สืบเนื่องจากข่าว คนโดน งูทับสมิงคลา (Malayan Krait) ซึ่งเป็นงูที่มีพิษแรงระดับสุดยอด กัด และทางโรงพยาบาลตรวจเลือดไม่พบพิษ จึงได้ให้ยาฆ่าเชื้อกับยาแก้ปวดกลับบ้าน ปรากฎว่า ที่โดนกัดไป เป็นงูพิษจริงๆ
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้https://www.facebook.com/paweena.tubtimhom/posts/3187571698061075
พิษจากงูส่วนใหญ่ ไม่ได้ออกฤทธิ์ทันที แต่นั่นก็ไม่ได้แปลว่าพิษจะเบาเลยครับ อย่างในกรณีดังกล่าว
เป็นพิษจากงูทับสมิงคลา ซึ่งมีผลต่อระบบประสาท ปิดฟังก์ชั่นกล้ามเนื้อในร่างกาย ไม่ใช่แค่ การควบคุมหนังตาทำให้ลืมตาไม่ขึ้น แต่ยังรวมถึง กล้ามเนื้อที่ใช้ในการหายใจ นำไปสู่การเสียชีวิตเพราะขาดออกซิเจน เพราะหายใจไม่ได้
ด้วยความที่พิษมันแรงได้พรีเมี่ยมขนาดนี้ แน่นอนครับว่ามี ของก้อปเกรด A อย่างแน่นอน
กลยุทธ์ เซินเจิ้นในโลกของสัตว์ นี้เรียกว่า การเลียนแบบแบบเบทส์ (Batesian Mimicry) โดยเป็นการตั้งชื่อโดยให้เกียรติ เฮนรี วอลเตอร์ เบทส์ (Henry Walter Bates) นักธรรมชาติวิทยาชาวอังกฤษ
มันคือการที่ สิ่งมีชีวิตที่ไม่มีพิษ (Mimic) เลียนแบบ สิ่งมีชีวิตอีกสายพันธุ์ที่มีพิษ (Model) ทั้งรูปร่าง สีสัน รวมไปถึง พฤติกรรมและการเคลื่อนไหว เพื่อจุดประสงค์ในการป้องกันตัวจากสัตว์ผู้ล่า (Predator)
โดยส่วนใหญ่แล้ว นักล่า เรียนรู้ความเป็นพิษ ผ่านประสบการณ์ อย่างการกินเข้าไปไม่อร่อยจนต้องคายออก (รสขม คือรสชาติที่ร่างกายตอบสนองต่อความเป็นพิษ) กินไปแล้วเจ็บปวดแสบร้อน รวมไปถึงการพยายามกินแล้วโดนฉีดพิษใส่
ในขณะซึ่ง นักล่าบางประเภท ก็เรียนรู้ความเป็นพิษมาโดยสัญชาติญาณ อย่างเช่น การมีสีสันสดใส ลวดลายบางแบบ แต่นั่นก็ไม่ค่อยจะได้ผล มันเหมือนการที่บางคนกลัวแมงมุมทั้งที่ไม่เคยโดนแมงมุมทำร้ายมาก่อน (สัญชาติญาณทำงาน) ในขณะที่บางคนก็ไม่กลัวเลย (สัญชาติญาณไม่ทำงาน) ดังนั้นกลยุทธ์นี้จะไปได้ดีก็เมื่อมีการ "ได้รับประสบการณ์ตรง"
มันจึงสำคัญมากๆ ที่ Model จะต้องเป็นที่รู้จักในทางลบต่อ Predator เสียก่อน
และเพื่อให้เป็นเช่นนั้น ธรรมชาติเองก็ได้ออกแบบอีกระบบหนึ่งที่เรียกว่า Mullerian Mimicry หรือการที่ มีสัตว์มากกว่า 1 สายพันธุ์ ที่ต่างมีพิษทั้งคู่ อาศัยอยู่ในละแวกเดียวกัน เพื่อเพิ่ม Engagement to Notoriety อย่างเช่น ผีเสื้อไวซีรอย

ที่ก่อนหน้าเคยเข้าใจกันว่าเป็น Mimic ของผีเสื้อโมนาร์ช
แต่งานวิจัยในภายหลังค้นพบว่า พวกมันต่างมีพิษกันทั้งคู่เลย
หรืออีกกรณีหนึ่ง
กบลูกศรพิษย้อมสี (Dyeing Poison Dart Frog,
Dendrobates tinctorius)

อันนี้มีพิษร้ายแรงเลย
และอีกชนิดหนึ่ง
Mimic Poison Dart Frog,
Ranitomeya imitator

อันนี้ม่ีพิษอ่อนๆ แต่ก็ถือเป็นการช่วยเพิ่มความรู้จักพิษ
นับว่าเป็นมัลเลอเรียน
อีก 1 ความใส่ใจจากธรรมชาติ นั่นคือการที่ Model จะไม่โจมตีถ้าไม่จนมุมจริงๆ
แทนที่จะโจมตีทันทีเมื่อมีโอกาส มันกลับไม่ทำเช่นนั้น เพื่อลดความเหลื่อมล้ำในความแตกต่างให้กับ Mimic ที่แค่ขู่แล้วถ้าไม่ได้ผลจึงหนี
มาดูตัวอย่างคู่สัตว์ Batesian Mimicry กันครับ
MODEL
ผึ้งน้ำผึ้ง (Honey Bee,
Apis spp.)
MIMIC
แมลงวันผลไม้แยมส้ม (Marmalade Hoverfly,
Episyrphus balteatus)
MODEL
ตัวต่อ (Wasp, Suborder
Apocrita)
MIMIC
ด้วงตัวต่อ (Wasp Beetle,
Clytus arietis)
MODEL
แมลงภู่ (Bumblebee,
Bombus spp.)
MIMIC
แมลงวันผลไม้แมลงภู่ (Bumblebee Hoverfly,
Volucella bombylans)
MODEL
ผีเสื้อหางตุ้มจุดชมพู (Common Rose Butterfly,
Pachliopta aristolochiae)
MIMIC
ผีเสื้อหางติ่งธรรมดา (Common Mormon,
Papilio polytes)
MODEL
ผีเสื้อหนอนใบรักธรรมดา (Plain Tiger Butterfly,
Danaus chrysippus)
MIMIC
ผีเสื้อปีกไข่เมียเลียน (Danaid Eggfly,
Hypolimnas misippus)
MODEL
ผีเสื้อหางนกนางแอ่นสีน้ำเงิน (Pipevine Swallowtail,
Battus philenor)
MIMIC
ผีเสื้อหางติ่งเสือตะวันออก (Eastern Tiger Swallowtail,
Papilio glaucus) ตัวเมีย
MODEL
ผีเสื้อร่อนลมสยาม (Rice Paper Butterfly,
Idea leuconoe)
MIMIC
ผีเสื้อฟิลิปปินส์ (Philippines Butterfly,
Graphium idaeoides)
MODEL
Parides sesostris
MIMIC
Mimoides lysithous
MODEL
งูปะการังตะวันออก (Eastern Coral Snake,
Micrurus fulvius)
MIMIC
งูคิงสีแดง (Scarlet Kingsnake,
Lampropeltis elapsoide)
aka
งูเจ้าฟ้าแดง
MODEL
Southern Coral Snake,
Micrurus frontalis
MIMIC
Forest Flame Snake,
Oxyrhopus petolarius
MODEL
งูสามเหลี่ยม (Banded Krait,
Bungarus fasciatus)
MIMIC
งูปล้องฉนวนลาว (Laotian Wolf Snake,
Lycodon laoensis)
MODEL
งูทับสมิงคลา (Malayan Krait,
Bungarus candidus)
MIMIC
งูปล้องฉนวนธรรมดา (Malayan Banded Wolf Snake,
Lycodon subcinctus)
MODEL
งูเขียวหางไหม้ท้องเหลือง (White-lipped Pit Viper,
Trimeresurus albolabris)
MIMIC
งูเขียวบอน (Green Cat Snake,
Boiga cyanea)
MODEL
งูพริกท้องแดง (Malaysian Blue Coral Snake,
Calliophis bivirgatus)
MIMIC
งูพงอ้อหัวแดง (Pink-headed Reed Snake,
Calamaria schlegeli)
MODEL
กบลูกศรพิษเอกวาดอร์ (Ecuador Poison Dart Frog,
Ameerega bilinguis)
MIMIC
Sanguine Poison Frog (
Allobates zaparo)
MODEL
กบลูกศรพิษขาลายจุด (Spot-legged Poison Dart Frog,
Ameerega picta)
MIMIC
Painted Ant-nest Frog (Lithodytes lineatus)
มารู้จัก Batesian Mimicry กลยุทธ์กาสะลองซ้องปีบแห่งสัตว์โลก ตัวนึงพิษร้าย อีกตัวแค่คล้าย หาไม่วอดวาย
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
พิษจากงูส่วนใหญ่ ไม่ได้ออกฤทธิ์ทันที แต่นั่นก็ไม่ได้แปลว่าพิษจะเบาเลยครับ อย่างในกรณีดังกล่าว
เป็นพิษจากงูทับสมิงคลา ซึ่งมีผลต่อระบบประสาท ปิดฟังก์ชั่นกล้ามเนื้อในร่างกาย ไม่ใช่แค่ การควบคุมหนังตาทำให้ลืมตาไม่ขึ้น แต่ยังรวมถึง กล้ามเนื้อที่ใช้ในการหายใจ นำไปสู่การเสียชีวิตเพราะขาดออกซิเจน เพราะหายใจไม่ได้
ด้วยความที่พิษมันแรงได้พรีเมี่ยมขนาดนี้ แน่นอนครับว่ามี ของก้อปเกรด A อย่างแน่นอน
กลยุทธ์ เซินเจิ้นในโลกของสัตว์ นี้เรียกว่า การเลียนแบบแบบเบทส์ (Batesian Mimicry) โดยเป็นการตั้งชื่อโดยให้เกียรติ เฮนรี วอลเตอร์ เบทส์ (Henry Walter Bates) นักธรรมชาติวิทยาชาวอังกฤษ
มันคือการที่ สิ่งมีชีวิตที่ไม่มีพิษ (Mimic) เลียนแบบ สิ่งมีชีวิตอีกสายพันธุ์ที่มีพิษ (Model) ทั้งรูปร่าง สีสัน รวมไปถึง พฤติกรรมและการเคลื่อนไหว เพื่อจุดประสงค์ในการป้องกันตัวจากสัตว์ผู้ล่า (Predator)
โดยส่วนใหญ่แล้ว นักล่า เรียนรู้ความเป็นพิษ ผ่านประสบการณ์ อย่างการกินเข้าไปไม่อร่อยจนต้องคายออก (รสขม คือรสชาติที่ร่างกายตอบสนองต่อความเป็นพิษ) กินไปแล้วเจ็บปวดแสบร้อน รวมไปถึงการพยายามกินแล้วโดนฉีดพิษใส่
ในขณะซึ่ง นักล่าบางประเภท ก็เรียนรู้ความเป็นพิษมาโดยสัญชาติญาณ อย่างเช่น การมีสีสันสดใส ลวดลายบางแบบ แต่นั่นก็ไม่ค่อยจะได้ผล มันเหมือนการที่บางคนกลัวแมงมุมทั้งที่ไม่เคยโดนแมงมุมทำร้ายมาก่อน (สัญชาติญาณทำงาน) ในขณะที่บางคนก็ไม่กลัวเลย (สัญชาติญาณไม่ทำงาน) ดังนั้นกลยุทธ์นี้จะไปได้ดีก็เมื่อมีการ "ได้รับประสบการณ์ตรง"
มันจึงสำคัญมากๆ ที่ Model จะต้องเป็นที่รู้จักในทางลบต่อ Predator เสียก่อน
และเพื่อให้เป็นเช่นนั้น ธรรมชาติเองก็ได้ออกแบบอีกระบบหนึ่งที่เรียกว่า Mullerian Mimicry หรือการที่ มีสัตว์มากกว่า 1 สายพันธุ์ ที่ต่างมีพิษทั้งคู่ อาศัยอยู่ในละแวกเดียวกัน เพื่อเพิ่ม Engagement to Notoriety อย่างเช่น ผีเสื้อไวซีรอย
ที่ก่อนหน้าเคยเข้าใจกันว่าเป็น Mimic ของผีเสื้อโมนาร์ช
แต่งานวิจัยในภายหลังค้นพบว่า พวกมันต่างมีพิษกันทั้งคู่เลย
หรืออีกกรณีหนึ่ง
กบลูกศรพิษย้อมสี (Dyeing Poison Dart Frog, Dendrobates tinctorius)
อันนี้มีพิษร้ายแรงเลย
และอีกชนิดหนึ่ง
Mimic Poison Dart Frog, Ranitomeya imitator
อันนี้ม่ีพิษอ่อนๆ แต่ก็ถือเป็นการช่วยเพิ่มความรู้จักพิษ
นับว่าเป็นมัลเลอเรียน
อีก 1 ความใส่ใจจากธรรมชาติ นั่นคือการที่ Model จะไม่โจมตีถ้าไม่จนมุมจริงๆ
แทนที่จะโจมตีทันทีเมื่อมีโอกาส มันกลับไม่ทำเช่นนั้น เพื่อลดความเหลื่อมล้ำในความแตกต่างให้กับ Mimic ที่แค่ขู่แล้วถ้าไม่ได้ผลจึงหนี
มาดูตัวอย่างคู่สัตว์ Batesian Mimicry กันครับ
MODEL
ผึ้งน้ำผึ้ง (Honey Bee, Apis spp.)
MIMIC
แมลงวันผลไม้แยมส้ม (Marmalade Hoverfly, Episyrphus balteatus)
MODEL
ตัวต่อ (Wasp, Suborder Apocrita)
MIMIC
ด้วงตัวต่อ (Wasp Beetle, Clytus arietis)
MODEL
แมลงภู่ (Bumblebee, Bombus spp.)
MIMIC
แมลงวันผลไม้แมลงภู่ (Bumblebee Hoverfly, Volucella bombylans)
MODEL
ผีเสื้อหางตุ้มจุดชมพู (Common Rose Butterfly, Pachliopta aristolochiae)
MIMIC
ผีเสื้อหางติ่งธรรมดา (Common Mormon, Papilio polytes)
MODEL
ผีเสื้อหนอนใบรักธรรมดา (Plain Tiger Butterfly, Danaus chrysippus)
MIMIC
ผีเสื้อปีกไข่เมียเลียน (Danaid Eggfly, Hypolimnas misippus)
MODEL
ผีเสื้อหางนกนางแอ่นสีน้ำเงิน (Pipevine Swallowtail, Battus philenor)
MIMIC
ผีเสื้อหางติ่งเสือตะวันออก (Eastern Tiger Swallowtail, Papilio glaucus) ตัวเมีย
MODEL
ผีเสื้อร่อนลมสยาม (Rice Paper Butterfly, Idea leuconoe)
MIMIC
ผีเสื้อฟิลิปปินส์ (Philippines Butterfly, Graphium idaeoides)
MODEL
Parides sesostris
MIMIC
Mimoides lysithous
MODEL
งูปะการังตะวันออก (Eastern Coral Snake, Micrurus fulvius)
MIMIC
งูคิงสีแดง (Scarlet Kingsnake, Lampropeltis elapsoide)
aka งูเจ้าฟ้าแดง
MODEL
Southern Coral Snake, Micrurus frontalis
MIMIC
Forest Flame Snake, Oxyrhopus petolarius
MODEL
งูสามเหลี่ยม (Banded Krait, Bungarus fasciatus)
MIMIC
งูปล้องฉนวนลาว (Laotian Wolf Snake, Lycodon laoensis)
MODEL
งูทับสมิงคลา (Malayan Krait, Bungarus candidus)
MIMIC
งูปล้องฉนวนธรรมดา (Malayan Banded Wolf Snake, Lycodon subcinctus)
MODEL
งูเขียวหางไหม้ท้องเหลือง (White-lipped Pit Viper, Trimeresurus albolabris)
MIMIC
งูเขียวบอน (Green Cat Snake, Boiga cyanea)
MODEL
งูพริกท้องแดง (Malaysian Blue Coral Snake, Calliophis bivirgatus)
MIMIC
งูพงอ้อหัวแดง (Pink-headed Reed Snake, Calamaria schlegeli)
MODEL
กบลูกศรพิษเอกวาดอร์ (Ecuador Poison Dart Frog, Ameerega bilinguis)
MIMIC
Sanguine Poison Frog (Allobates zaparo)
MODEL
กบลูกศรพิษขาลายจุด (Spot-legged Poison Dart Frog, Ameerega picta)
MIMIC