พระพุทธเจ้า “ไม่ได้” แบ่งฌานเป็นสองแบบว่า ฌานฤาษี กับ ฌานพุทธ ตามที่ภายหลังบางสายพูดกัน
แต่ ทรงแยก “วิธีใช้ฌาน” และ “ผลที่เกิดจากฌาน” ว่าเป็นแบบโลกีย์ หรือโลกุตระ
สมาธิที่เป็นโลกียะ ทำให้สงบ แต่ไม่ทำลายกิเลส
สมาธิที่เป็นโลกุตระ เป็นบาทฐานให้เกิดปัญญาและมรรคผล
จะเป็น “ฤาษี” หรือ “พุทธ” ขึ้นกับ เจตนาและปัญญาที่นำไปใช้ ไม่ใช่ฌานต่างกัน
ฌานแบบฤาษี ใช้เพื่อฤทธิ์ อภิญญา
ฌานแบบพุทธ ใช้เป็นบาทฐานให้เกิดวิปัสสนา เพื่อนิพพาน
พระพุทธเจ้าตรัสว่า
ฤาษีในยุคก่อนพุทธกาลก็มีฌาน 4 และอรูปฌาน
แต่เหตุผลที่ท่านไม่บรรลุธรรมเพราะว่า ไม่มีสัมมาทิฏฐิ ไม่มีวิปัสสนาญาณกำกับ
พระพุทธเจ้าตรัสหลายแห่งว่า
“สมาธิต้องประกอบด้วยปัญญา จึงเป็นทางตรัสรู้”
ฌานที่ฤาษีได้ คือ ฌานเดียวกับฌานที่พระพุทธเจ้าใช้
แต่พระพุทธเจ้าทรงใช้เป็น “บาทฐานของวิปัสสนา”
จึงไม่ใช่ฌานคนละประเภท
แต่เป็นการใช้ฌานคนละเป้าหมาย
พระพุทธเจ้า “ไม่ได้” แบ่งฌานเป็นสองแบบว่า ฌานฤาษี กับ ฌานพุทธ
แต่ ทรงแยก “วิธีใช้ฌาน” และ “ผลที่เกิดจากฌาน” ว่าเป็นแบบโลกีย์ หรือโลกุตระ
สมาธิที่เป็นโลกียะ ทำให้สงบ แต่ไม่ทำลายกิเลส
สมาธิที่เป็นโลกุตระ เป็นบาทฐานให้เกิดปัญญาและมรรคผล
จะเป็น “ฤาษี” หรือ “พุทธ” ขึ้นกับ เจตนาและปัญญาที่นำไปใช้ ไม่ใช่ฌานต่างกัน
ฌานแบบฤาษี ใช้เพื่อฤทธิ์ อภิญญา
ฌานแบบพุทธ ใช้เป็นบาทฐานให้เกิดวิปัสสนา เพื่อนิพพาน
พระพุทธเจ้าตรัสว่า
ฤาษีในยุคก่อนพุทธกาลก็มีฌาน 4 และอรูปฌาน
แต่เหตุผลที่ท่านไม่บรรลุธรรมเพราะว่า ไม่มีสัมมาทิฏฐิ ไม่มีวิปัสสนาญาณกำกับ
พระพุทธเจ้าตรัสหลายแห่งว่า
“สมาธิต้องประกอบด้วยปัญญา จึงเป็นทางตรัสรู้”
ฌานที่ฤาษีได้ คือ ฌานเดียวกับฌานที่พระพุทธเจ้าใช้
แต่พระพุทธเจ้าทรงใช้เป็น “บาทฐานของวิปัสสนา”
จึงไม่ใช่ฌานคนละประเภท
แต่เป็นการใช้ฌานคนละเป้าหมาย