เคล็ดลับการปลูกต้นไม้ จาก "มือใหม่" สู่ "มือเย็น"

กระทู้สนทนา

"มือเย็น" คือ เป้าหมายของคนที่รักต้นไม้ ที่อยากกลายเป็นผู้ปลูกพืชใดก็เติบโตได้
หรือ สำเร็จได้ผล 80% จากจำนวนต้นกล้าที่ลงมือปลูก
แต่หากคุณปลูกต้นไม้มาหลายครั้งแล้วตายจากไปทุกรอบ อย่าเพิ่งท้อ ลองศึกษาเทคนิควิธี
ทดลองวิธีที่ง่ายที่สุดก่อน คือ การปักชำ พืชที่เหมาะได้แก่ บานบุรี โกศล กระเพรา โหระพา ชบา
เมื่อตัดกิ่งมาปักชำ ระบบรากหายไป พืชจึงเร่งสร้างรากใหม่ที่โคนกิ่ง โดยฮอร์โมนเจริญเติบโต
เคลื่อนจากการสร้างยอด สู่สร้างราก เซลล์ที่ฐานกิ่งจะเปลี่ยนหน้าที่
จากเซลล์ลำเลียง/เซลล์ทั่วไป เป็นเซลล์ส่วนราก
ด้วยปัจจัยกระตุ้น คือ ฮอร์โมนพืช น้ำที่ช่วยให้เซลล์แบ่งตัว
อากาศซึ่งส่งเสริมกระบวนการเจริญของราก

ขั้นตอนการปักชำ

1. ตัดกิ่งที่แข็งแรง ยาวประมาณ 15-30 ซม.

ไม่ใช้กิ่งอ่อนปักชำ เพราะโครงสร้างและเนื้อเยื่อยังไม่เจริญสมบูรณ์

ส่วนที่ปักลงดิน จึงควรเป็นก้านกิ่งที่มีสีลำต้น โดยมียอดอ่อนอยู่ส่วนบน

2. ปลิด/ตัดใบออก เหลือใบที่แข็งแรงไว้ส่วนยอด 3-5 ใบ หรือ 1 ใน 5 ของกิ่ง

หากมีใบมากเกินไป พืชจะคายน้ำผ่านปากใบ จนทำให้กิ่งปักชำแห้งตาย

ในช่วงปักชำ พืชยังไม่สามารถดูดน้ำและแร่ธาตุผ่านรากได้

จึงควรลดภาระการใช้พลังงานจากการสังเคราะห์แสง

นอกจากนี้ ใบที่มากเกินไปอาจเป็นแหล่งสะสมเชื้อรา ไข่แมลง เชื้อโรคต่างๆ

3. ใช้ไม้หรือเหล็กปลายแหลมปักให้เกิดรูลึกในดินนำร่องก่อน

เพื่อให้การเสียบกิ่งลงดินไม่ทำให้โคนกิ่งช้ำ

4. ปักกิ่งลงดินลึก 1-2 นิ้ว ให้แน่นพอดี ไม่ให้กิ่งโยกได้ แต่ไม่อัดดินรอบกิ่งจนแน่น

เนื้อเยื่อกิ่งที่สัมผัสดินอย่างพอเหมาะ ช่วยให้ความชื้นและสารอาหารเข้าสู่กิ่งได้ดี

มีอากาศไหลผ่านได้ ช่วยให้รากหายใจ ไม่เน่าเสีย

กิ่งที่โยกได้ จะรบกวนการเติบโตของราก

กิ่งจึงควรถูกปักลงดินอย่างมั่นคง โดยไม่อัดดินแน่นจนกิ่งส่วนใต้ดินขาดอากาศ

5. การบำรุงดูแล เน้นความโปร่งของดิน และการไหลเวียนของอากาศ
แม้น้ำมีบทบาทให้เซลล์พืชขยายตัว แต่น้ำที่มากเกินไป
ทำให้รากขาดอากาศ สภาพออกซิเจนต่ำจากดินชื้นแฉะหรือน้ำขัง
ส่งผลให้เชื้อราและแบคทีเรียที่ไม่ใช้ออกซิเจนเติบโต นำไปสู่อาการรากเน่า

ระหว่างปักชำ พืชยังคงมีกระบวนการหายใจระดับเซลล์

ซึ่งต้องใช้ออกซิเจน เพื่อเผาผลาญน้ำตาลเป็นพลังงานสำหรับ

การแบ่งเซลล์และการเจริญของเนื้อเยื่อรากที่โคนกิ่ง

สำหรับมือใหม่ ไม่แนะนำให้เพาะเมล็ด เพราะกระบวนการค่อนข้างซับซ้อน

ปักชำ หรือ ซื้อต้นไม้ปฐมวัยที่โตจนแกร่ง จะเลี้ยงง่ายกว่า

อุปมา เหมือนเราซื้อเด็กประถมมาเลี้ยง จะดีกว่าเอาเด็กอายุ 6 เดือนมาเลี้ยง

เด็กวัย 6 เดือนกระดูก กล้ามเนื้ออ่อนแอกว่าวัย 6 ขวบ

กรณีที่ซื้อต้นไม้มาจากร้าน แกะถุงโดย กรีดถุง

จับลำต้นด้วยนิ้วโป้งและนิ้วชี้ คว่ำถุงให้ปึกดินลงฝ่ามือแบบคงสภาพรูปทรงถุง

หรือ พยายามแกะให้คงสภาพรากผนึกดิน-วัสดุปนดินไว้

ก่อนนำลงปลูกในกระถาง หรือ ลงพื้นดิน

หากแกะออกแบบใจร้อน จนดินกระจาย รากขาด