คือในสัมพันธภาพพิเศษ สำหรับผู้สังเกตที่อยู่นิ่ง เมื่อมองนักเดินทาง (ที่กำลังเคลือนที่ด้วยความเร็วคงที่สัมพัทธ์กับผู้สังเกต) จะรู้สึกว่านาฬิกาของนักเดินทางผู้นั้นเดินช้าลงกว่านาฬิกาของตัวเอง เเต่ก็มี paradox เกิดขึ้น (เช่น twin paradox ก็คือ มีฝาแฝดคู่หนึ่งเกิดขึ้นบนโลก เเล้วเกิดมีแฝดคนนึง(ในสองคนนี้)เดินทางไปในอวกาศด้วยพาหนะบางอย่างซึ่งเมื่อถูกเร่งไปที่ความเร็วค่าหนึ่งเเล้วก็สามารถปรับให้ตัวยานควบคุมให้ทั้งระบบนั้นเคลื่อนที่ไปด้วยวามเร็วคงที่ค่านั้นเรื่อยๆ
แฝดคนที่อยู่ที่โลกรู้สึกว่านาฬิกาของแฝดบนยานเดินไปช้ากว่าของตัวเอง เพราะ(สมมติว่าสามารถ)เห็นแฝดบนยาน เคลื่อนห่างออกไปเรื่อยๆ เเละในขณะเดียวกันกับแฝดที่อยู่บนยานพาหนะเอง ก็คิดว่านาฬิกาของตนเองเดินช้ากว่านาฬิกาของเเฝดอีกคนบนโลก ต่างฝ่ายต่างคิดว่านาฬิกาของตัวเองเดินช้ากว่าอีกฝ่าย ซึ่งก่อให้เกิดความรู้สึกที่ว่ามันดูขัดๆกันเกิดขึ้น (ซึ่งผมรู้สึกว่าอยากอธิบายปรากฎการณ์(ในจินตนาการ)แปลกๆนี้ให้ได้))
วิธีที่ผมอยากลองถามก็คือ หากเราใช้หลักคิดแบบนี้จะพอไหวมั้ยครับ เรากำหนดจุดอ้างอิงสากลขึ้นมาในอวกาศ (อาจจะเป็นจุดศูนย์กลางของเอกภพ) ซึ่งเป็นจุดที่หยุดนิ่งอย่างเเท้จริงของจักรวาล เเละเเน่นอนว่านาฬิกาที่จุดนี้เดินไวที่สุด ในการที่จะบอกได้ว่าใครเป็นผู้สังเกตที่หยุดนิ่ง(หรือนักเดินทางในอวกาศ) ให้อ้างจากจุดอ้างอิงนี้เป็นหลัก
สำหรับแฝดที่อยู่บนโลก เมื่อเทียบกับจุดอ้างอิงเเล้วพบว่าจุดเคลื่อนที่ออกจากเขาไปเล็กน้อย (จากการที่แฝดคนนี้ได้ทำการสังเกต) เเละพบว่าแฝดอีกนกำลังเคลื่อนที่อยู่อย่างมาก (เมื่อเทียบกับจุดอ้างอิง) จึงทำให้แฝดบนโลกมองว่านาฬิกาของแฝดบนยานเดินไปช้ากว่า เเละในขณะที่แฝดอีกคนนึงเองก็เทียบตัวเขาเองกับจุดอ้างอิงเช่นกัน (ก่อนที่จะเทียบกับฝาแฝดที่อยู่บนโลก) เขาพบว่าจุดอ้างอิงนั้นเคลื่อนที่ออกห่างจากเขาไปมาก เเละด้วยอัตราที่มากพอๆกับที่แฝดอีกคนกำลังเคลื่อนที่ห่างไปเรื่อยๆเช่นกัน ซึ่งเขาคำนวณได้ว่าความเร็วของแฝดบนโลกเทียบกับจุดอ้างอิงเป็นเท่าไร (สมมติให้ ประมาณว่าเเทบจะเป็น 0) ทำให้เขารู้ว่าตนเองนั่นเองที่เป็นคนที่กำลังเคลื่อนที่เเละทำให้ นักเดินทางคนนี้ไม่ได้คิดว่านาฬิกาของแฝดบนโลกจะเดินช้าไปกว่าของตนได้เลย
Paradox in special relativity.
แฝดคนที่อยู่ที่โลกรู้สึกว่านาฬิกาของแฝดบนยานเดินไปช้ากว่าของตัวเอง เพราะ(สมมติว่าสามารถ)เห็นแฝดบนยาน เคลื่อนห่างออกไปเรื่อยๆ เเละในขณะเดียวกันกับแฝดที่อยู่บนยานพาหนะเอง ก็คิดว่านาฬิกาของตนเองเดินช้ากว่านาฬิกาของเเฝดอีกคนบนโลก ต่างฝ่ายต่างคิดว่านาฬิกาของตัวเองเดินช้ากว่าอีกฝ่าย ซึ่งก่อให้เกิดความรู้สึกที่ว่ามันดูขัดๆกันเกิดขึ้น (ซึ่งผมรู้สึกว่าอยากอธิบายปรากฎการณ์(ในจินตนาการ)แปลกๆนี้ให้ได้))
วิธีที่ผมอยากลองถามก็คือ หากเราใช้หลักคิดแบบนี้จะพอไหวมั้ยครับ เรากำหนดจุดอ้างอิงสากลขึ้นมาในอวกาศ (อาจจะเป็นจุดศูนย์กลางของเอกภพ) ซึ่งเป็นจุดที่หยุดนิ่งอย่างเเท้จริงของจักรวาล เเละเเน่นอนว่านาฬิกาที่จุดนี้เดินไวที่สุด ในการที่จะบอกได้ว่าใครเป็นผู้สังเกตที่หยุดนิ่ง(หรือนักเดินทางในอวกาศ) ให้อ้างจากจุดอ้างอิงนี้เป็นหลัก
สำหรับแฝดที่อยู่บนโลก เมื่อเทียบกับจุดอ้างอิงเเล้วพบว่าจุดเคลื่อนที่ออกจากเขาไปเล็กน้อย (จากการที่แฝดคนนี้ได้ทำการสังเกต) เเละพบว่าแฝดอีกนกำลังเคลื่อนที่อยู่อย่างมาก (เมื่อเทียบกับจุดอ้างอิง) จึงทำให้แฝดบนโลกมองว่านาฬิกาของแฝดบนยานเดินไปช้ากว่า เเละในขณะที่แฝดอีกคนนึงเองก็เทียบตัวเขาเองกับจุดอ้างอิงเช่นกัน (ก่อนที่จะเทียบกับฝาแฝดที่อยู่บนโลก) เขาพบว่าจุดอ้างอิงนั้นเคลื่อนที่ออกห่างจากเขาไปมาก เเละด้วยอัตราที่มากพอๆกับที่แฝดอีกคนกำลังเคลื่อนที่ห่างไปเรื่อยๆเช่นกัน ซึ่งเขาคำนวณได้ว่าความเร็วของแฝดบนโลกเทียบกับจุดอ้างอิงเป็นเท่าไร (สมมติให้ ประมาณว่าเเทบจะเป็น 0) ทำให้เขารู้ว่าตนเองนั่นเองที่เป็นคนที่กำลังเคลื่อนที่เเละทำให้ นักเดินทางคนนี้ไม่ได้คิดว่านาฬิกาของแฝดบนโลกจะเดินช้าไปกว่าของตนได้เลย