มโหสถยอดนักสืบ 2

คดีที่หก: ท่อนไม้ที่ไร้ปลายโคน

ราชทูตมาถึงบ้านด้วยท่อนไม้ตะเคียนที่กลึงเรียบเนียน พร้อมพระราชโองการ: "จงบอกว่าข้างไหนเป็นปลาย ข้างไหนเป็นโคน ไม่รู้ปรับพันกหาปณะ"
ชาวบ้านพากันมองท่อนไม้ที่เหมือนกันทุกด้าน จนมโหสถกล่าวว่า "นำมาให้ข้าเถิด"
เขารับท่อนไม้ด้วยมือ สัมผัสความหนักเบาเพียงครู่เดียว
'พระราชาไม่ได้ต้องการคำตอบจริงๆ... พระองค์กำลังทดสอบ... แต่ธรรมชาติไม่โกหก... ทุกต้นไม้โคนหนักกว่าปลาย เพราะโคนอยู่ใกล้ราก รับน้ำและธาตุอาหารมากกว่า...'
"นำน้ำมา" มโหสถสั่ง
เขาผูกด้ายตรงกลางท่อนไม้ แล้ววางลงในน้ำ — ด้านหนึ่งจมลงก่อน
'โน้มถ่วงไม่โกหก... ส่วนที่จมคือส่วนหนัก... คือโคน'
"ข้างที่จมคือโคน ข้างที่ลอยคือปลาย" มโหสถชี้
มหาชนพากันอึ้ง — วิธีง่ายๆ ที่ไม่มีใครคิดถึง

บทกลอนสุภาพ:
ไม้เรียบลื่นไร้ร่องรอย
น้ำชั่งหนักเบาเห็นชัด
ปัญญาแท้อาศัยธรรมชาติ
วิทยาศาสตร์คือคำตอบ