เราเรียนมากันอย่างดีว่า พายุหมุนหากเกิดในที่ต่างๆกัน จะมีเรียกชื่อต่างกันด้วย
คือแปซิฟิก-ไต้ฝุ่น, แอตแลนติก-เฮอริเคน, อินเดียและออสเตรเลีย*-ไซโคลน
*
ตำราเก่าๆ(แม้แต่ตอนนี้) บอกว่าที่ออสเตรเลียเรียกว่า
วิลลีวิลลี่ ที่จริงแล้วแทบหาที่ใช้ไม่ได้แล้ว เรียกแต่
ไซโคลนกันหมด
อ้างอิงจากวิกิ
http://en.wikipedia.org/wiki/2012%E2%80%9313_Australian_region_cyclone_season
และเว็บอุตุของออสเตรเลีย
http://www.bom.gov.au/cyclone/index.shtml
เข้าเรื่อง จากข่าวพายุไซโคลนมหาเสนที่เพิ่งจะพัดถล่มบังคลาเทศและพม่าไปหมาดๆ กลับมีความเร็วศูนย์กลางแค่ 85 km/h เอง นั่นคือหากเกิดในมหาสมุทรแปซิฟิกแล้ว พายุนี้มีความแรงระดับพายุโซนร้อนเท่านั้น
ผมเลยไปดูว่า ที่อื่นๆมีการแบ่งสเกลกันอย่างไร จากวิกิมีแจกแจงสเกลดังนี้
จากตารางดูแล้วชวนปวดหัว ผมเลยขออ้างอิงที่ความเร็วลมเฉลี่ยใน 10นาที (10-minute sustained winds) และความเร็วในหน่วย km/h
เริ่มที่มหาสมุทรแปซิฟิก กับพายุไต้ฝุ่น เพราะเป็นส่วนที่ใกล้บ้านเราที่สุด
ที่นี่ยังแบ่งระดับความแรงเป็น 2เจ้าเลย ญี่ปุ่นกับอเมริกา(ฮาวาย)
สเกลของญี่ปุ่นโดย Japan Meteorological Agency (JMA) ซึ่งสเกลอันนี้เป็นอันที่ใช้ในบทเรียน
<61 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression)
63-87 km/h พายุโซนร้อน (Tropical Strom)
89-117 km/h พายุโซนร้อนรุนแรง (Severe Tropical Strom)
>119 km/h พายุไต้ฝุ่น (Typhoon)
สเกลของอเมริกาโดย Joint Typhoon Warning Center (JTWC) แบ่งระดับพายุต่างกันเล็กน้อย
<54 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression)
56-102 km/h พายุโซนร้อน (Tropical Storm)
104-209 km/h พายุไต้ฝุ่น (Typhoon)
>211 km/h ซุเปอร์ไต้ฝุ่น (Super Typhoon)
มาดูที่มหาสมุทรอินเดีย ที่เพิ่งถูกถล่มโดยมหาเสน มีการแบ่งระดับโดย India Meteorological Department(IMD) ของอินเดีย
<52 km/h พายุดีเปรสชั่น (Depression)
52-61 km/h พายุดีเปรสชั่นแรง (Deep Depression)
63-87 km/h พายุไซโคลน (Cyclonic Storm) <<มหาเสนอยู่สเกลนี้
89-117 km/h พายุไซโคลนรุนแรง (Severe Cyclonic Storm)
119-209 km/h พายุไซโคลนรุนแรงมากๆ (Very Severe Cyclonic Storm)
>211 km/h ซุเปอร์ไซโคลน (Super Cyclonic Storm)
**สังเกตว่า ไซโคลนที่นี่ จะเหมารวมตั้งแต่โซนร้อน ยันไต้ฝุ่นเลย ดังนั้นที่นี่ไม่มีโซนร้อนนะจ๊ะ ดีเปรสชั่นแล้วไซโคลนเลย
ข้ามฝั่งไปที่แอตแลนติก กับเฮอริเคนกับบ้าง ซึ่งเป็นหนึ่งในแหล่งที่เกิดพายุบ่อย เช่นเดียวกับแปซิฟิก พายุแรงๆที่ถล่มสหรัฐเช่น Katrina(2005) Irene(2011) หรือล่าสุด Sandy(2012)
ผู้ตรวจและเฝ้าระวังพายุคือ National Hurricane Center (NHC)
<54 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression)
56-102 km/h พายุโซนร้อน (Tropical Storm)
104-133 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ1 (Category 1 Hurricane)
135-154 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ2 (Category 2 Hurricane)
156-181 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ3 (Category 3 Hurricane)
183-220 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ4 (Category 4 Hurricane)
>220 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ5 (Category 5 Hurricane)
สุดท้าย กับพายุไซโคลนที่ออสเตรเลีย และมหาสมุทรแปซิฟิกใต้ ซึ่งการแบ่งสเกลจะต่างจากของมหาสมุทรอินเดีย โดย Bureau of Meteorology (BOM)
<61 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression หรือ Tropical Low<<คนออสซี่นิยมเรียก)
63-87 km/h พายุไซโคลน ระดับ1 (Category 1 Tropical Cyclone)
89-117 km/h พายุไซโคลน ระดับ2 (Category 2 Tropical Cyclone)
119-157 km/h พายุไซโคลนรุนแรง ระดับ3 (Category 3 Severe Tropical Cyclone)
159-198 km/h พายุไซโคลนรุนแรง ระดับ4 (Category 4 Severe Tropical Cyclone)
>200 km/h พายุไซโคลนรุนแรง ระดับ5 (Category 5 Severe Tropical Cyclone)
**ที่ออสเตรเลียก็ไม่มีพายุโซนร้อน โดยจะตรงกับไซโคลนระดับ1-2 และช่วงเวลาการเกิดพายุจะอยู่ช่วงพฤศจิกายน-มีนาคม ซึ่งตรงกับหน้าร้อนของซีกโลกใต้ และไม่มีเรียกว่า "วิลลีวิลลี่"
นอกนั้นก็จะมีที่มหาสมุทรอินเดียใต้ ในชายฝั่งแอฟริกา ซึ่งไม่สำคัญและเกิดไม่บ่อยเท่าที่กล่าวมา
จบแล้วกับการแบ่งระดับพายุ เห็นได้ว่ามีมากมายยิบย่อยจากที่เราเคยเรียน ที่บอกว่ามี3ระดับ แต่ของเมืองนอกเล่นซะ6-7ระดับเลย บางที่ก็ข้ามระดับพายุอีก ดังนั้นข่าวพายุประกาศมาว่าเกิดพายุไซโคลน อย่าเหมารวมว่ามันจะแรงระดับไต้ฝุ่น ต้องเช็คความเร็วกันอีกรอบ(ถึงมันจะทำให้บ้านพังทั้งคู่ก็ตาม)
หากมีข้อผิดพลาดประการใด ให้บอกด้วย จะได้ไปแก้ไขเพื่อข้อมูลที่ถูกต้องครับ
ไม่ใช่แค่ชื่อ สเกลพายุแต่ละที่ยังต่างกันเลย
คือแปซิฟิก-ไต้ฝุ่น, แอตแลนติก-เฮอริเคน, อินเดียและออสเตรเลีย*-ไซโคลน
*ตำราเก่าๆ(แม้แต่ตอนนี้) บอกว่าที่ออสเตรเลียเรียกว่าวิลลีวิลลี่ ที่จริงแล้วแทบหาที่ใช้ไม่ได้แล้ว เรียกแต่ไซโคลนกันหมด
อ้างอิงจากวิกิ http://en.wikipedia.org/wiki/2012%E2%80%9313_Australian_region_cyclone_season
และเว็บอุตุของออสเตรเลีย http://www.bom.gov.au/cyclone/index.shtml
เข้าเรื่อง จากข่าวพายุไซโคลนมหาเสนที่เพิ่งจะพัดถล่มบังคลาเทศและพม่าไปหมาดๆ กลับมีความเร็วศูนย์กลางแค่ 85 km/h เอง นั่นคือหากเกิดในมหาสมุทรแปซิฟิกแล้ว พายุนี้มีความแรงระดับพายุโซนร้อนเท่านั้น
ผมเลยไปดูว่า ที่อื่นๆมีการแบ่งสเกลกันอย่างไร จากวิกิมีแจกแจงสเกลดังนี้
จากตารางดูแล้วชวนปวดหัว ผมเลยขออ้างอิงที่ความเร็วลมเฉลี่ยใน 10นาที (10-minute sustained winds) และความเร็วในหน่วย km/h
เริ่มที่มหาสมุทรแปซิฟิก กับพายุไต้ฝุ่น เพราะเป็นส่วนที่ใกล้บ้านเราที่สุด
ที่นี่ยังแบ่งระดับความแรงเป็น 2เจ้าเลย ญี่ปุ่นกับอเมริกา(ฮาวาย)
สเกลของญี่ปุ่นโดย Japan Meteorological Agency (JMA) ซึ่งสเกลอันนี้เป็นอันที่ใช้ในบทเรียน
<61 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression)
63-87 km/h พายุโซนร้อน (Tropical Strom)
89-117 km/h พายุโซนร้อนรุนแรง (Severe Tropical Strom)
>119 km/h พายุไต้ฝุ่น (Typhoon)
สเกลของอเมริกาโดย Joint Typhoon Warning Center (JTWC) แบ่งระดับพายุต่างกันเล็กน้อย
<54 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression)
56-102 km/h พายุโซนร้อน (Tropical Storm)
104-209 km/h พายุไต้ฝุ่น (Typhoon)
>211 km/h ซุเปอร์ไต้ฝุ่น (Super Typhoon)
มาดูที่มหาสมุทรอินเดีย ที่เพิ่งถูกถล่มโดยมหาเสน มีการแบ่งระดับโดย India Meteorological Department(IMD) ของอินเดีย
<52 km/h พายุดีเปรสชั่น (Depression)
52-61 km/h พายุดีเปรสชั่นแรง (Deep Depression)
63-87 km/h พายุไซโคลน (Cyclonic Storm) <<มหาเสนอยู่สเกลนี้
89-117 km/h พายุไซโคลนรุนแรง (Severe Cyclonic Storm)
119-209 km/h พายุไซโคลนรุนแรงมากๆ (Very Severe Cyclonic Storm)
>211 km/h ซุเปอร์ไซโคลน (Super Cyclonic Storm)
**สังเกตว่า ไซโคลนที่นี่ จะเหมารวมตั้งแต่โซนร้อน ยันไต้ฝุ่นเลย ดังนั้นที่นี่ไม่มีโซนร้อนนะจ๊ะ ดีเปรสชั่นแล้วไซโคลนเลย
ข้ามฝั่งไปที่แอตแลนติก กับเฮอริเคนกับบ้าง ซึ่งเป็นหนึ่งในแหล่งที่เกิดพายุบ่อย เช่นเดียวกับแปซิฟิก พายุแรงๆที่ถล่มสหรัฐเช่น Katrina(2005) Irene(2011) หรือล่าสุด Sandy(2012)
ผู้ตรวจและเฝ้าระวังพายุคือ National Hurricane Center (NHC)
<54 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression)
56-102 km/h พายุโซนร้อน (Tropical Storm)
104-133 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ1 (Category 1 Hurricane)
135-154 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ2 (Category 2 Hurricane)
156-181 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ3 (Category 3 Hurricane)
183-220 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ4 (Category 4 Hurricane)
>220 km/h พายุเฮอริเคน ระดับ5 (Category 5 Hurricane)
สุดท้าย กับพายุไซโคลนที่ออสเตรเลีย และมหาสมุทรแปซิฟิกใต้ ซึ่งการแบ่งสเกลจะต่างจากของมหาสมุทรอินเดีย โดย Bureau of Meteorology (BOM)
<61 km/h พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression หรือ Tropical Low<<คนออสซี่นิยมเรียก)
63-87 km/h พายุไซโคลน ระดับ1 (Category 1 Tropical Cyclone)
89-117 km/h พายุไซโคลน ระดับ2 (Category 2 Tropical Cyclone)
119-157 km/h พายุไซโคลนรุนแรง ระดับ3 (Category 3 Severe Tropical Cyclone)
159-198 km/h พายุไซโคลนรุนแรง ระดับ4 (Category 4 Severe Tropical Cyclone)
>200 km/h พายุไซโคลนรุนแรง ระดับ5 (Category 5 Severe Tropical Cyclone)
**ที่ออสเตรเลียก็ไม่มีพายุโซนร้อน โดยจะตรงกับไซโคลนระดับ1-2 และช่วงเวลาการเกิดพายุจะอยู่ช่วงพฤศจิกายน-มีนาคม ซึ่งตรงกับหน้าร้อนของซีกโลกใต้ และไม่มีเรียกว่า "วิลลีวิลลี่"
นอกนั้นก็จะมีที่มหาสมุทรอินเดียใต้ ในชายฝั่งแอฟริกา ซึ่งไม่สำคัญและเกิดไม่บ่อยเท่าที่กล่าวมา
จบแล้วกับการแบ่งระดับพายุ เห็นได้ว่ามีมากมายยิบย่อยจากที่เราเคยเรียน ที่บอกว่ามี3ระดับ แต่ของเมืองนอกเล่นซะ6-7ระดับเลย บางที่ก็ข้ามระดับพายุอีก ดังนั้นข่าวพายุประกาศมาว่าเกิดพายุไซโคลน อย่าเหมารวมว่ามันจะแรงระดับไต้ฝุ่น ต้องเช็คความเร็วกันอีกรอบ(ถึงมันจะทำให้บ้านพังทั้งคู่ก็ตาม)
หากมีข้อผิดพลาดประการใด ให้บอกด้วย จะได้ไปแก้ไขเพื่อข้อมูลที่ถูกต้องครับ