คำถามไร้สาระ : งา (Sesame) กับ งา (Ivory) อะไรมาก่อนกันครับ

เป็นคำถามที่ไม่ไร้สาระเลยครับ ส่วนตัวสันนิษฐานว่า งา ในบริบทของงาช้างนั้นมาก่อน

ทว่า "งา" นี้ไม่ได้หมายถึงงาของช้างเพียงอย่างเดียวในโลกอดีต แต่มันหมายถึง "ฟัน" (tooth) ตรงนี้พิจารณาจากรากศัพท์ Proto-Sino-Tibetan: *ŋrɨā และ Proto-Tai รับทอดมาอีกทีเป็น *ŋa ที่แปลว่า ฟัน

เมื่อพิจารณาจากภาษาอื่นอย่างจีน คำว่า 牙 (งา) ก็แปลว่าฟัน ในขณะที่เมล็ดงาใช้คำว่า 芝麻 (ซื่อหม่า) แทน

ตรงนี้แสดงถึงความโบราณของคำว่า งา ในบริบทที่แปลว่าฟัน ซึ่งงาของช้างก็คือฟันของช้างนั่นเอง

ส่วน Sesame seed นี่ แม้ว่าจะมีการเพาะปลูกซื้อขายแลกเปลี่ยนกันมาตั้งแต่โบราณกว่า 3,000 ปี แต่มีชื่อเรียกแตกต่างกันไปตามท้องถิ่น หารากศัพท์ได้ยาก จึงเป็นคำที่เรียกว่า wanderwort คือเป็นชื่อเรียกที่มาจากการแลกเปลี่ยน คนต่างภาษากันก็เรียกกันไปตามลิ้นของตัวเอง

แต่ต้นกำเนิดของเมล็ดงานี้อยู่ที่แถบลุ่มแม่น้ำสินธุใกล้กับอินเดีย-ปากีสถาน คำเรียกของเมล็ดงาในแถบนั้นคือ तिल ซึ่งคำนี้มีภาษาไทยก็ยืมมาใช้ด้วยคือคำว่า "ติละ" ซึ่งแปลว่า เมล็ดงา คำนี้ก็อาจจะโบราณสุดในการเรียกชื่อเมล็ดงา ซึ่งในด้านการออกเสียงไปคนละทางกับคำว่า งา ที่เราใช้ในปัจจุบัน