ทำไมสีแดงบนป้ายหรือสิ่งพิมพ์มักจะซีดก่อนสีอื่นคะ

กระทู้คำถาม
สังเกตมานานแล้วว่าตามป้ายต่างๆ พอเวลาโดนแดด สีแดงมักจะซีดก่อนสีอื่นตลอดเลย


อย่างอันนี้ตอนแรกก็เป็นสีธงชาติ

พยายามหารูปจากในเน็ตมาแต่ไม่มีที่เห็นชัดๆเลย

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้


[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

มีเหตุผลเฉพาะอะไรรึเปล่าคะ
คำตอบที่ได้รับเลือกจากเจ้าของกระทู้
ความคิดเห็นที่ 10
เกี่ยวกับโครงสร้างทางเคมีของสีครับ สาเหตุที่สีจะทนแสงได้ดี (ในกรณีของสีอินทรีย์นะครับ)


1. สีที่ความเข้มข้นมากกว่าจะทนแสงมากกว่าสีที่มีความเข้มข้นน้อยกว่า เช่น สีแดงตัวเดียวกันถ้าผสมเป็นสีแดงเข้มกับสีแดงอ่อน สีแดงเข้มจะมีความคงทนต่อแสงที่สูงกว่า เนื่องจากปริมาณที่สูงกว่าครับ


2. สีที่มีความเข้มต่อโมเลกุล (Molar extinction coefficiency) ที่สูงกว่าจะให้ความทนแสงได้น้อยกว่าสีที่มีความเข้มต่อโมเลกุลต่ำ เพราะถ้าต้องการสีที่มีความเข้ม (Dept) เท่ากัน สีที่มีความเข้มต่อโมเลกุลน้อยก็ต้องใช้ความเข้มข้นที่สูงกว่าในการทำให้ความเข้มเท่ากัน เหตุผลเช่นเดียวกับข้อ (1) ครับ เช่น ถ้านำสีแดงที่มีความเข้มสูงมาผสมเป็นสีแดง กับนำสีแดงอ่อนที่มีความเข้มต่ำมาผสมเป็นสีแดงที่เข้มเท่ากัน สีแดงอ่อนเราจำเป็นต้องใช้ความเข้มข้นที่สูงกว่า เพื่อทำให้ความเข้มเท่ากันครับ


3. สีที่มีโครงสร้างที่เกาะกลุ่มกันได้ (Aggregation) จะให้ความคงทนต่อแสงได้ดีกว่าสีที่เกิดการละลายออกเป็นโมเลกุลเดี่ยว (Monomolecule) เพราะเกิดปรากฏการณ์บัง (Shielding effect) ที่ดีกว่า ดังนั้นสีที่มีโมเลกุลที่สมมาตรและเป็นระนาบที่ดี ก็จะเกิดการเกาะกลุ่มได้ดีกว่า ก็จะทำให้ความคงทนต่อแสงที่ดีกว่าครับ


4. โครงสร้างทางโมเลกุลสี ที่มีหมู่ให้สี (Chromophore) ที่เป็น Aromatic chromophore เช่น Anthraquinone, Phthalocyanine ก็จะให้ความคงทนต่อแสงได้ดีกว่าสีที่มี Aliphatic chromophore เช่น สีที่มีหมู่ Azo เป็นต้น


5. สีที่อยู่ใน Matrix ที่มีพันธะคู่หรือพันธะสาม ถ้าเป็นตัวเดียวกันจะมีความคงทนต่อแสงที่ดีกว่า สีที่อยู่ใน Matrix ที่มีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นพันธะเดี่ยว เนื่องจากมี pi electron ช่วยเป็นกันชนระหว่าง photon ของแสงต่อโมเลกุลสี


6. สีที่มีหมู่ช่วยการเกิดสี (Auxochrome) ที่สามารถรับส่ง electron ได้แรงกว่า (Electron donor & Electron acceptor) สีตัวนั้นจะมีความคงทนต่อแสงที่ต่ำกว่า เนื่องจากเกิดการรับส่ง electron ที่แรงกว่าในสภาวะเร้า (excited state) ทำให้โอกาสที่อิเล็กตรอนในโมเลกุลของสี หลุดกระเด็นกระดอนออกไปมากกว่า


7. สีที่มีจำนวน resonance ที่มากกว่า จะมีความเสถียรสูงกว่า ส่งผลทำให้มีความคงทนต่อแสงที่ดีกว่า

สรุป : ปกติสีที่เป็นเฉดสีน้ำเงิน จะมีแม่สีฟ้า (cyan) ซึ่งเป็น phthalocyanine pigment นั้นจะเป็น Aromatic chromophore จะมีโครงสร้างที่สมมาตรเป็นระนาบดีที่สุด ทำให้เกิดชั้นที่แน่นที่สุดในแม่สีทั้งสาม ก็จะมีความคงทนสูงสุด

รองลงมา แม่สีแดง และ แม่สีเหลือง มักจะมี azo ซึ่งเป็น aliphatic chromophore และมีโครงสร้างสีที่ไม่สมมาตร และมีลักษณะยาว ทำให้เกิดการเกาะกลุ่มได้แย่กว่า แม่สีแดง และ เหลือง จะทนแสงได้น้อยกว่า (แต่ในปัจจุบันสีแดง เริ่มมีการพัฒนาเป็นกลุ่ม Aromatic chromophore เช่น Quinacridone pigment, Diketodipyrrole pigment แล้ว สีแดงรุ่นใหม่จึงทนแสงได้ดีขึ้นกว่ากลุ่มเก่า ในขณะที่แม่สีเหลือง ยังหาไม่ค่อยได้เลย)

ปกติ ถ้าสังเกตดีๆ แม่สีแดง และ เหลือง จะซีดเร็วกว่า แม่สีฟ้าครับ จึงจำเป็นต้องอาศัย Matrix ที่แข็งแรงกว่าในการปกป้อง ทำให้สีมีราคาแพงกว่าสีฟ้า ทั้งๆที่ความคงทนต่อแสงอาจจะแย่กว่าครับ และสีเขียว (ฟ้า + เหลือง) และสีน้ำเงิน (ฟ้า + แดง) เวลาสีจะซีดลง สีจะอมฟ้าขึ้น เนื่องจากแม่สีแดงและเหลืองถูกทำลายก่อนครับ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่