คุณพ่อโยฮันนา เบสตาวรอส บาทหลวงคอปติกกำลังจะกลับมาทำหน้าที่อภิบาลอีกครั้งหนึ่ง และจะมีพิธีกรรมศีลมหาสนิท

กระทู้ข่าว

+ ขอแจ้งข่าวสำหรับผู้สนใจคอปติกนะครับ

ผมทราบข่าวว่าคุณพ่อโยฮันนา เบสตาวรอส บาทหลวงคอปติกที่มามิชชั่นในไทยประจำทุกเดือน กำลังจะกลับมาทำหน้าที่อภิบาลอีกครั้งหนึ่งแล้วนะครับ หลังไม่ได้มานานหลายปีเนื่องจากติดเรื่องโควิด ทำให้ไม่สามารถเดินทางได้ตามปกติ

จะมีพิธีกรรมศีลมหาสนิทในวันเสาร์ที่ 20 พฤศจิกายนนี้ เวลา 8:30-10:30 โดยประมาณ ณ โบสถ์นักบุญมาระโกและจอร์จ ซอยลาดพร้าว 107 แยก 8 ใครสนใจขอเรียนเชิญครับ

- พิกัด โบสถ์เซนต์มาร์ค & เซนต์จอร์ท St. Mark & St. George Coptic Orthodox Church
https://goo.gl/maps/zYMEFipysQKFznWv9

/AdminMichael

CR. : https://www.facebook.com/HistoryofChristianitybothWestandEast/photos/a.2474434886161445/3116437755294485/

+ พบศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์ไทย ตอนที่ 1

ชาวไทยส่วนใหญ่นั้นคงรู้จักคริสตศาสนาแน่นอน โดยเฉพาะนิกายคาทอลิกและโปรเตสแตนต์ แต่น้อยคนนักที่จะรู้จักนิกายออร์โธด็อกซ์หรือศาสนจักรตะวันออก ยิ่งโดยเฉพาะนิกายคอปติกออร์โธด็อกซ์แล้ว หลายคนอาจเคยได้ยินเรื่องของศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์แค่ในข่าวเกี่ยวกับการข่มเหงที่เกิดขึ้นโดยชาวมุสลิมในอียิปต์หรือข่าวโป๊ปคอปติกเป็นบางครั้งบางคราวเท่านั้น แต่แอดมินค่อนข้างแน่ใจว่า แทบไม่มีใครทราบว่าศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์นั้นได้มาเผยแผ่ถึงประเทศไทยของเราแล้ว

เมื่อวันอาทิตย์ที่ 15 พฤษภาคมที่ผ่านมา แอดมินได้เดินทางเข้าร่วมพิธีกรรมทางศาสนจักรคอปติกที่วัดนักบุญมาร์คและนักบุญจอร์จ(St.Mark and St.George Coptic Orthodox Church) ซึ่งวัดยังมีลักษณะเป็นเพียงบ้านแต่ต่อเติมเป็นวัดเท่านั้น

ทั้งนี้แอดมินได้สอบถามเรื่องราวเกี่ยวกับศาสนจักรคอปติกออร์ด็อกซ์ในหลายๆด้านด้วย โดยการสนทนานั้นเป็นไปอย่างราบรื่น พ่อเป็นคนใจดีมาก ท่านเป็นคนอารมณ์ดีและมักจะพูดติดตลกให้ได้หัวเราะระหว่างสนทนากันอยู่หลายครั้งเลยทีเดียว แต่เนื่องจากเรื่องของเวลาที่มีจำกัด เพราะคุณพ่อต้องไปทำธุระต่อ ทำให้คำตอบหลายข้อนั้นอาจไม่ครอบคลุม

คุณพ่อที่แอดมินได้สนทนาด้วยนั้นชื่อว่าคุณพ่อโยฮันนา เบสตาวรอส(Fr.Yohanna Bestawros) เป็นบาทหลวงจากออสเตรเลียซึ่งเข้ามาเผยแผ่คริสตศาสนานิกายคอปติกออร์โธด็อกซ์ในไทยมาตั้งแต่เริ่มแรก

1.ศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์คืออะไรครับคุณพ่อ?

ศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์นั้นเป็นหนึ่งในศาสนจักรของออเรียนทัลออร์โธด็อกซ์ ซึ่งแยกออกมาเมื่อสภาสังคายนาสากลชาลซีดอนค.ศ.451 ทำให้กลายเป็นหนึ่งในศาสนจักรที่เก่าแก่ที่สุดเป็นอันดับที่สองท่ามกลางนิกายที่ไม่ใช่ยิว(non-Jew denomination)ทั้งหมด ศาสนจักรแรกคือที่เยรูซาเล็ม มีนักบุญเจมส์อัครสาวก(น้องชายพระเยซู หรือรู้จักกันในอีกชื่อคือ ยากอบ)เป็นพระสังฆราชองค์แรก ศาสนจักรที่สองคืออันติโอก ซึ่งในพระคัมภีร์กล่าวว่าที่อันติโอกพวกสาวกได้ชื่อว่าเป็นชาวคริสต์เป็นครั้งแรก(กิจการ 11:26)

ศาสนจักรที่สามคือศาสนจักรแห่งอเล็กซานเดรียนั่นเอง ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากนักบุญมาระโกอัครสาวก(นักบุญมาร์ค)ท่านเกิดที่ดินแดนลิเบีย ซึ่งท่านได้เผยแพร่ความเชื่อไปทั่วแอฟริกาเหนือและท่านได้ก่อตั้งศาสนจักรขึ้นที่อเล็กซานเดรีย ประเทศอียิปต์ในปัจจุบันช่วงค.ศ.49 ซึ่งถือว่าเป็นต้นกำเนิดของศาสนจักรคอปติก เป็นหนึ่งในศาสนจักรทั้งห้า(คือเยรูซาเล็ม อันติโอก อเล็กซานเดรีย คอนสแตนติโนเปิล และโรม)ของคริสตศาสนจักรในยุคแรก โดยนักบุญมาระโกอัครสาวกนั้นทางคอปติกถือว่าท่านเป็นโป๊ปคอปติกองค์แรกอีกด้วย

คุณพ่ออธิบายต่อด้วยว่าหลักข้อเชื่อและหลักเทววิทยาหลายอย่างต่างก็มีที่มาจากศาสนจักรในอียิปต์หรือศาสนจักรอเล็กซานเดรียนั่นเอง มีนักบุญจากศาสนจักรอเล็กซานเดรียที่มีชื่อเสียงด้านเทววิทยามากมายเช่นนักบุญอะธานาซิอุส(โป๊ปคอปติกองค์ที่ 20) นักบุญไซริลแห่งอเล็กซานเดรีย(โป๊ปคอปติกองค์ที่ 24)เป็นต้น

2.ศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์มีหลักข้อเชื่ออะไรบ้างครับ?

ศาสนจักรคอปติกนั้นยึดถือหลักข้อเชื่อไนเซีย หลักข้อเชื่อของนักบุญอะธานาซิอุส พระคัมภีร์ไบเบิลซึ่งอันนี้เป็นที่แน่นอนอยู่แล้ว รวมไปถึงคำสอนที่สืบเนื่องมาจากอัครสาวกเฉกเช่นเดียวกับศาสนจักรอื่นๆ และกฎหมายพระศาสนจักรก่อนสภาสังคายนาสากลชาลซีดอนด้วย(เนื่องจากทางคอปติกไม่ยอมรับสภาสังคายนาสากลครั้งที่ 4 ที่ชาลซีดอน จึงไม่ยอมรับกฎหมายพระศาสนจักรของสภานั้นและครั้งถัดๆมาด้วย)

3.วิถีชีวิตชาวคอปติกออร์โธด็อกซ์นั้นเป็นเช่นไรครับ? เช่นเรื่องการรับประทานอาหาร การสวดภาวนา

(คุณพ่ออธิบายถึงชีวิตพระนักพรตก่อนว่า) ลัทธิอยู่อารามหรืออารามวาสี(Monasticism)นั้นก็มีต้นกำเนิดมาจากศาสนจักรอียิปต์(อเล็กซานเดรีย) ปัจจุบันมีอารามจำนวนมากอยู่ตามทะเลทรายในอียิปต์ ตลอดแม่น้ำไนล์ตั้งแต่ทิศเหนือของอียิปต์จนถึงอียิปต์ใต้เลยล่ะ

"เอ คุณพ่อพูดเหมือนว่าอารามบนภูเขาเอธอส(กรีกออร์โธด็อกซ์) และอารามนักพรตอื่นๆนี่ต่างก็ได้มาจากอียิปต์ใช่มั้ยครับ?"

"อ้าว แน่นอน เพราะอียิปต์เป็นต้นกำเนิดของลัทธิอารามวาสี ไม่ว่าจะโรม กรีก รัสเซีย ต่างก็ได้รับมาจากอียิปต์ทั้งสิ้น"

(คุณพ่ออธิบายต่อว่า)เมื่อพระนักพรตตื่นนอน พวกเขาก็จะมาวัดน้อยและสวดภาวนากันโดยพระนักพรตทางศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์จะมีการสวดภาวนาเป็นช่วงๆตลอดทั้งวันถึง 7 ช่วงเวลา ได้แก่
1)6.00 น.
2)9.00 น.
3)12.00 น.(เวลาเที่ยง)
4)15.00 น.
5)18.00 น.
6)ภาวนาก่อนนอน
7)เที่ยงคืน

ยิ่งไปกว่านั้น พ่อกล่าวเพิ่มเติมด้วยว่า พระนักพรตคอปติกจะสวดภาวนาตลอดเวลา แม้กำลังทำงานอยู่ พวกเขาก็ยังสวดภาวนาอย่างเคร่งครัด
ส่วนทางด้านฆราวาส คุณพ่อบอกว่าชาวคอปติกควรรับศีลมหาสนิทอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง(วันอาทิตย์)และควรมาฟังแก้บาป(ศีลอภัยบาป)กับบาทหลวงอย่างน้อยเดือนละครั้ง และก่อนมารับศีลมหาสนิทต้องอดอาหารตั้งแต่เที่ยงคืนของวันเสาร์จนกว่าจะได้รับศีลมหาสนิท แต่ถ้าป่วยอยู่ ไม่สามารถอดอาหารได้ก็สามารถไปแก้บาปและขออนุญาตในเรื่องนี้จากบาทหลวงได้ ยิ่งไปกว่านั้นทางคอปติกยังมีการอดอาหารทุกวันพุธและวันศุกร์อีกด้วย(แต่การอดอาหารในที่นี้ไม่ได้แปลว่าอดอาหารไปเลย ไม่กินสักมื้อ หากแต่หมายถึงการละเว้นจากเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์ที่ทำจากสัตว์ หรือพูดง่ายๆคือมังสวิรัตินั่นเอง) อีกทั้งทางคอปติกจะมีช่วงอดอาหารทั้งหมดมากถึง 220 วันเลยทีเดียว

4.ทางศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์นั้นใช้ปฏิทินพิธีกรรมอะไรและจารีตพิธีกรรมไหนที่ทางศาสนจักรคอปติกนั้นใช้อยู่

ทางคอปติกนั้นจะใช้ปฏิทินพิธีกรรมคอปติก(Coptic Calendar) และทางศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์จะฉลองวันคริสต์มาสวันเดียวกับทางศาสนจักรอีสเทีร์นออร์โธด็อกซ์(วันที่ 7 มกราคม)อีกด้วย

ส่วนจารีตพิธีกรรมนั้นคือจารีตอเล็กซานเดรีย ทางคอปติกเชื่อกันว่าพีธีกรรมของพวกเขาถูกเขียนขึ้นโดยนักบุญมาระโกอัครสาวก(นักบุญมาร์ค)นั่นเอง แต่หลักๆแล้วพิธีกรรม(คุณพ่อบอกว่ามากถึง 95 %) เป็นพิธีกรรมของนักบุญบาซิลผู้ยิ่งใหญ่(St.Basil the great) นอกจากนี้พีธีกรรมของคอปติกยังถูกเขียนขึ้นโดยนักบุญไซริลแห่งอเล็กซานเดรียซึ่งมักพบที่ดินแดนศักดิ์สิทธิ์และนักบุญเกรกอรี่แห่งนาเซียนซัส(St. Gregory of Nazianzus)ซึ่งมักจะใช้ช่วงวันสมโภชที่เกี่ยวกับพระเยซู

ทีนี้มาถึงคำถามที่แอดมินเชื่อว่าหลายคนคงให้ความสนใจและหลายคนอาจสงสัยกันมานานแล้ว

5.ผมทราบมาว่าศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์เองก็มีตำแหน่ง"โป๊ป"เหมือนกันกับศาสนจักรคาทอลิก แล้วระหว่างสองโป๊ปของสองศาสนจักรนั้นต่างกันอย่างไรบ้างครับคุณพ่อ?

คุณพ่อจำแนกข้อแตกต่างเป็นข้อๆให้ได้เห็นเลยทีเดียวครับ ซึ่งผมจะยกมาให้ได้อ่านกันดังนี้

ด้านโป๊ปหรือพระสันตะปาปาคาทอลิก
-มีหลักข้อเชื่อว่าพระสันตะปาปาไม่รู้ผิดพลาด(Papal infallbillity)
-เป็นประมุขศาสนจักรที่มีอำนาจสูงสุดในศาสนจักรแต่เพียงผู้เดียว
-เป็นตำแหน่งที่สืบทอดมาจากนักบุญเปโตรอัครสาวกหรือนักบุญปีเตอร์ ซึ่งถือว่าเป็นพระสันตะปาปาคาทอลิกองค์แรก
-พระสันตะปาปาคาทอลิกทรงประทับอยู่ที่มหาวิหารนักบุญเปโตร นครรัฐวาติกัน

ด้านโป๊ปคอปติก
-ไม่มีหลักข้อเชื่อว่าโป๊ปหรือพระสันตะปาปาไม่รู้ผิดพลาด
-แม้จะเป็นประมุขศาสนจักรคอปติกออร์โธด็อกซ์ แต่โป๊ปคอปติกก็ไม่ได้มีอำนาจสูงสุดในศาสนจักรเลย แต่ทางคอปติกจะยึดถือหลัก"สูงสุดท่ามกลางความเท่าเทียม" (First among equals) โดยจะให้สภาสงฆ์อันศักดิ์สิทธิ์(Holy Synod)มีอำนาจสูงสุด โป๊ปคอปติกจะเพียงแค่ได้รับเกียรติสูงสุดในบรรดาพระสังฆราชและเป็นประธานสภาสงฆ์อันศักดิ์สิทธิ์เท่านั้น แต่ไม่ได้มีอำนาจสูงสุด(หลักFirst among equalsนี้ก็เป็นเช่นเดียวกับทางศาสนจักรอีสเทิร์นออร์โธด็อกซ์ที่พระอัยกาแห่งคอนสแตนติโนเปิลเองก็ไม่ได้มีอำนาจสูงสุดเช่นกัน)
-เป็นตำแหน่งที่สืบทอดมาจากนักบุญมาระโกอัครสาวกหรือนักบุญมาร์ค ซึ่งถือว่าเป็นโป๊ปคอปติกองค์แรก
-โป๊ปคอปติกทรงประทับอยู่ที่อาสนวิหารนักบุญมาระโก(นักบุญมาร์ค)ที่กรุงไคโร ประเทศอียิปต์

ซึ่งนั่นคือความแตกต่างใหญ่ๆของสองโป๊ปสองศาสนจักร

ทีนี้เรื่องการเลือกตั้งโป๊ปคอปติกเองก็มีส่วนน่าสนใจไม่น้อย เพราะวิธีการเลือกนั้นค่อนข้างแตกต่างจากศาสนจักรอื่นอยู่ไม่น้อย คุณพ่อได้เล่าให้ฟังดังนี้ว่า
เริ่มแรก สภาสงฆ์อันศักดิ์สิทธิ์นั้นจะคัดเลือกพระนักพรตตามทะเลทรายหรือพระสังฆราชทั่วๆไปและจะนำมาโหวตกันให้เหลือ 7 คน แล้วโหวตอีกครั้งและเลือก 3 คนแรก เมื่อเลือกได้แล้วก็จะนำรายชื่อซึ่งเขียนบนกระดาษใส่ไว้ในกล่องแก้วใหญ่ๆเอาไว้ แล้ววางไว้บนพระแท่นและประกอบพิธีกรรมตามปกติขณะที่มีกล่องแก้ววางอยู่บนพระแท่นเป็นเวลาสามวัน

เมื่อครบสามวันแล้ว พวกเขาจะสวดภาวนาขอพระเจ้าทรงเลือกผู้ที่เหมาะสมที่จะมาเป็นโป๊ปคอปติกแล้วนำเด็กชายวัยประมาณห้าขวบมาสักคนหนึ่งที่ร่วมพิธี จะเป็นใครก็ได้ และนำผ้าปิดตาเด็กชายคนนั้นแล้วให้เขานำมือหย่อนลงไปเพื่อหยิบกระดาษที่เขียนชื่อมาแผ่นหนึ่ง เมื่อได้แล้ว ก็จะกางออกว่าใครได้เป็นโป๊ปคอปติกองค์ต่อไป

คุณพ่อบอกว่า ต้องกางชื่อที่ไม่ได้ถูกเลือกด้วย เพื่อเป็นการแสดงให้เห็นว่าไม่มีการโกงกันเกิดขึ้น เพราะไม่งั้นแล้วเผลอๆครั้งต่อไปอาจมีคนแอบใส่ชื่อคนเดียวสามแผ่นเลยก็ได้นะ(ฮ่าๆ)

//AdminMichael

โปรดติดตามต่อตอนที่ 2
คำอธิบายภาพอยู่ในภาพ ซึ่งเป็นภาพพิธีกรรมศีลมหาสนิทและภาพแอดมินกับคุณพ่อโยฮันนา

ปล.เนื่องจากคำถามและคำตอบที่ได้สนทนากันนั้นเป็นภาษาอังกฤษทั้งหมด จำต้องแปลสิ่งที่ได้จดไว้ทั้งหมด อีกทั้งเรื่องที่ได้สนทนากันนั้นยาวมาก สนทนากันหลายชั่วโมงเลยทีเดียว จึงจำต้องย่อสิ่งที่ได้สนทนากันซึ่งอาจมีบางอย่างขาดหายไปบ้าง หากเกิดข้อผิดพลาดที่ไม่น่าพอใจ ก็ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วยนะครับ

ปล.2 เนื่องจากพิธีกรรมของทางคอปติกออร์โธด็อกซ์นั้นมีเพียงเดือนละครั้งโดยบาทหลวงซึ่งเดินทางมาจากออสเตรเลีย หากผู้ใดสนใจจะเข้าร่วมพิธีกรรมศีลมหาสนิทของทางศาสนจักรคอปติก โปรดส่งข้อความถึงแอดมินก่อนนะครับ เพื่อที่จะได้ระบุเวลาที่แน่นอนแก่ผู้สนใจไปให้เมื่อใกล้ถึงเวลาครับ