สรุป

การวิเคราะห์ความเชื่อมโยงระหว่าง ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์ กับ สถาปัตยกรรมรัฐธรรมนูญ 2540 พบว่า รัฐธรรมนูญฉบับนี้เป็นตัวอย่างของการ “แปลงพาราไดม์เป็นสถาบัน” อย่างเด่นชัด โดยหลักคิดสำคัญของปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์—มนุษย์ เมือง ดิจิทัล ความยั่งยืน และประสิทธิภาพรัฐ—ถูกถ่ายทอดไปสู่บทบัญญัติ กลไก และโครงสร้างทางสถาบันอย่างเป็นระบบ

ประเด็นสำคัญที่พบ

การยืนยันความสัมพันธ์เชิงสถาบัน

การวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและเชิงโครงสร้างยืนยันความสอดคล้องระหว่างฐานคิดของปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์กับมาตราและกลไกในรัฐธรรมนูญ 2540 เช่น สิทธิขั้นพื้นฐาน การกระจายอำนาจ องค์กรอิสระ และกลไกโปร่งใสเชิงดิจิทัล

ผลลัพธ์เชิงสถาบันที่เกิดขึ้น

สถาปนาสิทธิและมาตรฐานสังคมใหม่ เช่น สิทธิการศึกษา สิทธิรักษาพยาบาล และมาตรฐานบริการสาธารณะ
ปรับโครงสร้างรัฐสู่ความเป็นรัฐสมัยใหม่ ผ่านองค์กรอิสระ ระบบงบประมาณใหม่ และกลไกตรวจสอบ
กระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นและเมือง ทำให้ “เมือง” กลายเป็นหน่วยพัฒนาเศรษฐกิจ
สร้างระบบข้อมูลและความโปร่งใส ซึ่งนำไปสู่การพัฒนารัฐดิจิทัล

เหตุผลที่รัฐธรรมนูญ 2540 ถือเป็นการถอดรหัสปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์

ความสอดคล้องเชิงแนวคิด: โครงสร้างรัฐธรรมนูญเชื่อมกับองค์ประกอบของปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์อย่างเป็นเหตุเป็นผล
ความสอดคล้องเชิงกลไก: กลไกกฎหมายทำหน้าที่เป็น “ระบบปฏิบัติการ” ของพาราไดม์
ความสอดคล้องเชิงผลลัพธ์: ผลทางสถาบันหลังใช้รัฐธรรมนูญสอดคล้องกับเป้าหมายเชิงพัฒนาแบบปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์

ข้อค้นพบสำคัญ

รัฐธรรมนูญ 2540 เป็นการเข้ารหัสสถาบันของฐานคิดปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์

แนวคิดทางเศรษฐศาสตร์–สังคมสามารถแปลงเป็นสถาบันถาวรได้จริง

การออกแบบเชิงปรัชญาเศรษฐศาสตร์สุขวิชโนมิกส์ทำให้รัฐไทยก้าวสู่ความเป็นรัฐสมัยใหม่เร็วขึ้น
แม้รัฐธรรมนูญถูกยกเลิก ผลกระทบเชิงสถาบันยังคงมหาศาล

ภาพรวมการอภิปราย

ช่วงปี 2538–2540 คือจุดเปลี่ยนสำคัญของรัฐไทย ซึ่งแสดงให้เห็นพลังของ “แนวคิดในการกำหนดสถาบัน” (Ideas Shape Institutions) ที่สามารถเปลี่ยนกรอบพัฒนา เศรษฐกิจ–สังคม และออกแบบรัฐสมัยใหม่ได้จริง