🙏“กรมสมเด็จพระเทพฯ” ทรงมีพระราชวินิจฉัยแบบร่าง “พระโกศจันทน์ยอดมหามงกุฎ” กรมศิลปากรรับมอบไม้จันทน์หอมสร้างพระโกศจันทน์

กระทู้ข่าว

ข่าวในพระราชสำนัก สำนักพระราชวัง พระราชพิธี กระทรวงวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ไทย

🙏 “กรมสมเด็จพระเทพฯ” ทรงมีพระราชวินิจฉัยแบบร่าง “พระโกศจันทน์ยอดมหามงกุฎ” ทรงแปดเหลี่ยม สลักพระนามาภิไธย ส.ก. - กรมศิลปากร รับมอบไม้จันทน์หอมสร้างพระโกศจันทน์ คาดว่าจะแล้วเสร็จภายในเดือนกันยายน ๒๕๖๙

- กรมศิลปากรได้จัดทำแบบร่างพระโกศจันทน์และพระหีบจันทน์ทูลเกล้าฯ ถวายแด่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์ที่ปรึกษาฯ และทรงมีพระราชวินิจฉัยเรียบร้อยแล้ว

- แบบพระโกศจันทน์จัดสร้างเป็นยอดมหามงกุฎบนฐานย่อไม้สิบสอง ประดับลายพุ่มเข้าบิณฑ์ก้านแย่งหงสุ์ลีลา เป็นพระโกศรูปทรงแปดเหลี่ยม ฝายอดมงกุฎทำด้วยไม้จันทน์ ฉลุแกมด้วยการปิดทองคำเปลวและปีกแมลงทับทิมทองบางแห่งของลายตามสมควร ที่ฝายอดมงกุฎปลายปลียอดประดับพุ่มเข้าบิณฑ์ ที่ชั้นเกี้ยวปักดอกไม้ไหวและดอกไม้ทิศ บนฝาบัวถลามาลัยทองปักดอกไม้ไหวและประดับดอกไม้ทิศห้อยเฟื่องอุบะ ๘ เฟื่อง จงกลพระโกศทำเป็นกลีบบัวจงกลลายใบเทศ ประดิษฐานรูปเทพยดา จำหลักด้วยไม้จันทน์แกมทองคำเปลวกลีบเว้นกลีบ พระโกศประดิษฐานบนหีบพระบรมศพย่อมุมไทยสิบสอง สมมุติเป็นพระแท่นของพระโกศจันทน์นั้น ตรงกลางสลักลวดลาย อักษรพระนามาภิไธย ส.ก. บนฝาบัวถลาพระหีบปักดอกไม้ไหว รอบข้างพระโกศจันทน์ปักพุ่มช่อมยุรฉัตรใหญ่ ซ้าย – ขวา ทั้ง ๒ ข้าง ทำด้วยไม้จันทน์แกมปีกแมลงทับทิมทองและปิดทองคำเปลว ที่หน้ากระดานปากพระหีบประดับดอกไม้ไหว ดอกไม้ทิศ ห้อยอุบะเฟื่องโดยรอบ ที่ผนังพระหีบฉลุไม้จันทน์ลายก้านแย่งออกรูปราชหงสุพ่าห์ ที่ฐานพระหีบตรงบัวปากฐานปักดอกไม้ไหว ที่บัวเชิงบาตรประดับรูปจำหลักฉลุราชหงส์โดยรอบฐานและมีบัวหน้ากระดานล่างเป็นที่สุด พระโกศประดับรูปเทพยดานั้น สมมุติว่าเป็นพรหมทั้งปวง เมื่อพระโกศประดิษฐานบนพระหีบ ซึ่งประกอบประดับลายราชหงสุพ่าห์ ดูดุจว่าพระพรหมเมศวร์ครรไลหงสุ์ เป็นราชพาหนทรงสู่ทิพยพิมาน

📌 กระทรวงวัฒนธรรม รับมอบไม้จันทน์หอม สำหรับการจัดสร้างพระโกศจันทน์ เพื่อใช้ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

จัดสร้างพระโกศจันทน์ พระหีบจันทน์ และส่วนประกอบ ตามแบบแผนโบราณราชประเพณี พร้อมบันทึกองค์ความรู้เกี่ยวกับการจัดสร้างพระโกศจันทน์และพระหีบจันทน์ การจัดหาต้นจันทน์หอม พิธีบวงสรวง พิธีการตัดต้นจันทน์หอม ขั้นตอนการจัดสร้างเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของชาติและสืบทอดองค์ความรู้สู่ช่างรุ่นต่อไป

📌 วธ. รับมอบไม้จันทน์หอม สำหรับการจัดสร้างพระโกศจันทน์ เพื่อใช้ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

เมื่อวันที่ ๒๕ ธันวาคม เวลา ๑๔.๔๕ น. ที่สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร จังหวัดนครปฐม กรมศิลปากร จัดพิธีรับมอบไม้จันทน์หอมสำหรับนำไปจัดสร้างพระโกศจันทน์ และพระหีบจันทน์ เพื่อใช้ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) ได้ทำการแปรรูปแล้วเสร็จจากอุทยานแห่งชาติกุยบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์ จัดขบวนเคลื่อนมาส่งมอบให้กรมศิลปากร โดยมีนายสุชาติ ชมกลิ่น รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เป็นประธานในพิธีส่งมอบให้แก่ น.ส.ซาบีดา ไทยเศรษฐ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) โดยมี นายพนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร พร้อมเจ้าหน้าที่ในสังกัดเข้าร่วมพิธี

นายสุชาติ ชมกลิ่น รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) กล่าวว่า กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติฯ รู้สึกซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณหาที่สุดมิได้ ที่ได้มีโอกาสดูแลรักษาไม้จันทน์หอมอันศักดิ์สิทธิ์นี้ ซึ่งเป็นพุทธบูชาและเป็นส่วนสำคัญยิ่งในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง สำหรับไม้จันทน์หอมที่ส่งมอบได้ทำพิธี บวงสรวง ตัด และแปรรูป ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติกุยบุรี ตำบลหาดขาม อำเภอกุยบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์ จำนวน ๒๐ ต้น ซึ่งแปรรูปเป็นไม้จันทน์หอม ไม้ท่อนจำนวน ๒๓๐ ท่อน และไม้จันทน์หอม ไม้แผ่น จำนวน ๑,๐๐๐ แผ่น ไม้จันทน์หอมที่ส่งมอบเป็นไม้มงคลชั้นสูงมีลักษณะและคุณภาพที่เหมาะสม มีกลิ่นหอม และเนื้อไม้ละเอียด ตามที่สำนักช่างสิบหมู่ ต้องนำไปใช้ในการจัดสร้างพระโกศจันทน์ และพระหีบจันทน์

นางสาวซาบีดา ไทยเศรษฐ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (รมว.วธ.) กล่าวว่า กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติฯ ได้จัดหาไม้จันทน์หอมสำหรับนำไปจัดสร้างพระโกศจันทน์ เพื่อใช้ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยคัดเลือกไม้จันทน์หอม ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติกุยบุรี ตำบลหาดขาม อำเภอกุยบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งมีลักษณะเหมาะสม ยืนต้นตายตามธรรมชาติ เปลาตรง และมีพิธีบวงสรวงไม้จันทน์หอมไปเมื่อวันเสาร์ที่ ๖ ธันวาคม ที่ผ่านมา จากนั้น กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้ดำเนินการตัดและแปรรูปไม้จันทน์หอม จำนวน ๒๐ ต้น ได้ไม้จันทน์หอมแปรรูปเป็นขนาดต่าง ๆ จำนวน ๑๓๐ ท่อน และ ๑,๐๐๐ แผ่น

ทั้งนี้ ไม้จันทน์หอมที่ส่งมอบเพื่อนำไปจัดสร้างพระโกศจันทน์ พระหีบจันทน์ และส่วนประกอบอื่น ๆ ในการพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ สมเด็จพระพันปีหลวง เป็นความร่วมมือระหว่างกันดำเนินการตามแบบแผนโบราณราชประเพณีและสมพระเกียรติยศ กรมศิลปากรได้จัดทำแบบร่างพระโกศจันทน์และพระหีบจันทน์ทูลเกล้าฯ ถวายแด่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์ที่ปรึกษาฯ และทรงมีพระราชวินิจฉัยเรียบร้อยแล้ว

นางสาวซาบีดา กล่าวอีกว่า กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมศิลปากรจะนำไม้จันทน์หอมแปรรูปดังกล่าวไปจัดทำพระโกศจันทน์ พระหีบจันทน์ และส่วนประกอบอื่น ๆ ซึ่งอยู่ระหว่างการขยายแบบ ทั้งนี้ ในการดำเนินการต้องอาศัยช่างหลายประเภท ได้แก่ ช่างโลหะ ดำเนินการจัดสร้างโครงโลหะ ช่างไม้ประณีตแปรรูปไม้จันทน์เป็นรูปลักษณะต่าง ๆ เพื่อใช้ฉลุลวดลาย ช่างโกรกฉลุ โกรกและฉลุลายตามแบบ ช่างประดับลาย นำดอกลายที่สำเร็จแล้วมาประดับกับโครงพระโกศ ซึ่งแต่ละขั้นตอนต้องใช้ความละเอียดรอบคอบ ประณีตและพิถีพิถัน คาดว่าการดำเนินการจะแล้วเสร็จภายในเดือนกันยายน ๒๕๖๙ พร้อมกันนี้จะได้บันทึกองค์ความรู้เกี่ยวกับการจัดสร้างพระโกศจันทน์และพระหีบจันทน์ ตั้งแต่การจัดหาต้นจันทน์หอม พิธีบวงสรวง พิธีการตัดต้นจันทน์หอม ขั้นตอนการจัดสร้างโดยละเอียด เพื่อเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของชาติ และสืบทอดองค์ความรู้สู่ช่างรุ่นต่อไป

นายพนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า แบบพระโกศจันทน์จัดสร้างเป็นยอดมหามงกุฎบนฐานย่อไม้สิบสอง ประดับลายพุ่มเข้าบิณฑ์ก้านแย่งหงสุ์ลีลา เป็นพระโกศรูปทรงแปดเหลี่ยม ฝายอดมงกุฎทำด้วยไม้จันทน์ ฉลุแกมด้วยการปิดทองคำเปลวและปีกแมลงทับทิมทองบางแห่งของลายตามสมควร ที่ฝายอดมงกุฎปลายปลียอดประดับพุ่มเข้าบิณฑ์ ที่ชั้นเกี้ยวปักดอกไม้ไหวและดอกไม้ทิศ บนฝาบัวถลามาลัยทองปักดอกไม้ไหวและประดับดอกไม้ทิศห้อยเฟื่องอุบะ ๘ เฟื่อง จงกลพระโกศทำเป็นกลีบบัวจงกลลายใบเทศ ประดิษฐานรูปเทพยดา จำหลักด้วยไม้จันทน์แกมทองคำเปลวกลีบเว้นกลีบ พระโกศประดิษฐานบนหีบพระบรมศพย่อมุมไทยสิบสอง สมมุติเป็นพระแท่นของพระโกศจันทน์นั้น ตรงกลางสลักลวดลาย อักษรพระนามาภิไธย ส.ก. บนฝาบัวถลาพระหีบปักดอกไม้ไหว รอบข้างพระโกศจันทน์ปักพุ่มช่อมยุรฉัตรใหญ่ ซ้าย – ขวา ทั้ง ๒ ข้าง ทำด้วยไม้จันทน์แกมปีกแมลงทับทิมทองและปิดทองคำเปลว ที่หน้ากระดานปากพระหีบประดับดอกไม้ไหว ดอกไม้ทิศ ห้อยอุบะเฟื่องโดยรอบ ที่ผนังพระหีบฉลุไม้จันทน์ลายก้านแย่งออกรูปราชหงสุพ่าห์ ที่ฐานพระหีบตรงบัวปากฐานปักดอกไม้ไหว ที่บัวเชิงบาตรประดับรูปจำหลักฉลุราชหงส์โดยรอบฐานและมีบัวหน้ากระดานล่างเป็นที่สุด พระโกศประดับรูปเทพยดานั้น สมมุติว่าเป็นพรหมทั้งปวง เมื่อพระโกศประดิษฐานบนพระหีบ ซึ่งประกอบประดับลายราชหงสุพ่าห์ ดูดุจว่าพระพรหมเมศวร์ครรไลหงสุ์ เป็นราชพาหนทรงสู่ทิพยพิมาน

นายพนมบุตร กล่าวต่อว่า ขั้นตอนการจัดสร้างพระโกศจันทน์และพระหีบจันทน์หลังจากนี้จะระดมช่างฝีมือที่มีความเชี่ยวชาญทั้งหมดของกรมศิลปากรมาทำงานร่วมกัน ตั้งแต่การขยายแบบขนาด ๑:๑ การคัดลอกแยกชั้นลายซ้อนไม้การเขียนแบบโครงสร้างโลหะ การจัดทำโครงสร้างโลหะ การเตรียมไม้จัน การโกรกฉลุลายการประกอบลายช้อนไม้การประกอบลายโครงสร้างการแกะสลักลวดลายการปิดทองและการเก็บรายละเอียด หลังจากผ่านกระบวนการสร้างองค์ประกอบหลักไปแล้ว จะเชิญชวนจิตอาสาเข้ามาร่วมดำเนินการเพื่อแสดงความอาลัยถวายแด่พระพันปีหลวง ส่วนการออกแบบพระเมรุมาศและอาคารประกอบอยู่ในขั้นตอนของการพัฒนาแบบก่อสร้าง คาดว่า จะแล้วเสร็จภายในเดือน ธันวาคมนี้ จากนั้นจะเข้าสู่ขั้นตอนของการคำนวนโครงสร้าง ประเมินราคา เพื่อเสนอของบกลางในเดือน มกราคม ๒๕๖๙

#รับมอบไม้จันทน์หอม #การจัดสร้างพระโกศจันทน์

#พระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ #สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถพระบรมราชชนนีพันปีหลวง

https://web.facebook.com/share/p/1DYBstnbwQ/