กสิณ การน้อมเอาลักษณะความเป็นธาตุของวัตถุนั้นเข้ามาในจิต จิตที่เป็นดังภาชนะ
ดิน น้ำ ลม ไฟ ธาตุที่มีความเย็น ร้อน อ่อน แข็ง
เมื่อวัตถุนั้นตั้งอยู่ข้างหน้าจิต ก็น้อมความเป็นธาตุเข้ามาในจิต ให้เต็มจิต จิตจะเต็มไปด้วยความเย็น แข็ง ละเอียดอ่อน
    อัญมณีต่างๆเช่น เหลือง ใส ของ บุษราคัม เขียวใสของมรกต  สว่าง ใส เป็นประกายของเพชร หากเห็นแล้วทำให้จิตสงบ รวมเป็นหนึ่ง เหล่านี้ก็สามารถน้อมมาเป็นพลังให้กับจิต แล้วสามารถเอาจิตที่เป็นพลังนี้ ไปเป็นกำลังวิปัสนา ดูอาการต่างๆทางขันธ์5 จะเห็นอาการต่างๆเกิดดับในพลังต่อไป