จุดประสงค์ของการเขียนกระทู้นี้ ดิฉันไม่ได้เขียนขึ้นเพื่อแชร์ความรู้นะคะ เพราะหัวข้อนี้ดิฉันก็ยังอ่อนหัดอยู่มาก ไม่มีอะไรมากนักที่แชร์ได้ แต่อยากจะให้กระทู้นี้เป็นคำเชิญชวนให้ผู้ที่มี “ความประสา” ในด้านการบริหารจัดการการเงิน การลงทุนต่าง ๆ ได้กรุณาแวะมาให้ความรู้ แชร์ประสบการณ์เพื่อเป็นประโยชน์กับคนทั่วไปค่ะ
ความประสาด้านการเงิน หรือภาษาฝรั่งเรียกว่า Financial Literacy คืออะไร
มันคือ ความสามารถในการเข้าใจและใช้ทักษะการเงินอันหลากหลายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งเรื่องการจัดการการเงินส่วนตัว การตั้งงบประมาณ และการลงทุน โดยความประสาด้านการเงินนี้ เป็นพื้นฐานสำคัญของความสัมพันธ์ระหว่างคุณกับเงิน
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้Financial literacy is the ability to understand and effectively use various financial skills, including personal financial management, budgeting, and investing. Financial literacy is the foundation of your relationship with money, and it is a life-long journey of learning. The earlier you start, the better off you will be, because education is the key to success when it comes to money.
https://www.investopedia.com/terms/f/financial-literacy.asp#:~:text=Financial%20literacy%20is%20the%20ability,management%2C%20budgeting%2C%20and%20investing.
แปลให้บ้าน ๆ เข้าใจง่ายไปกว่านี้อีก ก็คือ ความประสาด้านการเงินคือ การรู้ใช้ รู้จ่าย รู้วางแผน รู้ลงทุน ด้านการเงินนั่นเอง
วิชานี้ ควรจะเป็นวิชาสำคัญที่สอนกันตั้งแต่เล็ก ในภาษาที่ง่าย ๆ เพื่อให้ เด็ก ๆ มีความเข้าใจที่ถูกต้อง มีทัศนคติเกี่ยวกับเงิน การหาเงิน การใช้เงินที่ถูกต้อง เพื่อว่า เมื่อโตขึ้นมาเป็นผู้ใหญ่ จะได้ไม่ตกหลุมกับดักทางการเงินหลายอย่าง รู้วิธีเข้าถึงแหล่งเงินทุน วิธีบริหารเงิน วิธีลงทุน และวิธีใช้เงินอย่างถูกต้องเพื่อบริหารความเสี่ยงและจัดการเรื่องต่าง ๆ ในชีวิต
เพราะที่พูดมาทั้งหมดนั้น มันเชื่อมโยงกับการพัฒนาด้านเศรษฐกิจระดับมหภาคของประเทศทั้งสิ้น
เนื้อหาที่สอนไม่ควรเป็นวิชาที่ยัดเยียดหลักเศรษฐศาสตร์ที่หยิบเอาทฤษฏีทั้งดุ้น โยน ๆ ๆ เข้าไป จนน่าเบื่อ แต่ควรเป็นหัวข้อที่จับต้องได้ เห็นภาพได้ และใช้งานได้เลย
เช่น ในระดับพื้นฐาน และระดับกลางอาจสอนเรื่อง
- เมื่อได้เงินมา ควรบริหารจัดการอย่างไร แบ่งเป็นกี่ส่วน เอาแต่ละส่วนไปทำอะไรบ้าง (ใช้จ่ายควรเป็นเท่าไร ไม่เกินเท่าไร ลงทุนควรเป็นเท่าไร ? เก็บออมสัดส่วนเท่าไรจึงเหมาะสม)
- หน้าที่พลเมืองในส่วนที่เกี่ยวกับเงินต้องมีอะไรบ้าง (ยื่นภาษีอย่างไร ? คำนวณภาษีอย่างไร ?)
- บัตรเครดิตคืออะไร ? ควรใช้อย่างไร ? ใช้ผิดวิธีจะเป็นอย่างไร ?
- ประกันคืออะไร ? มีกี่แบบ (ชีวิต สุขภาพ unit link --- ต่างกันอย่างไร) ? เมื่อไรควรทำ ? เมื่อไรไม่ควรทำ ?
- ดอกเบี้ยคืออะไร ? ทบต้นแล้วน่ากลัวอย่างไร ?
- หากต้องการเงิน ? กู้จากไหนได้บ้าง ? ทางไหนได้บ้าง ? และสัดส่วนเงินกู้และการชำระหนี้ต่องวดควรเป็นกี่เปอร์เซ็นต์ของรายได้
- เครดิตคืออะไร ? ธนาคารรู้ได้อย่างไรว่า ปล่อยกู้แล้วได้เงินคืน ?
- เก็บเงินแล้ว มีวิธีลงทุนอะไรได้บ้าง ? แต่ละวิธี มีความเสี่ยงอย่างไร ? เปรียบเทียบผลประโยชน์กันอย่างไร ?
- ติด blacklist แปลว่าอะไร ? มีผลเสียอย่างไรบ้าง ?
ในระดับที่สูงขึ้นไป อาจสอนเรื่อง
- การลงทุนมีกี่แบบ ? มีความเสี่ยงอะไรบ้าง ?
- การลงทุนในตลาดหุ้นคืออะไร ?
- กองทุนคืออะไร ? มีกี่ชนิด ? ควรลงทุนอย่างไร ? มีกี่วิธี (ซื้อปลายปี ? ซื้อเมื่อราคาตก ? ซื้อถัวเฉลี่ย)
- ตราสารอนุพันธ์คืออะไร trade forex แปลว่าอะไร ?
- กรณีที่เป็นหนี้ จะแก้หนี้ได้อย่างไร ?
- ล้มละลายคืออะไร ?
- ภาษีขั้นพื้นฐานมีอะไรบ้าง ? หัก ณ ที่จ่ายคืออะไร ? ทำไมต้องโดนหัก ? โดนหักแล้วต้องเก็บเอกสารอะไรอย่างไรไว้บ้าง
ความรู้ด้านการเงินแบบนี้ ควรถูกสอนตั้งแต่เล็ก ตามขั้นตอนและอายุ
เพื่อที่โตขึ้นมา เด็กจะได้ไม่ต้องงงว่า ทำไมต้องเสียภาษี จะประหยัดภาษีได้อย่างไรบ้าง บริหารจัดการบัตรเครดิตและการเงินได้อย่างไร ถ้าอยากลงทุน ควรเริ่มอย่างไรบ้าง ?
ตอนดิฉันจบใหม่ ๆ ก่อนรับปริญญา บริษัทบัตรเครดิตเอาบู๊ธไปตั้งรับสมัครทำบัตรเครดิตให้เลย ตอนนั้น เพิ่งหาเงินได้เอง เห่อบัตร เห่อใช้เห่อจ่าย ท้ายสุด ติดหนี้บัตรเกือบ ๆสี่หมื่น หรือสองเท่ากว่าของเงินเดือนสมัยนั้น เครียดแทบตาย โชคดีที่ไหวตัวทัน ขยันทำงานพิเศษตัวเป็นเกลียวหาเงินมาปิดบัตรได้ จากนั้นเลยเข็ด
ต่อมา ในชีวิต พบว่า เด็กรุ่นใหม่เป็นหนี้บัตรเครดิตเยอะมาก บางคนเงินเดือนสองสามหมื่นบาท เป็นหนี้บัตรรวม ๆ หลายใบถึงเกือบหกแสน กว่าจะเข้าไปช่วยให้คำปรึกษา ให้ความช่วยเหลือ แก้หนี้ได้ นี่แทบลมจับ
เลยคิดว่า น่าจะมี การเรียนการสอนในวิชาการบริหารจัดการเงินแบบเป็นรูปธรรม จับต้องได้ ใช้ตัวอย่างจริง เพื่อลดปัญหานี้ในอนาคต
เอาจริง ๆ เรื่องหนี้ส่วนบุคคลนี่เป็นปัญหาระดับชาตินะคะ
ความประสาด้านการเงิน Money Literacy เรื่องสำคัญที่โรงเรียนไม่เคยสอน ทั้งที่ควรสอนตั้งแต่เล็ก
ความประสาด้านการเงิน หรือภาษาฝรั่งเรียกว่า Financial Literacy คืออะไร
มันคือ ความสามารถในการเข้าใจและใช้ทักษะการเงินอันหลากหลายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งเรื่องการจัดการการเงินส่วนตัว การตั้งงบประมาณ และการลงทุน โดยความประสาด้านการเงินนี้ เป็นพื้นฐานสำคัญของความสัมพันธ์ระหว่างคุณกับเงิน
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
แปลให้บ้าน ๆ เข้าใจง่ายไปกว่านี้อีก ก็คือ ความประสาด้านการเงินคือ การรู้ใช้ รู้จ่าย รู้วางแผน รู้ลงทุน ด้านการเงินนั่นเอง
วิชานี้ ควรจะเป็นวิชาสำคัญที่สอนกันตั้งแต่เล็ก ในภาษาที่ง่าย ๆ เพื่อให้ เด็ก ๆ มีความเข้าใจที่ถูกต้อง มีทัศนคติเกี่ยวกับเงิน การหาเงิน การใช้เงินที่ถูกต้อง เพื่อว่า เมื่อโตขึ้นมาเป็นผู้ใหญ่ จะได้ไม่ตกหลุมกับดักทางการเงินหลายอย่าง รู้วิธีเข้าถึงแหล่งเงินทุน วิธีบริหารเงิน วิธีลงทุน และวิธีใช้เงินอย่างถูกต้องเพื่อบริหารความเสี่ยงและจัดการเรื่องต่าง ๆ ในชีวิต
เพราะที่พูดมาทั้งหมดนั้น มันเชื่อมโยงกับการพัฒนาด้านเศรษฐกิจระดับมหภาคของประเทศทั้งสิ้น
เนื้อหาที่สอนไม่ควรเป็นวิชาที่ยัดเยียดหลักเศรษฐศาสตร์ที่หยิบเอาทฤษฏีทั้งดุ้น โยน ๆ ๆ เข้าไป จนน่าเบื่อ แต่ควรเป็นหัวข้อที่จับต้องได้ เห็นภาพได้ และใช้งานได้เลย
เช่น ในระดับพื้นฐาน และระดับกลางอาจสอนเรื่อง
- เมื่อได้เงินมา ควรบริหารจัดการอย่างไร แบ่งเป็นกี่ส่วน เอาแต่ละส่วนไปทำอะไรบ้าง (ใช้จ่ายควรเป็นเท่าไร ไม่เกินเท่าไร ลงทุนควรเป็นเท่าไร ? เก็บออมสัดส่วนเท่าไรจึงเหมาะสม)
- หน้าที่พลเมืองในส่วนที่เกี่ยวกับเงินต้องมีอะไรบ้าง (ยื่นภาษีอย่างไร ? คำนวณภาษีอย่างไร ?)
- บัตรเครดิตคืออะไร ? ควรใช้อย่างไร ? ใช้ผิดวิธีจะเป็นอย่างไร ?
- ประกันคืออะไร ? มีกี่แบบ (ชีวิต สุขภาพ unit link --- ต่างกันอย่างไร) ? เมื่อไรควรทำ ? เมื่อไรไม่ควรทำ ?
- ดอกเบี้ยคืออะไร ? ทบต้นแล้วน่ากลัวอย่างไร ?
- หากต้องการเงิน ? กู้จากไหนได้บ้าง ? ทางไหนได้บ้าง ? และสัดส่วนเงินกู้และการชำระหนี้ต่องวดควรเป็นกี่เปอร์เซ็นต์ของรายได้
- เครดิตคืออะไร ? ธนาคารรู้ได้อย่างไรว่า ปล่อยกู้แล้วได้เงินคืน ?
- เก็บเงินแล้ว มีวิธีลงทุนอะไรได้บ้าง ? แต่ละวิธี มีความเสี่ยงอย่างไร ? เปรียบเทียบผลประโยชน์กันอย่างไร ?
- ติด blacklist แปลว่าอะไร ? มีผลเสียอย่างไรบ้าง ?
ในระดับที่สูงขึ้นไป อาจสอนเรื่อง
- การลงทุนมีกี่แบบ ? มีความเสี่ยงอะไรบ้าง ?
- การลงทุนในตลาดหุ้นคืออะไร ?
- กองทุนคืออะไร ? มีกี่ชนิด ? ควรลงทุนอย่างไร ? มีกี่วิธี (ซื้อปลายปี ? ซื้อเมื่อราคาตก ? ซื้อถัวเฉลี่ย)
- ตราสารอนุพันธ์คืออะไร trade forex แปลว่าอะไร ?
- กรณีที่เป็นหนี้ จะแก้หนี้ได้อย่างไร ?
- ล้มละลายคืออะไร ?
- ภาษีขั้นพื้นฐานมีอะไรบ้าง ? หัก ณ ที่จ่ายคืออะไร ? ทำไมต้องโดนหัก ? โดนหักแล้วต้องเก็บเอกสารอะไรอย่างไรไว้บ้าง
ความรู้ด้านการเงินแบบนี้ ควรถูกสอนตั้งแต่เล็ก ตามขั้นตอนและอายุ
เพื่อที่โตขึ้นมา เด็กจะได้ไม่ต้องงงว่า ทำไมต้องเสียภาษี จะประหยัดภาษีได้อย่างไรบ้าง บริหารจัดการบัตรเครดิตและการเงินได้อย่างไร ถ้าอยากลงทุน ควรเริ่มอย่างไรบ้าง ?
ตอนดิฉันจบใหม่ ๆ ก่อนรับปริญญา บริษัทบัตรเครดิตเอาบู๊ธไปตั้งรับสมัครทำบัตรเครดิตให้เลย ตอนนั้น เพิ่งหาเงินได้เอง เห่อบัตร เห่อใช้เห่อจ่าย ท้ายสุด ติดหนี้บัตรเกือบ ๆสี่หมื่น หรือสองเท่ากว่าของเงินเดือนสมัยนั้น เครียดแทบตาย โชคดีที่ไหวตัวทัน ขยันทำงานพิเศษตัวเป็นเกลียวหาเงินมาปิดบัตรได้ จากนั้นเลยเข็ด
ต่อมา ในชีวิต พบว่า เด็กรุ่นใหม่เป็นหนี้บัตรเครดิตเยอะมาก บางคนเงินเดือนสองสามหมื่นบาท เป็นหนี้บัตรรวม ๆ หลายใบถึงเกือบหกแสน กว่าจะเข้าไปช่วยให้คำปรึกษา ให้ความช่วยเหลือ แก้หนี้ได้ นี่แทบลมจับ
เลยคิดว่า น่าจะมี การเรียนการสอนในวิชาการบริหารจัดการเงินแบบเป็นรูปธรรม จับต้องได้ ใช้ตัวอย่างจริง เพื่อลดปัญหานี้ในอนาคต
เอาจริง ๆ เรื่องหนี้ส่วนบุคคลนี่เป็นปัญหาระดับชาตินะคะ