เครื่องวัดแผ่นดินไหวชิ้นแรกของโลก ♥ first chinese earthquake dete

โดย pichappy

                                                         เครื่องวัดแผ่นดินไหวชิ้นแรกของโลก ♥ first chinese earthquake detector

เราอาจจะคุ้นเคยกับสิ่งประดิษฐ์มากมายบนโลก ที่ชาวตะวันตกเป็นผู้คิดค้น แต่ถึงกระนั้นก็อย่าละเลยว่า ชาวฝั่งซีกโลกตะวันออกก็มีชีวิต มีอารยะมาเนิ่นนานอาจจะยิ่งกว่าชาวตะวันตกเสียด้วยซ้ำ แอดมินคงไม่ได้กล่าวเกินเลยไปใช่หรือไม่คะ ^^

ในเรื่องของแผ่นดินไหว ขณะนี้เราคงต้องส่งแรงใจให้กับชาวเนปาลที่ได้รับความเสียหายค่อนข้างมาก และยังไหวซ้ำจนตอกย้ำความเสียหายให้มากขึ้นไปอีก ในการเกิดแผ่นดินไหวแต่ละครั้ง เราจะสามารถทราบความรุนแรงด้วยเครื่องวัดแรงสะเทือน ที่เรียกกันว่า ไซโมกราฟ (Seismograph)

การเกิดแผ่นดินไหว เราไม่สามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้ อย่างที่ทราบกันว่าภายในลูกโลกของเรามีการเคลื่อนไหวตลอดเวลาจากของเหลวที่มีอุณหภูมิสูง ขับเคลื่อนให้แผ่นเปลือกโลกขยับเลื่อนไปมาทุกชั่วโมง และเราไม่มีโอกาสรู้ได้อย่างชัดเจนเลยว่า ความเครียดใต้พิภพ จะระเบิดขึ้นเมื่อใด วันดีคืนดี แผ่นเปลือกโลกเคลื่อนมาชนกันก็สะเทือนกันทั้งแผ่นทีนึงล่ะ 

สิ่งที่เราทำได้ดีที่สุดเพียงแค่ระแวดระวัง สังเกตุพฤติกรรมของสิ่งรอบตัวว่ามันผิดปกติหรือไม่เพียงเท่านั้น

ในเมื่อไม่สามารถสร้างเครื่องมือในการเตรียมหรือเตือนภัยได้ แต่เราก็สามารถสร้างเครืองมือวัดความรุนแรงที่เกิดขึ้นได้ เพื่อนำไปวิเคราะห์ผลต่างๆ ที่แอดมินขอเรียนว่ามันคือเจ้าเครื่อง ไซโมปราฟ นั่นเอง แต่รู้หรือไม่คะว่าเครื่องมือวัดแรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหวเครื่องแรก เกิดขึ้น ณ แห่งหนใด

เฉลย คือประเทศจีนแผ่นดินใหญ่ แห่งเอเชียอาคเนย์นี่เอง

ประเทศจีนเป็นแห่งหนึ่งที่เกิดแผ่นดินไหวบ่อยมาช้านาน จวบจนมาถึงราว ค.ศ. 132 หรือช่วงยุคฮั่นตะวันออก มีนักดาราศาสตร์ท่านหนึ่งได้คิดค้นเครื่องมือวัดแรงสะเทือนแผ่นดินไหวขึ้นมา ท่านผู้นี้ชื่อว่า "จางเหิง" และเรียกเจ้าอุปกรณ์ชิ้นนี้ว่า “โฮ่วเฟิงตี้ต้งอี๋” 
 

 
ปัจจุบัน “โฮ่วเฟิงตี้ต้งอี๋” ได้หายไปค่ะ แต่ไม่เป็นไรเพราะนักวิจัยมีบันทึกต่างๆ และได้สร้างแบบจำลองขึ้นมาเพื่อศึกษากลไกของเครื่องตัวนี้ และเรามาทำความเข้าใจกับ “โฮ่วเฟิงตี้ต้งอี๋” ไปพร้อมๆ กัน เราไม่อาจคาดคะเนได้ชัดเจนว่าเครื่องนี้จะมีกลไกและรูปร่างอย่างไร แต่ที่แอดมินจะนำเสนอเป็นบทวิเคราะห์ที่คาดการณ์ว่า น่าจะใกล้เคียงที่สุดนะคะ

จากบันทึกกล่าวว่า “โฮ่วเฟิงตี้ต้งอี๋” ได้ถูกสร้างขึ้นจากทองแดงทั้งหมด คล้ายไหเหล้าขนาดใหญ่ มีเส้นผ่าศูนย์กลางถึง 2.70 เมตร ภายในประกอบด้วยกลไกอันมี เสาทองแดงเป็นแกนกลางสามารถเคลื่อนไหวได้หากเกิดการสะเทือน เชื่อมโยงกับปากมังกร 8 ทิศรอบเครื่องวัด สัมพันธ์ไปสู่รอบฐานนอกอันมีคางคกป้าปาก 8 ทิศในแนวรับตรงกับปากมังกร

การทำงาน : หากเกิดแผ่นดินสะเทือนเสาทองแดงจะแกว่งขับเคลื่อนให้เม็ดทองแดงไหลไปตามทิศทางที่สะเทือน ไปสะกิดปากมังกรให้อ้าออก แสะส่งเม็ดทองแดงลงสู่ปากคางคก และเราก็มาดูกันว่าปากคากคกทิศใดเป็นผู้รับเม็ดทองแดง ก็เป็นอันว่าเกิดแผ่นดินไหวทางทิศนั้นนั่นเอง (ดูภาพประกอบนะคะ)

การสั่นเพียงเล็กน้อยจนทำให้มังกรคายเม็ดทองแดงลงปากคางคก อาจจะเป็นการสั่นเตือน เราอาจจะไม่ได้ทราบข่าวแผ่นดินไหวในทันที แต่ก็มีสัญญาณเตือนภัยแล้วว่าแผ่นเปลือกโลกมันไม่ปกติ ดังที่เคยเกิดขึ้นกับเจ้าเครื่องนี้ ที่เมืองหล่งซัน (มณฑลกันซู่ในปัจจุบัน) ในปี ค.ศ. 138

เมื่อมีการวัดเจอว่ามังกรทางทิศตะวันตกเปิดปากคายเม็ดทองแดงลงมา แต่เมื่อเจ้าหน้าที่ตรวจสอบข่าวกลับพบว่าฝั่งตะวันตกยังปกติดี จนหลายวันต่อมา มีสารจากม้าเร็วแจ้งข่าวว่า ทางฝั่งตะวันตกได้เกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่จริง

นี่คือคำตอบแห่งภูมิปัญญาบรรพบุรุษของมนุษย์ และถือเป็นต้นแบบในการวัดแรงสะเทือนแผ่นดินไหว ที่อย่างน้อยแม้เราจะไม่สามารถหยุดยั้งภัยธรรมชาติใดๆ ได้ แต่เราก็สามารถรับมือกับมันได้อย่างทันท่วงที 

"จางเหิง" ผู้เชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ วิศวกรภูมิศาสตร์ และนักประดิษฐ์
ซึ่งคงจะไม่เกินไปหากจะกล่าวว่า "จางเหิง" คือบิดาของเครื่องวัดแผ่นดินไหวของโลก

!! เรียบเรียงโดย !!
https://www.facebook.com/pichappy
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่