รายการ SciFind ตอนใหม่ "เฉลยปริศนา บั้งไฟพญานาค 2557" ทำเสร็จทันก่อนเทศกาลออกพรรษาพอดี ... เป็นการประมวลคำอธิบายและข้อโต้แย้งเรื่อง "ลูกไฟประหลาด" ที่ว่ากันว่า ขึ้นมาเฉพาะจากลำน้ำโขงในคืนวันออกพรรษาเท่านั้นของแต่ละปี นั้นเกิดจากอะไรกันแน่ ... จะเป็นแก๊สธรรมชาติอย่างที่หลายคนเชื่อกัน (แต่มีข้อโต้แย้งทางวิทยาศาสตร์เต็มไปหมด) หรือเป็นกระสุนส่องวิธียิงจากฝั่งลาว (แต่ใครล่ะมันจะไปทำ) กันแน่
เผื่อใครอยากจะพิสูจน์ด้วยตนเอง จะได้ดูไอเดียเรื่องการถ่ายภาพแบบเปิดหน้ากล้องนานๆ แล้วไปช่วยกันถ่ายภาพพิสูจน์กันเยอะๆ ในปีนี้ครับ
ถ้าชอบช่วยกดไลค์ในยูทูปด้วยนะครับ
-------------------------------------------------------------
ปริศนาบั้งไฟพญานาค
ข้อมูลโดย รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์
ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Q – แนวคิดเรื่องการเกิดบั้งไฟพญานาคมีอะไรบ้าง
A - การเกิดขึ้นของบั้งไฟพญานาค มีคำอธิบาย 3 แนวทาง คือ เป็นปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติตามตำนาน เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ และเป็นการกระทำของมนุษย์ คำอธิบายว่าเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาตินั้น เสนอโดย นายแพทย์มนัส กนกศิลป์ โดยบอกว่าเกิดจากก๊าซร้อนที่มีก๊าซมีเทน และก๊าซไนโตรเจน ระเบิดจากหล่มอินทรียวัตถุใต้ท้องน้ำ ก๊าซจะหลุดออกมาและพุ่งขึ้น เมื่อโผล่ไปกระทบกับ อนุภาคออกซิเจนพลังงานสูงเกิดการสันดาปอย่างรวดเร็ว กลายเป็นดวงไฟสีแดงอำพัน พุ่งขึ้นสู่ท้องฟ้าแล้วก็หายไป
ส่วนแนวคิดว่าการเกิดบั้งไฟพญานาคเป็นการกระทำของมนุษย์ เกิดจาก รศ.ดร.มนตรี บุญเสนอ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้นำเสนอ ข้อมูลธรณีวิทยาของสภาพดิน ใต้แม่น้ำโขง พบว่าเป็นหินดินดานหรือหินโคลน โอกาสที่จะเกิด ก๊าซมีเทนมีน้อยมาก ประกอบกับกระแสการวิ่งของน้ำในแม่น้ำโขงเป็นแบบไหลเวียน โอกาสที่ซากพืชซากสัตว์ จะมาหมักหมมจนกลายเป็นก๊าซนั้นยาก หรือถ้าเกิดจากก๊าซจริง ถ้าไม่มีภาชนะห่อหุ้ม เมื่อสันดาปแล้ว ก๊าซมีเทนที่เก็บมาจากใต้หนองบึง จะลุกไหม้ และกระจายตัวออก ไม่เกาะกันเป็นก้อนกลม แล้วลอยขึ้นบนอากาศแบบเดียวกับบั้งไฟพญานาค จึงสรุปว่าน่าจะเป็นการกระทำของมนุษย์
Q – การกระทำของมนุษย์แบบไหนจึงทำให้เกิดบั้งไฟพญานาค
A - คำอธิบายเรื่องการกระทำของมนุษย์นั้น มาจากรายการถอดรหัส ของสถานีโทรทัศน์ ITV ที่เผยแพร่ในพ.ศ. 2545 โดยได้มีการสัมภาษณ์ผู้นำชุมชมของหมู่บ้านชาวลาว บริเวณริมฝั่งโขง ที่อ้างว่าบั้งไฟพญานาคคือกระสุนส่องแสงที่พวกเขายิงขึ้นฟ้า เพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลออกพรรษา กระสุนส่องวิถี หรือ tracer round นั้นผลิตมาจากกระสุนธรรมดา แต่เจาะฐานให้กลวง แล้วมีสารเคมีที่ก่อให้เกิดประกายไฟอัดอยู่แน่น เช่น ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม ทำให้เกิดประกายไฟ และให้ความสว่างมากพอ ถ้ามีการยิงขึ้นไปบนฟ้า จะดูคล้ายลูกไฟลอยขึ้นไป
Q - มีหลักฐานที่แสดงว่าบั้งไฟเกิดขึ้นจากการยิงกระสุนจากฝั่งลาวหรือไม่
A – เมื่อปี พ.ศ. 2554 คุณสมภพ ขำสวัสดิ์ จากห้องหว้ากอ เว็บบอร์ดพันทิป เสนอให้ใช้ วิธีการง่ายๆ ในการพิสูจน์บั้งไฟพญานาค โดยการตั้งกล้องถ่ายรูป แบบเปิดหน้ากล้องนานๆ เพื่อให้สามารถบันทึกเส้นทางการเคลื่อนที่ของลูกไฟได้อย่างต่อเนื่อง หลังจากนั้นได้บันทึกภาพ บั้งไฟพญานาคในพื้นที่ต่างๆ ในวันออกพรรษา พบว่าภาพบั้งไฟทุกภาพที่ถ่ายได้นั้น พุ่งขึ้นจากฝั่งประเทศลาว ไม่ได้ขึ้นจากลำน้ำ และยังสามารถถ่ายภาพลูกไฟ พุ่งออกมาจากป่าละเมาะริมน้ำ และจากเรือไฟที่แล่นผ่านได้ โดยที่บริเวณพุ่มไม้ใหญ่ ด้านฝั่งประเทศลาว ที่เห็นว่ามีกระสุนส่องวิถียิงออกมา
รายการ SciFind ตอนที่ 9 "เฉลยปริศนา บั้งไฟพญานาค 2557"
เผื่อใครอยากจะพิสูจน์ด้วยตนเอง จะได้ดูไอเดียเรื่องการถ่ายภาพแบบเปิดหน้ากล้องนานๆ แล้วไปช่วยกันถ่ายภาพพิสูจน์กันเยอะๆ ในปีนี้ครับ
ถ้าชอบช่วยกดไลค์ในยูทูปด้วยนะครับ
-------------------------------------------------------------
ปริศนาบั้งไฟพญานาค
ข้อมูลโดย รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์
ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Q – แนวคิดเรื่องการเกิดบั้งไฟพญานาคมีอะไรบ้าง
A - การเกิดขึ้นของบั้งไฟพญานาค มีคำอธิบาย 3 แนวทาง คือ เป็นปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติตามตำนาน เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ และเป็นการกระทำของมนุษย์ คำอธิบายว่าเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาตินั้น เสนอโดย นายแพทย์มนัส กนกศิลป์ โดยบอกว่าเกิดจากก๊าซร้อนที่มีก๊าซมีเทน และก๊าซไนโตรเจน ระเบิดจากหล่มอินทรียวัตถุใต้ท้องน้ำ ก๊าซจะหลุดออกมาและพุ่งขึ้น เมื่อโผล่ไปกระทบกับ อนุภาคออกซิเจนพลังงานสูงเกิดการสันดาปอย่างรวดเร็ว กลายเป็นดวงไฟสีแดงอำพัน พุ่งขึ้นสู่ท้องฟ้าแล้วก็หายไป
ส่วนแนวคิดว่าการเกิดบั้งไฟพญานาคเป็นการกระทำของมนุษย์ เกิดจาก รศ.ดร.มนตรี บุญเสนอ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้นำเสนอ ข้อมูลธรณีวิทยาของสภาพดิน ใต้แม่น้ำโขง พบว่าเป็นหินดินดานหรือหินโคลน โอกาสที่จะเกิด ก๊าซมีเทนมีน้อยมาก ประกอบกับกระแสการวิ่งของน้ำในแม่น้ำโขงเป็นแบบไหลเวียน โอกาสที่ซากพืชซากสัตว์ จะมาหมักหมมจนกลายเป็นก๊าซนั้นยาก หรือถ้าเกิดจากก๊าซจริง ถ้าไม่มีภาชนะห่อหุ้ม เมื่อสันดาปแล้ว ก๊าซมีเทนที่เก็บมาจากใต้หนองบึง จะลุกไหม้ และกระจายตัวออก ไม่เกาะกันเป็นก้อนกลม แล้วลอยขึ้นบนอากาศแบบเดียวกับบั้งไฟพญานาค จึงสรุปว่าน่าจะเป็นการกระทำของมนุษย์
Q – การกระทำของมนุษย์แบบไหนจึงทำให้เกิดบั้งไฟพญานาค
A - คำอธิบายเรื่องการกระทำของมนุษย์นั้น มาจากรายการถอดรหัส ของสถานีโทรทัศน์ ITV ที่เผยแพร่ในพ.ศ. 2545 โดยได้มีการสัมภาษณ์ผู้นำชุมชมของหมู่บ้านชาวลาว บริเวณริมฝั่งโขง ที่อ้างว่าบั้งไฟพญานาคคือกระสุนส่องแสงที่พวกเขายิงขึ้นฟ้า เพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลออกพรรษา กระสุนส่องวิถี หรือ tracer round นั้นผลิตมาจากกระสุนธรรมดา แต่เจาะฐานให้กลวง แล้วมีสารเคมีที่ก่อให้เกิดประกายไฟอัดอยู่แน่น เช่น ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม ทำให้เกิดประกายไฟ และให้ความสว่างมากพอ ถ้ามีการยิงขึ้นไปบนฟ้า จะดูคล้ายลูกไฟลอยขึ้นไป
Q - มีหลักฐานที่แสดงว่าบั้งไฟเกิดขึ้นจากการยิงกระสุนจากฝั่งลาวหรือไม่
A – เมื่อปี พ.ศ. 2554 คุณสมภพ ขำสวัสดิ์ จากห้องหว้ากอ เว็บบอร์ดพันทิป เสนอให้ใช้ วิธีการง่ายๆ ในการพิสูจน์บั้งไฟพญานาค โดยการตั้งกล้องถ่ายรูป แบบเปิดหน้ากล้องนานๆ เพื่อให้สามารถบันทึกเส้นทางการเคลื่อนที่ของลูกไฟได้อย่างต่อเนื่อง หลังจากนั้นได้บันทึกภาพ บั้งไฟพญานาคในพื้นที่ต่างๆ ในวันออกพรรษา พบว่าภาพบั้งไฟทุกภาพที่ถ่ายได้นั้น พุ่งขึ้นจากฝั่งประเทศลาว ไม่ได้ขึ้นจากลำน้ำ และยังสามารถถ่ายภาพลูกไฟ พุ่งออกมาจากป่าละเมาะริมน้ำ และจากเรือไฟที่แล่นผ่านได้ โดยที่บริเวณพุ่มไม้ใหญ่ ด้านฝั่งประเทศลาว ที่เห็นว่ามีกระสุนส่องวิถียิงออกมา