13/4/2562 / จอร์จ ไรต์ / บีบีซี นิวส์
เมืองลอยน้ำดูเหมือนจะเป็นเรื่องเพ้อฝันในโลกอุดมคติมาเป็นเวลานานแล้ว
แต่สัปดาห์นี้ แนวคิดนี้ จะขยับเข้าใกล้ความเป็นจริงขึ้นมาอีกขั้นหนึ่ง จากโครงการความร่วมมือที่สหประชาชาติให้การสนับสนุน
UN-Habitat ซึ่งทำงานด้านการพัฒนาเมืองแบบยั่งยืนจะร่วมมือกับบริษัทเอกชน Oceanix, สถาบันเทคโนโลยีแห่งแมสซาชูเซตส์ (Massachusetts Institute of Technology--MIT) และ The Explorers Club ซึ่งเป็นสมาคมวิชาชีพที่สนับสนุนการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ทั่วโลก เพื่อผลักดันแนวคิดนี้
ขณะที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกดำเนินต่อไปในอัตราที่น่าตกใจ และมีผู้คนจำนวนมากที่ต้องอาศัยอยู่อย่างแออัดภายในเมืองต่าง ๆ ไมมูนาห์ โมห์ด ชารีฟ ผู้อำนวยการบริหารของ UN-Habitat บอกว่า "เมืองลอยน้ำ เป็นหนึ่งในทางออกที่เป็นไปได้"
โครงสร้างเป็นอย่างไร
Oceanix City หรือเมืองลอยน้ำพึ่งพาตัวเองแห่งแรกของโลก จะประกอบด้วยกลุ่มแท่นรูปทรงหกเหลี่ยม ที่ยึดไว้กับสมอใต้ท้องทะเล แท่นหกเหลี่ยมแต่ละแท่นสามารถรองรับคนอยู่อาศัยได้ 300 คน ทำให้สามารถที่จะสร้างชุมชนที่มีผู้พักอาศัย 10,000 คนได้
กระชังที่อยู่ใต้เมืองลอยน้ำ สามารถใช้เลี้ยงหอยเชลล์ สาหร่ายทะเล หรืออาหารทะเลชนิดอื่นได้
มาร์ก คอลลินส์ เฉิน ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ Oceanix กล่าวว่า เทคโนโลยีที่จะใช้สร้างโครงสร้างหรือบ้านลอยน้ำขนาดใหญ่มีอยู่แล้ว
"คำถามที่ใหญ่ที่สุดในใจของผู้คนคือ เมืองพวกนี้ลอยน้ำได้จริง ๆ เหรอ" นายคอลลินส์ เฉิน กล่าวกับ บีบีซี
"บ้านแบบนี้มีอยู่ในเนเธอร์แลนด์หลายพันหลัง และในชุมชนอื่น ๆ อีกทั่วโลก คำถามในขณะนี้จึงเป็นเรื่องของการยกระดับให้เป็นโครงการขนาดใหญ่ การเชื่อมระบบเข้าไว้ด้วยกัน และการสร้างชุมชนขึ้น"
OCEANIX
มีความกังวลว่า เมืองลอยน้ำอาจถูกมองว่าเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า เพื่อรับมือกับอันตรายจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น
"สิ่งที่ผมต้องระวังก็คือ บางครั้ง ผู้คนเห็นแนวคิดในโลกอนาคตประเภทนี้ แล้วบอกว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศไม่ใช่เรื่องน่ากลัวขนาดนั้น เพราะถ้ามันเกิดขึ้น เราก็จะหาทางเลี่ยงมันได้" ไมเคิล เจอร์ราร์ด ผู้อำนวยการศูนย์ซาบินเพื่อกฎหมายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย กล่าวกับ มูลนิธิทอมป์สันรอยเตอร์ใปปี 2017
แต่นายคอลลินส์ เฉิน กล่าวว่า Oceanix กำลังร่วมมือกับ ผู้เชี่ยวชาญ "ที่มีความแข็งแกร่ง" ในด้านการบริหารจัดการของเสีย, วิศวกรรมน้ำ, การฟื้นฟูทางทะเล และประสิทธิภาพพลังงาน
เขากล่าวว่า เมืองลอยน้ำอาจจะเป็นการรับมือกับภัยธรรมชาติได้อย่างดีด้วย
"เมืองลอยน้ำจะตั้งอยู่เฉพาะในจุดที่มีน้ำลึกเพียงพอที่จะไม่ได้รับผลกระทบจากสึนามิ" เขากล่าวเพิ่มเติมว่า แท่นต่าง ๆ สามารถทานทนกับน้ำท่วมและเฮอร์ริเคนได้ด้วย
แผนการนี้เกิดขึ้นจริงได้หรือ
"อุปสรรคหลัก ๆ ตอนนี้คือเรื่องของจิตใจ ไม่ใช่หลักการ" ริชาร์ด วีส ประธาน The Explorers Club กล่าวกับ บีบีซี
"ผู้คนตื่นตระหนกกับคำว่า 'เมืองลอยน้ำ' ผมเคยใช้คำนี้กับภรรยาของผม ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นในทันทีของเธอ ไม่ใช่เรื่องของหลักการ แต่เป็นเรื่องของอารมณ์มากกว่า เธอไม่ชอบความคิดที่ว่า อะไรบางอย่างที่ลอยเคว้งคว้าง"
การทำให้ประชาชนทั่วไปและนักการเมืองเชื่อมั่น นายวีส บอกว่า จำเป็นต้องเริ่มด้วยการสร้างส่วนต่อขยายขนาดเล็กเข้ากับเมืองที่มีอยู่แล้วในตอนนี้ก่อน อาจจะเลือกจาก ฮ่องกง, นิวยอร์ก หรือ บอสตัน เพราะเป็นฐานทดสอบที่เป็นไปได้
นอกเหนือจากใช้เป็นที่อยู่อาศัยแล้ว นายวีส บอกว่า กำลังมีความคิดที่จะสร้างโรงพยาบาลลอยน้ำที่ถูกลากไปในพื้นที่ประสบภัยพิบัติได้
OCEANIX
หนึ่งในปัญหาที่เห็นได้ชัดที่ Oceanix City กำลังเผชิญอยู่คือ การขาดเงินทุน
"[คน]ที่ให้เงินสนับโครงสร้างพื้นฐาน มักจะเป็นคนที่อนุรักษ์นิยมอย่างมาก" สตีฟ ลูอิส ผู้ก่อตั้ง Living PlanIT กล่าว Living PlanIT เป็นกลุ่มที่มุ่งเน้นวิธีการใหม่ ๆ ในการพัฒนาและวางแผนชุมชนเมือง
"พวกเขามักจะลงทุนในสิ่งที่พวกเขาเข้าใจอย่างถ่องแท้ และพอคุณเข้าไปหา และบอกว่า คุณกำลังสร้างเมืองที่ลอยในทะเลได้ พวกเขาก็จะพูดว่า 'จริงหรือ'"
อย่างไรก็ตาม นายลูอิส ซึ่งขณะนี้มุ่งเน้นไปที่การลงทุนในเมืองอัจฉริยะ ชี้ว่า การเติบโตของฟาร์มพลังงานลมในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา เป็นหลักฐานที่บอกได้ว่า ทัศนคติเปลี่ยนแปลงได้
แม้ว่า การตั้งถิ่นฐานลอยน้ำขนาดใหญ่เช่นนั้น เป็นเรื่องที่ไม่เคยมีใครทำมาก่อน และจะต้องเผชิญกับความท้าทายทางเทคนิคจำนวนมหาศาล นายลูอิส กล่าวว่า โครงสร้างก็คงจะนำมาต่อกันตรง ๆ ไม่มีอะไรซับซ้อน
"ตัวป้องกันอยู่ในน้ำ แล้วเราก็จะมาดูกันว่า มันจะเป็นอย่างไร" เขากล่าว
"แต่ผมคิดว่า เราต้องผลักดันขอบเขตของรูปแบบการใช้ชีวิตแบบใหม่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมือนเดิม แม้ว่ามันจะไม่ใช่ที่อยู่อาศัยของคน 10,000 คน ผมคิดว่า ชุมชนขนาด 2-3 พันคน ก็จะได้รับผลประโยชน์"
OCEANIX
นายวีส จาก The Explorers Club กล่าวว่า การขายแนวคิดนี้ให้แก่นักลงทุนและประชาชน ไม่จำเป็นต้องเป็นต้องทำให้เขารู้สึกระทึกใจ
"เราจำเป็นต้องทำให้เห็นว่า มันน่ารื่นรมย์, พึ่งพาตัวเองได้ และมีผลดีทางเศรษฐกิจต่อประชากรทุกกลุ่ม ไม่ใช่เพียงแค่กลุ่มคนที่มีฐานะมั่งคั่ง" เขาก่าว
"ถ้าคุณลองดู อะพอลโล 11 คุณจะต้องจำไว้ว่า มีขั้นตอนเล็ก ๆ หลายขั้นตอนในการส่งยานไปยังดวงจันทร์" เขากล่าวเพิ่มเติม
ทุกรูปมีลิขสิทธิ์
BBC/NEWS
เมืองลอยน้ำ เรื่องเพ้อฝันหรือโลกอนาคต ตอบโจทย์แผ่นดินทรุด-น้ำทะเลหนุน
แต่สัปดาห์นี้ แนวคิดนี้ จะขยับเข้าใกล้ความเป็นจริงขึ้นมาอีกขั้นหนึ่ง จากโครงการความร่วมมือที่สหประชาชาติให้การสนับสนุน
UN-Habitat ซึ่งทำงานด้านการพัฒนาเมืองแบบยั่งยืนจะร่วมมือกับบริษัทเอกชน Oceanix, สถาบันเทคโนโลยีแห่งแมสซาชูเซตส์ (Massachusetts Institute of Technology--MIT) และ The Explorers Club ซึ่งเป็นสมาคมวิชาชีพที่สนับสนุนการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ทั่วโลก เพื่อผลักดันแนวคิดนี้
ขณะที่การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกดำเนินต่อไปในอัตราที่น่าตกใจ และมีผู้คนจำนวนมากที่ต้องอาศัยอยู่อย่างแออัดภายในเมืองต่าง ๆ ไมมูนาห์ โมห์ด ชารีฟ ผู้อำนวยการบริหารของ UN-Habitat บอกว่า "เมืองลอยน้ำ เป็นหนึ่งในทางออกที่เป็นไปได้"
โครงสร้างเป็นอย่างไร
Oceanix City หรือเมืองลอยน้ำพึ่งพาตัวเองแห่งแรกของโลก จะประกอบด้วยกลุ่มแท่นรูปทรงหกเหลี่ยม ที่ยึดไว้กับสมอใต้ท้องทะเล แท่นหกเหลี่ยมแต่ละแท่นสามารถรองรับคนอยู่อาศัยได้ 300 คน ทำให้สามารถที่จะสร้างชุมชนที่มีผู้พักอาศัย 10,000 คนได้
กระชังที่อยู่ใต้เมืองลอยน้ำ สามารถใช้เลี้ยงหอยเชลล์ สาหร่ายทะเล หรืออาหารทะเลชนิดอื่นได้
มาร์ก คอลลินส์ เฉิน ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ Oceanix กล่าวว่า เทคโนโลยีที่จะใช้สร้างโครงสร้างหรือบ้านลอยน้ำขนาดใหญ่มีอยู่แล้ว
"คำถามที่ใหญ่ที่สุดในใจของผู้คนคือ เมืองพวกนี้ลอยน้ำได้จริง ๆ เหรอ" นายคอลลินส์ เฉิน กล่าวกับ บีบีซี
"บ้านแบบนี้มีอยู่ในเนเธอร์แลนด์หลายพันหลัง และในชุมชนอื่น ๆ อีกทั่วโลก คำถามในขณะนี้จึงเป็นเรื่องของการยกระดับให้เป็นโครงการขนาดใหญ่ การเชื่อมระบบเข้าไว้ด้วยกัน และการสร้างชุมชนขึ้น"
มีความกังวลว่า เมืองลอยน้ำอาจถูกมองว่าเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า เพื่อรับมือกับอันตรายจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น
"สิ่งที่ผมต้องระวังก็คือ บางครั้ง ผู้คนเห็นแนวคิดในโลกอนาคตประเภทนี้ แล้วบอกว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศไม่ใช่เรื่องน่ากลัวขนาดนั้น เพราะถ้ามันเกิดขึ้น เราก็จะหาทางเลี่ยงมันได้" ไมเคิล เจอร์ราร์ด ผู้อำนวยการศูนย์ซาบินเพื่อกฎหมายการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย กล่าวกับ มูลนิธิทอมป์สันรอยเตอร์ใปปี 2017
แต่นายคอลลินส์ เฉิน กล่าวว่า Oceanix กำลังร่วมมือกับ ผู้เชี่ยวชาญ "ที่มีความแข็งแกร่ง" ในด้านการบริหารจัดการของเสีย, วิศวกรรมน้ำ, การฟื้นฟูทางทะเล และประสิทธิภาพพลังงาน
เขากล่าวว่า เมืองลอยน้ำอาจจะเป็นการรับมือกับภัยธรรมชาติได้อย่างดีด้วย
"เมืองลอยน้ำจะตั้งอยู่เฉพาะในจุดที่มีน้ำลึกเพียงพอที่จะไม่ได้รับผลกระทบจากสึนามิ" เขากล่าวเพิ่มเติมว่า แท่นต่าง ๆ สามารถทานทนกับน้ำท่วมและเฮอร์ริเคนได้ด้วย
แผนการนี้เกิดขึ้นจริงได้หรือ
"อุปสรรคหลัก ๆ ตอนนี้คือเรื่องของจิตใจ ไม่ใช่หลักการ" ริชาร์ด วีส ประธาน The Explorers Club กล่าวกับ บีบีซี
"ผู้คนตื่นตระหนกกับคำว่า 'เมืองลอยน้ำ' ผมเคยใช้คำนี้กับภรรยาของผม ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นในทันทีของเธอ ไม่ใช่เรื่องของหลักการ แต่เป็นเรื่องของอารมณ์มากกว่า เธอไม่ชอบความคิดที่ว่า อะไรบางอย่างที่ลอยเคว้งคว้าง"
การทำให้ประชาชนทั่วไปและนักการเมืองเชื่อมั่น นายวีส บอกว่า จำเป็นต้องเริ่มด้วยการสร้างส่วนต่อขยายขนาดเล็กเข้ากับเมืองที่มีอยู่แล้วในตอนนี้ก่อน อาจจะเลือกจาก ฮ่องกง, นิวยอร์ก หรือ บอสตัน เพราะเป็นฐานทดสอบที่เป็นไปได้
นอกเหนือจากใช้เป็นที่อยู่อาศัยแล้ว นายวีส บอกว่า กำลังมีความคิดที่จะสร้างโรงพยาบาลลอยน้ำที่ถูกลากไปในพื้นที่ประสบภัยพิบัติได้
หนึ่งในปัญหาที่เห็นได้ชัดที่ Oceanix City กำลังเผชิญอยู่คือ การขาดเงินทุน
"[คน]ที่ให้เงินสนับโครงสร้างพื้นฐาน มักจะเป็นคนที่อนุรักษ์นิยมอย่างมาก" สตีฟ ลูอิส ผู้ก่อตั้ง Living PlanIT กล่าว Living PlanIT เป็นกลุ่มที่มุ่งเน้นวิธีการใหม่ ๆ ในการพัฒนาและวางแผนชุมชนเมือง
"พวกเขามักจะลงทุนในสิ่งที่พวกเขาเข้าใจอย่างถ่องแท้ และพอคุณเข้าไปหา และบอกว่า คุณกำลังสร้างเมืองที่ลอยในทะเลได้ พวกเขาก็จะพูดว่า 'จริงหรือ'"
อย่างไรก็ตาม นายลูอิส ซึ่งขณะนี้มุ่งเน้นไปที่การลงทุนในเมืองอัจฉริยะ ชี้ว่า การเติบโตของฟาร์มพลังงานลมในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา เป็นหลักฐานที่บอกได้ว่า ทัศนคติเปลี่ยนแปลงได้
แม้ว่า การตั้งถิ่นฐานลอยน้ำขนาดใหญ่เช่นนั้น เป็นเรื่องที่ไม่เคยมีใครทำมาก่อน และจะต้องเผชิญกับความท้าทายทางเทคนิคจำนวนมหาศาล นายลูอิส กล่าวว่า โครงสร้างก็คงจะนำมาต่อกันตรง ๆ ไม่มีอะไรซับซ้อน
"ตัวป้องกันอยู่ในน้ำ แล้วเราก็จะมาดูกันว่า มันจะเป็นอย่างไร" เขากล่าว
"แต่ผมคิดว่า เราต้องผลักดันขอบเขตของรูปแบบการใช้ชีวิตแบบใหม่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมือนเดิม แม้ว่ามันจะไม่ใช่ที่อยู่อาศัยของคน 10,000 คน ผมคิดว่า ชุมชนขนาด 2-3 พันคน ก็จะได้รับผลประโยชน์"
นายวีส จาก The Explorers Club กล่าวว่า การขายแนวคิดนี้ให้แก่นักลงทุนและประชาชน ไม่จำเป็นต้องเป็นต้องทำให้เขารู้สึกระทึกใจ
"เราจำเป็นต้องทำให้เห็นว่า มันน่ารื่นรมย์, พึ่งพาตัวเองได้ และมีผลดีทางเศรษฐกิจต่อประชากรทุกกลุ่ม ไม่ใช่เพียงแค่กลุ่มคนที่มีฐานะมั่งคั่ง" เขาก่าว
"ถ้าคุณลองดู อะพอลโล 11 คุณจะต้องจำไว้ว่า มีขั้นตอนเล็ก ๆ หลายขั้นตอนในการส่งยานไปยังดวงจันทร์" เขากล่าวเพิ่มเติม
ทุกรูปมีลิขสิทธิ์
BBC/NEWS