งง กรรมฐาน วิปัสสนา อานาปานสติ กำหนดลมหายใจ สมถกรรมฐาน สติปัฏฐาน 4 เจริญสติปัฏฐาน นั่งสมาธิ มหาสติปัฏฐานสูตร สวดมนต์

การเจริญฌาน ๔ อย่างสม่ำเสมอ ย่อมเป็นเหตุให้จิตโน้มไปสู่พระนิพพาน ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนแม่น้ำคงคา ที่เมื่อไหลไปทางทิศตะวันออก ย่อมหลั่งไปทางทิศตะวันออก และเอ่อล้นบ่าลงสู่ทิศตะวันออกโดยธรรมชาติฉัน

สายหลวงปู่มั่นสอนเหมือนกันหมด คือ ใช้คำบริกรรม “พุทโธ ๆ ๆ” เพื่อรวบรวมจิตไม่ให้ฟุ้งซ่าน จิตค่อย ๆ สงบเป็นสมาธิขั้นต้น (ปฐมฌาน) ยังอาศัย “พุทโธ” เป็นอารมณ์ เมื่อจิตรวมแน่วแน่ &

ความเป็นจริงเรา รูปนามเป็นสิ่งถูกเห็น ผ่านเครื่องมือที่เรียกว่าสมอง โดยมีจิตเป็นผู้เห็นอีกชั้นหนึ่ง ทำหน้าที่เห็น นึกคิด สั่งงาน จิตจึงเป็นผู้เห็นตัวเราอันเป็นอาการของรูปนาม ขันธ์5 ดังนั้นความเป็นค

ความสุขเป็นความรู้สึก เป็นเจตสิกของจิต สุขที่ไม่มีเราเป็นผู้สุข เป็นกำลังสมาธิ กำลังฌาน ดูจิตที่สุข คือ ดูกาย เวทนา จิต ธรรม ด้วยความมีความสุข จิตจะมีกำลัง ข้ามพ้นโคตรภู ได้เช่นกัน

ขณะที่หลง คือขณะที่มีสติอยู่กับกาย และมีสติรู้กับนามที่เป็นอาการของขันธ์อย่างใดอย่างหนึ่ง ขณะที่ตั้งมั่น คือ ขณะที่มีสติรู้อยู่กับ ผลที่เกิดจากรู้หลงดับ อันเป็นสภาพจิตใจหรือความรู้สึกปัจจุบัน อันเป็น

ลักษณะของจิต เช่น ตั้งมั่น สงบ เป็นผลจากการเห็น“วิญญาน“ วิญญานเช่น รูปที่นั่ง การเคลื่อนไหว ความรู้สึกขณะนั้น(เวทนา) การคิด จำได้หมายรู้ เหล่านี้เป็น วิญญาน เห็นวิญญานได้ เพราะมีอีกสิ่งไป