ระฆังโบราณ : การจัดทำทะเบียนและสื่อความหมาย ณ วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร จังหวัดสระบุรี

สวัสดีครับ อันดับแรกขอออกตัวก่อนนะครับว่างานวิจัยชิ้นนี้เป็นผลงานที่ทำขึ้นในช่วงที่ตัวเองเรียน ป.โท สาขาวิชาการบริหารศิลปะและวัฒนธรรม คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ซึ่งแน่นอนว่านิสิตทุกคนต้องทำวิทยานิพนธ์ ผมจึงได้ปรึกษากับที่ปรึกษาคือ ดร.มนัส  แก้วบูชา เพื่อหาเรื่องทำวิทยานิพนธ์ ประกอบกับผมเป็นคนพื้นเพจากจังหวัดสระบุรี จึงเห็นว่าวัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหารเป็นวัดที่มีผู้คนสนใจมาแสวงบุญและท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก โดยทราบกันดีว่าปรากฎรอยพระพุทธบาทสำคัญของประเทศไทย และนอกจากนั้นยังเป็นวัดที่มีระฆังแขวนเรียงรายอยู่เป็นจำนวนมาก
จึงมีแนวคิดที่นำมาสู่วิทยานิพนธ์เรื่องระฆังโบราณ : การจัดทำทะเบียนและสื่อความหมาย ณ วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร จังหวัดสระบุรี
ซึ่งผมได้ทุ่มเททั้งแรงกายแรงใจในการหาองค์ความรู้ใหม่ วันนี้เลยนำเอาบทคัดย่อสั้นๆมาฝากกันก่อนครับแล้วจะนำข้อมูลมาฝากต่อๆไปครับ ลองอ่านดูนะครับ ส่วนใครมีความคิดอย่างไร อิสระเลยนะครับ ผมว่าผลงานทางศิลปะวัฒนธรรมต้องมีคนวิพากษ์เพื่อความก้าวหน้า

      การวิจัยเรื่อง ระฆังโบราณ : การจัดทำทะเบียนและการสื่อความหมาย ณ วัดพระพุทธบาท  ราชมหาวิหาร มีวัตถุประสงค์เพื่อ
               1) เพื่อศึกษาภูมิสถาน ภูมิสังคมวัฒนธรรมของพื้นที่วิจัย  
               2) เพื่อศึกษาคติความเชื่อและความเชื่อมโยงกับเสียงและความหมาย
               3) เพื่อจัดทำทะเบียน การสื่อความหมายและการจัดระบบเสียงขึ้นใหม่
               4) เพื่อจัดทำต้นแบบวิธีการสื่อความรู้สู่แนวคิดหนังสือนำชมระฆังโบราณ
        การดำเนินการวิจัยใช้กรอบแนวคิดตามหลักการจัดการระบบวัฒนธรรมอย่างมีคุณภาพ การจัดการความรู้ หลักการทางภูมิทัศน์วัฒนธรรม การจัดทำทะเบียนของพิพิธภัณฑสถานวิทยา การสื่อความหมายขององค์การวิชาชีพด้านมรดกวัฒนธรรมอีโคโมสประเทศไทยและหลักการของระบบเสียงของดนตรีชาติพันธุ์
       ผลการวิจัยพบว่า วัดได้รับการสถาปนาจากพระเจ้าทรงธรรม เมื่อพ.ศ. 2167 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมากว้าง 14.70 เมตร ยาว 29.09 เมตร
มีโบราณสถานสิ่งก่อสร้างเสนาสนะ 31 แห่ง ที่สำคัญยิ่งคือรอยพระพุทธบาท กว้าง 21 นิ้ว ยาว 5 ฟุต ลึก 11 นิ้ว ประดิษฐานอยู่ภายในพระมณฑป
และพบว่ามีหอระฆังราว ทอดยาวมีระฆังจำนวน 72 ใบ จำแนกได้ 6 กลุ่ม คือ กลุ่มระฆังไม่มีลวดลาย จำนวน 14 ใบ กลุ่มระฆังที่มีลวดลายด้านข้าง
จำนวน 8 ใบ กลุ่มระฆังลายสังวาลเพชร จำนวน 1 ใบ กลุ่มระฆังลายดอกพิกุล จำนวน 1 ใบ กลุ่มระฆังยุคใหม่เสียงกังวานดี จำนวน 4 ใบและกลุ่มระฆังยุคใหม่ จำนวน 44 ใบ ทั้งนี้ยังได้จำแนกยุคสมัย ลวดลายและจัดระบบเสียงขึ้นใหม่ ด้วยการเรียงจากเสียงต่ำไปหาเสียงสูง  
      ผู้วิจัยและคณะได้พัฒนาโปรแกรมการจัดทำทะเบียนขึ้นใหม่เป็นระบบทะเบียนที่สะดวกและเข้าถึงง่าย สำหรับระบบเสียงระฆังผู้วิจัยได้วิเคราะห์
จำแนกให้เกิดเป็นกระบวนการขั้นตอนที่เหมาะสมปฏิบัติได้จริงสอดคล้องกับการจัดทำทะเบียนระฆังโบราณ ณ วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร
ด้วยการติดตั้งเคลื่อนย้ายตำแหน่งของระฆังขึ้นใหม่ ให้สัมพันธ์กับทำนองสวดสรภัญญะอันสื่อความหมายถึง ทำนองที่ไพเราะ สงบ แสดงถึงความเคารพศรัทธาในพุทธศาสนาตรงกับคติความเชื่อของผู้สร้างระฆังถวายวัดเป็นอย่างดี
    ส่วนระบบทะเบียนใหม่นั้นนำมาใช้บริหารจัดการข้อมูลระฆังราวไว้ให้มั่นคงเป็นหลักฐาน ประวัติ และการค้นคว้าข้อมูลวัตถุเพิ่มเติมได้อย่างสมบูรณ์ นอกจากนี้ยังได้จัดทำหนังสือนำชมระฆังโบราณ ตลอดจนแหล่งเรียนรู้และท่องเที่ยว ณ โบราณสถานแห่งนี้

        ท่านใดต้องการข้อมูลเพื่อการศึกษาด้านศิลปะและวัฒนธรรม ติดต่อมาที่ aummupa@gmail.com ยินดีให้ข้อมูลเพื่อประโยชน์ต่อไปครับ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่