“ทองโบราณ” น้องหมาที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย มรดกโลกบ้านเชียง
ร่องรอยสุนัขเลี้ยง/น้องหมาที่เก่าแก่ที่สุดของประเทศไทย คือโครงกระดูกสุนัขบ้านโบราณที่ถูกวางฝังไว้ในหลุมศพโดยมนุษย์ที่แหล่งโบราณคดีพบแบบเต็มโครงสมบูรณ์ในหลุมขุดค้นทางโบราณคดี บริเวณวัดโพธิ์ศรีใน ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี เมื่อปี พ.ศ. 2546-2547 มีอายุประมาณ 2,300 – 2,500 ปี มีขนาดตัวไม่ใหญ่นัก ขนสั้น สีน้ำตาลอ่อนถึงเข้ม ปากมอมคล้ำ หูเรียวยาว หางเรียว ขนาดไม่ใหญ่นัก ปราดเปรียวคล้ายสายพันธุ์หมาป่าจีนซึ่งเป็นสุนัขป่าพื้นถิ่นของภูมิภาค มีเชื้อสายของหมาไนและหมาจอกที่พบในท้องถิ่น พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชดำรัสตั้งชื่อ “....เรียกเขาว่า ทองโบราณ....” เมื่อปี 2547
น้องทองโบราณ คือหลักฐานที่ชัดเจนของ“สุนัขเลี้ยง” (Domestic dog) ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย ที่อาศัยอยู่ร่วมและมีความผูกพัน/เชื่อฟังกับเจ้านาย/มนุษย์ จนถูกนำร่างมาฝังรวมไว้กับสุสานของมนุษย์ แสดงให้เห็นถึงความเชื่อและพิธีกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสุนัขเลี้ยง โดยเฉพาะคติเรื่องชีวิตหลังความตาย ที่อาจมีการฆ่าสุนัขเลี้ยงของผู้ตาย (น้องคงไม่คิดอยากจะตายตามเจ้าของเองแน่) เพื่อเป็นการอุทิศผู้เป็นเพื่อนหรือผู้ติดตาม ฝังร่วมกับเจ้าของ (น้องหมา) ที่วายชนม์ ให้ทำหน้าที่ปกปักษ์ เป็นเพื่อนนำทางไปสู่ “โลกหลังความตาย”/ปรโลก/สวรรค์ เป็นคติความเชื่อที่กลุ่มชาติพันธุ์ในแถบภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เล่านิทานสืบต่อกันมาว่า น้องหมาคือสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ที่สามารถเดินทางขึ้นลงระหว่างโลกกับสวรรค์ได้ โดยมีการอุทิศอาหารของน้องหมามื้อสุดท้ายใส่ลงไว้ในภาชนะฝังรวมกันไปด้วย
“ทองโบราณ” น้องหมาที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย มรดกโลกบ้านเชียง