นาคี ละครภาษาถิ่น และอาถรรพ์นาคีเทวาลัย

ขอขอบคุณช่อง3 และผู้จัดที่ผลิตละครภาษาถิ่น มีคำบรรยายภาษากลางตลอดเรื่อง
ช่วยให้ผู้ชมได้อรรถรส และเผยแพร่เสน่ห์ภาษาถิ่นในจอแก้ว ให้พี่น้องไทยภาคอีสาน
แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายทางภาษาและวัฒนธรรมของไทยเรา

และเป็นละครไม่กี่เรื่องตัวเอกเป็นนักโบราณคดี ก่อนหน้ามีสุภาพบุรุษจุฑาเทพ คุณชายธราธร

ละครเรื่องนี้เดินเรื่องช่วงพ.ศ.๒๔๘๐-๒๕๐๐ สมัยนั้นการเดินทางลำบากมาก
บรรดาคณะนักศึกษาโบราณคดีเดินทางจากวังท่าพระ มายังชนบทริมฝั่งโขง
เพื่อสำรวจเทวาลัยร้าง โดยมีเรื่องราวมากมายพัวพันข้ามภพข้ามชาติ

ซึ่งละครได้บอกเล่าวิธีการทำงานของนักโบราณคดีไทย โดยสังเขปได้ดี


การสร้างศาสนาสถาน เป็นความทะเยอทะยานสูงสุดของมนุษย์ ในการบูชาคารวะเทพเจ้า
ศาสตราจารย์ ศิลป์ พีระศรี( Prof.Corrado Feroci ) ปราสาทพระวิหาร

ท่านเคยพาคณาจารย์ นักศึกษา ม.ศิลปากร และเจ้าหน้าที่ของกรมศิลปากร
ขึ้นไปสำรวจบูรณะตกแต่งพื้นที่บางส่วน บนปราสาทพระวิหารด้วยความเหนื่อยยากลำบาก
ด้วยในสมัยนั้นต้องบุกป่าฝ่าดง ใช้ระยะเวลานานกว่าจะถึงบริเวณปราสาทหินดังกล่าว
ก่อนน่าศาลโลกตัดสินให้ปราสาทพระวิหาร ตกเป็นของประเทศกัมพูชาในปี 2505



นักโบราณคดีไทยยุคบุกเบิก
       
ว่ากันว่าการทำงานขุดค้นโบราณสถาน และโบราณวัตถุของนักโบราณคดีในสมัยก่อนนั้น
เป็นไปด้วยความยากลำบาก มีเครื่องมือแค่เข็มทิศ เกรียง และตลับเมตร
โดยการหาพิกัดตำแหน่งของโบราณสถาน และโบราณวัตถุนั้น
นอกจากข้อมูลจากตำราและคำบอกเล่าของชาวบ้านแล้ว นักโบราณคดีมีเพียงเข็มทิศเพื่อใช้บอกทิศทางเท่านั้น
       

อ.ศิลป์ นำคณะนักศึกษา มาทัศนศึกษาโบราณสถานและวัดสำคัญในพระนครศรีอยุธยา

เมื่อหาตำแหน่งได้แล้วจะใช้ตลับเมตร วัดพื้นที่เพื่อขึงเชือกกั้นบริเวณที่จะขุดค้น
และตีตารางแบ่งพื้นที่ในการขุดสำรวจออกเป็นส่วนๆ แล้วให้ผู้สำรวจแต่ละคนขุดค้นในพื้นที่ที่ตนเองรับผิดชอบ

เมื่อขุดลงไปพบว่าน่าจะมีวัตถุโบราณอยู่ข้างใต้


จะใช้เกรียงค่อยๆปาดดินออกเป็นชั้นๆ จนกว่าวัตถุหรือโครงกระดูกนั้นจะโผล่พ้นดินขึ้นมา
จากนั้นจึงใช้ตลับเมตรวัดขนาดกว้าง-ยาวของวัตถุ เพื่อทำการจดบันทึกและวาดรูปเก็บไว้
ต่อมาในยุคที่กล้องถ่ายรูปเริ่มแพร่หลายจึงหันมาใช้วิธีถ่ายรูปเก็บไว้แทน


อ.ศิลป์ สนใจศึกษาโบราณคดี และสำรวจแหล่งโบราณคดีสำคัญ สุโขทัย อยุทธยา บ้านเก่าราชบุรี เขาพระวิหาร

รองศาสตราจารย์สุรพล นาถะพินธุ คณบดีคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
ซึ่งทำงานด้านโบราณคดีมาถึง 32 ปี เล่าถึงความแตกต่างของการทำงานในสมัยก่อนกับปัจจุบันว่า
       
เมื่อก่อนพื้นที่ส่วนใหญ่ยังเป็นป่า บางจุดรถยนต์เข้าไปไม่ถึง เราก็ต้องเดินเท้าเข้าไป
เครื่องไม้เครื่องมือก็ยังไม่ค่อยมี ออกสำรวจแต่ละทีก็พกแค่เข็มทิศ เกรียง ตลับเมตร แล้วก็สมุด- ดินสอเอาไว้บันทึกข้อมูล

นักโบราณคดีทุกคนต้องวาดภาพเป็น ต้องเรียนดรออิ้ง

เพราะสมัยนั้นกล้องถ่ายรูปราคาแพงมาก ก็ใช้วิธีวาดรูปเอา แต่เดี๋ยวนี้ไม่ต้องแล้ว
ใช้กล้องดิจิตอล กล้องวิดีโอแทน ได้ภาพมาก็โหลดลงคอมพิวเตอร์เก็บไว้
ส่วนข้อมูลก็พิมพ์ใส่โน้ตบุ๊ก แยกเป็นไฟล์ไว้ ต้องการใช้ก็คลิกขึ้นมาดูได้เลย

       
กินข้าวกับเกลือ-ผจญอิทธิพลท้องถิ่น
ด้าน อาจารย์พลาดิศัย สิทธิธัญกิจ นักประวัติศาสตร์ ซึ่งคร่ำหวอดในวงการมาหลายสิบปี เล่าว่า
       
สมัยก่อนนอกจากการเดินทางที่ยากลำบากแล้ว ที่พักและอาหารการกินต่างๆก็หายาก
เนื่องจากบางครั้งพื้นที่ที่เข้าไปทำการขุดค้นอยู่กลางป่า การเข้าออกลำบากจึงต้องทำเพิงพักใกล้ๆกับหลุมที่ขุด
ถ้าฝนตกยิ่งลำบากใหญ่ ยุงก็เยอะ ข้าวปลาอาหารไม่ต้องพูดถึง ถ้าเสบียงหมดก็ต้องหาผักหญ้ากินไปตามเรื่อง
ส่วนใหญ่จะมีแต่ข้าว ไม่มีกับข้าว ถึงขนาดต้องกินข้าวกับเกลือ ขุดตะไคร้มาต้มเอาน้ำเพื่อกินกับข้าว
       
อิทธิพลท้องถิ่นก็เยอะ เมื่อก่อนที่รกร้างว่างเปล่าเยอะ นายทุนก็พาชาวบ้านไปบุกรุกป่า
พอเราเข้าไปขุดสำรวจในพื้นที่เหล่านี้ เขาก็กลัวว่าเรื่องจะรู้ถึงเจ้าหน้าที่บ้านเมือง
ก็ไปเกณฑ์ชาวบ้านมาเลย ล้อมพวกเราไว้หมด ทำท่าจะเล่นงาน โอย....น่ากลัวมาก

เราก็อธิบายว่าเรามาสำรวจวัตถุโบราณอย่างเดียว ไม่ได้ข้องเกี่ยวกับเจ้าหน้าที่ฝ่ายอื่นๆ
หรือบางทีก็มีข้อพิพาทกับชาวบ้าน เพราะบางคนเขามองว่า

ของที่พวกนี้ขุดได้ในพื้นที่ของเขา เขาก็อยากได้ไว้ในครอบครอง ก็ต้องมาคุยเรื่องข้อกฎหมายกันอีก



คณะสำรวจส่วนใหญ่ไม่มีปัญหาหนักเอาเบาสู้ เว้นแต่สามสาวเจ้าปัญหาที่วี้ดว๊ายกระตู้ฮู้ตามประสาตัวอิจฉา
ที่สำคัญยังไม่เจอดี อย่างที่รุ่นพี่ๆบางคนเจอ ตามแหล่งขุดค้นต่างๆ โดยเฉพาะปราสาทหิน
เนื่องจากมีอายุราวพันปี คนตายก็มาก และมีลงอาคม อาถรรพ์ยังสถานที่นั้นในการก่อสร้าง เช่น

ขณะขุดสำรวจ จนถึงเวลาโพล้เพล้พอเงยหน้าขึ้นมาจากหลุม มีเท้าคนอยู่รอบปากหลุม
มองสูงขึ้นไป มีชายหญิงนุ่งผ้าแบบโบราณ จ้องมาเป็นตาเดียว

หรือวิ่งขึ้นปราสาทแล้วกล่าวสัพยอก ท้าทาย สถานที่ ตกเย็นเป็นไข้จับสั่นไม่ทราบสาเหตุ

นาคีเทวาลัย ตั้งบนเนินใต้ฐานปรางค์ประธาน เชื่อมต่อโลกบาดาล ทำให้พลังจากบาดาล
แผ่ทั่วเทวาลัย ทำให้เหล่านาคมีฤทธิ์เดช ในโลกมนุษย์ และงูก็ได้ดูดพิษนาคเป็นครั้งเป็นคราว

ถ่ายภาพ
ใช้โดรนติดกล้องถ่ายทำฉากน้ำตกที่พระนาง แอบมาพลอดรักกัน กล้องบินลอยเหนือลำธารให้มุมมองที่สวยงาม
ราวกับภาพวาด กล้องที่ใช้มีคุณภาพดี จัดแสงประณีตเท่าที่จะยกอุปกรณ์สนามไปได้ในแต่ละพื้นที่ ในถ้ำมืดไปหน่อย
เนื่องจากถ่ายทำในสถานที่จริง และหลายช่วงเวลา ภาพที่ได้ใกล้เคียงภาพยนตร์ ถ้าได้กล้องดีกว่านี้จะยิ่งดีมาก

เครื่องแต่งกาย
เหมาะสมกับช่วงเวลาเดินเรื่อง แสดงความต่างของคนกรุงกับชนบทได้ดี สีผ้าคนบ้านดอนไม้ป่าสีสันสดใส
ซึ่งปรากฏในหลายวัฒธรรม เช่น ทิเบต ลาวเหนือ จะได้ดูเด่นมองเห็นกันง่าย และสวยงาม
เสื้อผ้าต่อเนื่อง เหมือนกันในฉากที่ต้องถ่ายหลายสถานที่ แล้วมาต่อกันเป็นสถานที่เดียว

นักแสดง
เลือกได้ดี บุคลิกเหมาะสม ดูไม่เครียดเกินไป พูดภาษาถิ่นได้ดี รับส่งกันดี
แสดงความเชื่อท้องถิ่น ความขัดแย้ง ความหวาดกลัวในอาถรรพ์ได้ดี

นางเอก
สำเนียงอีสานน่ารัก แต่แม่นยำว่าเรื่องรัชชานนท์ เสียงนุ่มไม่แหลมแบบภาษากลาง
(สำเนียงอยุธยา สุพรรณ จะไม่พูดเสียงสูงแบบกรุงเทพฯยุคสงครามโลก)
แสดงได้ดี ไม่ห่วงสวย เล่นได้ต่อเนื่องทั้งที่ต่างสถานที่ถ่ายทำ เช่น

ฉากเทวาลัย
โคปุระนอก ปราสาทเมืองสิงห์
โคปุระใน ปราสาทพนมรุ้ง
ปราสาท บรรณาลัย(รูปเจ้าแม่นาคีตั้งอยู่ในนี้) ปราสาทพนมรุ้ง

พระเอก
รอดจากการฉุดจากสาวกรุง และดอนไม้ป่ามาเจอนางเอกได้สำเร็จ แสดงความต่างชาติก่อนชาตินี้ได้ชัด

ตัดต่อ
ได้ลื่นไหล ลำดับภาพเข้าใจง่าย เดินเรื่องกำลังดี

CG
เนียนดี ไม่โดดในมาตรฐานละคร มีตลอดเรื่อง และใช้แสงเงาสื่อในการปรากฏร่างเจ้าแม่แบบประหยัดงบ
แต่สวยงามและเข้าใจง่าย เหมาะสมกับต้นเรื่อง ซึ่งต้องค่อยๆเปิดตัวเจ้าแม่
นาค งูบำเพ็ญตะบะ งูบริวาร ออกแบบได้ดี สวยงามและสมจริง สง่างาม น่ารัก

กำกับศิลป์
รูปสลักหินพญานาคทำได้ดี แต่รูปสลักเจ้าแม่ดูเหมือนเงือกน้อยดิสนีย์มากกว่า ทรงผมเป็นลอนไม่มีในยุคขอม

ดนตรี
บรรเลงด้วยเครื่องดนตรีทางอีสานได้ลงตัว ทำนองพื้นบ้านแต่ร่วมสมัย เข้ากับละคร
เพลงร้องเปิดเรื่องไพเราะ กินใจ แสดงถึงรักแท้ที่มีต่อกัน

หวังเป็นอย่างยิ่งว่าละครจะเดินเรื่องสนุก กระชับ เช่นนี้ขึ้นเรื่อยๆ
ท้ายนี้ผิดพลาดประการผู้เขียนต้องขออภัยมา ณ ที่นี้ ขอบคุณครับ


อ้างอิง
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่