กฎหมายทวงหนี้ (พ.ร.บ. การทวงถามหนี้ พ.ศ. 2558) กำหนดให้เจ้าหนี้ทวงหนี้ ไม่เกินวันละ 1 ครั้ง ในเวลาที่ชัดเจน (จันทร์-ศุกร์ 08:00-20:00 น., หยุด 08:00-18:00 น.) และห้ามใช้ความรุนแรง ดูหมิ่น ประจาน หรือข่มขู่ หากฝ่าฝืนมีโทษหนักทั้งจำและปรับ โดยเจ้าหนี้ต้องทวงกับลูกหนี้โดยตรงเท่านั้น ห้ามเปิดเผยเรื่องหนี้ต่อบุคคลอื่น ยกเว้นคนในครอบครัวที่เกี่ยวข้องใกล้ชิด หรือติดต่อแอบอ้างหน่วยงานรัฐ.
ข้อกำหนดสำคัญในการทวงหนี้
จำนวนครั้ง: ไม่เกินวันละ 1 ครั้ง (นับเมื่อลูกหนี้เปิดอ่านข้อความ/รับสาย).
เวลา:
จันทร์-ศุกร์: 08:00 - 20:00 น..
เสาร์-อาทิตย์/วันหยุด: 08:00 - 18:00 น..
สถานที่: ภูมิลำเนา, ถิ่นที่อยู่, ที่ทำงานของลูกหนี้ หรือสถานที่ที่ลูกหนี้ยินยอม.
ข้อห้ามเด็ดขาด (ฝ่าฝืนมีโทษจำคุก/ปรับ)
ความรุนแรง: ห้ามข่มขู่, ทำร้ายร่างกาย, ชื่อเสียง, หรือทรัพย์สิน.
วาจา/ภาษา: ห้ามดูหมิ่น, หยาบคาย, หรือใช้ภาษาที่ไม่สุภาพ.
การเปิดเผยข้อมูล: ห้ามบอกเรื่องหนี้แก่ผู้อื่นที่ไม่เกี่ยวข้อง (เว้นแต่บุคคลที่ลูกหนี้ระบุ).
การแอบอ้าง: ห้ามแอบอ้างเป็นเจ้าหน้าที่รัฐ, ทนายความ, หรือหน่วยงานบังคับคดี (เช่น ขู่จะยึดทรัพย์/อายัดเงินเดือน).
การใช้เอกสาร: ห้ามส่งไปรษณีย์/โทรสารที่เปิดผนึกและมีข้อความทวงหนี้ชัดเจน, หรือใช้ซองจดหมายที่สื่อว่าเป็นการทวงหนี้.
การทวงถามที่ไม่เป็นธรรม: เช่น เรียกเก็บค่าธรรมเนียมเกินกำหนด, จูงใจให้ลูกหนี้ออกเช็คทั้งที่รู้ว่าไม่มีเงิน.
หากถูกทวงหนี้ผิดกฎหมาย
ลูกหนี้สามารถร้องเรียนได้ที่ คณะกรรมการกำกับการทวงถามหนี้, ที่ว่าการอำเภอ, หรือสถานีตำรวจ ท้องที่ เพื่อแจ้งความดำเนินคดีกับผู้ทวงถามหนี้ที่ฝ่าฝืน พ.ร.บ. นี้ได้.
อายุความหนี้แต่ละประเภท
อายุความหนี้แต่ละประเภทแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับลักษณะหนี้ โดยทั่วไป หนี้บัตรเครดิตมีอายุความ 2 ปี, หนี้ที่ต้องชำระเป็นงวด (สินเชื่อส่วนบุคคล) มีอายุความ 5 ปี, และ หนี้เงินกู้ทั่วไปหรือหนี้ที่ไม่มีกำหนดชำระเป็นงวดชัดเจนมีอายุความ 10 ปี ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.) มาตรา 193/30, 193/33(2), 193/34(7) และหลักกฎหมายอื่นๆ.
ประเภทหนี้และอายุความ
หนี้บัตรเครดิต/บัตรกดเงินสด: 2 ปี นับจากวันผิดนัดชำระครั้งสุดท้าย (ตาม ป.พ.พ. 193/34 (7)) แม้จะถูกมองว่าเป็นหนี้ที่หมุนเวียน แต่ศาลฎีกามักตัดสินว่ามีอายุความ 2 ปี.
หนี้เงินกู้ยืมทั่วไป (ชำระครั้งเดียวเมื่อครบกำหนด): 10 ปี (ตาม ป.พ.พ. 193/30).
หนี้ที่ต้องชำระเป็นงวดๆ (เช่น สินเชื่อส่วนบุคคล, ผ่อนรถ): 5 ปี นับแยกเป็นรายงวด (ตาม ป.พ.พ. 193/33 (2)).
ดอกเบี้ยค้างชำระ: 5 ปี (ตาม ป.พ.พ. 193/33 (1)).
สิทธิเรียกร้องจากคำพิพากษา: 10 ปี (ตาม ป.พ.พ. 193/32).
การนับอายุความ
เริ่มนับ: นับตั้งแต่วันที่ผิดนัดชำระหนี้ หรือวันที่อาจบังคับสิทธิเรียกร้องได้.
การสะดุดหยุดลง (หยุดอายุความ): การที่ลูกหนี้ชำระหนี้บางส่วน หรือรับสภาพหนี้โดยมีหลักฐานเป็นหนังสือ ทำให้ อายุความเริ่มนับใหม่ (ตาม ป.พ.พ. 193/14, 193/15).
สิ่งที่ควรทราบ
แม้หนี้จะขาดอายุความแล้ว เจ้าหนี้ก็ยังสามารถฟ้องร้องได้ แต่ลูกหนี้มีสิทธิยกข้อต่อสู้เรื่องอายุความขึ้นมาเพื่อขอให้ศาลยกฟ้องได้. (ส่วนใหญ่ศาลท่านจะยกฟ้อง เพราะหนี้ขาดอายุความ และเห็นว่าเจ้าหนี้มีโอกาสฟ้องก่อนที่จะขาดอายุความแต่ทำใมไม่ฟ้อง)
ษริษัททวงหนี้JM.. และอื่นๆ (กฏหมายและอายุความต่างๆที่เจ้าหนี้และลูกหนี้ควรรู้และทราบ) ทราบแล้วปฏิบัติ
ข้อกำหนดสำคัญในการทวงหนี้
จำนวนครั้ง: ไม่เกินวันละ 1 ครั้ง (นับเมื่อลูกหนี้เปิดอ่านข้อความ/รับสาย).
เวลา:
จันทร์-ศุกร์: 08:00 - 20:00 น..
เสาร์-อาทิตย์/วันหยุด: 08:00 - 18:00 น..
สถานที่: ภูมิลำเนา, ถิ่นที่อยู่, ที่ทำงานของลูกหนี้ หรือสถานที่ที่ลูกหนี้ยินยอม.
ข้อห้ามเด็ดขาด (ฝ่าฝืนมีโทษจำคุก/ปรับ)
ความรุนแรง: ห้ามข่มขู่, ทำร้ายร่างกาย, ชื่อเสียง, หรือทรัพย์สิน.
วาจา/ภาษา: ห้ามดูหมิ่น, หยาบคาย, หรือใช้ภาษาที่ไม่สุภาพ.
การเปิดเผยข้อมูล: ห้ามบอกเรื่องหนี้แก่ผู้อื่นที่ไม่เกี่ยวข้อง (เว้นแต่บุคคลที่ลูกหนี้ระบุ).
การแอบอ้าง: ห้ามแอบอ้างเป็นเจ้าหน้าที่รัฐ, ทนายความ, หรือหน่วยงานบังคับคดี (เช่น ขู่จะยึดทรัพย์/อายัดเงินเดือน).
การใช้เอกสาร: ห้ามส่งไปรษณีย์/โทรสารที่เปิดผนึกและมีข้อความทวงหนี้ชัดเจน, หรือใช้ซองจดหมายที่สื่อว่าเป็นการทวงหนี้.
การทวงถามที่ไม่เป็นธรรม: เช่น เรียกเก็บค่าธรรมเนียมเกินกำหนด, จูงใจให้ลูกหนี้ออกเช็คทั้งที่รู้ว่าไม่มีเงิน.
หากถูกทวงหนี้ผิดกฎหมาย
ลูกหนี้สามารถร้องเรียนได้ที่ คณะกรรมการกำกับการทวงถามหนี้, ที่ว่าการอำเภอ, หรือสถานีตำรวจ ท้องที่ เพื่อแจ้งความดำเนินคดีกับผู้ทวงถามหนี้ที่ฝ่าฝืน พ.ร.บ. นี้ได้.
อายุความหนี้แต่ละประเภท
อายุความหนี้แต่ละประเภทแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับลักษณะหนี้ โดยทั่วไป หนี้บัตรเครดิตมีอายุความ 2 ปี, หนี้ที่ต้องชำระเป็นงวด (สินเชื่อส่วนบุคคล) มีอายุความ 5 ปี, และ หนี้เงินกู้ทั่วไปหรือหนี้ที่ไม่มีกำหนดชำระเป็นงวดชัดเจนมีอายุความ 10 ปี ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.) มาตรา 193/30, 193/33(2), 193/34(7) และหลักกฎหมายอื่นๆ.
ประเภทหนี้และอายุความ
หนี้บัตรเครดิต/บัตรกดเงินสด: 2 ปี นับจากวันผิดนัดชำระครั้งสุดท้าย (ตาม ป.พ.พ. 193/34 (7)) แม้จะถูกมองว่าเป็นหนี้ที่หมุนเวียน แต่ศาลฎีกามักตัดสินว่ามีอายุความ 2 ปี.
หนี้เงินกู้ยืมทั่วไป (ชำระครั้งเดียวเมื่อครบกำหนด): 10 ปี (ตาม ป.พ.พ. 193/30).
หนี้ที่ต้องชำระเป็นงวดๆ (เช่น สินเชื่อส่วนบุคคล, ผ่อนรถ): 5 ปี นับแยกเป็นรายงวด (ตาม ป.พ.พ. 193/33 (2)).
ดอกเบี้ยค้างชำระ: 5 ปี (ตาม ป.พ.พ. 193/33 (1)).
สิทธิเรียกร้องจากคำพิพากษา: 10 ปี (ตาม ป.พ.พ. 193/32).
การนับอายุความ
เริ่มนับ: นับตั้งแต่วันที่ผิดนัดชำระหนี้ หรือวันที่อาจบังคับสิทธิเรียกร้องได้.
การสะดุดหยุดลง (หยุดอายุความ): การที่ลูกหนี้ชำระหนี้บางส่วน หรือรับสภาพหนี้โดยมีหลักฐานเป็นหนังสือ ทำให้ อายุความเริ่มนับใหม่ (ตาม ป.พ.พ. 193/14, 193/15).
สิ่งที่ควรทราบ
แม้หนี้จะขาดอายุความแล้ว เจ้าหนี้ก็ยังสามารถฟ้องร้องได้ แต่ลูกหนี้มีสิทธิยกข้อต่อสู้เรื่องอายุความขึ้นมาเพื่อขอให้ศาลยกฟ้องได้. (ส่วนใหญ่ศาลท่านจะยกฟ้อง เพราะหนี้ขาดอายุความ และเห็นว่าเจ้าหนี้มีโอกาสฟ้องก่อนที่จะขาดอายุความแต่ทำใมไม่ฟ้อง)