สถาปัตยกรรมบ้านนกในยุคจักรวรรดิ์ออตโตมัน

กระทู้สนทนา

สถาปัตยกรรมที่สวยงามและหรูหรา
มักจะสงวนไว้สำหรับมนุษย์เท่านั้น
แต่ตุรกีได้พิสูจน์แล้วว่าไม่เข้าข่ายกฏเกณฑ์ดังกล่าวนี้
บ้านนกที่สวยงามทั้งรูปแบบและตัวบ้าน
คือ องค์ประกอบสำคัญอย่างหนึ่งของ
สถาปัตยกรรมในตุรกียุคจักรวรรดิ์ออตโตมัน

บ้านนกมักจะติดตั้งไว้ที่ผนังด้านนอกของอาคารที่สำคัญ
ได้แก่ มัสยิด โรงแรมขนาดเล็ก สะพาน ห้องสมุด โรงเรียนและน้ำพุ
บ้านนก คือ สถานที่ที่ปลอดภัยสำหรับพวกนกที่จะใช้ชีวิตและวางไข่
บางแห่งยังมีรางน้ำ และที่ใส่อาหารสำหรับนก
พื้นที่เป็นสถานที่ลานกว้างสำหรับนกบินไปมาและจิกกินอาหารนก

[ที่มา: Caner Cangül]

บ้านนกจะถูกออกแบบเพื่อเลียนแบบ
รูปร่างและรูปแบบของโครงสร้างขนาดใหญ่
เหมาะสำหรับการเป็นบ้านนกที่มีหลากหลายชนิด
เช่น นกพิราบ นกนางแอ่น นกกระจอก
ขณะเดียวกันบ้านนกจะมีขนาด/องค์ประกอบที่เหมาะสมสำหรับนก
แต่ก็มีบทบาทสำคัญในการรักษาสภาพแวดล้อมอาคารที่พักอาศัย
ด้วยการเป็นจุดศูนย์กลางรวมฝูงนกไว้ในที่เดียวกันจำนวนหนึ่ง
บ้านนกจะออกแบบให้รองรับขี้นกได้จำนวนมาก
เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดคราบสกปรก
ผนังอาคารและท่อระบายน้ำของอาคารที่พัก

[ที่มา : Caner Cangül]

บ้านนกขนาดเล็กหลายหลัง
คือ สิ่งที่ผู้คนต่างพยายามเอาใจใส่ในการสร้างพวกมันขึ้นมา
บรรดานกถูกมองว่าเป็นสิ่งที่สำคัญประจำเมือง
เพราะความโดดเดี่ยว/ความเหงาของชาวเมือง
การดูแลเอาใจใส่และการโปรยอาหารให้กับนก
จะทำให้พวกนกรู้สึกว่าปลอดภัย
และชาวบ้านต่างยินดีต้อนรับพวกนก
ขณะเดียวกันก็พวกนกก็ปลอบประโลมชีวิตจิตใจพลเมือง
ช่วยแก้เซ็งแก้เหงาได้ส่วนหนึ่ง

กาลเวลาผ่านไป
บ้านนกกลายเป็นอนุสาวรีย์
สถาปัตยกรรมที่สำคัญสำหรับชาวตุรกี
และคนตุรกีได้ตั้งชื่อเล่นบ้านนกไว้อย่างน่ารัก เช่น
kuşköşkü (ศาลานก) güvercinlik (บ้านนกพิราบ)
และ serçesarayı (วังนกกระจอก)

การออกแบบบ้านนก
มีแนวโน้มที่จะแบ่งออกเป็นสองประเภท

บ้านนกที่ถูกสร้างขึ้นในเวลาเดียวกับอาคารหลัก
มักจะถูกสร้างขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างขนาดใหญ่
และอยู่ที่ด้านหน้าของอาคารพร้อม ๆ กับตัวบ้านนก

บ้านนกอีกประเภทหนึ่ง
จะสร้างขึ้นเพิ่มเติมในภายหลัง
โดยพยายามให้สอดคล้องกับ
สถาปัตยกรรมดั้งเดิม

[ที่มา : Caner Cangül]

น่าเสียดายที่ในเวลาต่อมา
บ้านนกรุ่นหลัง ๆ
มักจะสร้างขึ้นจากไม้
และมีเพียงไม่กี่รังเท่านั้น
ที่ยังหลงเหลืออยู่

ในตอนนี้ ที่ยังเห็นเด่นชัดคือ
บ้านนกในกรุงอิสตันบูล
และยังมีบ้านนกอีกหลาย ๆ เมืองทั่วประเทศ
เช่น Kırklareli, Tekirdağ, Edirne, Bolu, Bursa, Milas,
Antalya, Amasya, Kayseri, Ankara, Nevşehir, Sivas,
Erzurum, Şanlıurfa และ Doğubeyazıt

เชื่อกันว่าบ้านนกมีบทบาทในการพัฒนา
วัฒนธรรมการป้องกัน
และดูแลสัตว์ในประเทศตุรกี
สัตว์ในเมืองได้รับการดูแลเป็นพิเศษ
บ่อยครั้ง ที่พวกเด็กจะให้อาหารกับพวกนก
ด้วยการไปเมียงมองบ้านนก
พร้อมกับพิษฐานตามประสาเด็ก ๆ

การแสดงออกถึงความรักและการดูแลนก
ยังมีบทบาทอย่างมากในวรรณคดีของตุรกี
หนึ่งในบทกวีที่มีชื่อเสียงที่สุดของตุรกี
คือของ Mehmet Zaman Saçlıoğlu
ที่ได้เขียนไว้ในบทกวี บ้านนก

ด้านนอกกำแพงควรจะเป็นบ้านนก

พวกเธอขยับปีกขณะที่พวกเด็กต่างหัวเราะ

และถ้าเป็นช่วงฤดูหนาวที่ด้านนอก

ดวงตะวันฤดูร้อนควรสาดแสงเข้าไปเก็บไว้ในกำแพง

เป็นความสุขที่สร้างความอบอุ่นให้กับพวกนก

[ที่มา : Caner Cangül]

บ้านนกหลายหลังไม่หลงเหลืออยู่อีกต่อไปแล้ว
เพราะสภาพดินฟ้าอากาศ
หรือการเปลี่ยนแปลงสภาพอาคารเดิม
แต่ตัวอย่างบ้านนกที่สวยงามยังสามารถเห็นได้
ถ้าเพ่งมองหาอย่างตั้งอกตั้งใจ
บ้านนกที่ยังเหลืออยู่และเก่าแก่ที่สุด
ตั้งอยู่บนสะพาน Büyükçekmece ในกรุงอิสตันบูล

เรียบเรียง/ที่มา

https://goo.gl/XcMQo9
https://goo.gl/45VNuS
https://goo.gl/VYkvXq