มติชนรายวัน 20 พฤษภาคม 2558
ตราตรึงผู้อ่านตั้งแต่ตีพิมพ์ใน "วารสารเทพศิรินทร์" ฉบับชื่นชุมนุม เมื่อ พ.ศ.2476 กระทั่ง "เชิด ทรงศรี" นำมาถ่ายทอดบนแผ่นฟิล์มก็สร้างความประทับใจคว้ารางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยม จากเวทีสุพรรณหงส์ทองคำ ประจำปี พ.ศ.2526
ดังนั้นจึงไม่แปลกใจหาก "เพื่อน แพง" ที่ออกอากาศทุกวันจันทร์-อังคาร เวลา 20.30 น. ทางช่อง 7 จะเรียกเสียงชื่นชมได้ตั้งแต่ตอนแรกๆ ด้วยนอกจากตัวบทจะขึ้นชื่อว่าเป็นเรื่องสั้นอมตะของ "ยาขอบ" ฝีมือการเล่าอย่างประณีตในแบบ "พอดีคำ เอ็นเตอร์เทนเมนท์" ยังไร้ที่ติ
"เพื่อน แพง" เรื่องรักสามเส้าที่ต้องเลือกของ "ลอ" (เวียร์-ศุกลวัฒน์ คณารศ)" กับสองพี่น้อง
หนึ่ง คือ "เพื่อน "
ยุ้ย-จีรนันท์ มะโนแจ่ม)" รักแรกที่เขาเฝ้าสาบานว่าจะซื่อสัตย์ไม่แปรผัน
อีกหนึ่ง คือ "แพง" (ปุ๊กลุก-ฝนทิพย์ วัชรตระกูล)" รักแท้ที่คอยดูแลเขาด้วยใจบริสุทธิ์
"ตั้งแต่จะทำ ′เรือนกาหลง′ คุยกับพี่ ′ธง′ (ธงชัย ประสงค์สันติ-ผู้จัดค่ายพอดีคำฯ) ว่าจะทำอะไรต่อดี อยากทำประมาณ ′แผลเก่า′ พีเรียดย้อนยุคความรักซาบซึ้งตรึงใจ ซึ่งช่องอื่นได้ไป เราเลยทำเรือนกาหลง ผ่านมา 2-3 ปี พี่ธงบอกได้เวลาแล้วทำเรื่องนี้ ผมก็ถามเอาแน่เหรอพี่ พี่เขาบอกเอาแน่ให้เอ็งทำไปเลย" สยาม น่วมเศรษฐี ผู้กำกับบอกยิ้มๆ ถึงจุดเริ่มของเรื่องนี้
เรื่องที่ "ถ้าพูดถึงความตั้งใจมันมีความสุขที่ได้ทำงานให้ครู"
และไม่เพียงแต่เขาที่มีความสุขในงานชิ้นนี้ แต่คนเขียนบทอย่าง "แพรพริมา" หรือ "ศุภชัย สิทธิอำพรพรรณ" ก็ปลื้มเช่นกัน
"พอได้ยินว่าจะได้ทำเรื่องนี้เขาดีใจมาก เพราะสมัยเรียนมหาวิทยาลัยเขาเคยเขียนจดหมายไปปรึกษาครูเชิด ทรงศรี ให้ช่วยดูอะไรให้หน่อย แล้วเขาก็วิจารณ์กลับมา เขาก็เฮ้ย! ระดับบรมครูยังคุยกับเขา จึงเก็บไว้เป็นความภาคภูมิใจ ว่าถ้าวันหนึ่งเป็นคนเขียนบท แล้วได้เขียนเรื่องนี้จะสุดยอดมาก"
และเมื่อตั้งใจจะ "บรรจง" คนทำจึงว่า "เรื่องนี้ยากทุกอย่าง"
ไม่ว่าจะสถานที่ ซึ่งใครว่าที่ไหนเหมาะ ที่ไหนสวยเป็นต้องตระเวนไปดู ก่อนฉากหลักๆ จะลงตัวกับทุ่งนาหลายร้อยไร่ที่เพชรบุรี ส่วนบึงน้ำก็ชอบใจแถบนครปฐม จึงตกลงใจสร้างบ้านพระ-นางไว้ที่นั่น
นี่ยังไม่นับอีกสารพัดของประกอบฉากเพื่อสื่อถึงวิถีไทยในอดีต เช่น การทำนา-เกี่ยวข้าว แห่นางแมว ชกมวย ฯลฯ
"ทางเราคิดกับพี่ธงว่าอยากให้คนดูแล้วคิดถึงบ้าน อยากกลับบ้านแค่นั้นก็มีความสุขแล้ว" เขาว่า
ทว่าที่ไม่คาดคิด คือเรื่องราวความรัก คำสาบาน บรรยากาศแบบไทยเดิมๆ ซึ่งไม่ค่อยได้เห็นในละครช่วงนี้ จะดึงดูดใจผู้ชมจนกลายเป็นกระแสได้
"ถ้าเป็นสินค้าก็เป็นสินค้าแปลกในช่วงนี้ เขาก็เลยหันมาดูกันมั้ง" ผู้กำกับตั้งข้อสังเกตพลางหัวเราะ
ก่อนจะว่าถึง 3 นักแสดง ซึ่งน่าจะเป็นอีกเหตุผลของกระแสชื่นชมครั้งนี้
"ไว้ใจเขาได้เลย 3 คนนี้ ถ้าเขาตั้งใจมาเล่น คือยังไม่ทันออกอากาศคนก็คาดหวังกันแล้วว่าดีหรือไม่ดี พอออกมาเป็นภาพที่ไม่ติดลบมันก็เลยเป็นกระแสที่ดี"
ทั้งที่จริงๆ แล้วไม่ง่าย...
"ความยากของงานนี้ผมว่าทำยังไงให้คนดูเชื่อแล้วรักทั้งสามตัวโดยไม่รู้ตัว ขณะที่เกลียดอีเพื่อน คุณก็ต้องดูมัน"
"ทางด้านอารมณ์ต้องไม่เยอะเกินไป ต้องพอดี อีเพื่อนไม่ได้เป็นคนเลวเกิดจากความเลว แค่เขาเป็นคนรักตัวเอง เราจะไปโยนความเลวให้อีเพื่อนก็ไม่ได้ หรืออีแพงถ้าทำไม่ดี เป็นคนน่ารำคาญเลย นู่นนี่ จุ้นจ้าน ถ้าเล่นไม่น่ารัก อย่างเวียร์ต้องเล่นเป็นแบบตรงกลาง ต้องซื่อแล้วเป็นคนดีมาก"
"แล้วพวกเขาก็ถ่ายทอดออกมาได้ดี" ผู้กำกับเอ่ยชม พร้อมทั้งชมไปถึงสปิริตนักแสดงที่ทุกคนไว้ใจทีมงานให้จัดการเรื่องเสื้อผ้าหน้าผมได้ตามโจทย์
โจทย์ที่แต่งหน้าเบาๆ ทำผมน้อยๆ ไม่จัดหนักเช่นละครส่วนใหญ่ทำให้ผู้ชมฮือฮากันมาก
สยามจึงว่า "อย่างนี้แสดงว่าเราสอบผ่าน เป็นความตั้งใจมากๆ ของพี่ "เก๋ (มณีรัตน์ ประสงค์สันติ)"
"จากที่ส่วนหนึ่งมีคนวิจารณ์เรื่องการแต่งหน้าละครโทรทัศน์เมืองไทยมากว่าทำไมตื่นนอนแล้วขนคิ้วโง้งขนตาเต็ม อันนั้นคือละครแบบปัจจุบันความสวยงามก็ต้องมี พอมาเจอเรื่องนี้ได้โอกาสให้เห็นความจริงว่าทำได้นะ ละครไม่มีขนตาก็ได้นะ คิ้วไม่ต้องเขียนมาก ให้มันออกมาแบบธรรมชาติ"
กระนั้นก็ยืนยัน "เราแต่งนะ แต่งให้สวยแบบธรรมชาติ ไม่ใช่ตื่นมาแล้วเข้าฉากเลย"
ส่วนฮือฮาไม่แพ้กันก็เรื่อง "อกแน่นๆ" ที่พี่ลอขยันเปลือยให้เห็นเป็นนิจ
"จะเชื่อหรือเปล่าไม่รู้ แต่ไม่ได้คิดตั้งใจให้โชว์" สยามว่าพลางยิ้ม
หากด้วยความเป็นพีเรียด เรื่องราวอยู่กับท้องทุ่งนาเลยเลี่ยงไม่ได้
"เวียร์ยังเคยแซวว่าเรื่องนี้พระเอกจนมาก เสื้อก็ไม่มีใส่ แต่อย่าดูนมอย่างเดียวดูการแสดงด้วย" คนกำกับบอกก่อนหัวเราะ
แต่ไม่วายย้ำ "สำหรับผมไม่ได้ตั้งใจขนาดนั้น ไม่ได้ให้คนมาจ้องดูนมเวียร์ เวียร์มีมัดกล้ามจริงแต่ไม่ได้กล้ามปู เป็นกล้ามพอดีๆ เหมือนเป็นชาวสวน ชาวนาที่ทำงานหนัก"
"ถ้าผู้ชมชอบแบบนั้นถือว่าเป็นกำไรให้คนดู ถ้าผู้ชมมีความสุขผมก็โอเค"
ความสุขพลอยได้ ที่นอกเหนือจากความดีงามของบทประพันธ์ โปรดักชั่นและนักแสดง
"เพื่อน แพง" ละครเปลือยหน้า - สินค้าแปลก
ตราตรึงผู้อ่านตั้งแต่ตีพิมพ์ใน "วารสารเทพศิรินทร์" ฉบับชื่นชุมนุม เมื่อ พ.ศ.2476 กระทั่ง "เชิด ทรงศรี" นำมาถ่ายทอดบนแผ่นฟิล์มก็สร้างความประทับใจคว้ารางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยม จากเวทีสุพรรณหงส์ทองคำ ประจำปี พ.ศ.2526
ดังนั้นจึงไม่แปลกใจหาก "เพื่อน แพง" ที่ออกอากาศทุกวันจันทร์-อังคาร เวลา 20.30 น. ทางช่อง 7 จะเรียกเสียงชื่นชมได้ตั้งแต่ตอนแรกๆ ด้วยนอกจากตัวบทจะขึ้นชื่อว่าเป็นเรื่องสั้นอมตะของ "ยาขอบ" ฝีมือการเล่าอย่างประณีตในแบบ "พอดีคำ เอ็นเตอร์เทนเมนท์" ยังไร้ที่ติ
"เพื่อน แพง" เรื่องรักสามเส้าที่ต้องเลือกของ "ลอ" (เวียร์-ศุกลวัฒน์ คณารศ)" กับสองพี่น้อง
หนึ่ง คือ "เพื่อน "
อีกหนึ่ง คือ "แพง" (ปุ๊กลุก-ฝนทิพย์ วัชรตระกูล)" รักแท้ที่คอยดูแลเขาด้วยใจบริสุทธิ์
"ตั้งแต่จะทำ ′เรือนกาหลง′ คุยกับพี่ ′ธง′ (ธงชัย ประสงค์สันติ-ผู้จัดค่ายพอดีคำฯ) ว่าจะทำอะไรต่อดี อยากทำประมาณ ′แผลเก่า′ พีเรียดย้อนยุคความรักซาบซึ้งตรึงใจ ซึ่งช่องอื่นได้ไป เราเลยทำเรือนกาหลง ผ่านมา 2-3 ปี พี่ธงบอกได้เวลาแล้วทำเรื่องนี้ ผมก็ถามเอาแน่เหรอพี่ พี่เขาบอกเอาแน่ให้เอ็งทำไปเลย" สยาม น่วมเศรษฐี ผู้กำกับบอกยิ้มๆ ถึงจุดเริ่มของเรื่องนี้
เรื่องที่ "ถ้าพูดถึงความตั้งใจมันมีความสุขที่ได้ทำงานให้ครู"
และไม่เพียงแต่เขาที่มีความสุขในงานชิ้นนี้ แต่คนเขียนบทอย่าง "แพรพริมา" หรือ "ศุภชัย สิทธิอำพรพรรณ" ก็ปลื้มเช่นกัน
"พอได้ยินว่าจะได้ทำเรื่องนี้เขาดีใจมาก เพราะสมัยเรียนมหาวิทยาลัยเขาเคยเขียนจดหมายไปปรึกษาครูเชิด ทรงศรี ให้ช่วยดูอะไรให้หน่อย แล้วเขาก็วิจารณ์กลับมา เขาก็เฮ้ย! ระดับบรมครูยังคุยกับเขา จึงเก็บไว้เป็นความภาคภูมิใจ ว่าถ้าวันหนึ่งเป็นคนเขียนบท แล้วได้เขียนเรื่องนี้จะสุดยอดมาก"
และเมื่อตั้งใจจะ "บรรจง" คนทำจึงว่า "เรื่องนี้ยากทุกอย่าง"
ไม่ว่าจะสถานที่ ซึ่งใครว่าที่ไหนเหมาะ ที่ไหนสวยเป็นต้องตระเวนไปดู ก่อนฉากหลักๆ จะลงตัวกับทุ่งนาหลายร้อยไร่ที่เพชรบุรี ส่วนบึงน้ำก็ชอบใจแถบนครปฐม จึงตกลงใจสร้างบ้านพระ-นางไว้ที่นั่น
นี่ยังไม่นับอีกสารพัดของประกอบฉากเพื่อสื่อถึงวิถีไทยในอดีต เช่น การทำนา-เกี่ยวข้าว แห่นางแมว ชกมวย ฯลฯ
"ทางเราคิดกับพี่ธงว่าอยากให้คนดูแล้วคิดถึงบ้าน อยากกลับบ้านแค่นั้นก็มีความสุขแล้ว" เขาว่า
ทว่าที่ไม่คาดคิด คือเรื่องราวความรัก คำสาบาน บรรยากาศแบบไทยเดิมๆ ซึ่งไม่ค่อยได้เห็นในละครช่วงนี้ จะดึงดูดใจผู้ชมจนกลายเป็นกระแสได้
"ถ้าเป็นสินค้าก็เป็นสินค้าแปลกในช่วงนี้ เขาก็เลยหันมาดูกันมั้ง" ผู้กำกับตั้งข้อสังเกตพลางหัวเราะ
ก่อนจะว่าถึง 3 นักแสดง ซึ่งน่าจะเป็นอีกเหตุผลของกระแสชื่นชมครั้งนี้
"ไว้ใจเขาได้เลย 3 คนนี้ ถ้าเขาตั้งใจมาเล่น คือยังไม่ทันออกอากาศคนก็คาดหวังกันแล้วว่าดีหรือไม่ดี พอออกมาเป็นภาพที่ไม่ติดลบมันก็เลยเป็นกระแสที่ดี"
ทั้งที่จริงๆ แล้วไม่ง่าย...
"ความยากของงานนี้ผมว่าทำยังไงให้คนดูเชื่อแล้วรักทั้งสามตัวโดยไม่รู้ตัว ขณะที่เกลียดอีเพื่อน คุณก็ต้องดูมัน"
"ทางด้านอารมณ์ต้องไม่เยอะเกินไป ต้องพอดี อีเพื่อนไม่ได้เป็นคนเลวเกิดจากความเลว แค่เขาเป็นคนรักตัวเอง เราจะไปโยนความเลวให้อีเพื่อนก็ไม่ได้ หรืออีแพงถ้าทำไม่ดี เป็นคนน่ารำคาญเลย นู่นนี่ จุ้นจ้าน ถ้าเล่นไม่น่ารัก อย่างเวียร์ต้องเล่นเป็นแบบตรงกลาง ต้องซื่อแล้วเป็นคนดีมาก"
"แล้วพวกเขาก็ถ่ายทอดออกมาได้ดี" ผู้กำกับเอ่ยชม พร้อมทั้งชมไปถึงสปิริตนักแสดงที่ทุกคนไว้ใจทีมงานให้จัดการเรื่องเสื้อผ้าหน้าผมได้ตามโจทย์
โจทย์ที่แต่งหน้าเบาๆ ทำผมน้อยๆ ไม่จัดหนักเช่นละครส่วนใหญ่ทำให้ผู้ชมฮือฮากันมาก
สยามจึงว่า "อย่างนี้แสดงว่าเราสอบผ่าน เป็นความตั้งใจมากๆ ของพี่ "เก๋ (มณีรัตน์ ประสงค์สันติ)"
"จากที่ส่วนหนึ่งมีคนวิจารณ์เรื่องการแต่งหน้าละครโทรทัศน์เมืองไทยมากว่าทำไมตื่นนอนแล้วขนคิ้วโง้งขนตาเต็ม อันนั้นคือละครแบบปัจจุบันความสวยงามก็ต้องมี พอมาเจอเรื่องนี้ได้โอกาสให้เห็นความจริงว่าทำได้นะ ละครไม่มีขนตาก็ได้นะ คิ้วไม่ต้องเขียนมาก ให้มันออกมาแบบธรรมชาติ"
กระนั้นก็ยืนยัน "เราแต่งนะ แต่งให้สวยแบบธรรมชาติ ไม่ใช่ตื่นมาแล้วเข้าฉากเลย"
ส่วนฮือฮาไม่แพ้กันก็เรื่อง "อกแน่นๆ" ที่พี่ลอขยันเปลือยให้เห็นเป็นนิจ
"จะเชื่อหรือเปล่าไม่รู้ แต่ไม่ได้คิดตั้งใจให้โชว์" สยามว่าพลางยิ้ม
หากด้วยความเป็นพีเรียด เรื่องราวอยู่กับท้องทุ่งนาเลยเลี่ยงไม่ได้
"เวียร์ยังเคยแซวว่าเรื่องนี้พระเอกจนมาก เสื้อก็ไม่มีใส่ แต่อย่าดูนมอย่างเดียวดูการแสดงด้วย" คนกำกับบอกก่อนหัวเราะ
แต่ไม่วายย้ำ "สำหรับผมไม่ได้ตั้งใจขนาดนั้น ไม่ได้ให้คนมาจ้องดูนมเวียร์ เวียร์มีมัดกล้ามจริงแต่ไม่ได้กล้ามปู เป็นกล้ามพอดีๆ เหมือนเป็นชาวสวน ชาวนาที่ทำงานหนัก"
"ถ้าผู้ชมชอบแบบนั้นถือว่าเป็นกำไรให้คนดู ถ้าผู้ชมมีความสุขผมก็โอเค"
ความสุขพลอยได้ ที่นอกเหนือจากความดีงามของบทประพันธ์ โปรดักชั่นและนักแสดง