(Review OST) The Last Emperor (Theme) : ความเจ็บปวดของจักรพรรดิองค์สุดท้าย & หนังสารคดีใหม่ ชีวิตของ Ryuichi Sakamoto

The Last Emperor (1987) : จักรพรรดิโลกไม่ลืม

หนังที่มีดนตรีประกอบภาพยนตร์ดี ๆ มีเยอะแยะมากมาย หลายเรื่องแต่งด้วยคอมโพเซอร์ชื่อดัง เช่น John Williams, Hans Zimmer มาในวันนี้ผมจะขอพูดถึงคอมโพเซอร์ฝั่งเอเชีย Ryuichi Sakamoto ในผลงาน The Last Emperor OST

ดีกรีจากผลงานเรื่อง The Last Emperor พาริวอิชิให้ไปไกลถึงขั้นคว้าทั้งออสการ์และลูกโลกทองคำ สาขาดนตรีประกอบภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ซึ่งมีคอมโพเซอร์น้อยคนในเอเชียที่จะได้รับรางวัลในเวทีใหญ่แบบนี้

เรื่องย่อ
The Last Emperor (1987) กำกับโดย Bernardo Bertolucci เล่าถึงเรื่องราวของ "ปูยี" จักรพรรดิองค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์ชิง ตั้งแต่ชีวิตอันรุ่งโรจน์ในพระราชวังต้องห้าม จนถึงวันที่ต้องสละราชสมบัติออกจากวัง อันเนื่องมาจากการปฏิวัติซินไห่ (การปฏิวัติโค่นล้มราชวงศ์ชิง เพื่อเปลี่ยนประเทศเป็นสาธารณรัฐ) 

จนกระทั่งญี่ปุ่นเข้ายึดแถบภาคเหนือของประเทศจีน รัฐบาลญี่ปุ่นเชิญปูยีไปเป็นจักรพรรดิหุ่นเชิดแห่งแมนจูกัว หลังญี่ปุ่นแพ้สงคราม แมนจูกัวถูกยุบผนวกเข้ากับจีนอีกครั้ง พร้อมกับการเข้ามาของรัฐบาลคอมมิวนิสต์จีน ปูยีถูกจับเข้าค่ายปรับทัศนคติ สุดท้ายเขาก็ได้ออกมาใช้ชีวิตอย่างคนธรรมดาในช่วงบั้นปลายชีวิต

[ มุมภาพยนตร์ ]

- นี่เป็นหนังคลาสสิคที่แม้จะผ่านมา 30 ปี ยังคงได้รับการพูดถึงในแง่คุณภาพและการถ่ายทอดอารมณ์ประสบการณ์อันยอดเยี่ยมของภาพยนตร์ 

ในปี 1987 หนังกวาดออสการ์ไปเพียบถึง 9 รางวัล ได้แก่ Best Picture, Best Director, Best Screenplay, Best Cinematography, Best Art Direction-Set Decoration, Best Costume Design, Best Sound, Best Film Editing รวมถึง Best Music และ Best Original Score

ส่วนลูกโลกทองคำ คว้าไปได้ 4 รางวัล ทั้งภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ผู้กำกับยอดเยี่ยม บทยอดเยี่ยม และดนตรีประกอบยอดเยี่ยม

- ในหนังมีฉากยอดเยี่ยมหลายฉากที่สะท้อนถึงสัจธรรมชีวิต ไม่ว่าจะฉากปูยีได้รับการเคารพดุจโอรสจากสรวงสวรรค์ ไปจนถึงฉากสุดท้ายของเรื่องที่ปูยีต้องตีตั๋วเข้าไปชมพระราชวังต้องห้าม (บ้านเก่าที่เขาเคยเป็นเจ้าของ) 

เป็นไปตามคำว่า "สูงสุดคืนสู่สามัญ" และเป็นการแสดงถึงภาวะล่มสลายของชีวิตปูยีอย่างน่าเจ็บปวดใจ

ดนตรีประกอบภาพยนตร์ - The Last Emperor OST

The Last Emperor OST ได้รับการประพันธ์โดย Ryuichi Sakamoto, David Byrne และ Cong Su

- พาร์ทดนตรีประกอบ The Last Emperor เป็นหนังที่มีดนตรีประกอบชั้นเยี่ยมซึ่งช่วยสำแดงพลังของหนัง

- เพลงที่เด่นที่สุดในเรื่อง ได้แก่ The Last Emperor (Theme)

เพียงเพลงเดียว แต่สามารถสรุปชีวิตและห้วงอารมณ์ครบถ้วน ตัวเพลงเต็มไปด้วยกลิ่นอายความลึกซึ้งแบบเอเชีย เช่น กลิ่นอายจีนจากเสียงซอเอ้อหูและกู่เจิง คล้ายกำลังพรรณนาถึงความรันทด ความรุ่งโรจน์ และความล่มสลายของปูยี

-- ครึ่งของเพลง: เล่าอารมณ์เรื่องราวขณะปูยียังใช้ชีวิตอยู่ในพระราชวัง ดนตรีให้บรรยากาศความยิ่งใหญ่ของพระราชวังต้องห้ามและอำนาจแห่งจักรพรรดิ ขณะเดียวกัน ก็เต็มไปด้วยความโดดเดี่ยวอ้างว้างของปูยีขณะอยู่ในพระราชวัง

-- ครึ่งหลังของเพลง: เปลี่ยนเป็นเล่าชีวิตหลังออกจากวัง ภายใต้อารมณ์พลัดพราก การหนีระหกระเหิน และความเจ็บปวดจากมรสุมชีวิต... นับแต่ออกจากวัง ความทุกข์ต่างเพิ่มขึ้นตามอายุที่มากขึ้น พร้อมกับเกียรติของจักรพรรดิที่ลดน้อยถอยลง

ใครสนใจก็ลองฟังดูนะครับ

- นอกจากนี้ ยังมี Main Title Theme โดย David Byrne ที่มีทำนองน่าจดจำ โดยเน้นไปที่ภาพความรุ่งโรจน์และวัฒนธรรมชาววัง การดำเนินชีวิต ขนบธรรมเนียมประเพณีจีนอันงดงาม เต็มไปด้วยสีสันภายในพระราชวังต้องห้าม

สังเกตจากทำนองดนตรีที่คึกครื้นรื่นเริง เสียงเครื่องดนตรีเคาะคล้ายระนาดสร้างจังหวะเคลื่อนไหว เสียงฉาบสร้างบรรยากาศแบบจีน ส่วนเสียงไวโอลิน คือตัวเล่าเรื่อง ท่ามกลางเสียงเครื่องดนตรีอื่นๆ

- ส่วนผลงานอื่น ๆ ของคุณริวอิชิ ถ้าเป็นระยะหลัง จะเป็นดนตรีแนว Ambient ซึ่งเน้น Support ภาพยนตร์ด้วยความเป็นธรรมชาติ ความเงียบ ความดิ่ง แต่ไม่ได้มีธีมที่เด่นเหมือนสมัยที่ทำดนตรีใน The Last Emperor

มีที่ติดหูบ้าง เช่น เพลงธีมจาก Minamata (2020)

ปิดท้ายด้วย อีกเพลงที่น่าประทับใจของคุณริวอิชิจากเรื่อง Merry Christmas Mr. Lawrence !

ส่วนใครที่ยังไม่รู้จักดนตรีประกอบภาพยนตร์ ผมมีเขียนเล่าเกี่ยวกับเรื่องราวดนตรีประกอบภาพยนตร์และคอมโพเซอร์ทั้งหลาย ใครสนใจลองอ่านดูได้นะครับ

ป.ล. ผมเป็นแค่คนหนึ่งที่ชอบสังเกตและฟังดนตรีประกอบภาพยนตร์ หากผิดพลาดประการใด ต้องขออภัยด้วยนะครับ !

สำหรับคนที่คิดเห็นอย่างไร ชอบเรื่องใด ประทับใจอะไร ไม่ว่าเรื่องหนัง ทั้งดนตรี ก็สามารถมาคุยกันได้นะครับ