รู้ไหมในทางอนุกรมวิธาน (Taxonomy) เราแบ่งสัตว์ล่าเนื้อ จากการที่มันเป็น ไอหน้าหมา หรือ ไอหน้าแมว Part 1 - หมา หมี

กระทู้สนทนา

ชีววิทยา วิทยาศาสตร์ หน้าต่างโลก วิวัฒนาการ (Evolution) สัตว์ป่า

ในภาษาอังกฤษ ศัพท์ Carnivore กล่าวรวมถึงสัตว์ใดก็ได้ที่กินเนื้อ
แต่ในทางอนุกรมวิธานแล้ว Carnivora เจาะจงลงไปถึงการที่มันต้องเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเลยครับ

โดยลงไปแบบนี้
Kingdom Animalia - สัตว์
Subkingdom Eumetazoa - มีเนื้อเยื่อที่แท้จริง
Superphylum Deuterostomia - พัฒนาตัวอ่อนจากทวารก่อนปาก
Phylum Chordata - มีโนโทคอร์ดในระยะใดระยะหนึ่งของชีวิต
Class Mammalia - เลี้ยงลูกด้วยนม
Infraclass Placentalia - สร้างรก
Magnorder Boreoeutheria - โครงสร้างกะโหลกและฟันแบบมาตรฐาน
Superorder Laurasiatheria - โฟกัสที่การเคลื่อนไหวคล่องแคล่ว ไม่ว่าจะ บิน ว่ายน้ำ วิ่ง
Order Carnivora - ล่าเนื้อ

จะเห็นได้ว่าแบ่งอย่างละเอียดมา อยู่ๆก็ตัดจบเอาดื้อๆเพียงว่าล่าเนื้อ
ซึ่งไม่ได้แปลกอะไรเพราะสัตว์ล่าเนื้อไม่ได้มีมากชนิด อีกอย่างด้วยความที่มักอยู่เหนือสุดแห่งห่วงโซ่ ทำให้แต่ละพื้นที่มีลักษณะแตกต่างกันอย่างชัดเจนสุดๆ เพราะต้องคุมประชากรให้อยู่ให้ได้ โดยมีตัวแปรทางสภาพแวดล้อมมากมาย และชื่อวงศ์ก็มักเป็นชื่อสัตว์นั้นๆไปเลย ก็มันยูนีค
แต่ถึงแบบนั้นนักอนุกรมวิธานก็หาทางแบ่งมันจนได้ คือมองหน้ามันว่าเป็น ไอ้หน้าหมา (Caniform) หรือ ไอ้หน้าแมว (Feliform)

มาเริ่มกับ
A Suborder Caniformia
มาจาก Canis (หมา) + Formis (รูปแบบ)
- กะโหลกแบนยาว
- ฟันเน้นบด ออกแบบมาเพื่อให้กินพืชก็ได้
- เน้นล่าเหยื่อเป็นทีม

A1 Infraorder Cynoidea + Family Canidae
หมาที่แท้ทรู ปาก (Muzzle) ยาว หูตั้ง ฟันสำหรับบดกระดูก ขาเรียวยาว หางเป็นพุ่มไม้

Subfamily Caninae
วงศ์ย่อยเดียวที่ยังเหลืออยู่ในปัจจุบัน เทียบกับทั้ง 3 แล้วอันนี้จะวิ่งได้มีประสิทธิภาพที่สุด ฉีกเนื้อได้ดีที่สุด และมันคือความหมา

A1A Tribe Canini
หมา ในแบบนักอนุกรมวิธาน คือ โพรงอากาศหน้าผาก (Frontal sinus) ต้องใหญ่ เพื่อลดแรงดันเลือดขณะวิ่ง

A1AA Subtribe Canina
A1AA1 Genus Canis

Latrare หอน

C. latrans - Coyote

Rufus สีแดง

C. rufus - Red wolf

Lykos หมาป่า

C. lycaon - Eastern wolf

Lupus หมาป่า

C. lupus - Grey wolf

Familiaris ครัวเรือน

C. familiaris - Domestic dog

Aster ขนาดเล็ก

C. lupaster - African wolf

Ensis มาจาก

C. simensis - Ethiopian wolf

Aureus สีทอง

C. aureus - Golden jackal

A1AA2 Genus Cuon
กะโหลกหน้ามู่ทู่ และฟันโครงสร้างต่างไปเล็กน้อย
ยังคงตั้งจากคำว่า หมา แต่ใช้ภาษากรีก Kyōn เพื่อแสดงถึงความสำคัญที่น้อยกว่า

Alpinus จากภูเขา

C. alpinus - Dhole (หมาไน)

A1AA3 Genus Lycaon

Pictus แต่งแต้ม

L. pictus - African wild dog

A1AA4 Genus Lupulella
หมาป่าน้อย

Meso ตรงกลาง
Melas สีดำ

L. mesomelas - Black-backed jackal

Adusta รอยไหม้

L. adusta - Side-striped jackal

A1AB Subtribe Cerdocyonina

ความ จิ้งจอก (Kerdos) นั่นคือทีมไม่ได้ใหญ่ขนาดนั้น และกินสัตว์เล็ก แมลง ผลไม้ ไม่ใช่แค่เนื้อขนาดใหญ่

และพบในอเมริกาใต้เท่านั้น

A1AB1 Genus Cerdocyon

Thos แจ็คคัล

C. thous - Crab-eating fox

A1AB2 Genus Speothos
ตั้งตาม ถ้ำ (Speos) ที่ไม่ได้แปลว่าที่อยู่ แต่คือลักษณะการซุ่มล่า

Venaticus ล่า

S. venaticus - Bush dog (บุชด็อก)

A1AB3 Genus Chrysocyon
ใหญ่สุดในพื้นที่ และมี สีทอง (Chrysos)

Brachy สั้น
Urus หาง

C. brachyurus - Maned wolf (หมาป่าเคราขาว)

A1AB4 Genus Lycalopex
แปลตรงตัวก็ จิ้งจอกหมาป่า
หูใหญ่เป็นพิเศษ

ตัวทอปเลยก็คือ L. culpaeus ที่มีชื่อเล่นว่า คุลพีโอ้ (Culpeo)

Andean zorro

Griseus สีเทา

L. griseus - Gray zorro

A1B Tribe Vulpini
จิ้งจอก ในแบบนักอนุกรมวิธาน ซึ่งก็มาจาก Vulpēs (หมาจิ้งจอก) เลย
หูตั้ง ปากยาวแหลม กะโหลกโหลดต่ำ

A1B1 Genus Vulpes

V. vulpes - Red fox

V. rueppellii - Rüppell's sand fox

V. corsac - Corsac fox

V. chama - Cape fox

V. zerda - Fennec fox
มาจากภาษาอารบิก زرد (Zard) แปลว่า สีเหลือง

Lagos กระต่าย
Podos เท้า

V. lagopus - Arctic fox

A1B2 Genus Nyctereutes
หมาแรคคูน คือเป็นหมา แต่มีพฤติกรรมแรคคูน นั่นคือล่าตอนกลางคืน จึงเป็นที่มาของ Nykt กลางคืน + Eréutēs นักพเนจร

Viverra ชะมด

N. viverrinus - Japanese raccoon dog, Tanuki (ทานูกิ)

A1B3 Genus Otocyon

Otos หู
Mega ยักษ์

O. megalotis - Bat-eared fox (หมาจิ้งจอกหูค้างคาว)

A1C Tribe Urocyonini

A1C1 Genus Urocyon

Cinereus สีขี้เถ้า

Argenteus สีเงิน

U. cinereoargenteus - Gray fox

จบละครับกับหมา ต่อไป
A2 Infraorder Arctoidea

มาจาก Arktos หมี ในภาษากรีก
ซึ่งในคำจำกัดความของ "หมี" ตรงนี้คือ
- กล้ามเป็นมัดๆ
- กระดูกแข็งแรง
คือสร้างเพื่อพละกำลังเลย ต่างจากหมาที่สร้างเพื่อความไว
- ชั้นไขมันหนา

ซึ่งอันนี้เป็นที่รวมทั้งแมวน้ำ แรคคูน และสัตว์มากมายด้วย
จึงไม่แปลกที่จะตั้งในรูปแบบภาษากรีก

แต่เราก็จะมาเจาะลึกในความหมีกันก่อนเลยนี่แหละ
เพราะฉะนั้น.. ได้เวลาเปลี่ยนภาษาเป็นลาติน และ หมี ก็คือ Ursus

Parvorder Ursida
Superfamily Ursoidea
A21 Family Ursidae
อาจจะสงสัยย่อยทำไมก็ชื่อเดิมๆ เพราะ อูร์ซัส มันเป็นตัวเอกครับเลยยังยิงตรง

ความหมี คือสุดยอดพละกำลัง และกรงเล็บที่โผล่ออกมาตลอดเวลา

A21A Subfamily Ailuropodinae
Genus Ailuropoda
มาจาก Aílouros แมว
ตอนค้นพบเกิดความมึนงง เอ๊ะมันใช่หมีไหมนะ หรือจะแรคคูน ตาก็คล้ายแมว
เดินตามแมวไปแล้วกัน ด้วยพฤติกรรมขี้อายด้วยซึ่งดูจะตรงแมวสุดแล้วใน 3 สัตว์นี้
แถมเป็นสกุลที่กินพืชถึง 99% ของการบริโภค แต่มีระบบย่อยแบบสัตว์กินเนื้อนะ เอ้า งงดิ้

Leukos สีขาว

A. melanoleuca - Giant panda (แพนด้ายักษ์)

A21B Subfamily Tremarctinae
Genus Tremarctos
หมีหน้าสั้น แถมมี ช่องเปิด (Trema) ที่กะโหลกตรงบริเวณใกล้ตา

Ornatus ประดับตกแต่ง

T. ornatus - Spectacled bear (หมีแว่น)

A21C Subfamily Ursinae
หมี เฉยๆ ไม่ได้มีอะไรพิเศษเพิ่ม
สังเกตได้เลยว่าถ้าชื่อตามรากมา มันก็จะเป็นความมาตรฐานอยู่แล้วครับ
เพียงแต่รอบนี้ผมเอาพระเอกอยู่ล่างสุด เพราะ 6 ใน 8 ของสายพันธุ์ที่ยังมีในปัจจุบัน มันอยู่ตรงนี้

A21C1 Genus Ursus

U. arctos - Brown bear (หมีสีน้ำตาล)
หมีแบบโคตรหมี ย้ำ 2 รอบไปเลย อยู่ในป่าลึกและรักสงบ

Maritimus ชายฝั่ง

U. maritimus - Polar bear (หมีขั้วโลก)

U. thibetanus - Asian black bear (หมีควาย)

U. americanus - American black bear (หมีดำ)

A21C2 Genus Helarctos
มีความต่างจากต้นแบบหมีมากคือ จากที่ขนาดมาตรฐานตัวเต็มวัยอยู่ที่เกือบ 700 กก. อันนี้หนักไม่ถึง 100 กก.
และปีนต้นไม้เก่ง แถมหน้าอกมีลายคล้าย พระอาทิตย์ (Helios) ที่กำลังขึ้น

H. malayanus - Malayan sun bear (หมีหมา, หมีคน)

A21C3 Genus Melursus
ไหนๆปีนต้นไม้เก่งแล้วก็อยู่บนต้นไม้กิน น้ำผึ้ง (Melos) ไปเลย
เน้นกินแมลงและปลวก กรงเล็บยาวพิเศษเพื่อขุด หนังหนาย่นเพื่อกันโดนต่อย
และพบได้แค่ในแถบอินเดีย

M. ursinus - Sloth bear

จบครับกับหมี
ย้อนความนิดคือ Infraorder Arctoidea เราเน้นในกล้ามเป็นมัดและชั้นไขมันหนา
ซึ่งสิ่งที่ทำให้มันลงไปถึง Parvorder Ursida คือร่างกำยำและกรงเล็บ
ยังมีอีก 2 Parvorder

A22 Parvorder Pinnipedia ของพวกแมวน้ำ
มาจาก Pinna ครีบ เพราะนิ้วติดกันเป็นครีบ เพื่อช่วยแหวกว่ายน้ำ

Superfamily Otarioidea
แปลตรงตัวก็ หู แค่นี้แหละครับ เพราะมันคือแมวน้ำที่มีหู

Family Odobenidae

A22A Genus Odobenus

มี ฟัน (Odontos) ที่ยาวเฟื้อยจนเหมือนจะลากไปกับพื้นตอน เดิน (Baino)
ปัจจุบันเหลือชนิดเดียวคือ วอลรัส
ซึ่งจริงๆมันไม่มีหูนะ แต่แมวน้ำที่ดีไม่ควรเอาแต่พุงกระเพื่อมบนดิน ให้มันอยู่ในกลุ่มของแมวน้ำปลอมไปนี่แหละ