http://nblo.gs/11IBNe
กลายเป็นประเด็นดราม่าใน เพจจ่า
จะบอกว่า...
ใครจะบอกว่าหนังก็คือหนัง วิชาการก็ส่วนวิชาการ แยกกัน
แต่ผมอิงวิชาการก็ดีนะครับ แล้วเรื่อง "แรปเตอร์" นี่ มันทั้งจินตนาการ+ข้อมูลวิชาการ ที่ผสมเข้ากันได้อย่างดีนะ
แล้วจะบอกว่า เวโลซิแรปเตอร์ (Velociraptor) ในหนัง ขนาดตัวเท่าในหนัง มัน
ถูกต้อง ตามการสร้างแล้วนะ
เพราะแรปเตอร์ในหนังมันชื่อสปีชีส์ว่า
Velociraptor antirrhopus
คือชื่อพ้อง เป็นอีกชื่อนึง (Synonyms) ของสปีชีส์
Deinonychus antirrhopus
แล้วทำไม เวโลซิแรปเตอร์ ถึงเป็นชื่อพ้องอีกชื่อนึงของ ไดโนไนคัส???
มันเป็นเรื่อง อนุกรมวิธาน (taxonomy) ก็คือการจัดหมวดหมู่สิ่งมีชีวิต ซึ่งมีประโยชน์คือ การจำแนก การตั้งชื่อสิ่งมีชีวิต
ซึ่งไดโนเสาร์มีเรื่องซ้ำไปซ้ำมา พ้องกันอย่างนี้บ่อย ๆ ลองไปดู T.rex สิ มีชื่อพ้อง (Synonyms) เพียบ
genus >>
สกุล
ชื่อพ้อง อ้างอิงจากวิกิ
http://th.wikipedia.org/wiki/ชื่อพ้อง
ในระบบการเรียกชื่อสิ่งมีชีวิตแบบทวินาม ชื่อพ้องคือชื่อทางวิทยาศาสตร์ที่แตกต่างกันสำหรับสิ่งมีชีวิตสิ่งเดียวในทางอนุกรมวิธาน ชื่อให้ใช้ชื่อตั้งขึ้นก่อนหรือที่ถูกต้องได้รับการยอมรับจะเป็นชื่อที่ถูกต้อง ส่วนชื่ออื่น ๆ ให้เป็นชื่อพ้อง การใช้และคำศัพท์ก็จะต่างกันไปในสัตววิทยาและพฤกษศาสตร์
คล้าย ๆ กับไดโนเสาร์คอยาว Apatosaurus มีอีกชื่อ genus (สกุล) ว่า Brontosaurus (ทุกวันนี้หลายคนก็ยังเรียกว่า บรอนโตซอรัส)
(กรณีนี้คือ Apatosaurus ตั้งมาก่อน แล้วพบฟอสซิลและตั้งแยกว่า Brontosaurus ปรากกฎว่ามันคือ ไดโนเสาร์ชนิดเดียวกัน)
แต่กรณี Velociraptor กับ Deinonychus มันดันพ้องสลับกันซะงั้น
คือคนแต่งนิยาย Jurassic Park พี่ "
ไมเคิล ไครช์ตัน" นักเขียนหนังสือแนว Sci-fi คนดังเนี้ย แกอ้างอิงข้อมูลไดโนเสาร์จากหนังสือ Predatory Dinosaurs of the World (1988) ของ Gregory S. Paul ซึ่งเป็นนักบรรพชีวินวิทยา เรียกได้ว่าเป็นเซียนไดโนเสาร์คนนึงเลยล่ะ
http://en.wikipedia.org/wiki/Gregory_S._Paul
หนังสือเล่มเนี้ย
คือ Velociraptor ที่แปลว่า นกนักล่าที่ว่องไว ถูกขุดพบก่อน คือปี 1920 โดนตั้งชื่อ Genus ก่อนโดยมี 1 สปีชีส์ คือ Velociraptor
mongoliensis
Deinonychus แปลว่า กรงเล็บอันน่าสะพรึง ขุดพบช่วงปี 1960 ตั้ง Genus แยกไป โดยมี 1 สปีชีส์เช่นกัน เป็น Deinonychus
antirrhopus
ยกตัวอย่างง่าย ๆ เรื่อง Genus กับ Species กับชื่อ
สกุล (Genus) Tyrannosaurus มีสปีชีส์เดียว คือ rex เป็น Tyrannosaurus rex (T. rex)
1988 Gregory S. Paul. เห็นว่าฟอสซิลสองตัวนี้คล้ายกัน จึงแก้ไข taxonomy ของ Genus ไดโนไนคัสเป็น เวโลซีแรปเตอร์ เหมือนกับ Genus ที่ตั้งก่อนหน้า (คล้ายกับกรณี Brontosaurus <--> Apatosaurus) แต่แยกสปีชีส์เป็น Velociraptor antirrhopus แล้วขายหนังสือ
ตอนนี้ก็เป็นว่า สกุล --> Velociraptor มี 2 สปีชีส์ เป็นแรปเตอร์เล็ก กับแรปเตอร์ไม่เล็ก
>> Velociraptor
mongoliensis (แรปเตอร์ตัวเท่าไก่)
>> Velociraptor
antirrhopus (ไดโนไนคัส)
พวกนัก Paleontologists ก็ไม่เห็นด้วยหรอก มันน่าจะคนละสกุลนะ คือแยกกันอ่ะน่าจะถูกแล้ว คือมันไม่ได้เหมือน Apato... กับ Bronto... ซะหน่อยที่ตั้งชื่อซ้อนกับสิ่งที่เคยตั้งมาก่อนแล้ว
แต่หนังสือเล่มนี้มันดังมาก ๆ ๆ ๆ ไง พี่ไครช์ตันส์ แกก็เอามาอ้างอิงในการเขียนนิยาย แล้วนิยายก็ดังเช่นกัน แล้วภาพยนตร์ก็สร้างตามนิยาย แล้วภาพนยนตร์ก็ดังเหมือนกันอีก สรุปว่าดังกันหมดทุกภาคส่วน


วิกิ ก็อ้างอิงไว้ด้วยว่าเจ้า ไดโนไนคัส แม้จะเป็นสกุล ไดโนไนคัส มัน
เคยมีอีกชื่อสกุลพ้องว่า เวโลซิแรปเตอร์ ด้วยเลย (กันคนสับสน)
ส่วนสกุลเวโลซิแรปเตอร์จริงตอนนั้น ก็จะเหลือสปีชีส์เดียว
Velociraptor mongoliensis ตัวเท่าไก่
ปี 2008 พบอีกแล้ว กลายเป็นสองสปีชีส์ เป็น Velociraptor osmolskae (ตัวขนาดไหนก็ไม่รู้ เพราะเจอแต่เศษกระโหลก)
----------------------------------------------------------
ทำไมหนัง ถึงเลือกใช้ชื่อ Velociraptor ไม่เปลี่ยนเป็น Deinonychus ให้มันถูกต้อง
ส่วนตัวคิดว่า
- มันชื่อแรปเตอร์ไปแล้วให้ทำไงอ่ะ แถมชื่อนี้คนดูชอบซะด้วย ดังถึงขนาดมีการเอาไปตั้งชื่อทีมบาสเก็ตบอล คือมันเท่ และจดจำง่าย

เท่ขนาดไหนคิดดู
- ในหนังมันคือ Velociraptor antirrhopus ไม่ใช่ Velociraptor mongoliensis ซะหน่อย คนละสปีชีส์ แล้วจะไปทำให้ตัวเท่าไก่ให้เหมือนกันทำไมเพื่อ?? (แต่จริง ๆ ไดโนเสาร์จิ๋วก็ฆ่าคนได้นะ จากภาค 2)
ยกตัวอย่างสัตว์จำพวกเสือ Panthera leo (สิงโต) Panthera tigris (เสือโคร่ง) Panthera pardus (เสือดำ/เสือดาว) Panthera uncia (เสือดาวหิมะ) สกุลเดียวกัน แต่ไซส์ไม่เท่ากัน เพราะคนละสปีชีส์
- เล่นคำว่า Raptor กับนก เพราะทฤษฎีนกในปัจจุบันก็แยกมาจากไดโนเสาร์ และคำว่า raptor แปลว่า นกนักล่า
- ต้องการให้คำว่า Raptor เป็นตัวแทนไดโนเสาร์วงศ์ (Family)
dromaeosaurids (Velociraptor กับ Deinocychus อยู่ในวงศ์นี้หมดเลย) ซึ่งชื่อ Dromaeosaurus ไดโนเสาร์สปีชีส์แรกของวงศ์ที่ได้ค้นพบ หรือแม้ Deinonychus ชื่อมันขายยากไง เรียกยากด้วย แถมติดหูยากด้วย ไม่เหมือน T-rex, Raptor แถมวงศ์นี้เค้าบอกว่ามีขนเหมือนนกอีก
ดูข้อมูลวงศ์ย่อย Velociraptorinae ก็ไม่นิ่ง ตัวอย่างปี 2009-2013 (อ้างจากวิกิ) ลำดับชั้น มันเปลี่ยนตลอดเลยอ่ะ (Deinonychus ยังเคยอยู่ในวงศ์ย่อย (sub family Velociraptorinae ด้วย)
http://en.wikipedia.org/wiki/Velociraptorinae
ขนาดจริง
เรียกได้ว่า เรื่องชื่อมีผลนะ
จริง ๆ ไดโนเสาร์ในเรื่องหลายตัวก็ไม่ได้อยู่ในยุค Jurassic แต่อยู่ในยุค Cretaceous (อาทิเช่น Deinonychus กับ T.rex)
แต่ยุค Jurassic เรียกว่ายุคทองของไดโนเสาร์ก็ว่าได้ เลยเอาชื่อที่ดีมาใช้ดีกว่า
สุดท้าย คำว่า Raptor เลยเป็นตัวแทนไดโนเสาร์ที่มีลักษณะนี้หมดเลย หนังหลายเรื่องที่อ้างไดโนเสาร์ต้องมีวงศ์ Raptor มาแจมเสมอ (ล่าเนื้อ ยืนสองขา มีกรงเล็บใหญ่ลักษณะเป็นตะขอที่เท้า)
----------------------------------
เอาเฉพาะในหนัง Jurassic Park/World
เวโลซิแรปเตอร์ในหนัง (Velociraptor antirrhopus) มีชนิดย่อย หรือ พันธุ์ย่อย หรือ สปีชีส์ย่อย จาก 2 เกาะ คือ Isla Nublar: Jurassic Park (เกาะในภาคแรก) กับ Isla Sorna: Site B (เกาะในภาค 2/3)
Velociraptor antirrhopus nublarensis (ภาค 1)
Velociraptor antirrhopus sornaensis (ภาค 2/3)
เพิ่มเติม
ข้อมูลนี้บอกว่า Jurassic Park เห็นว่าไหน ๆ ก็คือไดโนไนคัสในชื่อ แรปเตอร์
ถึงขั้นเอาหัวกระโหลกมามาเทียบ
(V. แรปเตอร์จริง ๆ ลักษณะกระโหลกยาว + ไดโนไนคัส ลักษณะกระโหลกหนาสั้นกว่า = ขนาดกระโหลกของแรปเตอร์ในหนัง)

ข้อมูลจาก
Deinonychus VS Velociraptor
http://jurassicpark.wikia.com/wiki/Forum:Deinonychus_vs_Velociraptor
สรุปว่า เอาชื่อพ้องของ Deinonychus มาเล่นผสมกันเป็น
Velociraptor mongoliensis + Deinonychus antirrhopus = Velociraptor antirrhopus
ใครจำ Jurassic Park ภาคแรกได้บ้างว่า ดร.แกรนท์ ขุดฟอสซิลแรปเตอร์ได้ที่รัฐมอนตาน่า สหรัฐอเมริกา ที่แกเก็บเล็บมันไว้
แล้วย้ำว่า ไดโนเสาร์เหมือนกับนก แล้วเด็กล้อว่าไดโนเสาร์ไก่งวง (แรปเตอร์ที่ขุดได้จากที่นี่ จริง ๆ ก็คือ Deinonychus ครับ)

สรุปแรปเตอร์ตัวเท่าไก่ (Velociraptor
mongoliensis) ขุดพบอยู่ในเอเชีย (ทะเลทรายโกบี) ส่วนแรปเตอร์ในหนัง Velociraptor
antirrhopus อ้างอิงกับทวีปอเมริกา ดังนันในหนังเป็นคนละสปีชี่ส์ (ชนิด) กับ Velociraptor
mongoliensis ครับ
ปล. pantip น่าจะเพิ่ม tag "ไดโนเสาร์"
แก้ไขข้อความ เพิ่มภาพ
แรปเตอร์ ตัวเท่าไก่ ??????????????????
http://nblo.gs/11IBNe
กลายเป็นประเด็นดราม่าใน เพจจ่า
จะบอกว่า...
ใครจะบอกว่าหนังก็คือหนัง วิชาการก็ส่วนวิชาการ แยกกัน
แต่ผมอิงวิชาการก็ดีนะครับ แล้วเรื่อง "แรปเตอร์" นี่ มันทั้งจินตนาการ+ข้อมูลวิชาการ ที่ผสมเข้ากันได้อย่างดีนะ
แล้วจะบอกว่า เวโลซิแรปเตอร์ (Velociraptor) ในหนัง ขนาดตัวเท่าในหนัง มัน ถูกต้อง ตามการสร้างแล้วนะ
เพราะแรปเตอร์ในหนังมันชื่อสปีชีส์ว่า Velociraptor antirrhopus
คือชื่อพ้อง เป็นอีกชื่อนึง (Synonyms) ของสปีชีส์ Deinonychus antirrhopus
แล้วทำไม เวโลซิแรปเตอร์ ถึงเป็นชื่อพ้องอีกชื่อนึงของ ไดโนไนคัส???
มันเป็นเรื่อง อนุกรมวิธาน (taxonomy) ก็คือการจัดหมวดหมู่สิ่งมีชีวิต ซึ่งมีประโยชน์คือ การจำแนก การตั้งชื่อสิ่งมีชีวิต
ซึ่งไดโนเสาร์มีเรื่องซ้ำไปซ้ำมา พ้องกันอย่างนี้บ่อย ๆ ลองไปดู T.rex สิ มีชื่อพ้อง (Synonyms) เพียบ
genus >> สกุล
ชื่อพ้อง อ้างอิงจากวิกิ
http://th.wikipedia.org/wiki/ชื่อพ้อง
ในระบบการเรียกชื่อสิ่งมีชีวิตแบบทวินาม ชื่อพ้องคือชื่อทางวิทยาศาสตร์ที่แตกต่างกันสำหรับสิ่งมีชีวิตสิ่งเดียวในทางอนุกรมวิธาน ชื่อให้ใช้ชื่อตั้งขึ้นก่อนหรือที่ถูกต้องได้รับการยอมรับจะเป็นชื่อที่ถูกต้อง ส่วนชื่ออื่น ๆ ให้เป็นชื่อพ้อง การใช้และคำศัพท์ก็จะต่างกันไปในสัตววิทยาและพฤกษศาสตร์
คล้าย ๆ กับไดโนเสาร์คอยาว Apatosaurus มีอีกชื่อ genus (สกุล) ว่า Brontosaurus (ทุกวันนี้หลายคนก็ยังเรียกว่า บรอนโตซอรัส)
(กรณีนี้คือ Apatosaurus ตั้งมาก่อน แล้วพบฟอสซิลและตั้งแยกว่า Brontosaurus ปรากกฎว่ามันคือ ไดโนเสาร์ชนิดเดียวกัน)
แต่กรณี Velociraptor กับ Deinonychus มันดันพ้องสลับกันซะงั้น
คือคนแต่งนิยาย Jurassic Park พี่ "ไมเคิล ไครช์ตัน" นักเขียนหนังสือแนว Sci-fi คนดังเนี้ย แกอ้างอิงข้อมูลไดโนเสาร์จากหนังสือ Predatory Dinosaurs of the World (1988) ของ Gregory S. Paul ซึ่งเป็นนักบรรพชีวินวิทยา เรียกได้ว่าเป็นเซียนไดโนเสาร์คนนึงเลยล่ะ http://en.wikipedia.org/wiki/Gregory_S._Paul
หนังสือเล่มเนี้ย
คือ Velociraptor ที่แปลว่า นกนักล่าที่ว่องไว ถูกขุดพบก่อน คือปี 1920 โดนตั้งชื่อ Genus ก่อนโดยมี 1 สปีชีส์ คือ Velociraptor mongoliensis
Deinonychus แปลว่า กรงเล็บอันน่าสะพรึง ขุดพบช่วงปี 1960 ตั้ง Genus แยกไป โดยมี 1 สปีชีส์เช่นกัน เป็น Deinonychus antirrhopus
ยกตัวอย่างง่าย ๆ เรื่อง Genus กับ Species กับชื่อ
สกุล (Genus) Tyrannosaurus มีสปีชีส์เดียว คือ rex เป็น Tyrannosaurus rex (T. rex)
1988 Gregory S. Paul. เห็นว่าฟอสซิลสองตัวนี้คล้ายกัน จึงแก้ไข taxonomy ของ Genus ไดโนไนคัสเป็น เวโลซีแรปเตอร์ เหมือนกับ Genus ที่ตั้งก่อนหน้า (คล้ายกับกรณี Brontosaurus <--> Apatosaurus) แต่แยกสปีชีส์เป็น Velociraptor antirrhopus แล้วขายหนังสือ
ตอนนี้ก็เป็นว่า สกุล --> Velociraptor มี 2 สปีชีส์ เป็นแรปเตอร์เล็ก กับแรปเตอร์ไม่เล็ก
>> Velociraptor mongoliensis (แรปเตอร์ตัวเท่าไก่)
>> Velociraptor antirrhopus (ไดโนไนคัส)
พวกนัก Paleontologists ก็ไม่เห็นด้วยหรอก มันน่าจะคนละสกุลนะ คือแยกกันอ่ะน่าจะถูกแล้ว คือมันไม่ได้เหมือน Apato... กับ Bronto... ซะหน่อยที่ตั้งชื่อซ้อนกับสิ่งที่เคยตั้งมาก่อนแล้ว
แต่หนังสือเล่มนี้มันดังมาก ๆ ๆ ๆ ไง พี่ไครช์ตันส์ แกก็เอามาอ้างอิงในการเขียนนิยาย แล้วนิยายก็ดังเช่นกัน แล้วภาพยนตร์ก็สร้างตามนิยาย แล้วภาพนยนตร์ก็ดังเหมือนกันอีก สรุปว่าดังกันหมดทุกภาคส่วน
วิกิ ก็อ้างอิงไว้ด้วยว่าเจ้า ไดโนไนคัส แม้จะเป็นสกุล ไดโนไนคัส มันเคยมีอีกชื่อสกุลพ้องว่า เวโลซิแรปเตอร์ ด้วยเลย (กันคนสับสน)
ส่วนสกุลเวโลซิแรปเตอร์จริงตอนนั้น ก็จะเหลือสปีชีส์เดียว Velociraptor mongoliensis ตัวเท่าไก่
ปี 2008 พบอีกแล้ว กลายเป็นสองสปีชีส์ เป็น Velociraptor osmolskae (ตัวขนาดไหนก็ไม่รู้ เพราะเจอแต่เศษกระโหลก)
----------------------------------------------------------
ทำไมหนัง ถึงเลือกใช้ชื่อ Velociraptor ไม่เปลี่ยนเป็น Deinonychus ให้มันถูกต้อง
ส่วนตัวคิดว่า
- มันชื่อแรปเตอร์ไปแล้วให้ทำไงอ่ะ แถมชื่อนี้คนดูชอบซะด้วย ดังถึงขนาดมีการเอาไปตั้งชื่อทีมบาสเก็ตบอล คือมันเท่ และจดจำง่าย
เท่ขนาดไหนคิดดู
- ในหนังมันคือ Velociraptor antirrhopus ไม่ใช่ Velociraptor mongoliensis ซะหน่อย คนละสปีชีส์ แล้วจะไปทำให้ตัวเท่าไก่ให้เหมือนกันทำไมเพื่อ?? (แต่จริง ๆ ไดโนเสาร์จิ๋วก็ฆ่าคนได้นะ จากภาค 2)
ยกตัวอย่างสัตว์จำพวกเสือ Panthera leo (สิงโต) Panthera tigris (เสือโคร่ง) Panthera pardus (เสือดำ/เสือดาว) Panthera uncia (เสือดาวหิมะ) สกุลเดียวกัน แต่ไซส์ไม่เท่ากัน เพราะคนละสปีชีส์
- เล่นคำว่า Raptor กับนก เพราะทฤษฎีนกในปัจจุบันก็แยกมาจากไดโนเสาร์ และคำว่า raptor แปลว่า นกนักล่า
- ต้องการให้คำว่า Raptor เป็นตัวแทนไดโนเสาร์วงศ์ (Family) dromaeosaurids (Velociraptor กับ Deinocychus อยู่ในวงศ์นี้หมดเลย) ซึ่งชื่อ Dromaeosaurus ไดโนเสาร์สปีชีส์แรกของวงศ์ที่ได้ค้นพบ หรือแม้ Deinonychus ชื่อมันขายยากไง เรียกยากด้วย แถมติดหูยากด้วย ไม่เหมือน T-rex, Raptor แถมวงศ์นี้เค้าบอกว่ามีขนเหมือนนกอีก
ดูข้อมูลวงศ์ย่อย Velociraptorinae ก็ไม่นิ่ง ตัวอย่างปี 2009-2013 (อ้างจากวิกิ) ลำดับชั้น มันเปลี่ยนตลอดเลยอ่ะ (Deinonychus ยังเคยอยู่ในวงศ์ย่อย (sub family Velociraptorinae ด้วย)
http://en.wikipedia.org/wiki/Velociraptorinae
ขนาดจริง
เรียกได้ว่า เรื่องชื่อมีผลนะ
จริง ๆ ไดโนเสาร์ในเรื่องหลายตัวก็ไม่ได้อยู่ในยุค Jurassic แต่อยู่ในยุค Cretaceous (อาทิเช่น Deinonychus กับ T.rex)
แต่ยุค Jurassic เรียกว่ายุคทองของไดโนเสาร์ก็ว่าได้ เลยเอาชื่อที่ดีมาใช้ดีกว่า
สุดท้าย คำว่า Raptor เลยเป็นตัวแทนไดโนเสาร์ที่มีลักษณะนี้หมดเลย หนังหลายเรื่องที่อ้างไดโนเสาร์ต้องมีวงศ์ Raptor มาแจมเสมอ (ล่าเนื้อ ยืนสองขา มีกรงเล็บใหญ่ลักษณะเป็นตะขอที่เท้า)
----------------------------------
เอาเฉพาะในหนัง Jurassic Park/World
เวโลซิแรปเตอร์ในหนัง (Velociraptor antirrhopus) มีชนิดย่อย หรือ พันธุ์ย่อย หรือ สปีชีส์ย่อย จาก 2 เกาะ คือ Isla Nublar: Jurassic Park (เกาะในภาคแรก) กับ Isla Sorna: Site B (เกาะในภาค 2/3)
Velociraptor antirrhopus nublarensis (ภาค 1)
Velociraptor antirrhopus sornaensis (ภาค 2/3)
เพิ่มเติม
ข้อมูลนี้บอกว่า Jurassic Park เห็นว่าไหน ๆ ก็คือไดโนไนคัสในชื่อ แรปเตอร์
ถึงขั้นเอาหัวกระโหลกมามาเทียบ
(V. แรปเตอร์จริง ๆ ลักษณะกระโหลกยาว + ไดโนไนคัส ลักษณะกระโหลกหนาสั้นกว่า = ขนาดกระโหลกของแรปเตอร์ในหนัง)
ข้อมูลจาก
Deinonychus VS Velociraptor
สรุปว่า เอาชื่อพ้องของ Deinonychus มาเล่นผสมกันเป็น
Velociraptor mongoliensis + Deinonychus antirrhopus = Velociraptor antirrhopus
ใครจำ Jurassic Park ภาคแรกได้บ้างว่า ดร.แกรนท์ ขุดฟอสซิลแรปเตอร์ได้ที่รัฐมอนตาน่า สหรัฐอเมริกา ที่แกเก็บเล็บมันไว้
แล้วย้ำว่า ไดโนเสาร์เหมือนกับนก แล้วเด็กล้อว่าไดโนเสาร์ไก่งวง (แรปเตอร์ที่ขุดได้จากที่นี่ จริง ๆ ก็คือ Deinonychus ครับ)
สรุปแรปเตอร์ตัวเท่าไก่ (Velociraptor mongoliensis) ขุดพบอยู่ในเอเชีย (ทะเลทรายโกบี) ส่วนแรปเตอร์ในหนัง Velociraptor antirrhopus อ้างอิงกับทวีปอเมริกา ดังนันในหนังเป็นคนละสปีชี่ส์ (ชนิด) กับ Velociraptor mongoliensis ครับ
ปล. pantip น่าจะเพิ่ม tag "ไดโนเสาร์"
แก้ไขข้อความ เพิ่มภาพ