คาด:ต้นกำเนิดภาษา

---

# สรุปจุดเริ่มต้นของภาษา

# 1. จุดกำเนิดภาษามนุษย์
- เมื่อไหร่: มนุษย์สมัยใหม่ (Homo sapiens) เริ่มใช้ภาษาพูดราว 50,000-100,000 ปีที่แล้ว ตามหลักฐานสมองและโครงสร้างคอ (กระดูกไฮออยด์)
- ที่มา: ไม่มีบันทึก ไม่ระบุตระกูล แต่เชื่อว่ามีภาษาดั้งเดิมหลายกลุ่มทั่วโลก เช่น ในแอฟริกา เอเชีย ยุโรป

# 2. ภาษาและตระกูลที่เก่าแก่ที่สุด
- ตระกูลแอโฟร-เอเซียติก (Afro-Asiatic):
  - เริ่ม: 10,000-15,000 ปีที่แล้ว (แอฟริกาเหนือ/ตะวันออกใกล้)
  - รวม: ภาษาเซมิติก (อัคคาเดียน, อาหรับ, ฮีบรู), อียิปต์โบราณ
  - หลักฐาน: อักษรเฮียโรกลิฟ (3100 ปีก่อนคริสตกาล), อักษรคูนิฟอร์มของอัคคาเดียน (2500 ปีก่อนคริสตกาล)
- ภาษาซูเมเรียน (Sumerian):
  - เริ่ม: ก่อน 3100 ปีก่อนคริสตกาล (เมโสโปเตเมีย)
  - ลักษณะ: ภาษา Isolate ไม่มีญาติ บันทึกด้วยอักษรคูนิฟอร์ม
- ภาษาบาสก์ (Basque):
  - เริ่ม: อาจ 10,000-20,000 ปีที่แล้ว (ยุโรปตะวันตก)
  - ลักษณะ: Isolate รอดจากอิทธิพลอินโดยูโรเปียน

# 3. ตระกูลซิโน-ทิเบตัน (Sino-Tibetan) และภาษาจีน
- เริ่ม: Proto-Sino-Tibetan ราว 6000-4000 ปีก่อนคริสตกาล (จีนตอนเหนือ/ที่ราบสูงทิเบต)
- ที่มา: พัฒนาโดยชนเผ่าในเอเชียตะวันออก ไม่เกี่ยวข้องกับอินโดยูโรเปียนหรือออสโตรนีเซียน
- รวม:
  - ภาษาจีน: แยกเป็นสาขา เช่น จีนกลาง (Mandarin), กวางตุ้ง (Cantonese)
  - ภาษาทิเบต-พม่า: เช่น ทิเบต, พม่า
- หลักฐาน:
  - อักษรกระดูก (Oracle Bone Script) ของจีนโบราณ เริ่มราว 1200 ปีก่อนคริสตกาล
  - แต่ภาษาพูดน่าจะมีมาก่อนหน้านั้นนาน เช่น คำพื้นฐาน *mā* (แม่) คล้าย PIE *méh₂tēr* แต่ไม่ร่วมราก เป็นการพัฒนาคู่ขนาน
- พัฒนาการ: ภาษาจีนมีระบบโทน (Tones) และอักษรภาพ (Logographic) แตกต่างจากภาษาอินโดยูโรเปียนที่ใช้ตัวอักษรตามเสียง

# 4. ตระกูลอินโดยูโรเปียน (Indo-European) และภาษาอังกฤษ
- เริ่ม: Proto-Indo-European (PIE) ราว 4000-2500 ปีก่อนคริสตกาล (ทุ่งหญ้าสเตปป์ - ยูเครน/รัสเซีย)
- แยกเป็น:
  - Proto-Germanic: 2500-2000 ปีก่อนคริสตกาล (ยุโรปเหนือ)
  - Germanic ตะวันตก: รากของอังกฤษ
- ภาษาอังกฤษ:
  - ค.ศ. 450: Old English จากแองโกล-แซกซอนในบริเตน
  - ค.ศ. 1066: Middle English ผสมฝรั่งเศส (นอร์มัน)
  - ค.ศ. 1500: Early Modern English (Shakespeare)
  - ปัจจุบัน: Modern English แพร่ทั่วโลก
- ตัวอย่าง: *father* (PIE *ph₂tḗr*), *bear* (PIE *bher-*)

# 5. ตระกูลออสโตรนีเซียน (Austronesian) และอินโดนีเซีย
- เริ่ม: Proto-Austronesian ราว 3500-3000 ปีก่อนคริสตกาล (ไต้หวัน)
- แพร่: สู่ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย หมู่เกาะแปซิฟิก
- อินโดนีเซีย: ภาษามลายูพัฒนาเป็น Bahasa Indonesia
  - รับคำจากสันสกฤต (*raja*), ดัตช์ (*televisi*), อังกฤษ (*radio*)
  - แต่รากเป็นออสโตรนีเซียน

# 6. ตระกูลภาษาอื่น ๆ ที่น่าสนใจ
- ตระกูลอูราลิก (Uralic):
  - เริ่ม: Proto-Uralic ราว 5000-3000 ปีก่อนคริสตกาล (เทือกเขาอูราล - รัสเซีย)
  - รวม: ฟินแลนด์, ฮังการี
- ตระกูลดราวิเดียน (Dravidian):
  - เริ่ม: Proto-Dravidian ราว 3000-2000 ปีก่อนคริสตกาล (อินเดียใต้)
  - รวม: ทมิฬ, เตลูกู ไม่เกี่ยวข้องกับสันสกฤต
- ตระกูลอัลไตอิก (Altaic - ถกเถียง):
  - เริ่ม: Proto-Altaic (สมมติฐาน) ราว 4000-3000 ปีก่อนคริสตกาล (เอเชียกลาง)
  - รวม: ตุรกี, มองโกล, (บางทฤษฎีรวมเกาหลี, ญี่ปุ่น)

# 7. เปรียบเทียบกรอบเวลา
- 50,000-100,000 ปีที่แล้ว: ภาษามนุษย์ยุคแรก
- 10,000-15,000 ปีที่แล้ว: Proto-Afro-Asiatic
- 6000-4000 ปีก่อนคริสตกาล: Proto-Sino-Tibetan, PIE
- 5000-3000 ปีก่อนคริสตกาล: Proto-Uralic, Proto-Austronesian
- 3100 ปีก่อนคริสตกาล: ซูเมเรียน, อียิปต์โบราณ (บันทึกแรก)

---