จตุกกนิทเทส
[บุคคล ๔ จำพวก]
พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๖ พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๓
ธาตุกถา-ปุคคลบัญญัติปกรณ์




[๑๑๔] บุคคลเปรียบด้วยหนู ๔ จำพวกเหล่านี้ มีปรากฏอยู่ในโลก ก็ฉันนั้นเหมือนกัน
บุคคลเปรียบด้วยหนู ๔ จำพวก เป็นไฉน ?

บุคคลเป็นผู้ทำที่อยู่  แต่ไม่อยู่
บุคคลเป็นผู้อยู่  แต่ไม่ทำที่อยู่
บุคคลเป็นผู้ทำที่อยู่  และอยู่ด้วย
บุคคลทั้งไม่ทำที่อยู่  ทั้งไม่อยู่ด้วย


บุคคลทำที่อยู่ แต่ไม่อยู่ เป็นไฉน ?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมเรียนธรรม คือ สุตตะ เคยยะ เวยยากรณะ คาถา อุทาน อิติวุตตกะ ชาดก อัพภูตธรรม เวทัลละ
บุคคลนั้นไม่รู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัยนี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา
บุคคลอย่างนี้ชื่อว่า เป็นผู้ทำที่อยู่ แต่ไม่อยู่ หนูนั้นทำรังไว้แต่ไม่อยู่ แม้ฉันใด บุคคลนี้ก็มีอุปไมยฉันนั้น


บุคคลเป็นผู้อยู่ แต่ไม่ทำที่อยู่ เป็นไฉน?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมไม่เล่าเรียนธรรมคือ สุตตะ เคยยะเวยยากรณะ คาถา อุทาน อติวุตตกะ ชาดก อัพภูตธรรม เวทัลละ
บุคคลนั้นรู้อยู่ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา
บุคคลอย่างนี้ชื่อว่า เป็นผู้อยู่ แต่ไม่ทำที่อยู่ หนูที่เป็นผู้อยู่ แต่ไม่ทำรังนั้น แม้ฉันใด บุคคลนี้ก็มีอุปไมย ฉันนั้น


บุคคลเป็นผู้ทำที่อยู่ และอยู่ด้วย เป็นไฉน ?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมเล่าเรียนธรรม คือ สุตตะ เคยยะ เวยยากรณะ คาถา อุทาน อิติวุตตกะ ชาดก อัพภูตธรรม เวทัลละ
บุคคลนั้น ย่อมรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา
บุคคลอย่างนี้ชื่อว่าเป็นผู้ทำที่อยู่ และอยู่ด้วย หนูที่ทำรังอยู่และอยู่ด้วยนั้น แม้ฉันใด บุคคลนี้ก็มีอุปไมยฉันนั้น


บุคคลทั้งไม่ทำที่อยู่ ทั้งไม่อยู่ด้วย เป็นไฉน ?
บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมไม่เล่าเรียนธรรม คือ สุตตะ เคยยะ เวยยากรณะ คาถา อุทาน อิติวุตตกะ ชาดก อัพภูตธรรม เวทัลละ
บุคคลนั้นไม่รู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา
บุคคลอย่างนี้ชื่อว่าทั้งไม่ทำที่อยู่ ทั้งไม่อยู่ด้วย หนูที่ทั้งไม่ทำรัง ทั้งไม่อยู่ด้วยนั้น แม้ฉันใด บุคคลนี้ก็มีอุปไมยฉันนั้น


บุคคลเปรียบด้วยหนู ๔ จำพวกเหล่านี้ มีปรากฏอยู่ในโลก




Ref.
http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/item.php?book=36.2&item=114&items=1&preline=9&pagebreak=1&mode=bracket


--------------------------------


อนาคตสูตรที่ ๓
พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๒ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๔
อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต
(บางส่วน)


อีกประการหนึ่ง ในอนาคต
ภิกษุทั้งหลายจักไม่อบรมกาย ไม่อบรมศีล ไม่อบรมจิต ไม่อบรมปัญญา
เมื่อไม่อบรมกาย ไม่อบรมศีล ไม่อบรมจิต ไม่อบรมปัญญา
เมื่อแสดงอภิธรรมกถา เวทัลลกถา  หยั่งลงสู่ธรรมที่ผิดก็จักไม่รู้สึก


เพราะเหตุดังนี้แล
การลบล้างวินัยย่อมมีเพราะการลบล้างธรรม
การลบล้างธรรมย่อมมีเพราะการลบล้างวินัย


ดูกรภิกษุทั้งหลาย
ภัยในอนาคตข้อที่ ๓ นี้ ซึ่งยังไม่บังเกิดในบัดนี้แต่จักบังเกิดในกาลต่อไป
ภัยข้อนี้อันเธอทั้งหลายพึงรู้ไว้เฉพาะ  ครั้นแล้วพึงพยายามเพื่อละภัยนั้น ฯ




      เนื้อความพระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๒  บรรทัดที่ ๒๓๙๗ - ๒๔๕๙.  หน้าที่  ๑๐๔ - ๑๐๖.
http://www.84000.org/tipitaka/pitaka2/v.php?B=22&A=2397&Z=2459&pagebreak=0

      ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :-
http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=79