นักวิจัยค้นพบว่า “การอ่าน”
ส่งผลต่อสมองมากกว่าที่เคยคิด

งานวิจัยล่าสุดในปี ค.ศ. 2025 ของสถาบัน Max Planck พบว่าการอ่านซึ่งดูเป็นกิจกรรมธรรมดาสามัญนั้น เกี่ยวข้องกับการทำงานของสมองในหลายส่วนและซับซ้อนกว่าที่เคยคิดกัน งานวิจัยนี้รวบรวมข้อมูลจากการสแกนสมองของผู้อ่านกว่า 3,000 คนใน 163 งานวิจัย เพื่อทำแผนที่การทำงานของสมองในแต่ละขั้นตอนของการอ่าน ตั้งแต่การอ่านตัวอักษรไปจนถึงการอ่านข้อความยาว ๆ
.
ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่ากิจกรรมการอ่านส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในซีกซ้ายของสมอง แต่บริเวณที่สมองทำงานจะแตกต่างกันไปตามประเภทของเนื้อหาที่อ่าน
- การอ่านตัวอักษรเดี่ยวๆ จะกระตุ้นพื้นที่รับภาพขนาดเล็กในสมอง
- การอ่านคำ จะดึงเครือข่ายสมองที่ใหญ่ขึ้น รวมถึงบริเวณด้านหน้า (frontal) และด้านบนของสมอง
- การอ่านประโยค จะเกี่ยวข้องกับพื้นที่สมองที่ช่วยในการทำความเข้าใจโครงสร้างประโยคและความหมาย
- การอ่านข้อความยาว จะเรียกใช้ศูนย์ความจำทำงาน (working memory) เพื่อเก็บข้อมูลและประมวลผลอย่างต่อเนื่อง
.
นี่เป็นหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่าสมองมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการทำงานตามความซับซ้อนของเนื้อหา ไม่ใช่แค่การเพิ่มปริมาณการทำงานตามปริมาณของคำเท่านั้น
.
งานวิจัยยังพบความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างการอ่านออกเสียงและการอ่านในใจ โดยการอ่านออกเสียงจะกระตุ้นบริเวณสมองที่เกี่ยวข้องกับการฟังและการควบคุมกล้ามเนื้อพูด ส่วนการอ่านในใจจะใช้เครือข่ายสมองเพื่อสร้างเสียงในใจและยับยั้งการออกเสียงจริง ซึ่งแสดงให้เห็นว่าการอ่านในใจเป็นกระบวนการทางจิตที่ต้องใช้ความพยายามอย่างมาก
.
สิ่งที่น่าสนใจคือ สมองส่วนซีรีเบลลัม ซึ่งเดิมเชื่อมโยงกับการควบคุมการเคลื่อนไหว กลับมีการทำงานในระหว่างการอ่านด้วย โดยเฉพาะด้านขวาของซีรีเบลลัมที่ทำงานในทุกภารกิจการอ่าน และด้านซ้ายที่ทำงานมากขึ้นในขณะอ่านในใจ แสดงให้เห็นว่าสมองส่วนนี้อาจมีบทบาทสำคัญในด้านภาษาเกินกว่าที่เคยคิด

เครดิต: fb อาจารย์ ป๋องแป๋ง
.
.
ผมรู้สึกชอบการอ่าน ตั้งแต่เราสามารถอ่านหนังสือในใจได้ มันดูวิเศษมาก !