"หวัดดีค่ะ หนูชื่อ.......... จบ วิศวะ คอมพิวเตอร์ มาค่ะ" น้องที่จริงไม่น้องหรอก รุ่นลูกผมเลย มาสมัครงาน ที่โรงงานลูกค้า ผจก ฝ่ายไอที แกจบ ด้านบริหารมา ให้ช่วยมาเป็นคนสัมภาษณ์ด้วย ผมเลยต้อง
มานั่ง คุยกับเด็กด้วย
"นี่พี่ เขาเป็นคนเขียนโปรแกรมนะ เขาเขียนโปรแกรมให้โรงงานนี้ทำระบบผลิตและระบบอื่นๆ แทบทั้งหมด" ผจก ไอที แนะนำตัวผมกับน้องเขา
"น้องจบวิศวะ มาใช่ไหม รู้จัก SAP ไหม เพราะเรารับมาเพื่อให้ มารับ หน้าทีตรงนี้โดยตรง ด้วยเราไม่มี กำลังคนพอ ที่จะ ทำงาน ตรงนี้" ผมเกริ่นนำ
เด็กสาวส่ายหน้าไม่รู้จัก แถมหน้าเสียอีก
"ไม่ต้องกลัวพวกเราจะช่วยกันสอน คุยกันสบายๆ นะ ตอนเรียนอ่านหนังสือไมโครคอมพิวเตอร์บ้างไหม"
"ไม่เคยค่ะ ทำไมต้องอ่านด้วยหรือ" น้องเขาถาม
"คืองี้นะ คนคอมพิวเตอร์ จะต้องมีใจรักคอมพิวเตอร์ แล้ว แล้วก็มักจะอ่านวารสาร พวกนี้ ผมเอง สมัย เรียน ม.5 ก็เริ่มอ่านเล่น แล้ว จน เรียนมหาวิทยาลัย ถึงทำงาน ระยะเริ่มต้นก่อนมีอินเตอร์เนต ก็อ่าน พอมี
อินเตอร์เนต เลยเบาเรื่องซื้อหนังสือไป เอางี้ ซีเนียร์โปรเจคทำอะไรทำเองหรือเปล่า "ผมถามต่อ
"อาจารย์เขาให้ทำ เรื่อง บัตรอ่านลายนิ้วมือ ค่ะ หนูทำเองนะคะ อาจารย์เขาบอกว่าต้องการ ให้ทำอะไรในสิ่งที่ไม่มีใครเคยทำ" น้องพยายามตอบ
"ดีครับ แบบนี้ผมชอบ เอางี้ถามเขียนโปรแกรม ภาษาอะไรได้บ้างที่เก่งๆ"
"ภาษาซี ค่ะ แต่ก็ยังไม่ชัวร์หนูเรียนมานิดเดียว อาจารย์เขาบอกว่าให้เขียนด้วยซี แต่อาจารย์บางคนก็ให้ ใช้ php ก็มี หนูเลยไม่เก่งเลย"
"ไม่เป็นไรครับ ที่นี่เราอยู่กันแบบพี่ๆ น้อง ๆ พี่เขาก็ไปๆ มาๆ กับโรงงานเรา เขาเป็นครูด้วย พี่เขาใจดี" แหม ผจก ไอที เสริมซะเขินเลย
"น้องจบวิศว มา ต่อ RS-232 และ RS485 รวมทั้ง ต่อ พวก รีเลย์เป็นไหม เพราะ ในระบบงานเรามีการเชื่อมต่อ ระบบวัด คุมพอสมควรเลยแต่ไม่ต้องถึง PLC หรอก นะครับ เอาแค่นี้ เช่นเช็ค port ว่ามัน ใช้ได้ไหม"
"เขาไม่เคยสอนค่ะ หนูทำไม่เป็น "
"อืมไม่เป็นไร นะ ไว้มาทำงานพวก ผมจะสอนคุณเอง เชื่อว่า ยันใช้หัวแร้งก็คงไม่เป็นด้วยซิ"
เจ้าน้องมันยิ้มๆ แบบอาย เลย
"เอางี้วันนี้แค่นี้ นะ แยกย้ายกันดีกว่า จบไม่รู้จะถามอะไร" ผมสรุปตรงนั้นเลย
"พี่ค่ะ หนูจะได้ทำงานที่นี่ไหม" น้องถามด้วยสายตาวิงวอน
"ถามสามข้อ นะ ข้อแรกสอนได้ไหม ข้อสองถ้าเข้ามาอดทนที่จะทำงานจุกจิกไหม และข้อที่สามเอาสถาบันกองไว้หน้าโรงงาน ถ้าทำได้หมด ก็รับ" ผมตอบแบบลูกทุ่งเลย
"ได้หมดค่ะ"
"งั้นต้นเดือน ตุลามาทำงาน อะไรที่ทำไม่ได้จะสอน หน้างอโดนด่า อ้อ แล้วต้องขี่จักรยานเป็นด้วยนะว้อย ที่นี่ ไม่ใช้จักรยาน เดินขาถ่างแน่ "
ปิดการสัมภาษณ์
นี่ครับ ครั้งก่อน หลายเดือนก่อนผมก็ เคย บ่นเรื่องนี้ พวกอาจารย์มหาวิทยาลัยรับไม่ได้ กัน ร้องแรกแหกกระเชอ ไม่ยอมรับความจริงเถียงกันด้วยหลักการ ว่าต้องเอางั้นนี้ นี่คือ การสัมภาษณ์ ตรงๆ จริงๆ จากเด็กที่จบ
จากสถาบันที่ผลิตวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ระดับต้นๆ ของประเทศ อาจารย์มหาวิทยาลัยที่น้องเขาจบมา ทีนี่ เป็นตำนานของวงการคอมพิวเตอร์เมืองไทยด้วยซ้ำ เสียดายที่หลายท่านเกษียณไปแล้ว ถ้าเอ่ยชื่อมา คนคอมพิวเตอร์
ต้องร้องว่ารู้จักหมด แต่ ตอนนี้
อาจารย์รุ่นใหม่ไม่ไฉไลแล้ว
น้องคนนี้ ทำงานมา ตั้งแต่ ต้นตุลาจนวันนี้เกือบเดือนแล้ว รับหน้าที่ Convert ข้อมูล สารพัดเรื่องเข้า SAP เขียนโปรแกรมไม่ได้ รู้จักระบบแลน แบบ Star เท่านั้นแบบ วงแหวนรู้แต่ทฤษฎีว่าเคยมี ผมต้องสอน เขา
ตั้งแต่ การ ใช้ Hyper terminal จน กระทั่งเชื่อม และต่อหัวสาย RS-232 สอน ว่ารีเลย์ไว้ทำอะไร
จากนั้น ให้ประกบกับช่างในโรงงาน ไปแก้ปัญหา ระบบเครื่องชั่งน้ำหนักที่มีนับสิบๆ ตัวในโรงงาน แก้ปัญหาระบบแลนบ้าง
เวลาเข้าไปโรงงาน ว่างๆ ก็มักจะถามไถ่กัน เหมือนลูกหลานว่า เขาสอนอะไรบ้างถึงต้องมาเรียนรู้มากมาย น้องมันก็บอกว่า อาจารย์สอนแต่ อัลกอริทึม ไม่สอนเขียนโปรแกรม เวลาทำโปรเจค จบ อาจารย์ ก็พูดแต่ว่า
ต้องเป็นหัวข้อใหม่ที่ไม่เคยมีคนทำ แล้วก็ พอไปถามอาจารย์ อาจารย์ก็ไม่ค่อยรู้เรื่อง ไม่ตอบ ซะงั้น หรือตอบแบบเลี่ยงๆ
ทำให้ผมบอกตรงๆ ว่าถอดใจสงสารเด็กจริงๆ จนผมอยากจะวอนขออาจารย์ทั้งหลายที่ได้อ่านนะครับ ว่า
สอนบ้างเถอะครับ เป็นครูเป็นอาจารย์ คุณต้องสอนหนังสือ อย่าหนีเด็ก อย่าทิ้งห้องไม่มีเวลาให้เด็กพบ บางคนกลัวเด็กถามเยอะ เผ่นหนีเลย ดื้อๆ
อาจารย์จะเก่ง จากไหน จบ ดร จากไหนผมไม่รู้ นะครับ แต่เด็กที่เข้ามาเรียนเขา ต้อง มารู้พื้นฐานใหม่หมด จะให้เด็ก ป.1 วิ่งข้าม กำแพงสูงหกฟุต คงไม่ไหว ผมเอง เรียน รด ครูฝึกยังต้องสอน ว่าจะต่อตัวกันอย่างไร
ปีนอย่างไรจึงจะข้ามกำแพง 8 ฟุต ได้ ฉันใดก็ฉันนั้น เด็กเขาไม่เป็น พื้นฐาน ต้องให้เขาแน่น ๆ เขาไปต่อยอดตามที่เขารักได้
ซีเนียร์โปรเจค นะไม่ต้องยากมากหรอกครับ ซ้ำกับใครก็ได้ ถึงเวลา เราถามเด็ก ได้ เราก็รู้ว่าเด็กทำเองหรือเปล่า บางคนให้งานเด็กซะ ยาก เด็กมาปรึกษา ซีเนียร์โปรเจคผม บางคนควักเงินจ่ายค่าอุปกรณ์ ทำงานโปรเจค เกือบ ครึ่งแสน เล่นเอา
ผมช๊อกเลย นี่ คุณอาจารย์ ต้องการอะไร ให้เด็ก ทำเป็นชุด คิทเล็กๆ ให้ดูได้ไหม ทำพื้นเพื่อต่อ ยอด ได้ไหม
ผลงาน ของมหาวิทยาลัยมีให้เด็กชื่นชมบ้างได้ไหม สมัยเกือบสามสิบปีก่อน มี Word CW ให้คนใช้ สมัยนี้ มี word ที่ดีกว่า อาจารย์ช่วยกันแสดงฝีมือพัฒนา หน่อยได้ไหม เช่นร่วมกับ คณะบัญชีพัฒนา ระบบ
โปรแกรมบัญชี ไม่ได้ ทำขายเอากำไร แต่ เอาเป็นแม่บท ไว้ให้ รร ระดับ ปวช ปวส หรือ คนเริ่มต้น ทำ OTOP ได้ใช้ ก็ไม่เลว
เป็นครูอาจารย์ อย่าหวังลาภยศ เอาตำแหน่ง การเมืองในมหาวิทยาลัย มันหัวโขน ครับ คุณเกษียณออกไป หัวโขนก็หาย เป็นลุงเป็นป้า แก่ๆ ทำดี สอนเด็กให้ความรู้เด็ก อาชีพครูอาจารย์ มันแปลกกว่าอาชีพอื่น คุณ
เป็น ผู้จัดการ ลาออกไป ลูกน้องก็ เฉยๆ ไม่ผูกพันเผลอ ๆ เดินหนี แต่การเป็นครูให้ความรู้ศิษย์ ศิษย์ได้ดี ความผูกพันจนวันตายนะครับ
เรื่องนี้ผม เจอของจริง เคย ทำโปรแกรมให้โรงงาน ของลูกศิษย์ ผมแค่ได้ยินคำว่า "ครูผม ครูผม " แค่นี้ ผมก็ดีใจ แล้ว
นี่แหละครับ คือสิ่งที่ผมอยากให้ครูอาจารย์ เห็นแก่ศิษย์ เขามาเรียนเพราะเขาไม่รู้ เขาไม่รู้เขาจึงถาม ครูคือผู้ให้ เลิกเป็นอาจารย์มาเป็นครู ของเด็กเถิดครับ
ครูที่หวังลาภยศ หวังกำไร หวังตำแหน่งหน้าที่ ผลร้ายก็ตกที่ศิษย์ เวลา เห็นศิษย์ได้ดี นี่คือ รางวัล ชีวิตของครูเลยนะครับ
ยอมรับได้ไหม ว่าเด็กวิทย์วิศว คอมตกงานเพราะอาจารย์ห่วย-2
"หวัดดีค่ะ หนูชื่อ.......... จบ วิศวะ คอมพิวเตอร์ มาค่ะ" น้องที่จริงไม่น้องหรอก รุ่นลูกผมเลย มาสมัครงาน ที่โรงงานลูกค้า ผจก ฝ่ายไอที แกจบ ด้านบริหารมา ให้ช่วยมาเป็นคนสัมภาษณ์ด้วย ผมเลยต้อง
มานั่ง คุยกับเด็กด้วย
"นี่พี่ เขาเป็นคนเขียนโปรแกรมนะ เขาเขียนโปรแกรมให้โรงงานนี้ทำระบบผลิตและระบบอื่นๆ แทบทั้งหมด" ผจก ไอที แนะนำตัวผมกับน้องเขา
"น้องจบวิศวะ มาใช่ไหม รู้จัก SAP ไหม เพราะเรารับมาเพื่อให้ มารับ หน้าทีตรงนี้โดยตรง ด้วยเราไม่มี กำลังคนพอ ที่จะ ทำงาน ตรงนี้" ผมเกริ่นนำ
เด็กสาวส่ายหน้าไม่รู้จัก แถมหน้าเสียอีก
"ไม่ต้องกลัวพวกเราจะช่วยกันสอน คุยกันสบายๆ นะ ตอนเรียนอ่านหนังสือไมโครคอมพิวเตอร์บ้างไหม"
"ไม่เคยค่ะ ทำไมต้องอ่านด้วยหรือ" น้องเขาถาม
"คืองี้นะ คนคอมพิวเตอร์ จะต้องมีใจรักคอมพิวเตอร์ แล้ว แล้วก็มักจะอ่านวารสาร พวกนี้ ผมเอง สมัย เรียน ม.5 ก็เริ่มอ่านเล่น แล้ว จน เรียนมหาวิทยาลัย ถึงทำงาน ระยะเริ่มต้นก่อนมีอินเตอร์เนต ก็อ่าน พอมี
อินเตอร์เนต เลยเบาเรื่องซื้อหนังสือไป เอางี้ ซีเนียร์โปรเจคทำอะไรทำเองหรือเปล่า "ผมถามต่อ
"อาจารย์เขาให้ทำ เรื่อง บัตรอ่านลายนิ้วมือ ค่ะ หนูทำเองนะคะ อาจารย์เขาบอกว่าต้องการ ให้ทำอะไรในสิ่งที่ไม่มีใครเคยทำ" น้องพยายามตอบ
"ดีครับ แบบนี้ผมชอบ เอางี้ถามเขียนโปรแกรม ภาษาอะไรได้บ้างที่เก่งๆ"
"ภาษาซี ค่ะ แต่ก็ยังไม่ชัวร์หนูเรียนมานิดเดียว อาจารย์เขาบอกว่าให้เขียนด้วยซี แต่อาจารย์บางคนก็ให้ ใช้ php ก็มี หนูเลยไม่เก่งเลย"
"ไม่เป็นไรครับ ที่นี่เราอยู่กันแบบพี่ๆ น้อง ๆ พี่เขาก็ไปๆ มาๆ กับโรงงานเรา เขาเป็นครูด้วย พี่เขาใจดี" แหม ผจก ไอที เสริมซะเขินเลย
"น้องจบวิศว มา ต่อ RS-232 และ RS485 รวมทั้ง ต่อ พวก รีเลย์เป็นไหม เพราะ ในระบบงานเรามีการเชื่อมต่อ ระบบวัด คุมพอสมควรเลยแต่ไม่ต้องถึง PLC หรอก นะครับ เอาแค่นี้ เช่นเช็ค port ว่ามัน ใช้ได้ไหม"
"เขาไม่เคยสอนค่ะ หนูทำไม่เป็น "
"อืมไม่เป็นไร นะ ไว้มาทำงานพวก ผมจะสอนคุณเอง เชื่อว่า ยันใช้หัวแร้งก็คงไม่เป็นด้วยซิ"
เจ้าน้องมันยิ้มๆ แบบอาย เลย
"เอางี้วันนี้แค่นี้ นะ แยกย้ายกันดีกว่า จบไม่รู้จะถามอะไร" ผมสรุปตรงนั้นเลย
"พี่ค่ะ หนูจะได้ทำงานที่นี่ไหม" น้องถามด้วยสายตาวิงวอน
"ถามสามข้อ นะ ข้อแรกสอนได้ไหม ข้อสองถ้าเข้ามาอดทนที่จะทำงานจุกจิกไหม และข้อที่สามเอาสถาบันกองไว้หน้าโรงงาน ถ้าทำได้หมด ก็รับ" ผมตอบแบบลูกทุ่งเลย
"ได้หมดค่ะ"
"งั้นต้นเดือน ตุลามาทำงาน อะไรที่ทำไม่ได้จะสอน หน้างอโดนด่า อ้อ แล้วต้องขี่จักรยานเป็นด้วยนะว้อย ที่นี่ ไม่ใช้จักรยาน เดินขาถ่างแน่ "
ปิดการสัมภาษณ์
นี่ครับ ครั้งก่อน หลายเดือนก่อนผมก็ เคย บ่นเรื่องนี้ พวกอาจารย์มหาวิทยาลัยรับไม่ได้ กัน ร้องแรกแหกกระเชอ ไม่ยอมรับความจริงเถียงกันด้วยหลักการ ว่าต้องเอางั้นนี้ นี่คือ การสัมภาษณ์ ตรงๆ จริงๆ จากเด็กที่จบ
จากสถาบันที่ผลิตวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ระดับต้นๆ ของประเทศ อาจารย์มหาวิทยาลัยที่น้องเขาจบมา ทีนี่ เป็นตำนานของวงการคอมพิวเตอร์เมืองไทยด้วยซ้ำ เสียดายที่หลายท่านเกษียณไปแล้ว ถ้าเอ่ยชื่อมา คนคอมพิวเตอร์
ต้องร้องว่ารู้จักหมด แต่ ตอนนี้
อาจารย์รุ่นใหม่ไม่ไฉไลแล้ว
น้องคนนี้ ทำงานมา ตั้งแต่ ต้นตุลาจนวันนี้เกือบเดือนแล้ว รับหน้าที่ Convert ข้อมูล สารพัดเรื่องเข้า SAP เขียนโปรแกรมไม่ได้ รู้จักระบบแลน แบบ Star เท่านั้นแบบ วงแหวนรู้แต่ทฤษฎีว่าเคยมี ผมต้องสอน เขา
ตั้งแต่ การ ใช้ Hyper terminal จน กระทั่งเชื่อม และต่อหัวสาย RS-232 สอน ว่ารีเลย์ไว้ทำอะไร
จากนั้น ให้ประกบกับช่างในโรงงาน ไปแก้ปัญหา ระบบเครื่องชั่งน้ำหนักที่มีนับสิบๆ ตัวในโรงงาน แก้ปัญหาระบบแลนบ้าง
เวลาเข้าไปโรงงาน ว่างๆ ก็มักจะถามไถ่กัน เหมือนลูกหลานว่า เขาสอนอะไรบ้างถึงต้องมาเรียนรู้มากมาย น้องมันก็บอกว่า อาจารย์สอนแต่ อัลกอริทึม ไม่สอนเขียนโปรแกรม เวลาทำโปรเจค จบ อาจารย์ ก็พูดแต่ว่า
ต้องเป็นหัวข้อใหม่ที่ไม่เคยมีคนทำ แล้วก็ พอไปถามอาจารย์ อาจารย์ก็ไม่ค่อยรู้เรื่อง ไม่ตอบ ซะงั้น หรือตอบแบบเลี่ยงๆ
ทำให้ผมบอกตรงๆ ว่าถอดใจสงสารเด็กจริงๆ จนผมอยากจะวอนขออาจารย์ทั้งหลายที่ได้อ่านนะครับ ว่า
สอนบ้างเถอะครับ เป็นครูเป็นอาจารย์ คุณต้องสอนหนังสือ อย่าหนีเด็ก อย่าทิ้งห้องไม่มีเวลาให้เด็กพบ บางคนกลัวเด็กถามเยอะ เผ่นหนีเลย ดื้อๆ
อาจารย์จะเก่ง จากไหน จบ ดร จากไหนผมไม่รู้ นะครับ แต่เด็กที่เข้ามาเรียนเขา ต้อง มารู้พื้นฐานใหม่หมด จะให้เด็ก ป.1 วิ่งข้าม กำแพงสูงหกฟุต คงไม่ไหว ผมเอง เรียน รด ครูฝึกยังต้องสอน ว่าจะต่อตัวกันอย่างไร
ปีนอย่างไรจึงจะข้ามกำแพง 8 ฟุต ได้ ฉันใดก็ฉันนั้น เด็กเขาไม่เป็น พื้นฐาน ต้องให้เขาแน่น ๆ เขาไปต่อยอดตามที่เขารักได้
ซีเนียร์โปรเจค นะไม่ต้องยากมากหรอกครับ ซ้ำกับใครก็ได้ ถึงเวลา เราถามเด็ก ได้ เราก็รู้ว่าเด็กทำเองหรือเปล่า บางคนให้งานเด็กซะ ยาก เด็กมาปรึกษา ซีเนียร์โปรเจคผม บางคนควักเงินจ่ายค่าอุปกรณ์ ทำงานโปรเจค เกือบ ครึ่งแสน เล่นเอา
ผมช๊อกเลย นี่ คุณอาจารย์ ต้องการอะไร ให้เด็ก ทำเป็นชุด คิทเล็กๆ ให้ดูได้ไหม ทำพื้นเพื่อต่อ ยอด ได้ไหม
ผลงาน ของมหาวิทยาลัยมีให้เด็กชื่นชมบ้างได้ไหม สมัยเกือบสามสิบปีก่อน มี Word CW ให้คนใช้ สมัยนี้ มี word ที่ดีกว่า อาจารย์ช่วยกันแสดงฝีมือพัฒนา หน่อยได้ไหม เช่นร่วมกับ คณะบัญชีพัฒนา ระบบ
โปรแกรมบัญชี ไม่ได้ ทำขายเอากำไร แต่ เอาเป็นแม่บท ไว้ให้ รร ระดับ ปวช ปวส หรือ คนเริ่มต้น ทำ OTOP ได้ใช้ ก็ไม่เลว
เป็นครูอาจารย์ อย่าหวังลาภยศ เอาตำแหน่ง การเมืองในมหาวิทยาลัย มันหัวโขน ครับ คุณเกษียณออกไป หัวโขนก็หาย เป็นลุงเป็นป้า แก่ๆ ทำดี สอนเด็กให้ความรู้เด็ก อาชีพครูอาจารย์ มันแปลกกว่าอาชีพอื่น คุณ
เป็น ผู้จัดการ ลาออกไป ลูกน้องก็ เฉยๆ ไม่ผูกพันเผลอ ๆ เดินหนี แต่การเป็นครูให้ความรู้ศิษย์ ศิษย์ได้ดี ความผูกพันจนวันตายนะครับ
เรื่องนี้ผม เจอของจริง เคย ทำโปรแกรมให้โรงงาน ของลูกศิษย์ ผมแค่ได้ยินคำว่า "ครูผม ครูผม " แค่นี้ ผมก็ดีใจ แล้ว
นี่แหละครับ คือสิ่งที่ผมอยากให้ครูอาจารย์ เห็นแก่ศิษย์ เขามาเรียนเพราะเขาไม่รู้ เขาไม่รู้เขาจึงถาม ครูคือผู้ให้ เลิกเป็นอาจารย์มาเป็นครู ของเด็กเถิดครับ
ครูที่หวังลาภยศ หวังกำไร หวังตำแหน่งหน้าที่ ผลร้ายก็ตกที่ศิษย์ เวลา เห็นศิษย์ได้ดี นี่คือ รางวัล ชีวิตของครูเลยนะครับ