ถามเริ่อง เราไม่สามารถควบคุมจิตได้ - พระอภธรรม

อภิธรรม เป็นวิชาที่ว่าด้วยเรื่องของสภาวธรรมล้วนล้วน ไม่ได้กล่าวถึงคนสัตว์ หรือเราเขาใดๆทั้งสิ้น

จิต เป็นสภาวะธรรมอย่างหนึ่ง เกิดดับ เป็นไปด้วยเหตุและปัจจัย จิตขณะนี้ เป็นปัจจัยให้จิตขณะต่อไปเกิดต่อ จิตอกุศล ก็เกิดด้วยเหตุปัจจัย จิตที่เป็นกุศลก็เกิดด้วยเหตุปัจจัยเช่นกัน แต่เป็นเหตุปัจจัยคนละเหตุกัน

การที่คิดว่า จิตสามารถบังคับได้นั้น เป็นความเข้าใจผิดของคนที่ยังยึดมั่นในอุปาทาน ยึดมั่นว่าจิตเป็นเรา ยึดมั่นว่าจิตเป็นของเรา ความจริงแล้วจิตเป็นธรรมชาติอย่างหนึ่งเท่านั้น ความตั้งใจจะทำความดี หรือความชั่วก็ตาม ความตั้งใจนั้นก็เป็นสภาวะธรรมอีกอย่างหนึ่ง เท่านั้น

ปุถุชนเห็นเหตุการณ์ทั้งหลายเป็นบัญญัติ
แต่โดยอภิธรรมแล้ว มองเหตุการณ์ทั้งหลายเป็นปรมัตถ์ทั้งสิ้น