อยากถามคุณครูที่สอนนักเรียนทุกคนครับ

(ขอโทษครูและคนเรียนครุศาสตร์ทุกท่านไว้ก่อน)
สิ่งที่ผมจะพูดถึงต่อจากนี้เป็นแค่ "ส่วนหนึ่ง" เท่านั้น ไม่มีเจตนาเหมารวมแต่อย่างใด และเป็นประสบการณ์อันมีเจตคติส่วนตัวผสมรวมอยู่ด้วย


สมัยผมยังเรียนอยู่ปริญญาตรี สาขาวิทยาศาสตร์ฟิสิกส์ (ม.หนึ่งกลางสยาม) มีบางวิชาที่มีเด็กครุศาสตร์มาเรียนด้วย เป็นพวกครุที่จะไปเป็นครูสอนวิทย์นี่แหละ
ผมพบว่าลักษณะการเรียนและศึกษาฟิสิกส์ของผมและผองเพื่อน กับเด็กครุต่างกันมากเลยทีเดียว

ฝั่งผม เด็กวิทยา จริงๆเป็นพวกเด็กนิสัยแปลกสำหรับวิทยาด้วยมั้ง จะเป็นพวกสนใจประเด็นเล็กประเด็นน้อยที่โผล่ๆมาระหว่างการสอน การพิสูจน์ และความหมายของสมการที่ออกมา
พวกผมจะดึ่มด่ำไปกับแนวคิดที่อยู่ในทฤษฎีหนึ่งๆ ส่วนใหญ่จะนั่งดูการ proof และมาคุยกันหลังเรียน
ปัญหาอยู่ที่ถ้าจดจะตามแนวคิดไม่ทัน ถ้าฟังอาจรู้เรื่อง แต่ผ่านๆไปจนใกล้สอบไม่มีอะไรให้อ่าน + ลืมอีก เอิ๊ก
เรื่องการบ้าน ระเบียบในการจดนี่อย่าพูดถึง กลุ่มผมรวมถึงผมด้วยไม่ค่อยจะแคร์งานที่ได้มาเท่าไหร่ โดยเฉพาะโจทย์ซ้ำๆ

เด็กครุต่างกันมาก พวกเขาเป็นเด็กขยันเอามากๆ ตั้งใจเรียนแทบไม่วอกแวก จดแลคเชอร์ได้ครบสมบูรณ์ แบ่งส่วนก็ดี ลายมือสวยซะด้วย
กับผมพวกเขาเป็นกลุ่มที่ค่อนข้างให้ความสำคัญกับ "รูปแบบ" ที่ตายตัวมากเลย

แต่ผลการสอบ พูดแบบเข้าใจง่ายเลยก็คือพวกเขาเป็นฐานให้พวกผมอ่ะนะ.... เพราะข้อสอบฟิสิกส์ยิ่งโดยเฉพาะของมหาลัยเป็นข้อสอบที่วัดแนวคิดมากกว่าท่องจำ พวกผมเลยถนัดกว่า

ส่วนตัว การเรียนวิชาฟิสิกส์การเรียนแบบท่องจำ ท่องสูตร แทนสูตร เป็นการเรียนที่ล้มเหลวโดยสิ้นเชิง
อาจารย์ยุคเก่าและครูมัธยมจำนวนมากยังคงสอนด้วยวิธีแบบนั้น ย้อนกลับไปได้ไกลถึงรุ่นพ่อรุ่นแม่ผม สิ่งนี้ทำให้รากฐานทางวิทยาศาสตร์ประเทศเราไม่แน่น และวิทยาศาสตร์กลับกลายเป็นเรื่องไกลตัว กลายเป็นสิ่งที่เรียนเพื่อสอบ ไม่ใช่เรียนเพื่อรู้ไปแทน

เพื่อนผมคนนึงหลับจบ มันลองไปสอนเป็นครูมัธยม หลังจากนั้น 6 เดือนมันก็ออกมาสอนพิเศษ (เดิมสอนพิเศษก่อนอยู่แล้ว) บ่นให้ฟังใหญ่
ระเบียบวุ่นวายของการเป็นครู จุดประสงค์การสอน สังคมครูในโรงเรียน แผนงานต่างๆ บลาๆ ทำให้เพื่อนผมแทบไม่มีเวลาไปสนใจการสอนเพื่อให้เด็กเข้าใจ
บางทีมีขอเรียกสอนรายบุคคล เด็กก็ไม่มากัน และท้ายสุดก็สอบตกกัน วุ่นวายกันถึงโรงเรียนเพราะผู้ปกครองไม่ยอม เขาเลยต้องให้ผ่านไป (ผมดูข้อสอบแล้ว มันเป็นข้อสอบเชิงแนวคิดที่ตรงไปตรงมามาก ไม่ต้องคิดเลข แค่เข้าใจนิยามก็ตอบได้)

ที่บ่นๆมานี่ไม่รู้จะสรุปยังไงดี
เอาเป็นว่าจริง ผมยอมรับว่ามีครูที่สอนไม่ดี ผมก็เจอมากับตัวตั้งแต่มัธยมถึงมหาลัย
เด็กที่ไม่เอาจริงๆก็มีอยู่เช่นกัน เนื่องจากพื้นฐานมีปัญหามาตั้งแต่ระดับต้นๆ
รูปแบบทางราชการของการศึกษาไทยก็ขัดขวางการเสริมการเรียนรู้ให้เด็กอย่างรุนแรง การเปลี่ยนแปลงเกิดบ่อยและไม่เป็นรูปธรรมเท่าที่ควร
เราควรโทษใครดี? ไม่รู้สิผมไม่แน่ใจ ผมรู้แค่ว่าระบบการศึกษาของเรายังคงล้มเหลว แม้เราจะใช้คำว่า "ปฏิรูป" มาแล้วหลายทีก็ตาม

อีกประเด็นที่ผมแปลกใจคือผมและเพื่อนหลายคนหลุดมาจากวงจรสายบังคับแปลกๆนั่นได้ไง
อาจเป็นเพราะชีวิตสุดวิบากของผมวัยเด็กก็ได้มั้ง
เอ้ย เริ่มไม่เกี่ยวละ ตัดจบๆ

สรุปท้ายสุด ผมมาบ่นเฉยๆ ไม่ต้องสนใจครับ 555