"เวียนหัว บ้านหมุน" เป็นโรคอะไร

วันนี้จะมาเล่าให้ฟัง ให้เข้าใจว่า หินปูนในหูกับน้ำในหูไม่เท่ากันคืออะไร สังเกตอาการยังไง ป้องกันได้แค่ไหน และอาการแบบไหนต้องรีบไปหาหมอทันที

     ในหูชั้นในของเรามีระบบที่ทำหน้าที่ควบคุมการทรงตัว หรือเรียกว่า Vestibular system ซึ่งจะมีเม็ดแคลเซียมเล็ก ๆ ชื่อ Otoconia อยู่ ทำหน้าที่เหมือนลูกตะกั่วเล็ก ๆ ช่วยบอกสมองว่าเรากำลังเอียง หัน หรือเคลื่อนไหวยังไง

ทีนี้ปัญหาคือ บางทีหินปูนพวกนี้ดัน "หลุด" เข้าไปในท่อกึ่งวงกลม (Semicircular canal) พอเราขยับหัว มันไปกวนของเหลวในหู ทำให้สมองรับสัญญาณผิดปกติ จึงเกิดอาการเวียนหัวแบบโลกหมุนทันที ภาวะนี้เรียกว่า BPPV (Benig Paroxysmal Positional Vertigo) หรือที่หลายคนเข้าใจว่า "น้ำในหูไม่เท่ากัน"

2.แล้ว "น้ำในหูไม่เท่ากัน" จริง ๆ คือโรคอะไร

     คำนี้เป็นคำที่คนไทยชอบใช้ แต่ถ้าในทางหมอ ส่วนใหญ่หมายถึง โรคเมเนียร์ (Meniere’s Disease) เกิดจากน้ำในหูชั้นในเยอะเกินไป ทำให้เกิดแรงดันผิดปกติ ระบบทรงตัวรวน การได้ยินก็รวนตามไปด้วย

อาการหลัก ๆ ของน้ำในหูไม่เท่ากัน

   เวียนหัวแบบโลกหมุน หมุนแรงจนลืมตาไม่ไหว

   มีเสียงวิ๊ง ๆ หรืออื้อในหู

   การได้ยินลดลงชั่วคราว ถ้าเป็นบ่อย ๆ อาจหูตึงถาวร

   คลื่นไส้ อาเจียน เหงื่อแตก

ต่างจาก BPPV ตรงที่อันนี้เกิดจาก "แรงดันน้ำในหูรวน" ส่วนหินปูนในหูคือ "เม็ดแคลเซียมหลุด" แต่เพราะอาการเวียนหัวคล้ายกัน

3.อาการไหนปลอดภัย อาการไหนต้องรีบไปหาหมอ

     สองโรคนี้แม้จะไม่อันตรายถึงชีวิต แต่มีบางอย่างที่ต้องสังเกต เพราะบางครั้งอาการเวียนหัวแบบนี้ดันไปคล้ายโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) ได้

อาการที่มักเป็นแค่จากหู

     เวียนหัวเวลาขยับหัวหรือเปลี่ยนท่า

     โลกหมุนแบบจริง ๆ ไม่ใช่แค่โคลง ๆ

     คลื่นไส้ อาเจียนร่วมด้วย

     ไม่มีอาการแขนขาอ่อนแรง พูดไม่ชัด

อาการที่ควรไปโรงพยาบาลด่วน

     เวียนหัวร่วมกับปากเบี้ยว พูดไม่ชัด แขนขาไม่มีแรง → อาจเป็นสโตรก

     เวียนหัวรุนแรงเฉียบพลัน แบบไม่เคยเป็นมาก่อน

     การได้ยินหายไปทันที หรือหูหนวกฉับพลัน

     ปวดหู มีหนอง หรืออาการติดเชื้อ

แต่ถึงยังไงก็แนะนำว่า ไม่ว่าอาการแบบไหนก็ควรจะไปตรวจที่โรงพยาบาลนะ

4.ป้องกันยังไง

     หินปูนในหูบางทีเกิดแบบไม่มีสาเหตุ แต่จะเจอบ่อยในคนอายุ 40-60 หรือหลังหัวกระแทก

ส่วนน้ำในหูไม่เท่ากันจะเกี่ยวกับพันธุกรรม ความเครียด อาหารเค็ม คาเฟอีน ฯลฯ

วิธีดูแลลดความเสี่ยง

   ลดเค็ม เกลือเยอะทำให้คุมน้ำในร่างกายไม่ดี น้ำในหูแปรปรวนง่าย

   ลดคาเฟอีนและแอลกอฮอล์: ของพวกนี้กระตุ้นระบบทรงตัว

   ดื่มน้ำพอดี ๆ ขาดน้ำหรือมากเกินก็รวนได้

   พักผ่อนพอ ๆ นอนน้อย เครียด ระบบประสาทจะไวขึ้น ทำให้เวียนหัวง่าย

   ขยับร่างกาย ฝึกการทรงตัว สมองจะได้ปรับตัว ลดโอกาสเวียนหัวซ้ำ

     หินปูนในหู (BPPV) : ส่วนใหญ่รักษาด้วยการทำท่าบริหารศีรษะให้หินปูนกลับบ้าน เช่นท่า Epley maneuver ไม่ต้องพึ่งยาเยอะ ถ้าทำถูกอาการมักหายใน 1–2 วัน แต่บางคนอาจวนกลับมาเป็นซ้ำ

     น้ำในหูไม่เท่ากัน : ต้องคุมอาหาร ลดเกลือ ใช้ยาขับน้ำหรือยาคลายเวียนหัวตอนกำเริบ และคอยเช็กการได้ยิน เพราะถ้าเป็นบ่อย ๆ หูอาจตึงถาวรได้

สิ่งที่ไม่ควรทำเลยคือ

     ฝืนขับรถหรือทำงานที่เสี่ยงตอนเวียนหัว

     กินยาคลายเวียนหัวพร่ำเพรื่อแบบไม่รู้สาเหตุ เพราะอาจปิดบังโรคอื่น

     เรื่องเวียนหัวโลกหมุนไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ และไม่ใช่แค่ "น้ำในหูไม่เท่ากัน" เสมอไป บางครั้งเป็นแค่หินปูนในหูหลุด และบางครั้งก็เป็นสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมองที่ห้ามชะล่าใจเด็ดขาด สิ่งสำคัญคือ อย่ามองข้ามอาการเวียนหัว อย่าเดาเอง และอย่ารอจนหนัก แนะนำว่าอาการแบบไหน ก็ควรรีบไปโรงพยาบาลนะ

ขอบคุณข้อมูลจาก  Website : https://www.khaosod.co.th