เอื้องผึ้งจันผา
ท่านทั้งหลายเคยเห็นต้นจันผาไหมครับ แล้วเอื้องผึ้งล่ะครับ ?
อธิบายให้เห็นภาพง่ายๆสำหรับบางท่านที่ไม่เคยเห็นหรือนึกไม่ออก จันผาคล้ายๆต้นปาล์มแบบเดี่ยวที่ไม่งอกเพิ่ม ขึ้นอยู่ตามภูเขาแม้แต่ภูเขาแห้งแล้งกันดารในภาคเหนือ ในเชียงใหม่ผมเห็นหลายที่ และเอื้องผึ้งคือกล้วยไม้ที่มีดอกเป็นช่อเป็นพวงสีเหลืองอ่อนและใจกลางดอกสีเหลืองเข้ม
วันนี้ผมไม่มีดอกเอื้องผึ้งหรือแม้แต่ต้นเอื้องผึ้งซึ่งจริงๆมีแหละแต่ผมไม่เชี่ยวชาญขนาดที่จะบอกได้ว่ามันต้นไหน แต่ผมมีต้นจันผา ขนาดจัดว่าพอได้ แต่เคยเห็นบนดอยจริงๆมันใหญ่กว่านี้หลายเท่า เท่าที่เห็นจะเหลืออยู่สองที่ที่ยังรอดชีวิตมาจากการปลูกของผมเมื่อราวๆยี่สิบปีที่แล้ว มีคนให้ผมมา เก็บต้นเล็กๆของมันมาให้ผมจากในป่า และมันมาโตที่บ้านผมในสภาวะที่ไม่ผิดกับบนดอย คือแห้งแล้งเหมือนกัน
ที่ต้นของมันมีกล้วยไม้ผูกติดไว้หลายกอ ครั้งนึงแม่ของผมอยู่ที่บ้านนี่เลี้ยงกล้วยไม้เอาไว้ไม่รู้กี่สิบกี่ร้อยต้น แม่ชอบแบบนั้น
ผมเอากล้วยไม้ที่ชื่อเอื้องผึ้งมัดติดกับต้นจันผา ทีนี้มันมีที่ว่างอยู่อีกหลาย แม่ผมก็เลยมัดไปมัดมา จนกระทั่งไม่รู้ว่าต้นไหนเป็นต้นไหน สายพันธุ์อะไรต่ออะไรปนเปกันไป มันก็สวยดีเวลามันออกดอก สวยงามในแบบของมัน
แต่มันมีอะไรมากกว่านั้น หรือจริงๆมันก็ไม่มีอะไรมากกว่านั้น สรรพสิ่งมันเป็นของมันอย่างนั้น มีเพียงคนที่ไปยึดมั่นถือมั่นให้มันมีอะไรอยู่บนความไม่มีอะไร และไม่มีอะไรๆอยู่บนความมีอะไรเช่นกัน
ทำไมดอกเอื้องผึ้งถึงต้องขึ้นอยู่คู่กับต้นจันผา มันมีตำนาน ตำนานที่มีเค้าโครงมาจากเรื่องจริง หรือจะเป็นเรื่องจริงที่มีเค้าโครงมาจากตำนาน หรือเป็นข้อคิดเห็นที่อาจจะไม่มีข้อเท็จจริงปนอยู่เลยก็ตาม ในความเชื่อหรือเรื่องเล่าตามความเข้าใจของคนเมือง คนล้านนาก็เป็นอย่างนั้น เรื่องก็มีอยู่ว่า
มีคู่รักหนุ่มสาวแสนหวาน ใช้ชีวิตด้วยกัน สาวงามนามเอื้องผึ้งและหนุ่มนั่นชื่อจันผา
ทำอีท่าไหนไม่รู้แหละ จันผาปีนไปเก็บดอกไม้ให้เอื้องผึ้งแต่โชคร้ายพลัดตกจากหน้าผาลงมาตาย เอื้องผึ้งเสียใจก็เลยวิ่งเอาหัวชนหน้าผาเสียชีวิตตายตามกันไป เพื่ออะไร ? บูชารักแท้ ? เสียใจจนไม่อาจทานทนได้ ? หรือขาดสติ
จากนั้นผู้คนก็เรียกชื่อต้นจันผาว่าจันผาและเรียกเอื้องผึ้งว่าเอื้องผึ้ง เป็นสัญลักษณ์หรืออนุสรณ์ในความรักของทั้งคู่สืบต่อมา
เอื้องผึ้งและจันผาอยู่เคียงคู่กันนิรันดร
เอื้องผึ้งก็มีพ่อมีแม่ จันผาเองก็มี บางทีเค้าก็เลี้ยงแมวไว้ที่บ้านเหมือนกัน ถ้าสองคนตายตามกันไปใครจะดูแลผู้ที่ยังเหลืออยู่ แมวพวกนั้นจะไปกินข้าวที่ไหน ชีวิตที่เราคิดว่าเป็นของเราแต่จริงๆแล้วมันไม่ใช่ กรรมของคนคนนึงผูกไว้ด้วยกรรมของอีกคนนึงเสมอ จันผาเองจะรู้สึกดีไหมที่ตัวเองตายแล้วเอื้องผึ้งก็เลือกที่จะจบชีวิตลงด้วย หรือจันผาอยากจะบอกว่า เธอๆ ใช้ชีวิตที่เหลือต่อไปให้ดีนะ ถึงเราไม่อยู่แล้วเราจะเฝ้ามองดูเธอด้วยใจเป็นสุข
หรือถ้าเอื้องผึ้งเลือกที่ทำในสิ่งที่ต่างออกไป จันผาเธอตายไปแล้วเราจะดูและพ่อแม่และแมวของเธอต่อไปขอเธอเป็นกำลังใจให้ด้วย
ถ้าเอื้องผึ้งเลือกที่จะใช้ชีวิตต่อไปผู้คนยังจะเรียกความสัมพันธ์นี้ว่ารักแท้ไหม หรือรักแท้ต้องตายตกตามกันไป
ชีวิตเป็นสิ่งสวยงาม ถึงเต็มไปด้วยทุกข์แต่ก็เป็นสิ่งสวยงาม บางครั้งสวยงาม บางครั้งทุกข์ บางครั้งทุกข์ระทมผสมกับความสวยงาม ตามแต่ว่าเราจะคิดปรุงไปทางไหน หรือยินยอมให้สิ่งไหนมีอิทธิพลเหนือความคิดของเรา ความทุกข์อันทนทานได้ยากจริงๆแล้วก็มีไม่กี่รูปแบบ ความทุกข์แท้ๆของสังขาร ความทุกข์ที่จรเข้ามาและความทุกข์ที่เราไขว่คว้าไปหามาเอง
แผ่เมตตามอบความปราถนาดีให้คู่รักที่น่าสงสาร คนตายก็ตายไปแล้วถึงเป็นเรื่องเศร้าแต่ก็ผ่านไป สิ่งสำคัญคือคนที่เหลืออยู่ขอให้มีกำลังต่อสู้กับความเสียใจกลับมาเริ่มชีวิตใหม่ได้ในเร็ววัน
เพราะเรายังไม่ตาย
ถ้าเรายังไม่ตายวันนี้เริ่มใหม่ได้เสมอ หรือพรุ่งนี้ก็ยังไม่สายถึงทุกข์ระทมเพียงใดโลกยังเปิดโอกาสให้เรา ชีวิตเป็นสิ่งสวยงาม ถึงเต็มไปด้วยทุกข์แต่ก็เป็นสิ่งสวยงาม
เอื้องผึ้งจันผา
ท่านทั้งหลายเคยเห็นต้นจันผาไหมครับ แล้วเอื้องผึ้งล่ะครับ ?
อธิบายให้เห็นภาพง่ายๆสำหรับบางท่านที่ไม่เคยเห็นหรือนึกไม่ออก จันผาคล้ายๆต้นปาล์มแบบเดี่ยวที่ไม่งอกเพิ่ม ขึ้นอยู่ตามภูเขาแม้แต่ภูเขาแห้งแล้งกันดารในภาคเหนือ ในเชียงใหม่ผมเห็นหลายที่ และเอื้องผึ้งคือกล้วยไม้ที่มีดอกเป็นช่อเป็นพวงสีเหลืองอ่อนและใจกลางดอกสีเหลืองเข้ม
วันนี้ผมไม่มีดอกเอื้องผึ้งหรือแม้แต่ต้นเอื้องผึ้งซึ่งจริงๆมีแหละแต่ผมไม่เชี่ยวชาญขนาดที่จะบอกได้ว่ามันต้นไหน แต่ผมมีต้นจันผา ขนาดจัดว่าพอได้ แต่เคยเห็นบนดอยจริงๆมันใหญ่กว่านี้หลายเท่า เท่าที่เห็นจะเหลืออยู่สองที่ที่ยังรอดชีวิตมาจากการปลูกของผมเมื่อราวๆยี่สิบปีที่แล้ว มีคนให้ผมมา เก็บต้นเล็กๆของมันมาให้ผมจากในป่า และมันมาโตที่บ้านผมในสภาวะที่ไม่ผิดกับบนดอย คือแห้งแล้งเหมือนกัน
ที่ต้นของมันมีกล้วยไม้ผูกติดไว้หลายกอ ครั้งนึงแม่ของผมอยู่ที่บ้านนี่เลี้ยงกล้วยไม้เอาไว้ไม่รู้กี่สิบกี่ร้อยต้น แม่ชอบแบบนั้น
ผมเอากล้วยไม้ที่ชื่อเอื้องผึ้งมัดติดกับต้นจันผา ทีนี้มันมีที่ว่างอยู่อีกหลาย แม่ผมก็เลยมัดไปมัดมา จนกระทั่งไม่รู้ว่าต้นไหนเป็นต้นไหน สายพันธุ์อะไรต่ออะไรปนเปกันไป มันก็สวยดีเวลามันออกดอก สวยงามในแบบของมัน
แต่มันมีอะไรมากกว่านั้น หรือจริงๆมันก็ไม่มีอะไรมากกว่านั้น สรรพสิ่งมันเป็นของมันอย่างนั้น มีเพียงคนที่ไปยึดมั่นถือมั่นให้มันมีอะไรอยู่บนความไม่มีอะไร และไม่มีอะไรๆอยู่บนความมีอะไรเช่นกัน
ทำไมดอกเอื้องผึ้งถึงต้องขึ้นอยู่คู่กับต้นจันผา มันมีตำนาน ตำนานที่มีเค้าโครงมาจากเรื่องจริง หรือจะเป็นเรื่องจริงที่มีเค้าโครงมาจากตำนาน หรือเป็นข้อคิดเห็นที่อาจจะไม่มีข้อเท็จจริงปนอยู่เลยก็ตาม ในความเชื่อหรือเรื่องเล่าตามความเข้าใจของคนเมือง คนล้านนาก็เป็นอย่างนั้น เรื่องก็มีอยู่ว่า
มีคู่รักหนุ่มสาวแสนหวาน ใช้ชีวิตด้วยกัน สาวงามนามเอื้องผึ้งและหนุ่มนั่นชื่อจันผา
ทำอีท่าไหนไม่รู้แหละ จันผาปีนไปเก็บดอกไม้ให้เอื้องผึ้งแต่โชคร้ายพลัดตกจากหน้าผาลงมาตาย เอื้องผึ้งเสียใจก็เลยวิ่งเอาหัวชนหน้าผาเสียชีวิตตายตามกันไป เพื่ออะไร ? บูชารักแท้ ? เสียใจจนไม่อาจทานทนได้ ? หรือขาดสติ
จากนั้นผู้คนก็เรียกชื่อต้นจันผาว่าจันผาและเรียกเอื้องผึ้งว่าเอื้องผึ้ง เป็นสัญลักษณ์หรืออนุสรณ์ในความรักของทั้งคู่สืบต่อมา
เอื้องผึ้งและจันผาอยู่เคียงคู่กันนิรันดร
เอื้องผึ้งก็มีพ่อมีแม่ จันผาเองก็มี บางทีเค้าก็เลี้ยงแมวไว้ที่บ้านเหมือนกัน ถ้าสองคนตายตามกันไปใครจะดูแลผู้ที่ยังเหลืออยู่ แมวพวกนั้นจะไปกินข้าวที่ไหน ชีวิตที่เราคิดว่าเป็นของเราแต่จริงๆแล้วมันไม่ใช่ กรรมของคนคนนึงผูกไว้ด้วยกรรมของอีกคนนึงเสมอ จันผาเองจะรู้สึกดีไหมที่ตัวเองตายแล้วเอื้องผึ้งก็เลือกที่จะจบชีวิตลงด้วย หรือจันผาอยากจะบอกว่า เธอๆ ใช้ชีวิตที่เหลือต่อไปให้ดีนะ ถึงเราไม่อยู่แล้วเราจะเฝ้ามองดูเธอด้วยใจเป็นสุข
หรือถ้าเอื้องผึ้งเลือกที่ทำในสิ่งที่ต่างออกไป จันผาเธอตายไปแล้วเราจะดูและพ่อแม่และแมวของเธอต่อไปขอเธอเป็นกำลังใจให้ด้วย
ถ้าเอื้องผึ้งเลือกที่จะใช้ชีวิตต่อไปผู้คนยังจะเรียกความสัมพันธ์นี้ว่ารักแท้ไหม หรือรักแท้ต้องตายตกตามกันไป
ชีวิตเป็นสิ่งสวยงาม ถึงเต็มไปด้วยทุกข์แต่ก็เป็นสิ่งสวยงาม บางครั้งสวยงาม บางครั้งทุกข์ บางครั้งทุกข์ระทมผสมกับความสวยงาม ตามแต่ว่าเราจะคิดปรุงไปทางไหน หรือยินยอมให้สิ่งไหนมีอิทธิพลเหนือความคิดของเรา ความทุกข์อันทนทานได้ยากจริงๆแล้วก็มีไม่กี่รูปแบบ ความทุกข์แท้ๆของสังขาร ความทุกข์ที่จรเข้ามาและความทุกข์ที่เราไขว่คว้าไปหามาเอง
แผ่เมตตามอบความปราถนาดีให้คู่รักที่น่าสงสาร คนตายก็ตายไปแล้วถึงเป็นเรื่องเศร้าแต่ก็ผ่านไป สิ่งสำคัญคือคนที่เหลืออยู่ขอให้มีกำลังต่อสู้กับความเสียใจกลับมาเริ่มชีวิตใหม่ได้ในเร็ววัน
เพราะเรายังไม่ตาย
ถ้าเรายังไม่ตายวันนี้เริ่มใหม่ได้เสมอ หรือพรุ่งนี้ก็ยังไม่สายถึงทุกข์ระทมเพียงใดโลกยังเปิดโอกาสให้เรา ชีวิตเป็นสิ่งสวยงาม ถึงเต็มไปด้วยทุกข์แต่ก็เป็นสิ่งสวยงาม