จากคนที่ไม่เคยเรียนวาดรูปเป็นเรื่องเป็นราวมาก่อน ฉันเริ่มลงเรียนคอร์สสั้นๆที่สอนวาดรูป ตั้งแต่วาด still life ลงสีน้ำตามด้วยสีน้ำมัน พอมั่นใจว่าสามารถวาดจากการสังเกตุได้แล้ว ก้าวต่อไปครูเลยแนะนำให้ฉันลงคอรส์ วาดรูปคนหรือไลฟ์ดรออิ้ง (Life drawing) ครูเธอว่าวาดรูปจากตัวจริงของจริงเป็นเรื่องสำคัญ มันฝึกสายตา ดูสี่ห้าครั้งแล้วค่อยวาดหนึ่งครั้ง "look more than you draw" ครูเน้นว่าการวาดคนเป็นการวาดที่ยากที่สุด แต่ถ้าสามารถวาดรูปคนได้ จะสามารถวาดอะไรก็ได้

บรรยากาศของสถานที่เรียนคล้ายกับรูปนี้ ขอบคุณภาพจากเวบไซท์ m.cia.edu

ก่อนมาเรียน ฉันพอรู้ว่าไลฟ์ดรออิ้งจะมีนางแบบหรือนายแบบ ถอดเสื้อผ้ามาโพสตรงกลางห้องให้นักเรียนวาด คิดไปเองว่าพวกเขาคงจะปกปิดของสำคัญส่วนนั้นน่ะด้วยผืนผ้า คนวาดอย่างเราจะได้ไม่กระอักกระอ่วน แต่มันก็กลายเป็นว่าเรื่องเปลือยหมดจด ไม่ใช่เป็นสิ่งที่น่าขวยเขินอะไรสำหรับคนที่มาเรียนวาดรูป มองไปรอบๆห้อง นักเรียนคนอื่นเขามองเห็นเป็นเรื่องธรรมดา ฉันเองช่างหัวโบราณอะไรอย่างนี้ ความเป็นไทยที่ถูกเลี้ยงดูมาแบบ เป็นผู้หญิงต้องรักนวลสงวนตัว  มันทำให้เข้าใจลำบากว่าทำไมผู้หญิงหน้าตาดีๆหุ่นดีๆถึงมาเปลือยร่างของเธอให้นักเรียนอย่างเราวาดน่ะ 

 ภาพคุณลิลลี่ที่ฉันวาดใช้สีน้ำลง ดูๆแล้วคิดว่าแขนเล็กไปหน่อย

 

คุณลิลลี่ นางแบบเปลือยตัวจริงวัยสี่สิบ บอกว่าการเป็นนางแบบเปลือยให้นักเรียนศิลป์วาด ไม่เป็นเรื่องแปลกแต่มันเป็นเรื่องยากเสียมากกว่า เพราะต้องโพสท่านิ่งๆ บางครั้งท่าเดียวเป็นชั่วโมง ถ้าร่างกายไม่แข็งแรงก็ทำไม่ได้ อีกอย่างคุณลิลลี่ไม่ขัดเขินกับการโชว์รูปร่างตัวเอง ตรงกันข้ามเธอออกจะพูดด้วยน้ำเสียงภาคภูมิใจเสียด้วยซ้ำ 

 ฉันเองตั้งขากระดานที่ใช้วาดรูปอยู่หน้าคุณลิลลี่พอดี ฉันกับเธออยู่ห่างกันไม่ถึงหนึ่งเมตร ใกล้จนรู้สึกขัดเขินที่จะมองสำรวจรูปร่างเธอ ถึงเขินยังไงก็ต้องวาดเพราะไหนๆเสียเงินไปแล้ว ก่อนจะวาดก็ต้องคิดว่าจะวาดส่วนไหน องค์ประกอบรูปมันต้องชัด มองสังเกตุรูปร่างเธอหลายครั้งก่อนที่จะลงเอยแค่ส่วนบน มันสบายใจกว่า แล้วอีกอย่างวาดทั้งตัวมันยากสำหรับมือใหม่อย่างฉัน วาดไปก็คิดไปว่า นี่เป็นครั้งแรกที่ฉันสามารถจ้องมองผู้หญิงเปลือยจริงๆ นานเท่าไหร่ก็ได้โดยไม่มีใครว่า แม้แต่เจ้าของร่างเองก็ไม่มีแม้แต่สายตาตำหนิ ซึ่งมันเป็นความรู้สึกที่แปลกแปลก 

นางแบบนายแบบจะเปลี่ยนทุกอาทิตย์ เหตุผลก็คือนักเรียนจะได้ฝึกมองความแตกต่าง อาทิตย์ที่สองฉันได้เจอเจนนี่ สาววัยสามสิบห้าท่าทางเป็นมิตร เธอเป็นคนช่างคุยเพราะตลอดเวลาที่เธอโพสท่าให้นักเรียนวาด เธอจะพูดแลกเปลี่ยนความเห็นกับนักเรียนในห้องไม่หยุด คุยแบบไม่มีความขัดเขิน แม้ว่าเธอจะไม่มีเครื่องนุ่มห่มใดๆ  มันเลยทำให้บรรยากาศในห้องเป็นกันเอง


ฉันเจอเจนนี่โดยบังเอิญที่ชุปเปอร์แถวบ้านสองสามเดือนต่อมา จำเธอได้จึงเข้าไปทัก สวัสดีค่ะเจนนี่ จำฉันได้ไหม เราเจอกันที่ college เจนนี่ทักทายกลับ แต่ดูเหมือนว่าจะจำฉันไม่ได้  ฉันเลยบอกว่า เจอกันตอนที่เธอไปเป็นแบบไลฟดรออิ้งไง เจนนี่หน้าเปลี่ยนสีทันที น้ำเสียงเธอเริ่มเบาลงจนเหมือนเสียงกระซิบ เธอว่าที่เธอไปเป็นแบบเปลือยนะเพราะแก้เหงา ไม่ได้เป็นอาชีพอะไร สามีเธอไม่รู้หรอกและเธอก็ไม่อยากให้สามีรู้ พูดแค่นี้ฉันก็รู้แล้วว่าเธอหมายถึงอะไร 


 นางแบบที่ฉันแทบจะทนไม่ได้คือฟรานซิส หญิงร่างขนาดใหญ่ที่ทุกอย่างมันล้นมันห้อยไปทุกส่วน ไม่เข้าใจว่าทำไมหุ่นแบบนี้เธอยังกล้าเปลือย เคยเจอไหมคนที่รู้ไปหมดเสียทุกอย่าง คนนี้เลยฟรานซิส เธอเล่าไปว่าเธอจบปริญญาตรีไฟนอาร์ท วาดรูป แสดงงานศิลปะบ่อย แวดวงศิลปะเธอรู้ไปหมด งานนี้เป็นแค่งานเสริม รายได้แค่ชั่วโมงละ 15 ปอนด์เอง ทำไปเพราะใจรักเพราะรู้สึกภูมิใจที่เห็นรูปตัวเองถูกวาดออกมาได้หลายแบบ หรือพูดอย่างเท่ห์ๆหน่อยก็คือ ฟรานซิสภูมิใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของขั้นตอนการผลิตงานศิลปะ แต่สำหรับนักเรียนอย่างฉันการวาดฟรานซิสมันช่างเป็นขั้นตอนที่ท้าทายเหลือเกิน มองตรงไหนมันดูหนาไปหมดเลยไม่รู้จะเริ่มตรงไหน ถ้าวาดตามที่เห็น ฟรานซิสเห็นภาพแล้วอาจจะโกรธ ฉันเลยเลือกวาดแผ่นหลังของเธอเพราะมันเป็นส่วนที่ดูสวยที่สุด 
 จะว่าไปแล้วนายแบบผู้ชายก็มี ทั้ง หนุ่ม แก่ ผิวขาว ผิวดำ มีหมด ส่วนมากที่เจอมักจะเป็นหนุ่มใหญ่สักสี่สิบขึ้นไป นายแบบคนสุดท้ายของคอร์สนี้ก็คือ โรเจอร์ เธอว่าเธอเป็นนายแบบเปลือยตั้งแต่ยังหนุ่ม ตอนนี้ปาเข้าไปเกือบหกสิบ ร่างกายเธอก็ยังดูแข็งแรง แม้จะดูเหี่ยวไปบางส่วน โพสท่าสุดท้าย 45นาที ครูสอนเห็นว่านานเลยให้โรเจอร์โพสท่านอน ยังนั่งขำกับเพื่อนว่าพอจบชั่วโมง โรเจอร์นอนหลับเฉย กรนเสียงดังด้วยจนไม่มีใครกล้าปลุก ครูต้องมาปลุกว่าจบชั่วโมงแล้ว เล่นเอาโรเจอร์อายหน้าแดง  ไม่เป็นไรหรอกลุง น้ำลายไม่ไหลก็ดีแล้ว 

ผลงานตัวเองทั้งหมดในหนึ่งคอร์สที่เรียนมา 

 

หลังจากเรียนมาสองสามคอรส์ ฉันเริ่มคุ้นเคยว่า ไลฟดรออิ้งมันเป็นรูปแบบหนึ่งของการเรียนรู้ การวาด การสังเกตุ แม้จะเป็นคนเปลือยแต่วัตถุประสงค์เป็นเรื่องของการสร้างสรรค์การเรียนรู้ จะมองให้เป็นเรื่องศิลป์ มันก็เป็น มองให้เป็นอาชีพที่สุจริต มันก็เป็น ทุกอย่างมันอยู่ที่การมองและทำความเข้าใจ ณ ขณะนี้ฉันคิดว่าตัวเองมีความเข้าใจดีขึ้น อย่างน้อยฉันก็ไม่ขวยเขินเหมือนครั้งแรกๆ แล้วตอนนี้ก็วาดมันทั้งตัว ทั้งส่วนบนและล่าง ถ้าเลี่ยงได้ก็จะไม่ขอเน้นอวัยวะบางส่วน แต่ถ้าเลี่ยงไม่ได้ก็ถือว่าทำเพื่อศิลปะก็แล้วกัน

 .............................