มะเขือเทศมีถิ่นกำเนิดดั้งเดิมในแถบเทือกเขาแอนตีสของทวีปอเมริกาใต้ โดยเฉพาะในประเทศเปรูและชิลี ในยุคแรกๆ มะเขือเทศถูกพบในสภาพธรรมชาติในป่าเขา และถึงแม้จะมีลักษณะที่สวยงาม แต่ชาวพื้นเมืองในสมัยนั้นไม่กล้ารับประทาน เนื่องจากคิดว่าเป็นผลไม้ที่มีพิษ

     ในราวกลางศตวรรษที่ 15 ชาวสเปนและโปรตุเกสได้นำเอามะเขือเทศจากเปรูไปปลูกในยุโรป หลังจากนั้นมะเขือเทศก็ถูกนำไปปลูกในประเทศอื่นๆ ในยุโรป เช่น อังกฤษ, ฝรั่งเศส, และเยอรมนี ในช่วงแรก มะเขือเทศมักถูกนำมาปลูกเป็นไม้ประดับในสวน เนื่องจากความสวยงามของผลและดอก

     ต่อมามะเขือเทศได้รับการยอมรับและเริ่มเข้าสู่การบริโภคทั่วไปในหลายประเทศ จนกระทั่งกลายเป็นหนึ่งในผักที่ได้รับความนิยมสูงสุดในโลก และมีการปลูกอย่างแพร่หลายทั่วทุกมุมโลก ทั้งนี้ มะเขือเทศยังถูกพัฒนาพันธุ์ต่างๆ ทั้งขนาด รูปทรง และรสชาติ เพื่อตอบสนองความต้องการที่หลากหลายของผู้บริโภค

มะเขือเทศเป็นพืชที่มีประโยชน์หลายอย่างทั้งในด้านโภชนาการและสุขภาพ ประโยชน์ของมะเขือเทศประกอบด้วย

     1. แหล่งวิตามินและเกลือแร่ มะเขือเทศเป็นแหล่งของสารอาหารหลายชนิดที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพร่างกายอย่างมาก ดังนี้ วิตามิน C มะเขือเทศเป็นแหล่งวิตามิน C ที่ดี ซึ่งมีความสำคัญในการสร้างคอลลาเจน ช่วยในการรักษาระบบภูมิคุ้มกัน และเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ, วิตามิน K มีบทบาทสำคัญในกระบวนการแข็งตัวของเลือด และช่วยในการรักษาสุขภาพของกระดูก, โพแทสเซียม เป็นแร่ธาตุที่มีบทบาทในการควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ ระบบประสาท และช่วยควบคุมความดันโลหิต, โฟเลต มีประโยชน์ในการสร้างเม็ดเลือดแดง และมีบทบาทสำคัญในการเจริญเติบโตและการพัฒนา

     2. สารต้านอนุมูลอิสระ มะเขือเทศเป็นแหล่งสำคัญของสารไลโคปีน (lycopene) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประโยชน์มากมายต่อสุขภาพ โดยไลโคปีนในมะเขือเทศมีคุณสมบัติและประโยชน์ดังนี้

- สุขภาพหัวใจและหลอดเลือด ไลโคปีนช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ โดยลดการอุดตันของหลอดเลือดและช่วยปรับปรุงระดับคอเลสเตอรอล

- การป้องกันโรคตา ไลโคปีนมีส่วนช่วยในการป้องกันโรคตา เช่น โรคเสื่อมสภาพของจอประสาทตาที่เกิดจากอายุ

- การป้องกันการเสื่อมสภาพของผิวหนัง ไลโคปีนสามารถช่วยป้องกันผิวหนังจากความเสียหายที่เกิดจากรังสียูวี ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดการแก่ก่อนวัย

     3. สุขภาพทางเดินอาหาร มะเขือเทศเป็นแหล่งของไฟเบอร์ที่ดีซึ่งมีประโยชน์หลายด้านสำหรับสุขภาพทางเดินอาหาร

- การเสริมสุขภาพทางเดินอาหาร ไฟเบอร์ในมะเขือเทศช่วยในการปรับปรุงการทำงานของระบบทางเดินอาหาร โดยเพิ่มปริมาณและคุณภาพของมูลในลำไส้ ช่วยป้องกันปัญหาท้องผูก

- การย่อยอาหาร ไฟเบอร์ในมะเขือเทศช่วยในกระบวนการย่อยอาหาร ทำให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้มีประสิทธิภาพและลดปัญหาอาการท้องอืดหรืออาหารไม่ย่อย

- การป้องกันโรคทางเดินอาหาร การบริโภคไฟเบอร์ในปริมาณที่เพียงพอยังช่วยลดความเสี่ยงของโรคทางเดินอาหาร เช่น โรคริดสีดวงทวาร และอาจช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

- การดูดซึมสารอาหาร ไฟเบอร์ในมะเขือเทศสามารถช่วยในการดูดซึมสารอาหารบางชนิด โดยเฉพาะในกระบวนการดูดซึมสารอาหารที่ละลายได้ในน้ำมัน ซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของการนำสารอาหารไปใช้ประโยชน์ในร่างกาย

ขอบคุณข้อมูลจาก สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร