี้สอนให้เราตระหนักว่า การหลุดพ้นจากวัฏสงสารแห่งความทุกข์ไม่ได้อยู่ที่การพยายามเอาชนะผู้อื่น แต่คือการเอาชนะกิเลสในใจตัวเองต่างหาก เมื่อเราเอาชนะความอยากได้อยากมี เอาชนะความอยากเป็นที่หนึ่งได้ เราก็จะพบกับความสงบสุขที่แท้จริงครับ
ชนะก่อเวรแน่-แพ้..........เป็นทุกข์
พยาบาทข่มจมสุข.........บ่สิ้น
ต่อสู้คู่เวรรุก-.................รับเรื่อย
เหน็ดเหนื่อยแท้แดดิ้น....ยากสิ้นศัตรู
ผู้ชนะย่อมก่อพร้อม........เวรภัย
แพ้พ่ายเคืองแค้นใจ.......ไป่แคล้ว
ปล่อยวางอย่างแจ้งนัย....ใคร่สงบ
หลับพบสุขผ่องแผ้ว........ชนะแล้วกิเลสตน.
ผู้ชนะย่อม ก่อเวร ภัยในจิต
ผู้แพ้คิด แค้นต่อ บ่เลือนหาย
ต่างจมทุกข์ ดุจน้ำไหล ไม่คืนคลาย
เพราะต่างหมาย ครองสิ่ง อย่างยิ่งยง
แต่ผู้ใด ปล่อยวาง ทางชนะ
ความแพ้ละ แล้วใจ ไม่ประสงค์
หลับเป็นสุข สงบเย็น เด่นธำรง
เพราะใจปลง ปล่อยวาง ถูกทางธรรม.


[คติธรรม] ผู้ชนะย่อมก่อเวร ผู้แพ้ย่อมเป็นทุกข์
อนุสนฺโต สุขํ เสติ หิตุวา ชยปราชยํฯ
ผู้ชนะย่อมก่อเวร ผู้แพ้ย่อมเป็นทุกข์
ผู้ละความชนะและแพ้ได้แล้ว สงบใจได้ย่อมหลับเป็นสุข
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
ชนะก่อเวรแน่-แพ้..........เป็นทุกข์
พยาบาทข่มจมสุข.........บ่สิ้น
ต่อสู้คู่เวรรุก-.................รับเรื่อย
เหน็ดเหนื่อยแท้แดดิ้น....ยากสิ้นศัตรู
ผู้ชนะย่อมก่อพร้อม........เวรภัย
แพ้พ่ายเคืองแค้นใจ.......ไป่แคล้ว
ปล่อยวางอย่างแจ้งนัย....ใคร่สงบ
หลับพบสุขผ่องแผ้ว........ชนะแล้วกิเลสตน.
ผู้ชนะย่อม ก่อเวร ภัยในจิต
ผู้แพ้คิด แค้นต่อ บ่เลือนหาย
ต่างจมทุกข์ ดุจน้ำไหล ไม่คืนคลาย
เพราะต่างหมาย ครองสิ่ง อย่างยิ่งยง
แต่ผู้ใด ปล่อยวาง ทางชนะ
ความแพ้ละ แล้วใจ ไม่ประสงค์
หลับเป็นสุข สงบเย็น เด่นธำรง
เพราะใจปลง ปล่อยวาง ถูกทางธรรม.