ขอสวัสดีสมาชิก pantip และผู้สนใจการเกษตรทุกท่านครับ
วันนี้ผมจะมานำเสนอการสร้างรางปลูกผักไฮโดรโปนิกส์กึ่งน้ำลึกจากท่อ PVC กันครับ
สืบเนื่องจากเมื่อก่อนผมคิดจะปลูกผักในระบบนี้แต่ก็ติดปัญหาที่เราไม่สามารถหารางปลูกมาทดลองปลูกได้ ชุดทดลองปลูกตอนนั้นก็แพงกว่าปัจจุบันมากเรียกได้ว่า 1 ชุด 3,000 กว่าบาทขึ้นไปเลยทีเดียว จึงค้นข้อมูลและเข้ามาเจอกระทู้ใน pantip แห่งนี้ จากกระทู้ http://pantip.com/topic/34269540 ของคุณ TheGolfMania ได้เป็นแนวทางและแรงบันดาลใจให้ผมหันมาทำการปลูกผักในระบบไฮโดร แต่จากการใช้ท่อ PVC  ขนาด 2 นิ้วโดยให้น้ำไหลผ่านนั้น (ตอนนี้อยู่ชั้น 2 กลายเป็นแปลงปลูกผักไทยจีนไปแล้ว ดูในกระทู้ http://pantip.com/topic/35536378 ได้ครับ) ในสภาพพื้นที่บ้านผมเกิดปัญหาน้ำในระบบร้อนทำให้รากเน่าตาย หากผักเจริญเติบโตเต็มที่รากจะคับรางทำให้น้ำไหลไม่สะดวก และปัญหาความมั่นคงทางพลังงานไฟฟ้าเพราะบ้านผมไฟดับบ่อย (ชนบทฝนตกนิดหน่อยไฟฟ้าก็ดับ 555) หากเราไม่เฝ้าผักไว้ผักก็จะเหี่ยวหากไฟฟ้าดับเกิน 15 นาที และหากเกิน 30 นาทีผักอาจถึงตายได้ จึงเป็นเหตุให้ต้องปรับระบบรางน้ำไหลผ่านเป็นระบบอื่น ซึ่งก็ได้ระบบรางกึ่งน้ำลึกมาแทน (น้ำลึก 2 – 4 เซนติเมตร) ซึ่งท่อ PVC 2 นิ้วที่ใช้ไม่เหมาะสม เป็นเหตุให้ต้องเปลี่ยนจากขนาด 2 นิ้ว เป็น 3 นิ้วแล้วตั้งโต๊ะในแนวระนาบแทน เพื่อให้สามารถมีน้ำขังในท่อได้เวลาไฟดับเป็นชั่วโมงผักจะได้ไม่ตาย



สิ่งที่เราต้องมีนะครับ
1. สว่าน ใช้เจาะท่อ
2. ปากกาเคมีหรือดินสอ ใช้จุดหมายระยะรูที่เราจะเจาะ
3. ไม้บรรทัดหรือเครื่องมือวัด
4. อุปกรณ์ใช้เขี่ยท่อที่ติดโฮลซอ (ผมใช้ตะปู 3 นิ้วงอปลาย)
5. ดอกสว่าน 5.0 ใช้เจาะรูน้ำออกท่อส่งน้ำเข้าโต๊ะปลูกและใช้เจาะนำร่องในการเจาะท่อปลูก (เจาะนำร่องของผมใช้เบอร์เล็กกว่าอีก 1 ดอก)
6. โฮลซอขนาด 13/8 นิ้ว หรือ 35 mm และขนาด 7/8 นิ้ว หรือ 22 mm
7. ตะไบกลม ใช้ลับขอบท่อที่เจาะ
8. ท่อ PVC ฝาครอบ ข้อต่อ ที่จะใช้ทำโต๊ะปลูกและระบบส่งน้ำ แล้วแต่เราจะออกแบบครับ แต่ท่อปลูกผักในระบบนี้เป็นท่อ 3 นิ้วนะครับ เอาของบางพอครับไม่ต้องเอาหนา
9. ปั้มน้ำตู้ปลา ถังน้ำสารละลาย



กระถางที่ผมใช้ปลูกผักเป็นกระถางนิ้วใช้อนุบาลกล้วยไม้นะครับ (ในรูป) เพาะในฟองน้ำขนาด 1 นิ้วแล้วนำมายัดเข้าทางก้นกระถางนะครับ



เริ่มกันเลยครับ อันดับแรกมัดท่อที่เราจะเจาะให้แน่นก่อนครับทั้งหัวและท้าย กันรูไม่ตรง เพราะเราไม่มีสว่านแท่น



จากนั้นทำการวัดระยะห่างระหว่างรูที่จะเจาะเป็นช่องปลูก  โต๊ะปลูกใหญ่ผมใช้ระยะ 20 เซนติเมตร โต๊ะอนุบาล 2 และโต๊ะปลูกผักไทยจีนผมใช้ ระยะ 15 เซนติเมตร ส่วนโต๊ะอนุบาล 1 ผมใช้ระยะ 6 เซนติเมตรครับ แล้วทำเครื่องหมาย (จุด) ไว้จากนั้นทำการเจาะนำ แล้วตรวจสอบดูหากรูไหนเบี้ยวมากให้เจาะใหม่ให้ตรงมากที่สุด



แล้วทำการเจาะจริงกับโฮลซอขนาด 35 มิลครับ



เมื่อเจาะเสร็จก็จะได้แบบในรูปครับ รูป 1 เป็นท่อปลูก 3 นิ้วครับ รูป 2 เป็นรางอนุบาล 1 ครับ



โต๊ะปลูกใหญ่ท่อ 3 นิ้วหากทำเป็นโต๊ะยาวเกิน 2 เมตรแนะนำให้เจาะรูระบายอากาศด้วยครับ ใช้โฮลซอ 22 มิลเจาะ (หากใช้ขนาด 35 มิล สัตว์ตระกูลกบจะลงไปไข่ไว้ในรางได้) โดยนับจากหัวรางปลูกไป 2 ช่อง แล้วเจาะตรงกลางระหว่างช่อง 2 กับ 3 จากนั้นนับช่องที่ 3 เป็น 1 นับไป 4 แล้วเจาะตรงกลางระหว่างช่อง 4 กับ 5 จากนั้นนับช่องที่ 5 เป็น 1 นับไป 4 แล้วเจาะเหมือนเดิมวนไปเรื่อยๆจนกว่าจะหมดรางครับ



เมื่อเจาะเสร็จแล้วให้ใช้ตะไบกลมลบเหลี่ยมรอยเจาะครับ หากไม่ลบเวลาถอนผักมันจะบาดราก ทำให้รากขาด



เสร็จแล้วได้แบบนี้ครับ สวย สะอาด ไม่บาดมือ



จะใส่กระถางได้แบบในรูปครับ โฮลซอขนาด 35 มิลจะยัดกระถางเข้าไปไม่สุดนะครับ ข้อดีของมันคือเมื่อนำกระถางใส่ในช่องแล้วจะแน่นครับ ทำให้เวลาลมพัดต้นผักจะไม่เอียงหรือหลุดออกจากรางปลูกง่ายๆ (หากฟองน้ำไม่หลุดจากกระถาง)



ต่อไปเรามาทำฝาครอบท้ายรางกันครับ เริ่มจากนำฝาครอบ PVC 3 นิ้วมาเจาะด้วยโฮลซอ 22 มิลครับ โดยวัดจากเส้นผ่านศูนย์กลางนะครับ (เอาให้เข้ากลางที่สุดก็แล้วกัน) วัดจากขอบของฝาครอบลงมา 6 เซนติเมตรแล้วเจาะครับ (รูป 1) ตะไบขอบออกเล็กน้อย จากนั้นนำข้องอ PVC ½ นิ้วเกลียวนอก (รูป 2) มาทากาวทาท่อตรงเกลียวและโคนเกลียวแล้วยัดลงในรูที่เราเจาะ (รูป 3) ให้ข้องอชี้ลงในแนวเส้นผ่านศูนย์กลางครับ ทากาวรอยต่อด้านนอกอีกชั้นกันรั่วก็จะได้เหมือนในรูป 4 ครับ





เมื่อทุกอย่างพร้อมก็นำท่อที่ทำเป็นรางปลูก ฝาครอบปิดหัวราง(ใช้ข้องอ PVC 3 นิ้ว) ฝาครอบปิดท้ายราง (ฝาครอบที่เราทำ) มาประกอบเข้าด้วยกัน จะทากาวกันรั่วหรือไม่แล้วแต่ความสมัครใจนะครับ ของผมทาเพราะไม่ทามันจะมีน้ำซึมมาตลอดครับ เสร็จแล้วก็ทาสีขาวครึ่งบนของรางครับ



ใช้ตะขอเกี่ยวกระเบื้องมุงหลังคา (ถูกดี) ดัดเหมือนในรูปครับ แต่ให้เล็กกว่าท่อที่เป็นรางซัก 2 – 3 มิลครับเพื่อใช้เป็นตัวยึดรางปลูก ให้นำมาผูกติดไว้กับคานแรกหัวแปลงของโต๊ะปลูกตามระยะของแต่ละรางปลูกครับ (ของผมโต๊ะบนสุดใช้ระยะ 30 เซนติเมตรครับเพื่อให้มีแสงส่องลงมาถึงชั้น 2 และ 3 ด้วย)



ที่ยึดรางท่อ 3 นิ้วครับ



ที่ยึดรางท่อ 2 นิ้วครับ



เสร็จแล้วนำรางปลูกประกอบเข้ากับโต๊ะ ตั้งรางปลูกให้อยู่ในระดับเดียวกัน (ไม่ต้องเอียง หากเอียงน้ำจะไม่ขังในท่อ เวลาไฟดับผักจะตาย) วางระบบน้ำเข้า จากในรูปของผมอันนี้เป็นแปลงปลูกยาว 2 เมตร ใช้ท่อ 2 ชั้น โดยมีท่อซ้อนกัน 1 แถว ผมเดินน้ำเข้าท่อบนครับจากนั้นต่อปลายท่อท้ายรางบนมาเข้าเป็นท่อจ่ายน้ำให้รางด้านล่าง 5 รางปลูก โดยใช้ท่อ PVC ½ นิ้วในการจ่ายน้ำเจาะด้วยดอกสว่าน 5.0 ตรงตำแหน่งกลางรางปลูกที่ท่อส่งน้ำไหลผ่าน



หัวท่อส่งน้ำผมใช้ข้องอ งอลงไปในท่อปลูกต่อฝาครอบแล้วเจาะรูฝาครอบครับ อันนี้ใช้เป็นตัวยึดแนวท่อส่งน้ำกับปากรางปลูกไม่ให้ท่อจ่ายน้ำออกจากรางปลูกเวลาเราเดินชนโต๊ะหรือมีอะไรไปกระแทกมันเข้า



อันนี้ท่อส่งน้ำที่รางปลูกแถวกลางครับ



หากทำท่อส่งน้ำเข้ากลางโต๊ะแล้วแยกซ้ายขวาก็จะทำการต่อข้องอลงไปที่ปลายท่อทั้งซ้ายและขาวครับเพื่อยึดไว้ไม่ให้จ่ายน้ำออกไปนอกท่อรางปลูก



ดอกสว่าน 5.0



ในส่วนท้ายราง ให้เจาะท่อ PVC 1.5 นิ้วด้วยโฮลซอ 35 มิล ตรงตำแหน่งที่จะยึดรางปลูก แล้วนำมาสวมตรงปลายข้องอของฝาครอบท้ายรางปลูกเพื่อเป็นการยึกรางปลูกให้ระยะห่างเท่ากัน แล้วตั้งระดับให้ด้านที่ยึดท่อแรกสูงกว่าท่อสุดท้าย (ด้านที่ต่อท่อน้ำกลับถังสารละลาย)



หากท่อสุดท้ายหรือท่อก่อนหน้านี้มีระดับข้องอที่อยู่สูงกว่าท่อส่งน้ำกลับให้นำท่อ PVC ½ นิ้วสั้นๆมาต่อให้ปากท่อลงไปในรางครับ ไม่งั้นน้ำจะไม่ลงในท่อส่งน้ำกลับ



ท่อส่งน้ำกลับเมื่อต่อครบทุกรางแล้วให้ต่อข้องอหรือสามทางแยะลงในแนวดิ่งแล้วทำการลดขนาดท่อจาก 1.5 นิ้วไปเป็น 1 นิ้วแทนครับ เพราะท่อ 1 นิ้วถูกกว่า



เดินท่อน้ำกลับมายังถังสารละลาย ถังน้ำผมใช้ถังขนาด 14 – 16 แกลอนนะครับ ทรงสูง ระดับน้ำยิ่งสูงยิ่งดีครับเพราะมันจะทำให้ปั้มส่งน้ำได้สูงและมากขึ้นครับ



ต่อปั้มกับท่อส่งน้ำ เติมน้ำ เปิดปั้ม ทดสอบระบบ หากไม่รั่ว น้ำกลับมาลงถังได้ไม่ล้นตรงไหนก็ทำการปลูกได้เลยครับ เป็นอันเสร็จสิ้น (ปั้มน้ำผมใช้ขนาด AP 2500 หรือ AP 2550 เนื่องจากระบบรางปลูกของผมสูงจากพื้นเกือบ 1.5 เมตรครับ)



เมื่อระบบเสร็จสมบูรณ์ก็ปิดฝาถังป้องกันสิ่งปนเปื้อนลงในถังและป้องกันการเกิดตะไคร่น้ำ แต่ควรเปิดฝาถังให้อากาศเข้าได้นิดหน่อยเพื่อระบายความร้อนของน้ำในระบบปลูก



เสร็จแล้วครับ แค่นี้เราก็ข้ามปัญหาเรื่องไฟดับไปได้เลยครับ หากไฟดับให้ขึงสแลนช่วยในช่วงเที่ยงหรือบ่ายด้วยนะครับ ถึงน้ำในรางจะไม่ร้อนจนทำให้รากผักเน่าได้แต่อากาศด้านบนยังร้อนอยู่ทำให้ผักเหี่ยวได้เช่นกันครับ เรื่องราคาหรือต้นทุนการทำไม่ต้องถามผมนะครับเพราะผมจำไม่ได้แล้ว ให้คุณนำวัสดุต่างๆที่ผมกล่าวมาข้างต้นไปถามร้านก่อสร้างแถวบ้านเอานะครับ แต่ละที่ราคาไม่เท่ากันครับ



การทำความสะอาดรางปลูกท่อ 2 นิ้วและ 1.5 นิ้วให้ใช้แปรงถูขวดนมเด็กถูในรางได้เลยครับ ส่วนท่อใหญ่ให้คว่ำท่อเอาช่องปลูกลงแล้วฉีดน้ำแรงดันสูงๆเหมือนที่เขาล้างรถเข้าไปแทนการถูครับ







ช่องปลูกที่ใช้โฮลซอขนาด 35 มิลเจาะจะยึดกระถางนิ้วกล้วยไม้ได้ดีครับ เมื่อปลูกแล้วต้นจะไม่โยกไปมา (ยกเว้นต้นมันยืน)



อันนี้กวางตุ้งครับ อยู่ได้สบายไม่หลุดร่วงออกจากรางปลูก